بخش 1

شرح وظايف و مأموريت‌هاي روحانيون، معين، معينه و مديران كاروان‌هاي حج

گروه تدوين معاونت امور روحانيون

5

امام خميني
حج و عناوين مناسك آن، گوياي محتواي والاي اين فريضة الهي پر راز و رمز و آكنده از اشاره و كنايه است.
اين واژة كوتاه و خوش آهنگ، پيامي به بلنداي تاريخ معنوي بشر دارد؛ تاريخي كه نظام بخش زندگي انسان‌ها بر اساس حق و عدل است. حج، گردهمايي پاكان و نيكان و وارستگان معنويت گرا و از دنيارستگان آخرت‌گرا است. در اين گردهمايي، حاجيان از لحظه‌اي كه به قصد حج، از خانه و ديار جدا مي‌شوند و همة پيوندهاي دنيايي را مي‌گسلند، تا آن‌گاه كه در ميقات احرام مي‌بندند، تا طواف، تا وقوف، تا رمي و تا ذبح و ... خدا را مي‌جويند و در پي وصال اويند.
مراتب معنوي حج، كه سرمايه حيات جاودانه است و انسان را به افق توحيد و تنزيه نزديك مي‌نمايد، حاصل نخواهد شد مگر آنكه دستورات عبادي حج به طور صحيح و شايسته و مو به مو عمل شود، و حجاج محترم و روحانيون معظم كاروان‌ها، تمام همّ خود را صرف در تعليم و تعلم مناسك حج كنند.
«صحيفه حج، ج اول، ص 138»

6

مقدمه
مناسك حج، تبلور حالات گوناگون انسان خداجوي عاشق پيشه بيقرار است كه رو به سوي او دارد و نشان از او مي‌جويد.
حج، كنگرة مخلصان، تقواپيشگان، صالحان و عابدان روي زمين است.
 حج، يك اردوي آموزشيِ چند روزه و تمرين براي آماده سازي انسان است تا در پهنة زندگي، خود را براي پيكاري بي‌امان با شيطان و شيطان صفتان مهيا سازد.

شايان توجه است كه اگر حاجي در اين سفرِ الهي به خود نپردازد و از خودبيني رها نشود و برتزكيه و تصفيه همت نگمارد و به رموز و اسرار حج دست نيابد و خود را تزكيه نكند و از لوث رذايل و پليديهاي اخلاقي و روحي پاكيزه نشود، به هيچ يك از مقاصد حج دست نخواهد يافت. اين هدف والا و مهم محقق نخواهد شد مگر آنكه روحانيون، معين، معينه‌ و مديران محترم و معزز كاروانهاي حج جد، جهد نمايند تا حج گزاران و زايران محترم به درستي و

7

شايستگي رسالت مهم و خطير خويش را به انجام رسانند. بديهي است لازمة اين امر آگاهي و شناخت كامل روحانيون، معين‌‌، معينه‌ و مديران محترم از وظايف و مأموريت‌هاي تعيين شده براي تحقق اهداف حج ابراهيمي مي‌باشد، بدين منظور معاونت امور روحانيون:
1) شرح وظايف مصوب عوامل تأثيرگذار در كاروان را تهيه و ارائه نموده.
2) بايستگي ملاحظه و بكارگيري آن را مورد تأكيد قرار مي‌دهد.
3) با توجه به مسئوليت و اختيارات روحاني به عنوان رئيس شوراي فرهنگي، ايفاء نقش حقيقي در اين جايگاه را خواستار مي‌باشد.
بدان اميد كه اين مجموعه ياري رسان خادمان  ضيوف الرحمان باشد.  پيشنهادات اصلاحي شما موجب امتنان و اغتنام خواهد بود.

