بخش 8
آمیخته بودن عرفان اسلام با عبادات آن لزوم آشنایی مردم با معارف الهی حفظ جهات معنوی در حوزه و دانشگاه کشوری سالم در پرتو تربیت صحیح انتصاب سرپرست حجاج مهجوریت حج ابراهیمی . . .
175 |
آميخته بودن عرفان اسلام با عبادات آن
اين حج اين چند سال ـ كه امسال هم بحمدالله بهتر بوده است ـ اين بايد در دنيا انعكاس پيدا بكند كه حج اين است . آن كه ابراهيم خليل الله و رسول خدا مي خواستند اين معنا بوده است . آني كه سوره برائت را مي فرستد در آن جمع مي خواند ، براي همين بوده است كه به ما بفهماند كه آنجا بايد سوره برائت خواند . در عيني كه آن وقت كه زمان رسول خدا بوده است ، اين طور گرفتاري كه الآن مسلمين دارند ، اين طور گرفتاري نداشتند ، يك جور ديگري بود . در عين حال قرآن شريف و حديث به ما تعليم مي كند كه در حج بايد اين كارها را كرد . آميخته است حج و همه عبادات اسلامي ، آميخته به همه ابعاد مختلفه است . و از معجزات انبيا و خصوصاً اسلام اين است كه عرفانش آميخته است با عباداتش . اگر انسان ، يك نفر آدم كه اهل آن مسائل است همين نماز را ـ آن بُعد عرفاني نماز را ـ در اذكار و در كارهاي ديگرش دنبالش برود ، مي بيند كه چه درياي خروشاني است ، معراج است ، معراج مؤمن است ؛ يعني ، تا آن مافوق عالم طبيعت و مافوق عالم وجود ، انسان را مي كشاند . گاهي در يك كلمه اش اين طور است . يك جمله گاهي آن قدر بُعد معنوي دارد و بُعد عرفاني دارد كه اگر تحقق پيدا كند براي يك انسان سالك ، از همه حجابها مي گذرد . و كانّه سوره حمد كه در قرآن هست و اولين سوره است
176 |
و براي نماز قرار دادند و نماز بدون حمد ، گفتند نماز نيست ، همين سوره حمد تمام
معارف درش هست . منتها آن كسي كه نكته سنج باشد ، بايد درش تأمل كند ، خوب ، ما اهلش نيستيم . ما مي گوييم كه « الحمدلله » ؛ يعني شايسته است . الحمدلله ربِّ العالمين ؛ ( 1 ) يعني شايسته است خدا كه همه حمدها براي او باشد . اما قرآن اين را نمي گويد ، قرآن مي گويد كه اصلا حمدي واقع نمي شود در جايي ، الّا براي خدا . آن هم كه بت پرست است حمد است ، آن هم براي خداست ، خودش نمي داند . اشكال ، ندانستن و جهالت ماهاست . آن كه مي گويد كه ايّاك نستعين ؛ ( 2 ) نه معنايش اين است كه ما همه استعانت از تو ان شاءالله مي خواهيم و اينها ، نخير ، بالفعل اين طوري است كه به غير خدا ، استعانت اصلا نيست ، اصلا قدرت ديگري نيست . چه قدرت ديگري ما داريم غير قدرت خدا ؟ آن كه تو داري غير از قدرت خداست ؟ نه اين است كه ما ان شاءالله عبادت مي كنيم براي خدا ، ان شاءالله استعانت مي كنيم از خدا . اصلا واقعيت اين طوري است ، واقعيت اين است كه عبادت به غير خدا ، مدح ، اصلا در دنيا به غير خدا واقع نمي شود ، هيچ مدحي . اينهايي كه مدح مي كنند از مثلا شياطين و سلاطين و امثال اينها ، اينها نمي فهمند كه اينها مدح خداست ، اينها غفلت از اين دارند ، لكن مدح به كمال است ، مدح براي نقصان نيست ، مدح براي كمال است . و آنهايي كه ، هر كس از هر كس استعانت بكند ، استعانت از خداست . اين سوره ، اين را مي گويد . و اگر براي اهلش ـ آنهايي كه اهل مسائل هستند ـ همين يك سوره قرآن تحقق پيدا بكند ، تمام مشكلات حل مي شود ؛ براي اينكه وقتي انسان ديد كه همه چيز از اوست ، ديگر از هيچ قدرتي نمي ترسد . ما كه از قدرتها مي ترسيم براي اين است كه خيال مي كنيم قدرت اين است . وقتي انسان قدرت را قدرت او دانست ، وقتي انسان همه چيز را از او دانست ، اين ديگر نمي تواند كه از ديگري بترسد . همه خوفهاي ما از باب اين است كه نفهميديم كه قدرت ، يك قدرت است و آن قدرت
هم براي نفع همه است . آن قدرت هم براي نفع همه افراد و جامعه و تمام بشر آن قدرت به كار گرفته شده ، براي نفع اوست . ما اگر همين معنا را ادراك كنيم كه هر چي هست از
1 . سوره فاتحة الكتاب ، آيه 2
2 . بخشي از آيه 5 سوره فاتحة الكتاب : « تنها از تو مدد مي جوييم » .
177 |
اوست و هر چي هست براي نفع ماست و براي تربيت ماست ، اگر همين معنا را واقعاً انسان ادراك كند و مشاهده كند و ذوب كند ، اين مسائل حل مي شود .
