آموزش پزشکی

   مسائل پزشکی آموزش پزشکی   س 1308: دانشجویان دانشگاه پزشکی (دختر یا پسر) برای آموزش چاره‏ای جز معاینه

 

 مسائل پزشكي


آموزش پزشكي
 

 س 1308: دانشجويان دانشگاه پزشكي (دختر يا پسر) براي آموزش چاره‏اي جز معاينه فرد اجنبي از طريق لمس و نظر ندارند و چون اين معاينات جزء برنامه درسي است و براي كارآموزي و آمادگي آنان براي معالجه بيماران در آينده مورد نياز است و عدم انجام آن باعث مي‏شود از تشخيص بيماري افراد مريض عاجز باشند و اين امر منجر به طولاني شدن دوران بيماري افراد بيمار و گاهي فوت آنان مي‏شود، بنابر اين آيا اين معاينات جايز است يا خير؟

 ج: اگر از موارد ضروري براي كسب تجربه و آگاهي از نحوه درمان بيماران و نجات جان آنان باشد، اشكال ندارد.

 س 1309: در صورتي كه  هنگام ضرورت، معاينه بيماراني كه محرم نيستند، توسط دانشجويان رشته پزشكي جايز باشد، مرجع تشخيص اين ضرورت چه كسي است؟

 ج: تشخيص ضرورت موكول به نظر دانشجو با ملاحظه شرايط است.

 س 1310: گاهي در هنگام آموزش با مسئله معاينه غيرمحارم مواجه مي‏شويم و نمي‏دانيم اين كار براي آينده ضرورت دارد يا خير؟ ولي بهر حال جزئي از روش درسي دانشگاهها و وظيفه دانشجويي رشته پزشكي و يا حتّي تكليفي از طرف استاد است با توجه به اين مطالب آيا انجام معاينات مزبور براي ما جايز است؟

 ج: مجّرد اين كه معاينه پزشكي، از برنامه‏هاي آموزشي و يا از تكاليف استاد به دانشجو است، مجوّز شرعي براي ارتكاب امر خلاف شرع محسوب نمي‏شود بلكه ملاك دراين زمينه فقط نياز آموزشي براي نجات جان انسان و يا اقتضاء ضرورت مي‏باشد.

 س 1311: آيا در معاينه نامحرم كه بخاطر ضرورت آموزش پزشكي وكسب تجربه و مهارت صورت مي‏گيرد، بين معاينه اعضاي تناسلي و ساير اعضاي بدن تفاوت وجود دارد؟ بعضي از دانشجويان كه بعد از اتمام تحصيل براي معالجه بيماران به روستاها و نقاط دوردست مي‏روند، گاهي مجبور به زايمان زن و يا درمان آثار آن از قبيل خونريزي شديد مي‏شوند، اين كار چه حكمي دارد؟ بديهي است كه اگر اين خونريزي و بيماريهاي ديگر بسرعت درمان نشود حيات زني كه تازه زايمان كرده، در خطر خواهد بود، با علم به اينكه شناخت راههاي معالجه اين بيماريها مستلزم كارآموزي در هنگام تحصيل علم پزشكي مي‏باشد؟

 ج: هنگام ضرورت فرقي، بين حكم معاينه اعضاي تناسلي و غير آنها نيست و ملاك كلي، احتياج به تمرين و فراگيري علم پزشكي براي نجات جان انسان مي‏باشد و در اين موارد بايد به مقدار ضرورت اكتفا شود.