                                        حوزه نمايندگي ولي فقيه در امور حج و زيارت
                                                         معاونت امور روحانيون

8

 

فصل اول:
شرح وظايف روحانيون و معين‌هاي كاروان حج

 

9

هدف: به منظور هدايت فرهنگي كاروانيان و برنامه‌ريزي براي راهنمايي، توجيه و همراهي آنان از زمان شكل گيري كاروان تا پايان سفر براي هر كاروان روحاني و معين و يا معينه تعيين مي‌گردد.
الف) تشكيل جلسات قبل از سفر
تشكيل حداقل ده جلسه توجيهي آموزشي براي زائران مدينه قبل و دوازده جلسه براي مدينه بعد، قبل از سفر حج
تلاش در جهت بايدهاي قبل از سفر از جمله اصلاح قرائت و تلبية زائران و توجيه آنان در رسيدگي به اداي حقوق واجب ديگران.
ب) مردم داري و حسن معاشرت و همكاري با زائران

1. احترام به زائران و ايجاد ارتباط دوستانه با آنان.
2. برخورد عاطفي و متواضعانه با زائران.
3. بردباري در برابر عوامل تنش زا در كاروان با بهره‌گيري از اخلاق و آموزه‌هاي اسلامي.

ج) رعايت شئون روحانيت

10

1. حفظ شئون روحانيت و پرهيز از مواضع تهمت.
2. آراستگي كامل با لباس روحاني در حرمين شريفين.
3. همكاري با زائران در انجام فقط نيابت تبرعي در طواف و يا... در صورت درخواست زائر و امكان انجام آن

د) مديريت فرهنگي كاروان و نظم و انضباط همراه با سازماندهي در كاروان

1. برنامه‌ريزي در جهت ادارة صحيح فرهنگي كاروان با همكاري مدير برابر دستور العمل‌هاي ابلاغي معاونت آموزش و پژوهش بعثه
2. پيش بيني نيازهاي فرهنگي
3. تلاش در جهت نظم و انضباط در برنامه‌هاي فرهنگي ـ آموزشي.
4. شناسايي و سازماندهي افراد شايسته در كاروان در جهت كمك به افراد آسيب پذير
5. تشكيل گروه ارشاد و نظارت بر حسن عملكرد آنان

هـ) تبيين و تعليم احكام و مناسك حج

1. دسته بندي مسائل و احكام و مناسك مورد نياز گروه‌هاي مختلف زائران و تبيين و تعليم آن
2. تقسيم وقت جلسه به بيان احكام، اسرار و معارف، تاريخ و مسائل اخلاقي ـ تربيتي
3. استفاده از شيوه هاي مفيد آموزشي براي گروه‌هاي مختلف (تشكيل كلاس، استفاده از نوارهاي صوتي و تصويري و پاسخ به سؤالات و استفاده از ماكت).
4. ايجاد روحيه پيگيري در فهم مسائل شرعي

11

1. پرهيز از نقل موارد اختلافي و نظر مراجعي كه در كاروان مقلد ندارند

و) همراهي با زائران در انجام صحيح مناسك

1. همراهي و نظارت بر اعمال عموم زائران و كنترل مناسك انجام گرفته
2. كمك نسبت به انجام مناسك سالمندان و معذورين
3. تكميل فرمهاي مراقبت اعمال

ز) معرفي اماكن مقدسه مكه و مدينه

1. معرفي اجمالي شبه جزيره عربستان از نظر جغرافيايي خصوصاً حرمين شريفين.
2. توضيح كامل اماكن مكه و مدينه، شبِ قبل از بازديد و توضيح كوتاه هنگام ديدار به ويژه در مورد حضرت خديجه و حضرت ابوطالب.
3. توجيه زائران نسبت به مناطق مختلف همچون بدر، خيبر، ربذه در جلسات مدينه و غدير، جعرانه، حديبيه و فخ در جلسات مكه.

ح) رعايت سياستهاي بعثه

1. شركت در گردهمايي در ايران و جلسات داخلي و منطقه‌اي بعثه در عربستان.
2. اعلام ورود در اولين روز حضور در مدينه و يا مكه و ارائه فرم‌هاي مربوطه.