لزوم آشنايي مردم با معارف الهي
ما بايد مردم را با توحيد آشنا كنيم ، علماي اعلام بايد مردم را با توحيد آشنا كنند ، بامعارف الهي آشنا كنند . « اَلغيرك مِنَ الظُهُور ما لَيسَ لَك » ( 1 ) ؛ دعاي عرفه حضرت سيدالشهدا ـ سلام الله عليه ـ « متي غِبْت حتي تحتاج اِلي » ( 2 ) چه . قرآن هم همين است ، هر كدام يك زباني دارد . قرآن نازل شده تا اينجا رسيده است و ادعيه ائمه ما ( عليهم السلام ) به حسب تعبير بعض مشايخ ، ( 3 ) « قرآن صاعد » است و هر چه مسائل بخواهيد ، در ادعيه هست . زبان ادعيه با زبان عادي اي كه احكام مي خواهند بگويند دوتاست . زبان ادعيه با زبان فلسفه هم دوتاست ، با زبان عرفان علمي هم دوتاست ، يك زبان ديگري است مافوق اينها ، منتها زبان فهم مي خواهد ، بايد كساني كه آن زبان را مي فهمند توجه كنند . قرآن يك نعمتي است كه همه ازش استفاده مي كنند ، اما استفاده اي كه پيغمبر اكرم مي كرده است از قرآن ، غير استفاده اي است كه ديگران مي كردند . انّما يعرف القرآن من خُوطِبَ به ، ( 4 ) ديگران نمي دانند ، ماها يك ذره اي ، يك چيزي ، يك خيالاتي پيش خودمان داريم ، آن كه قرآن برش نازل شده مي داند چيست ، چه جور نازل شده ، كيفيت نزول چيست ، چه مقصد در اين نزول است و محتوا چيست و غايت اين كار چيست ، او مي داند . آنهايي هم كه به تعليم او تربيت شده اند ، آنها هم براي خاطر تربيت او مي دانند . هنر انبيا اين بوده است كه مسائل را ، مسائل دقيق عرفاني را با يك لفظي مي گفتند كه هر كسي يك جوري ازش ، خودش مي فهميده ، ولي واقعش مال آنهايي است كه بالاتر از اين افقشان است ، و اين هنر در قرآن از همه جا بالاتر است و در ادعيه هم هست .
ــــــــــــــــــــــــــــــــــ1 . آيا براي غير تو از ظهور و آشكاري چيزي هست كه براي تو نباشد ؟ » .
2 . « كي غايب شده اي تا نياز به ظهور و آشكاري داشته باشي » .
3 . مراد آقاي ميرزا محمدعلي شاه آبادي است .
4 . « كسي معرفت به قرآن دارد كه مورد خطاب آن است » . بحارالانوار ، ج 24 ، ص 237 ـ 238 ، ح 6 .
178 |
حفظ جهات معنوي در حوزه و دانشگاه
ما ، روحانيون ، دانشگاهيها اگر واقعاً علاقه دارند به اينكه اين كشور محفوظ بماند ، خصوصاً دانشگاهيها ، اساتيد دانشگاه ، اگر واقعاً علاقه مندند كه اين كشور دوباره برنگردد به اوضاع سابق ، بايد مواظب باشند ، دانشگاهيها ، اساتيد مواظب خودشان باشند در تربيت و مواظب بچه ها و جوانها باشند در كارهايي كه مي كنند . بايد نگه دارند دانشگاه را به يك صورتي كه ، به يك واقعيتي كه آن واقعيت همين تحولي است كه در ايران پيدا شده است . دانشگاه بايد متحول باشد و البته شده است ، لكن بيشتر مواظبت مي خواهد . علماي بلاد هم هر جا هستند و خصوصاً در حوزه هاي علميه بايد همه جهاتي كه اهل علم را ، آنهايي كه تازه آمدند و مشغول درس خواندن هستند ، آنها را به خداي تبارك و تعالي نزديك مي كند و علاقه مند مي كند ، همه آن جهات را بايد حوزه ها داشته باشند . حوزه ها بايد درس اخلاق داشته باشند ، نه يكي ، نه دوتا ، ده تا ، بيست تا ، درس اخلاق داشته باشند . اگر بخواهيد كه آينده كشور شما يك آينده نوراني باشد ، تربيت كنيد اينهايي كه وارد در حوزه ها هستند ، يا در آنجايي كه درس مي گوييد وارد مي شوند ، تربيتشان كنيد به يك تربيتي كه از اين عالم هجرت كنند ، توجه به ماوراي اينجا بكنند ، روحاني باشند ؛ يعني روح باشند ، يعني توجه به ماوراي طبيعت داشته باشند . از اول قدمها كه برداشته مي شود ، براي آن طرف برداشته بشود ، وقتي اين طور شد ، اينجا هم درست مي شود . آن كسي كه جهات معنوي خودش را تقويت كرد ، آن كس در جهات طبيعي هم قوي مي شود . مَثَل ، مَثَلِ انبياست و اوليا ، با همه آن معنويات ، با همه آن معارف الهيه ، كشورداري هم مي كردند ، حكومت هم تأسيس مي كردند ، حدود را هم جاري مي كردند ، كساني هم كه مضر به جامعه بودند از دم شمشير مي گذراندند ، در عين حالي كه در آن پايه از معارف بودند .
كشوري سالم در پرتو تربيت صحيح
اگر مردم را تربيت كنيد به يك تربيتي سالم ، و دعوت كنيد به اينكه با خدا آشنا بشوند ، با معارف الهي آشنا بشوند ، با قرآن آشنا بشوند ، اگر اين طور شد ، كشور شما سالم
179 |
مي ماند و به ساير جاها هم سرايت مي كند ؛ قهري است اين . الآن هم ملاحظه مي كنيد كه اين مقداري كه الآن در دنيا سر و صدا بلند است ، منتها يك دسته سر و صدا مي كنند براي بازي دادن مردم و اظهار اسلام مي كنند ، اظهار اينكه بايد قوانين اسلامي بشود بكنند ، يك دسته هم واقعاً مسلمان و دنبال اينكه اسلام بايد باشد ، اين براي همين موجي است كه از اينجا بلند شده است و شما ملت اسلام اين موج را راه انداختيد .
و اميدوار باشيد به اينكه خدا با شماست . و شما مادامي كه قدر بدانيد از نعمت الهي ، نعمتهايي كه خدا به شما داده است ؛ اين نعمت وحدتي كه به شما داده است ، اين نعمت انقلابي كه به شما داده است ، اين جوانهايي كه به شما داده است ، انقلابي كه در جبهه ها ، الآن هم مشغول به خدمت هستند ، اين اساتيدي كه به شما داده است ، همه اينها قدرداني مي خواهد . ما بايد همه را قدر بدانيم و از همه تشكر كنيم . و من از ملت ايران در همه مواردي كه دارند عمل مي كنند و در صحنه هستند ، تشكر مي كنم و به همه دعا مي كنم . خداوند همه ملتهاي اسلامي را حفظ كند . و به وظايف خودشان آشنا كند ، و ما را هم به وظايف خودمان آشنا كند كه در اين چند روزي كه داريم آن طرف مي رويم ، لااقل توجه به آنجا باشد ، اِخلاد الي الاَرض ( 1 ) نباشد .
