شرایط وجوب و صحت روزه

   احكام روزه

شرايط وجوب و صحت روزه


س 731: دختري كه به سن تكليف رسيده، ولي به علت ضعف جسماني توانائي روزه گرفتن ندارد، و بعد از ماه مبارك رمضان هم نمي‏تواند قضاي آن را به جا آورد تا اينكه ماه رمضان سال بعد فرا مي‏رسد، چه حكمي دارد؟

 ج: ناتواني از گرفتن روزه و قضاي آن به مجرد ضعف و عدم قدرت موجب سقوط قضاي روزه نمي‏شود، بلكه قضاي روزه‏هاي ماه رمضان كه از او فوت شده، بر وي واجب است.

 س 732: دختراني كه تازه به سن تكليف رسيده‏اند و روزه گرفتن بر آنها مقداري مشكل است، چه حكمي دارند؟ آيا سن بلوغ شرعي دختران اكمال نه سال قمري است؟

 ج: بنا بر نظر مشهور، بلوغ شرعي دختران همان تكميل نه سال قمري است كه در اين هنگام روزه بر آنها واجب است و ترك آن به مجرد بعضي از عذرها جايز نيست، ولي اگر روزه گرفتن  براي ايشان  ضرر داشته باشد يا تحمل آن برايشان همراه با مشقت زياد باشد، افطار براي آنها جايز است.

 س 733: من زمان دقيق رسيدن به سن تكليف خود را نمي‏دانم، از جناب عالي خواهشمندم بيان فرمائيد كه از چه زماني قضاي نماز و روزه بر من واجب است، و آيا كفاره روزه بر من واجب است يا به علت جهل به مسأله قضاي آن كفايت مي‏كند؟

 ج: فقط قضاي آن مقدار از نمازها و روزه‏ها كه يقين به فوت آن بعد از رسيدن به سن قطعي تكليف شرعي داريد، بر شما واجب است، و در مورد روزه، اگر بعد از رسيدن قطعي به سن تكليف، در اثر كوتاهي در يادگيري مسأله و حكم شرعي، عمداً افطار كرده باشيد، علاوه برقضا، كفاره هم واجب است.

 س 734: اگر دختر نه ساله‏اي كه روزه بر او واجب شده، به دليل دشواري، روزه‏اش را افطار نمايد، آيا قضا بر او واجب است يا خير؟

 ج: قضاي روزه‏هائي كه از ماه رمضان افطار كرده، بر او واجب است.

 س 735: اگر فردي به خاطر عذري قوي، پنجاه درصد احتمال دهد كه روزه بر او واجب نيست و به همين دليل روزه نگيرد، ولي بعدا معلوم شود كه روزه بر او واجب بوده، از جهت قضا و كفاره چه حكمي دارد؟

 ج: اگر افطار عمدي روزه ماه مبارك رمضان به مجرد احتمال عدم وجوب روزه بر وي باشد، در فرض سؤال علاوه بر قضا، كفاره هم بر او واجب است. اما اگر افطار به علت ترس از ضرر باشد و ترس هم منشأ عقلائي داشته باشد، كفاره واجب نيست، ولي قضا بر او واجب است.

 س 736: شخصي مشغول انجام خدمت سربازي است و به علت مسافرت و حضور در محل خدمت، نمي‏تواند روزه ماه رمضان سال گذشته را بگيرد، و هنگام حلول ماه رمضان امسال نيز در محل خدمت است و احتمال دارد كه باز هم نتواند روزه بگيرد، اگر پس از پايان دوره خدمت سربازي بخواهد روزه اين دو ماه را قضا نمايد، آيا كفاره هم بر او واجب است يا خير؟

 ج: كسي كه بر اثر عذر مسافرت، روزه ماه رمضان از او فوت شده و آن عذر تا ماه رمضان سال آينده استمرار داشته، فقط قضاي آن بر او واجب است و كفاره تأخير واجب نيست.