12

3. حضور در جلسات عمومي بعثه و دعاي كميل و برنامه برائت به همراه زائران.
4. همكاري با رابطان محترم معاونت امور روحانيون.
5. پرهيز از اعمال نظر شخصي و تكروي
6. سعي در انعكاس نظرات مفيد و تجربه شده به معاونت.
7. ارائة قبض معتبر به زائران در قبال دريافت وجوهات شرعيه و نذورات.
8. تقسيم كار با معين و معينه و سعي در راهنمايي كامل معين و يا معينه‌هاي سال اولي
9. ايجاد روحيه تعاون و همگرايي در كاروان و پرهيز از بيان مسائل اختلافي و تفرقه انگيز.
10. پرداخت محترمانه اهدايي مقام معظم رهبري به ايثارگران و خانواده محترم شهيدان.
11. همسو سازي فعاليت‌ها در چهارچوب شرح وظائف ابلاغي

ط) كوشش در ايجاد روحية معنوي در كاروان

1. تلاش در جهت تحكيم مباني اعتقادي زائران و پاسخ به شبهات آنان.
2. سعي در تبيين راههاي اصلاح نفس و خودسازي براي زائران و اعلام برنامه‌هاي ارتباط با خدا در كاروان.
3. تهيه طرح بايدها و نبايدهاي اخلاقي قبل از سفر، در طول سفر و پس از سفر.

 

13

4. فوق برنامه‌هاي معنوي: ختم قرآن، ختم صلوات، سه روز روزة مستحبي در مدينه، اعتكاف در مسجد الحرام، رفتن مجدد به قبا و اُحد و ... .
5. آشنا ساختن آنان با سيرة معصومين عليهم السلام و الهام گيري از آن بزرگواران.
6. سعي در پايدار سازي آثار حج و زيارت در زائران و تحكيم افكار نوراني حضرت امام قدس‌سره در همگرايي و وحدت اسلامي و صيانت از انقلاب اسلامي و پاسخ به نيازهاي معنوي زائران.

 

14

 

فصل دوم:

 شرح وظايف خواهران معينه

 

17

هدف: خدمتگزاري به بانوان زائر و پاسخگويي به نيازهاي ديني، معنوي آنان در راستاي انجام مناسك حج.
الف) جلسات قبل از سفر

1. شناسايي بانوان زائر از نظر اعتقادي، علمي و كشف روحيات  و خواسته‌هاي آنان.
2. برنامه‌ريزي جهت تبيين مسائل خاص بانوان و تذكر بايدهاي قبل از سفر به آنان.
3. توجيه بانوان زائر در مورد تقليد و تصحيح قرائت و تلبيه.
4. شناسايي بانوان متعهد به منظور همكاري در شوراي فرهنگي و گروه ارشاد كاروان.

ب) تعامل سازنده با زائران و حُسن خلق و معاشرت

1. برخورد مفيد و مؤثر جهت جذب و تأثيرگذاري در بانوان.
2. حُسن معاشرت و صبر و بردباري و ايجاد آرامش در خواهران.

ج) رعايت شئون و مقتضيات

19

1. حفظ قداست و جايگاه معنوي رهبري معنوي بانوان.
2. پرهيز از مواضع تهمت و رعايت موازين شرعي.
3. الگوي اخلاقي و عملي بودن براي بانوان زائر.

د) تنظيم برنامه­ها و سازماندهي بخش خواهران

1. هماهنگي كامل با روحاني و تنظيم برنامه با نظارت و إشراف روحاني و گزارش پيشرفت كار به وي.
2. رعايت نظم و انضباط در امور فرهنگي.
3. سازماندهي خواهران و ياري گرفتن از افراد توانمند براي كمك به افراد ناتوان.