والسلام عليكم و رحمة الله
ــــــــــــــــــــــــــــــــــ1 . اشاره است به آيه 176 سوره اعراف .
180 |
* حكم
زمان : 7 مهر 1364 / 13 محرّم 1406
مكان : تهران ، جماران
موضوع : انتصاب سرپرست حجاج
مخاطب : كروبي ، مهدي
بسم الله الرحمن الرحيم
جناب حجت الاسلام حاج شيخ مهدي كروبي ـ دامت افاضاته
با تشكر از حجاج عزيزي كه در تمامي صحنه ها حاضر بودند و با تشكر از عملكرد خوب و زحمات شما و ساير برادران دست اندركار امر حج در داخل و خارج ، جنابعالي را به عنوان نماينده خويش و سرپرست حجاج در سالهاي آينده منصوب مي نمايم ، تا به تمام برنامه هايي كه در احكام سالهاي گذشته ذكر گرديده بود عمل نماييد . بديهي است كه تمام مسئولين با شما همكاريهاي لازم را خواهند داشت . ان شاءالله موفق و مؤيد باشيد . والسلام .
7 / 7 / 64
روح الله الموسوي الخميني
181 |
* پيام
زمان : 16 مرداد 1365 / 1 ذي الحجه 1406
مكان : تهران ، جماران
موضوع : مهجوريت حج ابراهيمي ـ برائت از مشركان در كنگره عظيم حج
مخاطب : ملت مسلمان ايران و جهان و زائران بيت الله الحرام
مهجوريت حج ابراهيمي . . .
بسم الله الرحمن الرحيم
وَ اَذانٌ مِنَ الله وَرَسُولِهِ اِلَي النّاسِ يَوْمَ الْحَجِّ الأَكبَرِ اَنَّ الله بَرِيءٌ مِنَ الْمُشْرِكينَ وَرَسوُلُهُ . ( 1 ) صدق الله العلي العظيم
ستايش و نيايش مخصوص ذات مقدسي است كه با عنايات خاص خود و فروفرستادن وحي بر انبياي عظام ، از آدم صفي الله تا محمد حبيب الله ـ عليهم صلوات الله و سلم ـ راه و روش چگونه زيستن و براي چه آفريده شدن و مقصد آفرينش را بر جامعه بشري آموخت . و درود بي پايان بر پيامبران اولوالعزم چون ابراهيم بت شكن و موساي طاغوت برانداز و عيساي مسيح كه اگر فرصت يافته بود همانند آنان بود ، و محمد شكننده تمامي بتها و برائت جوينده از تمامي مشركان و ستمكاران . و سلام جاويدان بر ائمه مسلمين ، اين راهگشايان پيكارگري عليه ستمكاران مسلمان نما و جباران غاصب حقوق الله و حقوق الناس و كج فهمان داغ بر پيشاني . و سلام بر آن ابراهيم خليل الله كه يك تنه بر بتها و بت پرستها يورش برد و از تنهايي و آتش نهراسيد ، و آن موساي كليم الله كه با عصاي چوپاني بر فرعونيان خروش كشيد و از بي كسي باك نداشت . و سلام و درود
ــــــــــــــــــــــــــــــــــ1 . بخشي از آيه 3 سوره توبه : « اعلاني است از خدا و پيامبرش به مردم در روز حج اكبر كه : خداوند و پيامبرش از مشركان بيزار است » .
182 |
بر محمد حبيب الله كه به تنهايي قيام كرد و تا آخرين ساعات زندگاني با كفار ظلم پيشه به
جنگ برخاست و از كمي عِده و عُده نناليد . و سلام بر مسلمانان صدر اسلام كه با اندك تداركات جنگي به سلاطين جور روم و ايران تاختند و از كمي ياران به خود ترس راه ندادند . و درود بي پايان بر علي بن ابيطالب كه با دژخيمان به صورت مسلمان و مقدس نماهاي بدتر از كفار جنگيد و از هيچ قدرتي نهراسيد . و سلام بر حسين بن علي كه با ياران معدود خويش براي برچيدن بساط ظلم غاصبان خلافت بپا خاست و از ناچيز بودن عِده و عُده به خود خيال سازش با ستمگر را راه نداد و كربلا را قتلگاه خود و فرزندان و اصحاب معدودش قرار داد و فرياد « هيهات منّاالذِّلَّةُ ( 1 ) » اش را به گوش حق طلبان رساند كه در نظر دنياگرايان و ملت پرستان ، آنچه از اين اولياي معظم الهي صادر شده برخلاف عقل و شرع است . قيام بدون تجهيزات كافي را عقل آنان نمي پسندد و شرع آنان اجازه نمي دهد . و نيز به عقيده آنان حركت از كشوري به كشوري ديگر كه داراي حكومت و تشكيلاتي مي باشد ، مخالف با عقل و مليت بوده و بالاخره مخالف با موازين شرعي و الهي است و همچنين صلح با نمروديان و فرعونيان و ملحدان و ستمگران و سازش با ظالمان به صورت مسلمان و با زهدفروشان داغ بر پيشاني ، طريق صواب و عقل و شرع بوده و هست . و با اين انگيزه ، تسليم و سازش با امريكاي جهانخوار و وابستگان به او لزوم عقلي و شرعي دارد و تخلف از آن مخالف شرع و عقل است . و دفاع از ملت مظلوم عراق كه زير چكمه دژخيمان به جان آمده اند و فوج فوج علماي عظام و ابرار بي پناه آنان به شهادت مي رسند و زنان وكودكان آنان زير لگدهاي ستمگران مي سوزند و مي ميرند و فرياد « يا لَلمسلمين » مي كشند ، بر خلاف عقل و شرع مي باشد ! اين انگيزه مليگرايي و خلود در ارض ( 2 ) است كه مصالح مسلمانان را فراموش كرده و دفاع از مصالح مسلمين را در حصار ملت خاص قرار داده و قلم سرخ بر قرآن كريم و احاديث رسول الله ( صلّي الله عليه وآله ) و ائمه معصومين ( عليهم السلام ) و سيره مستمره انبياي عظام و اولياي معظم ( عليه السلام ) در طول تاريخ كشيده است .
1 . « ما را هرگز ذلت و خواري مباد » ؛ شعار معروف امام حسين ( عليه السلام ) كه در جواب درخواست براي بيعت با يزيد فرمود .
2 . انديشه باطل جاودانه در زمين زيستن .