 س 1312: غالبا در معاينه اعضاي تناسلي اعم از اينكه توسط فرد مماثل صورت بگيرد يا خير، احكام شرعي مانند نگاه كردن پزشك يا دانشجو از طريق آينه، رعايت نمي‏شود و چون ما براي فراگيري چگونگي تشخيص بيماريها از آنان تبعيت مي‏كنيم، وظيفه ما چيست؟

 ج: تحصيل و فراگيري علم پزشكي از طريق معايناتي كه في نفسه حرام هستند، در مواردي كه يادگرفتن اين علم و شناخت راههاي درمان بيماريها متوقف بر آن باشد، اشكال ندارد، مشروط بر اينكه دانشجو اطمينان داشته باشد كه توانايي نجات جان انسانها در آينده متوقف بر اطلاعاتي است كه از اين طريق بدست مي‏آيد و همچنين مطمئن باشد كه در آينده درمعرض مراجعه بيماران بوده و مسئوليت نجات جان آنان را بر عهده خواهد داشت.

 س 1313: آيا نگاه‏كردن به عكس مردان و زنان غيرمسلمان كه در كتابهاي اختصاصي رشته درسي ما بصورت نيمه عريان وجود دارد جايز است؟

 ج: اگر به قصد ريبة نباشد و خوف ترتّب مفسده هم در آن وجود نداشته باشد، اشكال ندارد.

 س 1314: دانشجويان رشته پزشكي در خلال تحصيل، عكسها و فيلم‏هاي مختلفي را از اعضاي تناسلي بدن به قصد آموزش مي‏بينند، آيا اين عمل جايز است يا خير؟ ديدن عورت غير مماثل چه حكمي دارد؟

 ج: نگاه كردن به فيلم‏ها و تصاوير في‏نفسه اشكال ندارد به شرط اينكه به قصد لذت نبوده و خوف ارتكاب حرام هم وجود نداشته باشد. آنچه حرام است نگاه به بدن غير مماثل و لمس آن است و نگاه به فيلم يا عكس عورت ديگران هم خالي از اشكال نيست.

 س 1315: زن در هنگام وضع حمل چه تكليفي دارد؟ و زنان پرستار كه به زنهاي ديگر درهنگام وضع‏حمل كمك مي‏كنند، نسبت به كشف عورت و نگاه كردن به آن چه تكليفي دارند؟

 ج: جايز نيست زنان پرستار عمداً و بدون اضطرار، به عورت زنان در هنگام وضع حمل نگاه كنند و همچنين پزشك هم بايد از نگاه كردن و لمس بدن زني كه بيمار است ،تا زماني كه اضطرار پيدا نكرده، خودداري كند و بر زنان واجب است كه در صورت توجه و توانايي، بدن خود را بپوشانند و يا از كس ديگري بخواهند اين كار را انجام دهد.

 س 1316: در خلال تحصيلات دانشگاهي، براي آموزش از دستگاههاي تناسلي مصنوعي كه از مواد پلاستيكي ساخته شده‏اند استفاده مي‏كنند، نگاه كردن و لمس آنها چه حكمي دارد؟

 ج: آلت و عورت مصنوعي حكم عورت واقعي را ندارد و نگاه كردن و لمس آنها اشكال ندارد مگر آنكه به قصد ريبة بوده و يا موجب تحريك شهوت گردد.

 س 1317: مباحث من راجع به تحقيقاتي است كه در محافل علمي غرب راجع به تسكين درد از طريق معالجه با موسيقي، معالجه با لمس، معالجه با رقص، معالجه با دارو و معالجه از طريق الكتريسيته مطرح است و مباحث آنان در اين زمينه نتيجه هم داده است، آيا شرعا مبادرت به اين تحقيقات جايز است؟

 ج: تحقيق راجع به امور مذكور و آزمايش مقدار تأثير آنها در درمان بيماريها شرعا اشكال ندارد به شرطي كه مستلزم ارتكاب اعمالي كه شرعا حرام هستند نباشد.

 س 1318: آيا در صورتي كه آموزش اقتضا كند، جايز است زنان پرستار به عورت زن ديگر نگاه كنند؟

 ج: اگر درمان بيماريها و يا نجات نفس محترمي متوقف بر درسي باشد كه ياد گرفتن آن مستلزم نگاه به عورت ديگران است، اشكال ندارد.







| شناسه مطلب: 75331