ه‍ ) تبيين احكام عمومي، مناسك و احكام خاص بانوان

1. برنامه­ريزي جهت آموزش بانوان زائر.
2. پرهيز از بيان فتواهاي مختلف در جلسات مشترك و بيان فتواي هر مرجع در جمع مقلدين وي.
3. بيان مسائل اخلاقي مورد نياز بانوان زائر و زمينه­سازي براي بهره­برداري معنوي از اين سفر.
4. پيشگيري و توجيه زائران در زمينة شبهات عقيدتي.
5. مطلع ساختن روحاني نسبت به بعضي از سؤالهايي كه بانوان دارند و مناسب است روحاني كاروان در ضمن صحبت­ها به آن اشاره كند و پاسخ دهد.
6. بيان تاريخ بانوان صدر اسلام و الگوگيري از آنان براي خواهران زائر به ويژه حضرات هاجر، خديجه و سميه در مكه و حضرت زهرا، ام البينين و صفيه در مدينه

20

و) همراهي زائران درمناسك

1. حضور در ميقات و يادآوري و راهنمايي و نظارت بر حسن انجام احرام بانوان زائر.
2. همراهي زائران در شب دهم از مشعرالحرام به منا و رمي جمره عقبه.
3. همراهي خواهران سالمند و نظارت بر صحت اعمال آنان.
4. كنترل اعمال بانوان و گزارش به روحاني كاروان و ثبت در دفتر مراقبت اعمال.

ز) توجيه اماكن حرمين شريفين

1. همراهي بانوان در مسجدالنبي (ص) و مسجدالحرام و توضيح اماكن اين دو مسجد.
2. همراهي بانوان در مقابل بقيع و راهنمايي آنان در نحوه عرض ارادت به معصومين(ع).

ح) رعايت سياست­هاي بعثه

1. حضور به موقع در جلسات بعثه در ايران و عربستان
2. حضور و همكاري در برنامه­هاي بعثه، همانند دعاي كميل و انتظامات مربوطه و بازديد از اماكن.
3. همكاري با رابطان محترم و پاسخ به سئوال‌هاي معمول
4. پرهيز از تكروي و اعمال سليقه شخصي.
5. هماهنگي برنامه‌ها با روحاني و گزارش فعاليتهاي انجام شده.
6. تنش زدايي و ايجاد آرامش در كاروان.
7. همسوسازي فعاليت‌ها در چهارچوب شرح وظائف ابلاغي

21

ط) تلاش در جهت توسعه معنويت در بين بانوان

1. كشف راههاي تثبيت معنويت و نهادينه كردن آن در زائران.
2. پركردن اوقات فراغت آنان با برنامه­هاي مختلف قرائت، و ختم قرآن، ختم صلوات و غيره با همكاري روحاني كاروان.
3. تهيه برنامه ويژه زائران قبل از سفر و در طول سفر و پس از سفر و اجراي آن با هماهنگي روحاني كاروان
4. استفاده از ادعيه صحيفة سجاديه (به ويژه دعاي مربوط به پدر و مادر و فرزند) در جهت تعميق و رشد معنوي زائران.

ي) پيشنهاد بهينه­سازي راهبردهاي معنوي زائران

1. شناسايي تنگناهاي شيوة جاري در اجراي برنامهها و فعاليتها و راههاي اصلاح اين تنگنا و انعكاس به معاونت.
2. ارائه طرح و پيشنهادهاي سودمند در روند صحيح ادارة معنوي كاروان.

22

برنامه كلاس­هاي آموزشي

1. روحانيون محترم كاروان­ها موظفند پيش از عزيمت، 10 جلسه آموزشي براي كاروان­هاي مدينه قبل و 12 جلسه براي كاروانهاي مدينه بعد در ايران داشته باشند.
2. زمان هر جلسه آموزشي حداقل 5/2 ساعت بوده و با هماهنگي مدير به مباحث فرهنگي و اجرايي تقسيم مي‌شود.

الف) محورهاي مباحث فرهنگي و معنوي
- احكام
- مناسك حج (حتي الامكان همراه با آموزش عملي)
- اسرار و معارف حج
- توجيه نسبت به اماكن و تاريخ اسلام در مكه و مدينه
- اخلاق و آداب سفر
- تصحيح حمد و سوره
ب) محورهاي اجرايي
- توصيه‌هاي مدير كاروان
- توصيه‌هاي بهداشتي و پزشكي

23

جهت هرچه پربارتر شدن جلسات آموزشي از كتاب عناوين و سرفصل‌هاي آموزشي حج تمتع تدوين معاونت آموزش و پژوهش استفاده نماييد.