183 |
ملت غيور متعهد ايران در آن روزهاي سخت مصيبت بار كه دشمن جنايتكار از زمين و هوا و دريا غافلگيرانه به كشورشان حمله كرد و قسمت عظيمي از آن را متصرف شد و جنايتكاران داخل و قدرتهاي بزرگ خارج و عمالشان در سطح كشور به خرابكاري و قتل و غارت دست زدند ، با ارتش از هم پاشيده و قواي مسلح ناچيز آرايش نديده فقط با اتكال به خداي متعال و نيروي ايمان دشمن را با شكست و زبوني از كشور عزيز خود بيرون راند و هيچگاه ضعف و سستي و زبوني به خود راه نداد و از شهادت استقبال نمود و به سازش و صلح با افعي زخم خورده تن در نداد و جز معدودي ضعيف القلب يا خيانتكار و دنياطلب و راحتخواه كه به اسلام و مصالح مسلمين اعتنايي نداشتند و ندارند ، با ضعف و دلهره از صلح و صفا دم مي زدند و مي زنند و تعمد داشته و يا نمي دانستند كه صلح با اين جنايتكاران در هر موقع باعث بر باد دادن حيثيت اسلام و كشور اسلامي بوده و نيز موجب گرفتاري هميشگي ميهن عزيزمان در چنگال ابرقدرتهاست .
اكنون كه با عنايات خداوند تعالي و توجه بقية الله ـ روحي فداه ـ نظام جمهوري اسلامي ما از هر جهت در موضع قدرت قرار گرفته است و ارتش نيرومند و سپاه عظيمِ مؤمنِ سلحشور و قواي مسلح قدرتمند و ملت حاضر در صحنه دارد و پشت دشمن را در ابعاد مختلف شكسته است ، برايمان سازش و صلح تحميلي بدتر از جنگ چه معني دارد ؟ چه كسي است كه نمي داند صلح طلبي دشمن براي مجهز شدن بيشتر و غافلگيري اي است ، كه جمهوري اسلامي بايد براي احتراز از آن در طول بيش از هزار كيلومتر قواي مجهز آماده داشته باشد ؟ و كيست كه نداند صلح با اين حزب به رسميت و شرعيت شناختن حكومت بعث است كه با قتل و جنايت بر يك كشور اسلامي حكومت مي كند ؟ و كيست كه نداند اين امر از بزرگترين گناهان است و از واضحترين خيانتها به مسلمين است ؟ ملت عزيز ما با تعهدي كه به اسلام دارند ، جنگ را تا سر حد شهادت و لقاءالله كه از بزرگترين آمال اولياي خدا و ارباب معرفت است ادامه مي دهند ، گرچه آن را بيخبران نابودي انگارند و ماديگرايان لقاءالله را نابودي لقب مي دهند .
اكنون كه حجاج بيت الله الحرام از خانه تن و دنيا مهاجرت الي الله و رسوله ، كه خانه
184 |
دل است ، مي كنند و همه چيز جز محبوب حقيقي در وراي آنان است بلكه چيزي جز او
نيست كه درون و برون داشته باشد ، بايد بدانند كه « حج ابراهيمي محمدي » ( صلّي الله عليه وآله ) سالهاست غريب و مهجور است ، هم از جهات معنوي و عرفاني و هم از جهات سياسي و اجتماعي . و حجاج عزيز تمامي كشورهاي اسلامي بايد بيت خدا را در همه ابعادش از اين غربت درآورند ، اسرار عرفاني و معنوي اش به عهده عرفاي غير محجوب . و ما اينك با بعد سياسي و اجتماعي آن سر و كار داريم كه بايد گفت فرسنگها از آن دوريم . ما مأمور به جبران مافات هستيم . اين كنگره سراپا سياست كه به دعوت ابراهيم و محمد ـ صلي الله عليهما و آلهما ـ بر پا مي شود و از هر گوشه دنيا و از هر فَجِّ ( 1 ) عميق در آن اجتماع مي كنند ، براي منافع « ناس » است و قيام به قسط است ( 2 ) و در ادامه بت شكنيهاي ابراهيم و محمد است و طاغوت شكنيها و فرعون زدودنهاي موسي است . و كدام بت به پايه شيطان بزرگ و بتها و طاغوتهاي جهانخوار مي رسد كه همه مستضعفان جهان را به سجده خود و ستايش خويش فرا خوانند و همه بندگان آزاد خداي تعالي را بنده فرمانبردار خويش دانند ؟
در فريضه حج كه لبيك به حق است و هجرت به سوي حق تعالي به بركت ابراهيم و محمد است ، مقام « نه » بر همه بتها و طاغوتهاست و شيطانها و شيطان زاده هاست . و كدام بت از شيطان بزرگ امريكاي جهانخوار و شوروي ملحد متجاوز بزرگتر و كدام طاغوت و طاغوتچه از طاغوتهاي زمان ما بالاترند ؟
در لبيك لبيك ، « نه » بر همه بتها گوييد و فرياد « لا » بر همه طاغوتها و طاغوتچه ها كشيد و در طواف حرم خدا كه نشانه عشق به حق است ، دل را از ديگران تهي كنيد و جان را از خوف غير حق پاك سازيد و به موازات عشق به حق از بتهاي بزرگ و كوچك و طاغوتها و وابستگانشان برائت جوييد كه خداي تعالي و دوستان او از آنان برائت جستند و همه آزادگان جهان از آنان بري هستند .
و در لمس « حَجَرالاسود » بيعت با خدا بنديد ، كه با دشمنان او و رسولانش و
ــــــــــــــــــــــــــــــــــ1 . در لغت به معناي راه گشاده ميان دو كوه ، و در متن كنايه از دورترين نقاط .
2 . اشاره به آيه 25 سوره حديد .
185 |
صالحان و آزادگان دشمن باشيد و به اطاعت و بندگي آنان ، هر كه باشد و هر جا باشد ، سر
ننهيد و خوف و زبوني را از دل بزداييد كه دشمنان خدا و در رأس آنان شيطان بزرگ زبونند ، هر چند در ابزار آدمكشي و سركوبي و جنايتشان برتري داشته باشند .
