مصرف زکات

 احكام زكات

مصرف زكات

١٩٢٥ انسان مي‏تواند زكات را در هشت مورد مصرف كند: اول: فقير، و آن كسي كه مخارج سال خود و عيالاتش را ندارد و كسي كه صنعت‏يا ملك يا سرمايه‏اي دارد كه مي‏تواند مخارج سال خود را بگذراند فقير نيست. دوم: مسكين، و آن كسي است كه از فقير سخت تر مي‏گذراند. سوم: كسي كه از طرف امام عليه‏السلام يا نايب امام مامور است كه زكات را جمع و نگهداري نمايد و به حساب آن رسيدگي كند و آن را به امام عليه السلام يا نايب امام يا فقرا برساند. چهارم: كافرهايي كه اگر زكات به آنان بدهند به دين اسلام مايل مي‏شوند يا در جنگ به مسلمانان كمك مي‏كنند. پنجم: خريداري بنده‏ها و آزاد كردن آنان. ششم: بدهكاري كه نمي‏تواند قرض خود را بدهد. هفتم: سبيل الله يعني كاري كه مانند ساختن مسجد منفعت عمومي ديني دارد، يا مثل ساختن پل و اصلاح راه كه نفعش به عموم مسلمانان مي‏رسد و آنچه براي اسلام نفع داشته باشد به هر نحو كه باشد. هشتم: ابن‏السبيل، يعني مسافري كه در سفر درمانده شده. و احكام اينها در مسايل آينده گفته خواهد شد.

١٩٢٦ احتياط واجب آن است كه فقير و مسكين بيشتر از مخارج سال خود و عيالاتش را از زكات نگيرد، و اگر مقداري پول يا جنس دارد فقط به اندازه كسري مخارج يك سالش زكات بگيرد.

١٩٢٧ كسي كه مخارج سالش را داشته اگر مقداري از آن را مصرف كند و بعد شك كند كه آنچه باقي مانده به اندازه مخارج سال او هست‏يا نه نمي‏تواند زكات بگيرد

١٩٢٨ صنعتگر يا مالك يا تاجري كه در آمد او از مخارج سالش كمتر است مي‏تواند براي كسري مخارجش زكات بگيرد و لازم نيست ابزار كار يا ملك يا سرمايه خود را به مصرف مخارج برساند.

١٩٢٩ فقيري كه خرج سال خود و عيالاتش را ندارد اگر خانه‏اي دارد كه ملك اوست و در آن نشسته يا مال سواري دارد چنانچه بدون اينها نتواند زندگي كند اگرچه براي حفظ آبرويش باشد مي‏تواند زكات بگيرد و همچنين است اثاث خانه و ظرف و لباس تابستاني و زمستاني و چيزهايي كه به آنها احتياج دارد و فقيري كه اينها را ندارد اگر به اينها احتياج داشته باشد مي‏تواند از زكات خريداري نمايد.

١٩٣٠ فقيري كه ياد گرفتن صنعت براي او مشكل نيست بنابر احتياط واجب بايد ياد بگيرد، و با گرفتن زكات زندگي نكند ولي تا وقتي مشغول ياد گرفتن است، مي‏تواند زكات بگيرد.

١٩٣١ به كسي كه قبلا فقير بوده، و مي‏گويد فقيرم، اگر چه انسان از گفته او اطمينان پيدا نكند، مي‏شود زكات داد.

١٩٣٢ كسي كه مي‏گويد فقيرم و قبلا فقير نبوده يا معلوم نيست، فقير بوده يا نه اگر از ظاهر حالش گمان پيدا شود كه فقير است مي‏شود به او زكات داد.

١٩٣٣ كسي كه بايد زكات بدهد، اگر از فقيري طلبكار باشد مي‏تواند طلبي را كه از او دارد بابت زكات حساب كند.

١٩٣٤ اگر فقير بدهكار بميرد و تركه‏اي كه وافي به بدهيش باشد نداشته باشد،انسان مي‏تواند طلبي را كه از او دارد بابت زكات حساب كند.

١٩٣٥ چيزي را كه انسان بابت زكات به فقير مي‏دهد لازم نيست به او بگويد كه زكات است. بلكه اگر فقير خجالت بكشد، مستحب است به طوري كه دروغ نشود به اسم پيشكش بدهد ولي بايد قصد زكات نمايد.

١٩٣٦ اگر به خيال اين كه كسي فقير است به‏او زكات بدهد، بعد بفهمد فقير نبوده يا از روي ندانستن مساله به كسي كه مي‏داند فقير نيست زكات بدهد، چنانچه چيزي را كه به او داده باقي باشد بايد از او بگيرد و به مستحق بدهد و اگر از بين رفته باشد پس اگر كسي كه آن چيز را گرفته مي‏دانسته يا احتمال مي‏داده كه زكات است انسان بايد عوض آن را از او بگيرد و به مستحق بدهد ولي اگر به غير عنوان زكات داده نمي‏تواند چيزي از او بگيرد و بايد از مال خودش زكات را به متسحق بدهد و در همه صور مي‏تواند از مال خودش زكات را بدهد و از كسي كه گرفته مطالبه نكند

١٩٣٧ كسي كه بدهكار است و نمي‏تواند بدهي خود را بدهد اگرچه مخارج سال خود را داشته باشد مي‏تواند براي دادن قرض خود زكات بگيرد ولي بايد مالي را كه قرض كرده در عصيت‏خرج نكرده باشد يا اگر در معصيت‏خرج كرده از آن معصيت توبه كرده باشد كه در اين صورت از سهم فقرا مي‏شود به او داد.

١٩٣٨ اگر به كسي كه بدهكار است و نمي‏تواند بدهي خود را بدهد زكات بدهد بعد بفهمد قرض را در معصيت مصرف كرده چنانچه آن بدهكار فقير باشد مي‏تواند آنچه را به او داده بابت زكات حساب كند ولي اگر چيزي را كه گرفته در شرابخواري يا به طور آشكارا در معصيت صرف كرده و از معصيت‏خود توبه نكرده بنابر احتياط واجب بايد چيزي را كه به او داده بابت زكات حساب نكند.

١٩٣٩ كسي كه بدهكار است و نمي‏تواند بدهي خود را بدهد اگرچه فقير نباشد انسان مي‏تواند طلبي را كه از او دارد بابت زكات حساب كند.

١٩٤٠ مسافري كه خرجي او تمام شده يا مركبش از كار افتاده چنانچه سفر او سفر معصيت نباشد و نتواند با قرض كردن يا فروختن چيزي، خود را به مقصد برساند اگرچه در وطن خود فقير نباشد مي‏تواند زكات بگيرد ولي اگر بتواند در جاي ديگر با قرض كردن يا فروختن چيزي مخارج سفر خود را فراهم كند فقط به مقداري كه به آنجا برسد مي‏تواند زكات بگيرد.

١٩٤١ مسافري كه در سفر مانده شده و زكات گرفته، بعد از آنكه به وطنش رسيد،اگر چيزي از زكات زياد آمده باشد در صورتي كه بدون مشقت نتواند بقيه را به صاحب مال يا نايب او برساند، بايد آن را به حاكم شرع بدهد و بگويد آن چيز زكات است.