24

توصيه‌ها

1.  جهت تأثير بخشي بيشتر، در هر هفته يك جلسة آموزشي تشكيل شود و از برقراري جلسات پيوسته خودداري گردد.
2.  زمان­بندي مطالب جلسه به شكلي تنظيم گردد كه براي زائران ملال­آور نباشد.
3.  جلسات آموزشي در تكايا و حسينيه­هايي كه به محل سكونت زائران نزديك­تر است، برگزار شود.
4.  از نخستين جلسه آموزشي، افراد آگاه به احكام و مناسك حج و كساني را كه حمد و سورة آنان صحيح است شناسايي و در جهت تصحيح حمد و سورة زائران، از آنان كمك بگيريد.
5.  در هر جلسه، موضوع نو و جديد مطرح كرده، از مسائل و موضوعات تكراري و خسته كننده خودداري گردد.
6.  كارت­هاي مخصوصي تهيه شده تا آنان كه حمد و سوره را غلط مي­خوانند، موارد اشتباهشان روي كارتشان مشخص شود و به آنان تحويل گردد تا با بهره­گيري از نوار آموزشي حمد و سوره، تا موسم حج نسبت به اصلاح آن اقدام نمايند.

 

25

7.  كاروان­هايي كه معين دارند، لازم است نسبت به شيوه كار در زمينه بيان احكام و سخنراني­ در جلسات و همراهي با زائران   - مطابق با شرح وظايف- قبل از اعزام تقسيم كار نموده و تا پايان سفر طبق برنامه عمل شود و نحوه تقسيم كار در فرمهاي مخصوص تكميل و در آغاز ورود به مكه مكرمه يا مدينه منوره به معاونت امور روحانيون بعثة مقام معظم رهبري تحويل نماييد.
8.  در زمينه مسائل مربوط به احكام و مناسك، در جلسات آموزشي موارد كلي مطرح و از بيان جزئيات و فروع كه موجب اضطراب زائران مي­شود خودداري گردد.
9.  به كساني كه در جلسات آموزشي شركت نمي­كنند، محترمانه تذكر داده، آنان را با برخورد اسلامي به شركت در جلسات ترغيب نماييد.
10. در جلسات آموزش ضمن تبيين مناسك و احكام، مسائل عرفاني و اخلاق و آداب، محور واقع شود تا زمينه تغيير و تحول روحي و اخلاقي زائران را فراهم آورد.
11. حتي­المقدور در جلسات آموزشي، از تصاوير و فيلم‌هاي ويدئويي مربوط به آموزش مناسك و نيز اماكن مكه و مدينه استفاده نماييد. ماكت­هاي آموزشي نيز در اين زمينه تهيه شده است كه با هماهنگي مدير كاروان مي­توان در جلسات از آنها بهره برد.
12. نظر به اينكه آگاهي از وضعيت تحصيلي، سني، شغلي و ... زائران، توانمندي روحانيون محترم را در برنامه‌ريزي صحيح و انجام فعاليتها افزايش مي‌دهد، اين معاونت، اطلاعات كامل زائران همسفر را در پايگاه اطلاع‌رساني معاونت امور روحانيون  www.beseh-rohani.ir (صفحه شخصي، سابقه تشرف، شماره كاروان حج – سال جاري - زائران و عوامل) قرار داده است، ميتوانيد به اين اطلاعات دسترسي پيدا كنيد.