و در سعي بين صفا و مروه ، با صدق و صفا سعي دريافتن محبوب كنيد كه با يافتن او همه يافتهاي دنياوي گسسته شود و همه شكها و ترديدها فرو ريزد و همه خوف و رجاهاي حيواني زايل شود و همه دلبستگيهاي مادي گسسته شود و آزادگيها شكفته گردد و قيد و بند شيطان و طاغوت كه بندگان خدا را به اسارت و اطاعت كشند ، در هم ريزد .
و با حال شعور و عرفان به مشعرالحرام و عرفات رويد و در هر موقف به اطمينان قلب بر وعده هاي حق و حكومت مستضعفان بيفزاييد و با سكوت و سكون تفكر در آيات حق كنيد و به فكر نجات محرومان و مستضعفان از چنگال استكبار جهاني باشيد و راههاي نجات را از حق ، در آن مواقف كريمه طلب كنيد .
پس به منا رويد و آرزوهاي حقاني را در آنجا دريابيد كه آن قرباني نمودن محبوبترين چيز خويش در راه محبوب مطلق است . و بدانيد تا از اين محبوبها كه بالاترينش حب نفس است و حب دنيا تابع آن است ، نگذريد به محبوب مطلق نرسيد و در اين حال است كه شيطان را رجم كنيد و شيطان از شما بگريزد . و رجم ( 1 ) شيطان را در موارد مختلف با دستورهاي الهي تكرار كنيد كه شيطان و شيطان زادگان همه گريزان شوند . و شرط همه مناسك و مواقف براي رسيدن به آرزوهاي فطري و آمال انساني ، اجتماع همه مسلمانان در اين مراحل و مواقف و وحدت كلمه تمامي طوايف مسلمين است بدون اعتنا به زبان و رنگ و قبيله و طايفه و مرز و بوم و عصبيتهاي جاهلي ، و هماهنگ خروشيدن بر دشمن مشترك است كه دشمن اسلام عزيز است و در اين عصر
از آن سيلي خورده است و آن را مانع غارتگريهاي خود مي داند و با تفرقه افكني و نفاق پراكني مي خواهد اين مانع ملموس را از سر راه خود بردارد . و عمال مزدور آنان كه
1 . سنگباران ؛ رمي جمرات ثلاثه ( سنگ افكندن به ستونهاي سه گانه ) يكي از اعمال حاجيان در « منا » است .
186 |
در رأس آنها آخوندهاي حسود دنياگراي درباري اند و در هر جا و هر وقت خصوصاً در
ايام حج و مراسم الهي آن ، مأمور اجراي اين مقاصد شوم مي باشند . مسلمانان در مواقف و مراسم اين عبادت كه يكي از مقاصد بزرگ آن ، اجتماع مسلمين از تمام بقاع زمين براي منافع مستضعفان جهان است ، و كدام نفع بالاتر از كوتاه كردن دست جهانخواران از ممالك اسلامي است ، لازم است با هوشياري مراقب اعمال ضد اسلامي و قرآني اين عمال خبيث و آخوندهاي نفاق افكن باشند و آنان را كه با نصيحت به اسلام و منافع مسلمين وقعي نخواهند گذاشت ، از خود برانند كه اينان از طاغوتيان شيطانتر و پستترند .
اينك اينجانب به تذكراتي كه لازم مي دانم ، حسب معمول مي پردازم و از خداوند توفيق همگان را براي خدمت به اسلام مي خواهم :
1ـ به زائران بيت الله الحرام ـ ايّدهم الله تعالي ـ عرض مي كنم كه اعمال و مناسك را به طور دقيق از روحانيون محترم كه در كاروانها هستند فراگيريد و به هيچ عملي بدون راهنمايي آنان دست نزنيد ، چه بسا باشد كه خداي نخواسته با سهل انگاري ، عملتان باطل شود و جبران را تا آخر نتوانيد بكنيد و يا به احرام باقي بمانيد و در برگشت موجبات زحمت خود و نزديكان خويش شويد و اين يك تكليف شرعي است كه از آن غفلت نبايد كرد . و به روحانيون محترم عرض مي كنم كه علاوه بر آنكه مسائل را به طور وضوح كه همه كس بفهمد در جلسات متعدد به گروه خود ياد دهيد ، در وقت اعمال آنان نيز مواظب آنها باشيد و آنها را هدايت فرماييد .
2ـ به زائران محترم تذكر مي دهم كه در اين مواقف معظمه و در طول سفر به مكه مكرمه و مدينه منوره ، از انس با قرآن كريم ، اين صحيفه الهي و كتاب هدايت ، غفلت نورزند كه مسلمانان هر چه دارند و خواهند داشت در طول تاريخ گذشته و آينده از بركات سرشار اين كتاب مقدس است . و از همين فرصت از تمامي علماي اعلام و فرزندان قرآن و دانشمندان ارجمند تقاضا دارم كه از كتاب مقدسي كه تِبْيان كُلِّ شَيء ( 1 ) است و صادر از مقام جمع الهي به قلب نور اول و ظهور جمع الجمع تابيده است ، غفلت
ــــــــــــــــــــــــــــــــــ1 . اشارت است به آيه 89 سوره نحل .