 س 737: اگر شخص روزه دار جنب باشد و تا قبل از اذان ظهر متوجه آن نشود و پس از آن غسل ارتماسي نمايد، آيا روزه‏اش باطل مي‏شود؟ و اگر بعد از غسل متوجه شود كه در حال روزه غسل ارتماسي نموده است، آيا قضاي آن واجب است؟

 ج: اگر غسل ارتماسي بر اثر فراموشي و غفلت از روزه دار بودن باشد، غسل و روزه او صحيح است و قضاي روزه‏اش بر او واجب نيست.

 س 738: اگر شخصي بخواهد قبل از زوال به محل اقامتش برسد، ولي در راه به خاطر پيشامد حادثه‏اي نتواند در زمان معين به مقصد برسد، آيا روزه او اشكال دارد و آيا كفاره بر او واجب است يا فقط قضاي روزه آن روز را بايد به جا آورد؟

 ج: روزه‏اش در سفر صحيح نيست و بر او فقط قضاي روزه آن روزي كه پيش از ظهر به محل اقامتش نرسيده، واجب است و كفاره‏اي هم ندارد.

 س 739: اگر هواپيما در ارتفاع بالا و مسير طولاني در حال پرواز باشد و پرواز حدود دو ساعت و نيم تا سه ساعت طول بكشد، مهماندار و خلبان هواپيما براي حفظ تعادل خود هر بيست دقيقه احتياج به نوشيدن آب دارند، در اين صورت آيا در ماه مبارك رمضان، كفاره و قضاي روزه بر آنها واجب مي‏شود؟

 ج: اگر روزه براي آنها ضرر داشته باشد، جايز است كه با نوشيدن آب افطار نمايند و قضاي آن را بجا آورند و در اين حالت كفاره بر آنها واجب نيست.

 س 740: اگر زن در ماه مبارك رمضان دو ساعت يا كمتر مانده به اذان مغرب حيض شود، آيا روزه‏اش باطل مي‏شود؟

 ج: روزه‏اش باطل است.

 س 741: كسي كه با پوشيدن لباس مخصوص (مانند لباس غواصي) بدون اينكه بدنش خيس شود، در آب فرو رود، روزه‏اش چه حكمي دارد؟

 ج: اگر لباس به سر او چسبيده باشد، صحت روزه‏اش محل اشكال است و بنا بر احتياط وجوبي قضاي آن لازم است.

 س 742: آيا مسافرت عمدي در ماه رمضان به قصد افطار و فرار از روزه گرفتن، جايز است؟

 ج: مسافرت در ماه رمضان اشكال ندارد، و در صورت مسافرت، ولو اينكه براي فرار از روزه باشد، افطار بر او واجب است.

 س 743: شخصي كه روزه واجب بر عهده‏اش است و قصد دارد كه آن را بگيرد، ولي بر اثر پيشامدي نتواند روزه بگيرد مثلا بعد از طلوع خورشيد آماده مسافرت شد و به سفر رفت و بعد از ظهر برگشت و در بين راه هم مرتكب هيچيك از مفطرات نشد، ولي وقت نيت روزه واجب از وي فوت شد، و آن روز هم از روزهائي است كه روزه در آن مستحب است، آيا مي‏تواند نيت روزه مستحبي كند يا خير؟

 ج: اگر قضاي روزه ماه رمضان بر ذمه‏اش باشد، نيت روزه مستحبي حتي بعد از فوت وقت نيت روزه واجب، از وي صحيح نيست.

 س 744: من معتاد به سيگار هستم و در ماه مبارك رمضان هر چه تلاش مي‏كنم كه تندخو نباشم نمي‏توانم و همين باعث ناراحتي زياد افراد خانواده‏ام شده است و خودم هم از وضعيت دشوارم رنج مي‏برم، تكليف من چيست؟

 ج: روزه ماه مبارك رمضان بر شما واجب است و بنابر احتياط واجب جايز نيست در حال روزه سيگار بكشيد، و نبايد بدون دليل با ديگران تند برخورد كنيد.