 

27

13. پس از استخراج مشخصات زائران كاروان خود، و بررسي اعمال شرعي آنان، اطلاعات درخواستي را در دفترچه مراقبت اعمال منعكس و حداكثر 15 روز پس از بازگشت از سفر حج، آن را به آدرس: تهران ـ خيابان آزادي ـ ساختمان حج و زيارت ـ طبقه اول ـ معاونت امور روحانيون ارسال نماييد.
14. تكليف زائران نايب به دقت مشخص شود، اگر خود آنان مستطيع هستند، يا از معذورين به شمار مي­آيند به آنان رسماً ابلاغ شود.
15. خانمهايي كه همسران آنها همراهشان نيستند و احتمال اين كه در ميقات معذور باشند وجود دارد، از هم اكنون توجيه، و اجازه نذر از شوهرانشان بگيرند تا با مشكل روبرو نگردند.
16. برخي كاروان­ها با همت روحاني و زائران جوان به صورت خود جوش اقدام به پياده­روي از عرفات تا مشعر و سپس به منا مي­­كنند براي پرهيز از مشكل بايد اين اقدام پسنديده با هماهنگي روحاني و مدير كاروان انجام شود.
17. مقامات سعودي در ديدارهاي متعدد از اصرار زائران ايراني بر نماز خواندن آنان در پشت مقام ابراهيم و يا با فاصله كمي از آن اظهار ناخرسندي كرده­اند اين موضوع ضمن آنكه مزاحمت براي طواف كننده است، در آموزش مناسك مورد توجه قرار گيرد.
18. در صورت امكان ترتيبي اتخاذ فرماييد كه زائران در روزها و شبهاي شلوغِ حرمين شريفين، از مساجد اطراف كاروان‌هاي خود كه در آن عليه شيعه تبليغ نمي­شود جهت اقامه نمازهاي واجب استفاده كنند. لازم است از شركت در نماز جماعت در مساجدي كه در آن عليه شيعه صحبت مي­شود اجتناب گردد.

 

23

تذكر مهم
روزآمدسازي اطلاعات
شايسته است به منظور تصحيح و روزآمدسازي مشخصات خويش به صفحه شخصي خود در پايگاه اطلاع رساني معاونت امور روحانيون مراجعه و موارد ذيل را انجام دهيد:

1. در قسمت مشخصات فردي چنانچه اطلاعات خواسته شده كامل يا صحيح نمي‌باشد، صحيح آنرا از طريق ارتباط با ما ارسال نماييد تا پس از ورود در بانك اصلي، اطلاعات شما بروز رساني و تصحيح گردد. دقت فرماييد حتماً آدرس، تلفن همراه، تلفن محل سكونت و پست الكترونيكي تكميل گردد تا از طريق پيامك تلفن همراه يا پست الكترونيكي پيام‌هاي ضروري براي شما ارسال شود.
2. چنانچه قسمت مشخصات فردي فاقد عكس مي‌باشد عكس خود را (در قطع 4 × 6) درج يا به معاونت امور روحانيون اعلام تا در جايگاه خود قرار گيرد.
3. در قسمت آخرين وضعيت، مواردي كه با وضعيت شما منطبق نمي‌باشد، - خصوصاً اولويت‌هاي اعزام- از طريق ارتباط با ما اعلام فرماييد .
4. در قسمت نوشته‌ها چنانچه تأليفات و تحقيقات شما كاملاً درج نشده است، خودتان اصلاح فرماييد.
5. شما مي‌توانيد در جهت غنا بخشيدن به پايگاه اطلاع‌رساني امور روحانيون از طريق مديريت اخبار، اخباري كه اطلاع آن براي روحانيون حج و زيارت مفيد مي‌باشد را در اين قسمت درج فرماييد.در صورت تأييد مديريت پايگاه در بخش عمومي يا خصوصي حسب مورد، استفاده خواهد شد. بديهي است افرادي كه به صورت فعال با اين قسمت يا وبلاگ نويسي مشاركت داشته باشند از امتيازات پيش بيني شده بهره‌مند خواهند شد.