187 |
نفرمايند . اين كتاب آسماني ـ الهي كه صورت عيني و كتبي جميع اسما و صفات و آيات و
بينات است و از مقامات غيبي آن دست ما كوتاه است و جز وجود اقدس جامع مَنْ خُوطِبَ بِهِ ( 1 ) از اسرار آن كسي آگاه نيست و به بركت آن ذات مقدس و به تعليم او خلص اولياي عظام دريافت آن نموده اند و به بركت مجاهدات و رياضتهاي قلبيه ، خلص اهل معرفت به پرتوي از آن به قدر استعداد و مراتب سير بهره مند شده اند و اكنون صورت كتبي آن ، كه به لسان وحي بعد از نزول از مراحل و مراتب ، بي كم و كاست و بدون يك حرف كم و زياد به دست ما افتاده است ، خداي نخواسته مباد كه مهجور شود و گر چه ابعاد مختلفه آن و در هر بعد مراحل و مراتب آن از دسترس بشر عادي دور است لكن به اندازه علم و معرفت و استعدادهاي اهل معرفت و تحقيق در رشته هاي مختلف ، به بيانها و زبانهاي متفاوت نزديك به فهم از اين خزينه لايتناهاي عرفان الهي و بحر مواج كشف محمدي ( صلّي الله عليه وآله ) بهره هايي بردارند و به ديگران بدهند و اهل فلسفه و برهان با بررسي رموزي كه خاص اين كتاب الهي است و با اشارات از آن مسائل عميق گذشته ، براهين فلسفه الهي را كشف و حل كرده ، در دسترس اهلش قرار دهند . و وارستگان صاحب آداب قلبي و مراقبات باطني رشحه و جرعه اي از آنچه قلب عوالم ( 2 ) از « ادَّبَني رَبِّي » ( 3 ) دريافت فرموده ، براي تشنگان اين كوثر به هديه آورند و آنان را مؤدب به آداب الله تا حد ميسور نمايند . و متقيان تشنه هدايت بارقه اي از آنچه به نور تقوا از اين سرچشمه جوشان هُديً لِلْمُتَقين ( 4 ) هدايت يافته اند ، براي عاشقان سوخته هدايت الله به ارمغان آورند . و بالاخره هر طايفه اي از علماي اعلام و دانشمندان معظم به بعدي از ابعاد الهي اين كتاب مقدس دامن به كمر
زده و قلم به دست گرفته و آرزوي عاشقان قرآن را برآورند و در ابعاد سياسي ، اجتماعي ، اقتصادي ، نظامي ، فرهنگي و جنگ و صلح قرآن وقت صرف فرمايند تا معلوم
1 . اشارت است به حديث شريف : « اِنَّما يعرف القرآنَ مَن خوطِبَ بِه » همانا كسي قرآن را عارف است كه مورد خطاب آن قرار گرفته است ؛ يعني ذات مقدس نبي اكرم ( صلّي الله عليه وآله ) .
2 . وجود با بركت نبي خاتم ( صلّي الله عليه وآله ) كه قلب عالم امكان است .
3 . « پروردگارم مرا تربيت كرد » .
4 . بخشي از آيه 2 سوره بقره .
188 |
شود اين كتاب سرچشمه همه چيز است ؛ از عرفان و فلسفه تا ادب و سياست ، تا بيخبران
نگويند عرفان و فلسفه بافته ها و تخيلاتي بيش نيست و رياضت و سير و سلوك كار درويشان قلندر است ، يا اسلام به سياست و حكومت و اداره كشور چه كار دارد كه اين كار سلاطين و رؤساي جمهور و اهل دنياست . يا اسلام دين صلح و سازش است و حتي از جنگ و جدال با ستمكاران بري است . و به سر قرآن آن آورند كه كليساي جاهل و سياستمداران بازيگر به سر دين مسيح عظيم الشأن آوردند .
هان اي حوزه هاي علميه و دانشگاههاي اهل تحقيق ! بپاخيزيد و قرآن كريم را از شرّ جاهلان مُتنسِّك و عالمان متهتك ( 1 ) كه از روي علم و عمد به قرآن و اسلام تاخته و مي تازند ، نجات دهيد . و اينجانب از روي جِد ، نه تعارف معمولي ، مي گويم از عمر به باد رفته خود در راه اشتباه و جهالت تأسف دارم . و شما اي فرزندان برومند اسلام ! حوزه ها و دانشگاهها را از توجه به شئونات قرآن و ابعاد بسيار مختلف آن بيدار كنيد . تدريس قرآن در هر رشته اي از آن را مَحطّ نظر ( 2 ) و مقصد اعلاي خود قرار دهيد . مبادا خداي ناخواسته در آخر عمر كه ضعف پيري بر شما هجوم كرد از كرده ها پشيمان و تأسف بر ايام جواني بخوريد همچون نويسنده .
3ـ بايد بدانيم حكمت آنكه اين كتاب جاويد ابدي كه براي راهنمايي بشر به هر رنگ و مليت و در هر قطب و قطر ، ( 3 ) تا قيام ساعت نازل گرديده است ، آن است كه مسائل مهم حياتي را چه در معنويات و چه در نظام ملكي زنده نگه دارد و بفهماند كه مسائل اين كتاب براي يك عصر و يك ناحيه نيست . و گمان نشود قصد ابراهيم و موسي و محمد ـ عليهم و علي آلهم السلام ـ مخصوص به زمان خاصي است . فرياد برائت از مشركان مخصوص به زمان خاص نيست ، اين دستور است و جاويد ، در صورتي كه مشركان
حجاز منقرض شده اند . و « قيام ناس » ( 4 ) مختص به زماني نيست و دستور هر زمان و مكان
1 . جاهلان زاهدنما و عالمان پرده در ( و بي تقوا ) .
2 . مورد توجه ؛ منظورنظر .
3 . اقليم ؛ ناحيه .
4 . اشارت است به آيه 97 سوره مائده : « جعل الله الكعبة البيت الحرام قياماً لِلناس » .
189 |
است و در هر سال در اين مجمع عمومي بشري از جمله عبادات مهم است الي الابد . و
همين است نكته سفارش اكيد ائمه مسلمين ( عليهم السلام ) بر اقامه عزاي سيد مظلومان تا آخر ابد و فرياد مظلوميت آل بيت رسول الله ( صلّي الله عليه وآله ) ظالميت بني اميه ـ عليهم لعنة الله ـ با آنكه بني اميه منقرض شده اند ، فرياد مظلوم بر سر ظالم است . و اين پرخاش و فرياد بايد زنده بماند و بركاتش امروز در ايران در جنگ با يزيديان واضح و ملموس است . و لازم است حجاج بيت الله الحرام در اين مجمع عمومي و سيل خروشان انساني فرياد برائت از ظالمان و ستمكاران را هر چه رساتر برآورند و دست برادري را هر چه بيشتر بفشارند و مصالح عاليه اسلام و مسلمين مظلوم را فداي فرقه گرايي و مليگرايي نكنند و برادران مسْلم خود را هر چه بيشتر متوجه به توحيد كلمه و ترك عصبيتهاي جاهلي كه جز به نفع جهانخواران و وابستگان آنان تمام نمي شود بنمايند ، كه اين خود نصرت خداوند تعالي است و وعده حق تعالي به اميد واثق شامل حالشان مي شود . و اگر خداي نخواسته از عمال جهانخواران كه در رأس آنان آخوندهاي جيره خوار تفرقه افكن واقعند پيروي كنند ، به معصيت بزرگي دست زده اند و مشمول غضب قادر جبار خواهند شد و در قيد و بند ابرقدرتها باقي خواهند ماند و بايد به خداوند از آن پناه برد .
4ـ از زائران محترم كشور ايران تقاضا دارم كه توجه كنند از چه كشوري مي روند و به سوي كي رو آورده اند . از كشوري مي روند كه براي اسلام عزيز و اجراي احكام نوراني آن به جاي احكام طاغوت بپاخاسته و زن و مرد و پير و جوان هر چه داشته اند فدا كردند . جوانان عزيز متعهدي كه هر يك از آنها ارزشهاي الهي اي دارند كه ما از درك آن عاجزيم ، شهيد شده اند و معلول گرديده اند و به اسارت درآمده اند و ملتي كه مشتاقانه در راه خدا از جان و جوان و مال و منال خود گذشته اند و داغ عزيزان خود را به جان
خريده اند . و به سوي كشوري مي روند كه خانه خداوند تعالي و كعبه آمال انبياي عظام و اولياي كرام و مَحطّ ( 1 ) وحي و مَهبط ( 2 ) جبرئيل امين و ملائكة الله است . به سوي خدا
1 . محل نزول .
2 . محل فرود و هبوط .
190 |
مي روند تا هر حركت و سكونشان الهي باشد و به سوي قربانگاه اسماعيل عزيز مي روند كه دستور گذشتن از هر چيز را در راه او به ما داد ، و به سوي مدينه محمد ( صلّي الله عليه وآله ) مي روند تا محمدي شوند و چگونه زيستن و چگونه مجاهدت كردن و چگونه رفتن به سوي معشوق را بياموزند . رفته اند به سوي قبر رسول عظيم الشأن و قبور اولياي عظيم المنزله اي كه لحظه اي به دنيا و زخارف آن توجه نكرده اند و بجز به خدا و اوامر او نينديشيده اند و به جز رضاي او قدم بر نداشته اند ، پس آگاه باشيد كه از كجا به كجا مي رويد . پس تكليف شما جداً زياد است و حركات و اعمال شما علاوه بر آنكه در محضر حق تعالي و حضور اوست و در مراقبت اولياءالله و ملائكة الله است ، در پيش چشمان هزاران زائري است كه از كشورهاي اسلامي و از سراسر جهان به آنجا آمده اند و چه بسا تحت تأثير تبليغات دامنه دار رسانه هاي گروهي دشمنان اسلام و ايران قرار گرفته اند كه از هر صبح تا شام بسياري از وقت خود را صرف دروغ پردازي درباره اسلام و ملت ايران و دست اندركاران خدمتگزار اين كشور مظلوم كرده و مي كنند و مردم بپاخاسته اين مرز و بوم را به غير از آنچه هستند معرفي مي كنند ، كه شايد به واسطه اين تبليغات بسياري از مردم مسلمان جهان يا باور نموده يا در ابهام به سر برند .
و نيز از ملت عزيزمان ، معلولين و شهيدان زنده و بازماندگان و وابستگان به آنان كه در كاروانها كم نيستند ، مراقب اعمال شما هستند و اينك شماييد و اين بار سنگين امانت الهي و تكليف اسلامي و وجدان و فطرت خود ، يا ان شاءالله تعالي به پاس خون شهيدان و به پاس آبروي اسلام و ملت مظلوم عزيزتان با سرافرازي منادي حق و مبلّغ عملي و قولي اسلام و جمهوري اسلامي مي شويد و علاوه بر ثواب عظيم زيارت بيت الله و قبور اولياي خدا بويژه رسول اكرم ( صلّي الله عليه وآله ) مورد عنايات حق تعالي و دعاي بقية الله ـ ارواحنا لمقدمه الفداء ـ و غريق رحمت باري تعالي و خير و ثواب در دنيا و آخرت خواهيد شد و يا خداي نخواسته منادي شيطان و مروّج تبليغات دشمنان اسلام و موجب هتك حرمت اسلام و جمهوري اسلامي و شهيدان شاهد و رنجديدگان امت خود مي شويد و دست رد الهي بر سينه شما نامحرمان مي زنند .
اكنون شما عزيزان بر سر دوراهي سعادت ابدي و تحصيل رضاي حق و خاصان او
191 |
و شقاوت و محروميت ابدي هستيد و اميدوارم به بركت مَواقيت ( 1 ) و مواقف متبرّكه ( 2 ) و
دعاي ملت محروم كه بدرقه راه شماست ، از طبقه اول باشيد و اسلام وشهدا و جانبازان و ملت و ميهن خود را سرافراز كنيد و دست رد به سينه دشمنان اسلام و مسلمانان زنيد و دشمنان را مخذول ( 3 ) و دل شكسته و دوستان را شاد نماييد . وشما گرچه مي دانيد بايدچه بكنيد و از چه پرهيز نماييد لكن اينجانب نيز براي اداي تكليف و اتمام حجت به مهمات آنها اشاره مي كنم :
الف ـ اخلاق كريمه انساني ـ اسلامي را با همه زوّار از هر طبقه و هر طايفه و هررنگ و هر زبان و هر كشور باشند ، با دقت مراعات نماييد و در برخوردها و رفتوآمدها در جميع اوقات و احوال و پيشامدها صبور و بردبار باشيد و كريمانه با همه رفتار نماييد و در مقابل درشتيها ، نرمي و سلم و در مقابل بدرفتاريها ، خوبي و محبت كنيد و براي رضاي خداوند تعالي تحمل هر پيشامد بدي از هر كس باشد ، با روي گشاده و سعه صدر نماييد كه آن مواقف كريمه و بقاع شريفه محل نزاع و جدال نيست . و آنچنان كنيد كه معلوم شود شما از كشور امام صادق ( عليه السلام ) آمده ايد و اين خوديك خدمت شايان به اسلام و جمهوري اسلامي و هم ميهنان عزيز است . و بدانيد كه پس از رجوع از سفر ، لذت اين امر را به طور شايسته خواهيد برد ، علاوه بر تحصيل رضاي حق و پيامبر عظيم الشأن ( صلّي الله عليه وآله ) و حضرت بقية الله ـ روحي لمقدمه الفداء ـ كه شاهد و حاضر است .