24

تكميل ره‌آورد تشرف حج
همانگونه كه مستحضريد اين سفر معنوي و بابركت، همواره دستاوردهاي مهم و ويژه­اي به همراه دارد كه مي­توان با ثبت، نگارش و تدوين بخشي از آن، اين معاونت را در ساماندهي آن به منظور بهره­برداري ديگران ياري نمود، بنابراين بايسته است، جنابعالي بر انجام آن، اهتمام جدي و شايسته‌اي داشته باشيد، لذا به منظور استفاده بهينه از اين ره‌آورد، آئين‌نامه‌اي تدوين شده است تا با اجراي كامل آن، ره­آورد سفر حج سروران روحاني، به صورت مطلوب مورد بهره­برداري قرار گيرد.
آئين­نامه نگارش «ره­آورد سفر حج»

1. نكات و مطالب مورد نظر را در يكي از سه بخش زير ثبت فرماييد:

الف) خاطرات: وقايع و حوادث تلخ و شيرين و ماندگار شما در طول سفر.
ب) تجربه­ها: شامل اموري همچون:

25

ـ تجربه­ها، ابتكارات و توصيه­هاي شما در تسهيل آموزش و انجام مناسك و ديگر مراسم عبادي و سياسي.
ـ مشكلات مهم و جدي شما در طول سفر و راههاي حل آن.
ـ نكاتي نو و كاربردي پيرامون نحوه تعامل و ارتباط روحاني با زائران، كارگزاران و ديگر مسلمانان.
ج) شبهات: منظور از شبهات، تشكيك­ها و ترديدهايي است كه توسط وهابيت براي شما يا زائران كاروان مطرح شده است و پاسخ­هاي احتمالي شما به آنان، همين طور سئوالات و شبهات ديني و سياسي كه به هر دليل براي زائران شما در موسم بوجود آمده است.

2. براي ثبت و نگارش مطالب، در هر يك از سه بخش بالا سه برگه مجزا در اختيار شما قرار مي­گيرد. حتماً مطالب هر بخش را در برگه مربوطه بنويسيد و در صورت نياز به برگه­هاي بيشتر، حتماً كد پرونده و موضوع مربوطه را در بالاي آن ثبت كنيد.
3. اطلاعات درج شده در بالاي برگه­هاي نگارش (مانند كد پرونده و ...) را كنترل فرماييد و در صورت اشتباه احتمالي، آنها را اصلاح كنيد.
4. حتماً خوش خط و خوانا بنويسيد و در صورت امكان مطالب خود را تايپ فرماييد. گفتني است برگه­هايي كه با خط ناخوانا نوشته شده­اند، مورد بررسي و داوري قرار نمي­گيرد.
5. مطالب مهم و اثرگذار را از قلم نيندازيد، هر چند به نظرتان ناچيز آيد.
6. در صورت امكان زمان و مكان خاطره يا رويداد مربوطه را دقيقاً ذكر فرماييد.

26

7. آثار خود را پس از بازگشت (حداكثر 15 روز) از سفر، ارسال نماييد. آثار ارسالي پس از اين تاريخ، كأن لم يكن تلقي مي‌گردد.
8. آثار رسيده در سه گروه روحاني، معين و معينه مورد ارزيابي قرار گرفته و از نفرات اول تا سوم هر گروه تقدير مي­شود.
9. امتيازات كسب شده در پرونده اعزامي درج و لحاظ مي­شود.
10. بررسي و داوري آثار رسيده براساس شاخص­هاي زير، امتيازبندي مي­شوند:

• اهميت و ارزش كاربردي مطالب (ضريب 3)
• جامع نگري در ارائه مطلب (ضريب 2)
• نوآوري در ارائه مطالب (ضريب 3)
• تبيين دقيق موضوع (ضريب 2)
• اتقان و استحكام مطالب (ضريب 3)
• پرهيز از مطالب زايد و حاشيه­اي (ضريب 1)
• رعايت اصول و قواعد نگارش و ويرايش (ضريب 2)
• تعداد صفحات (ضريب 1)

برگه‌هاي مخصوص نگارش ره‌آورد تشرف حج جاري ضميمة دفترچه مراقبت اعمال مي‌باشد. شايسته است آن را با رعايت دستورالعمل و مقررات  تكميل و يا در صفحه شخصي خود در پايگاه اطلاع رساني معاونت قرار دهيد.

27

دستورالعمل نحوه همكاري با دفتر فرهنگي ولايت
نظر به فعاليت موفقيت آميز دفتر فرهنگي ولايت در امر خنثي سازي تبليغات عليه فرهنگ اهل بيت(ع) زائران زبان‌دان افتخاري كاروان‌ها قبل از موسم شناسايي و آموزش داده مي‌شوند، لازم است روحانيون محترم كاروان‌ها در قبل و حين موسم ارتباط مستمري با آنان برقرار نموده و نسبت به امر آموزش و بالا بردن شناخت و معرفت‌هاي ديني آنان اقدام نمايند و به دستور نماينده محترم ولي فقيه با ايشان جلسات اختصاصي داشته باشند .
به منظور بهره‌گيري مناسب و اجراي سامان مند اين همكاري لازم، فعاليت‌ها و اقدامات مربوط به عنوان بخشي از وظائف روحانيون ابلاغ مي‌گردد تا ان شاء الله با استعانت از خداوند متعال در تحقق آن موفق گرديم.
قبل از موسم

روحانيون كاروان‌ها قبل از موسم حداقل سه جلسه اختصاصي با زائران زبان‌دان هر كاروان در زمينه خنثي سازي شبهات عليه شيعه

28

و توجيه نسبت به پاسخ شبهات عقيدتي، سياسي مطروحه داشته باشند.
در موسم
جلسات اختصاصي روحاني كاروان با زائران زبان‌دان هر سه روز يك‌بار برگزار شود و نسبت به ملاقات‌هاي صورت گرفته از طرف زائران بحث و بررسي انجام گيرد و نسبت به شبهات جديد توجيهات لازم ارائه و گزارشات مكتوب زائران جمع‌آوري شود .
ملاحظات

1. زمان تشكيل جلسات با سرگروه دفتر ولايت هماهنگ گردد تا حتي‌الامكان سرگروه در بعضي جلسات حضور يابد (حضور سرگروه در يكي از جلسات اوليه مكه و مدينه الزامي است)
2. گزارشات با هماهنگي روحاني كاروان و سرگروه دفتر ولايت به بعثه مقام معظم رهبري ارسال شود.
3. روحاني كاروان فرم مربوط به برگزاري جلسات آموزش قبل و حين موسم را جداگانه با ذكر اسامي زائران حاضر در جلسات به دفتر ولايت يا سرگروه ارائه نمايد و دفتر ولايت پس از بهره‌برداري از فرم‌ها، همراه با گزارش تكميلي و نظريه، به معاونت امور روحانيون ارسال كند.
4. ارزيابي فعاليت‌هاي روحانيون در اين رابطه توسط رابطين معاونت امور روحانيون انجام مي‌گيرد و كساني كه از امتياز بالائي برخوردار باشند، شناسايي و مورد تشويق و تقدير قرار خواهند گرفت.

29

دعوت به همكاري
نظر به تواناييها و مهارتهاي روحانيون و معينه‌هاي محترم در انجام شايسته وظايف و مسئوليت خطير، اين معاونت، در نظر دارد روحانيون و معينه‌هاي محترمي كه بتوانند، در زمينه‌هاي زير، همكاري فعال داشته باشند، مورد تشويق خاص (اعزام به حج در سالهايي كه نوبت تشرف آنان نمي‌باشد) قرار دهد.

1. بر اساس نياز و برنامه‌ها، با مديريتهاي آموزش، طرح و ارزيابي، جذب و گزينش (بخش مصاحبه‌ها و ارزيابي نوار) و اعزام همكاري مداوم داشته باشند.
2. فعاليت هاي آنان به دليل برجستگيهاي خاص مورد تشويق رابطان محترم در موسم حج قرار بگيرند و به عنوان روحاني برتر معرفي شوند .
3. در انجام وظايف و مأموريت‌هاي محوله نوآوري داشته باشند.
4. داراي طرح جامع و مفيد در برنامه‌هاي مختلف حج و عمره يا زيارت باشند.

30