ب ـ در راهپيماييها لازم است در وقت و كيفيت ، شعار و امثال آنها از متصديان امور پيروي كنيد و نظم و آداب اسلامي را به طور شايسته مراعات نماييد و به هيچ كس اجازه ندهيد كه سرِخود و بدون دستور شعار دهد ، كه ممكن است عمال دشمنان اسلام و جمهوري اسلامي كه براي تفرقه افكندن و بدنام نمودن شما آمده باشند در بين شما نفوذ
كنند و با تحريكات و شعارهاي غلط مخالف اخلاق اسلامي ، به آبروي شماو ملت شما و اسلام و مذهب لطمه وارد كنند و در هر صورت لازم است همه گوش به دستورات و
1 . جمع ميقات ؛ محلهاي پنجگانه اي كه حاجيان از آنجا احرام بسته و قصد زيارت خانه خدا كنند .
2 . وقوف حاجيان در عرفات و مشعر و منا با شرايط و اعمالي خاص بخشي از مناسك حج است .
3 . خوار و سرافكنده .
192 |
شعارهاي نماينده اينجانب ، جناب حجت الاسلام آقاي كروبي و ديگر متصديان امور فرا دهيد و از غير آنها جداً پرهيز نماييد .
ج ـ كالاهايي كه در حجاز به حجاج محترم عرضه مي شود ، آنچه مربوط به امريكاي مخالف با آرمانهاي اسلامي و اساساً مخالف با اسلام است ، خريداري آنهاكمك به دشمنان اسلام است و ترويج باطل است و از آنها بايد احتراز شود . انصاف نيست كه جوانان عزيز ما در جبهه ها جان دهند و جانبازي كنند وشما با خريد اين كالاها به جنايتكاران جنگي كمك كنيد و به اسلام و جمهوري اسلامي و ملت مظلوم خود با اين اعمال دهن كجي نماييد . شما براي خودتان يا دوستانتان مي توانيد چيزهاي مناسب از خود ايران تهيه نماييد كه به دشمنان ايران و اسلام كمك نشود . اينجانب وظيفه خود را ادا نمودم و شماييد كه در زيارت خدا و رسول ، به دشمنان آنان كمك ننماييد و موجب سرافكندگي ملت و ميهن خود نشويد . اينها تذكراتي است كه به واسطه اهميت آن در سالهاي قبل داده شد و تكرار آن وظيفه اينجانب است .
5ـ خوب است كه سران كشورهاي اسلامي در مسائل روزِ كشورهاي اسلامي تحت ستم و ملتهاي مظلوم تحت چكمه هاي اجانب و غارتگرهاي شيطانهاي بزرگ و ساير شياطين ديگر كه ذخاير غني آنان را چپاول مي نمايند و ملتها در فقر و فاقه مي سوزند ، تفكر نموده و به خود آيند و خوف و وحشتي را كه ابرقدرتها با تبليغات خود بر آنها تحميل كرده اند تامصالح كشور خود و ساير مسلمانان و مظلومان را ناديده گرفته و تن به مذلت مرگبار دهند ، با ارزيابي صحيح سنجش نموده و با وجدان به قضاوت بنشينند و بيش از اين براي خويش و كشورهاي خود ننگ به بار نياورند و در حال ملت و دولت ايران مطالعه كنند كه خود را از زير بار قلدريهاي هر دو قطب خارج كرده و پرتو پيروزي آن و اسلام عزيز در سراسر جهان نورافشاني مي كند و در راه شرف اسلام و عزت ميهن اسلامي خويش بپاخاسته و در اين راه كه همان راه انبياي عظام ـ عليهم وآلهم السلام ـ است ، ازهمه چيزمادي خود گذشته و فرياد « هَيهاتَ مِنّا الذلة » را به گوش جهانيان رسانده است . و اگر دولتهاي منطقه به جاي هماهنگ شدن با ملت ايران ، كمك به حزب عفلقي عراق كه اسلامزدايي جزء مرام آن است نمي كردند ، در همان ماههاي اول كوبيده شده بود و
193 |
ملت عزيزاسلامي عراق از شرّ اوراحت شده بودند وكشورايران وعراق و ساير كشورهاي منطقه با برادري زيست مي نمودند . و اكنون نيز كه بازيگران حرفه اي با ترفندهاي مختلف مي خواهند سلطه غارتگرانه سالهاي طولاني را حفظ و از وحدت مسلمين و از اسلام بزرگ كه سيلي خورده اند وسخت آشفته هستند ، عمال معلوم الحال خودرا به راه انداخته اند تا نگذارند اسلام به پيروزي برسد ؛ همچون حسن مراكشي ( 1 ) كه با ملاقات و دست دوستي دادن به « پِرِز » ( 2 ) به اسلام و ملتهاي مسلمان بويژه ملت عرب و فلسطين خيانت فاحش نابخشودني نموده و بر ملت و دولتهاي اسلامي و عربي است كه با برخورد قاطع دست اين خيانتكار را قطع كنند ؛ و چون حسين اردني ، ( 3 ) اين دلال دوره گرد خيانتكار كه تا دولتهاي منطقه را به دام شيطان بزرگ نيندازد از پاي نخواهد نشست ؛ و چون « حسني مبارك » ( 4 ) نسخه دوم انورسادات و ديگر خائنين به اسلام را از خود برانند كه اينانند كه شما را بازيچه خود قرار داده اند تا متعمداً يا بدون عمد سد راه شرف و عزت اسلام شوند .
ما ازدولتهاي منطقه مي خواهيم كه دست ازحمايت دشمنان اسلام و بشريت بردارند و بيش از اين با مصالح اسلامي كه مصالح خودشان و ميهنشان و مظلومان جهان است معارضه نكنند و با همسويي وهمكاري جمهوري اسلامي ، دست رد به سينه فتنه گران و جهانخواران زنند و بايد بدانند اين حزب مرده ( 5 ) زنده نخواهد شد « وَالْعاقِبَةُ لِلمُتَّقين » .
اينجانب به حسب وظيفه اسلامي آنچه صلاح مسلمانان و حكومتهاي كشورهاي منطقه است ، گوشزد كردم و از خداوند متعال خواهانم آنان را به راه راست هدايت فرمايد و از كجرويها باز دارد . والسلام علي عبادالله الصالحين .
يكم ذي حجة الحرام 1406
روح الله الموسوي الخميني
ــــــــــــــــــــــــــــــــــ1 . ملك حسن ، شاه مراكش ( مغرب ) .
2 . شيمون پرز ، نخستوزير رژيم صهيونيستي .
3 . ملك حسين ، شاه اردن .
4 . رئيس حاكم بر رژيم مصر .
5 . حزب بعث حاكم بر عراق .