بخش 5
فصل ششم 1ـ قوانین گمرکات 2ـ اجرای قانون محموله متخلف 3ـ شعب گمرکات 4ـ کالاهای ممنوعه 5ـ قاچاق مشروبات الکلی 6ـ قانون بیمه
1ـ قوانين گمركات
2ـ اجراي قانون محموله متخلف
3ـ شعب گمركات
4ـ كالاهاي ممنوعه
5ـ قاچاق مشروبات الكلي
6ـ نظام بيمه
111 |
1ـ مسافري كه به كشور عربستان وارد، و يا از آن خارج ميشود، چنانچه اموالي بيش
از شصت هزار ريال سعودي (16 هزار دلار) يا معادل آن (به ارزهاي ديگر) در اختيار
داشته باشد، بايد پرسشنامه جديدي را تكميل كند. براساس اين فرم، مسافر نوع ارز، يا
فلزات گرانبهاي خود را براساس ريال سعودي تعيين ميكند. همچنين منبع اصلي تهيه
پول، و هدف از همراه داشتن آن را نيز معين ميكند.
آنچه كه در تابلو بالا آمده به شرح زير است:
وزارت دارايي ـ اداره گمركات
گمركات سعودي به شما خوش آمد ميگويد، و يادآوري ميكند، كه هر مسافر يا
ــــــــــــــــــــــــــــــــــ
1- www.customs.gov.sa.
113 |
عضو مسؤول در خانواده، بايد هنگام ورود، يا ترك كشور در صورتي كه مبالغ نقدي و يا
وسايل مالي قابل تبديل، يا فلزات گرانبها بالغ بر (60000) ريال يا معادل آن از ارزهاي
خارجي در اختيار دارد به كارمند گمرك نشان دهد. همچنين بايد فرم اظهارنامه
مخصوص را تكميل كند. قابل ذكر است كه عدم اظهار، موجب مصادره خواهد شد، و
دارنده آن در معرض مجازاتهاي قانوني قرار خواهد گرفت.
2ـ قانون «از كجا آوردهاي؟»(1) مديريت عمومي گمركات عربستان تأكيد كرد:
گذرگاههاي ورودي زميني، دريايي، و هوايي عربستان از تاريخ 2-6-2007 مقررات
اجرايي «خود اظهاري» را در ارتباط با مبالغ نقدي و فلزات گرانبهايي كه مبلغ آنها بيش
شصت هزار ريال است، به اجرا در ميآورد.
وي همچنين افزود: عدم «خوداظهاري» موجب ميشود مسافر هنگام ترك كشور، با
پرداخت عوارض گمركي، مصادره دارايي، و يا قرار گرفتن اموالش در صندوق امانات،
روبرو شود.
ــــــــــــــــــــــــــــــــــ
1- www.islamlight.net/index.php?option=content&;task=view&;id=5359
114 |
اين قانون براساس ماده 14 از قانون مبارزه با پولشويي، مرسوم ملوكانه شماره م 39
تاريخ 25 جماديالاخر 1424 ه .، در همه پايانههاي گمركي عربستان كه عبارتند از: 8
پايانه ورودي دريايي، 10 پايانه ورودي هوايي، 14 پايانه ورودي زميني به اجرا در
ميآيد.
3ـ زائر ميتواند تعداد معيني وسيله شخصي و برقي همراه خود داشته باشد. مثلاً:
تلفن همراه، دوربين، كامپيوترهاي قابل حمل (لپ تاب). اين وسايل بدون عوارض
گمركي وارد ميشود.
115 |
1ـ ناظر گمرك محموله (مسافر) را روي دستگاه بازرسي قرار داده چنانچه محموله
متخلفي بيابد يك برچسب امنيتي بر روي آن الصاق ميكند.
2ـ سپس شركت حملكننده، اقدام به انبار محموله با مسؤوليت خود ميكند تا
صاحبش براي دريافت آن حضور يابد. كليه خطوط عربستان، مسؤوليت نگهداري
محموله در انبار را بر عهده ميگيرند.
3ـ هنگام مراجعه صاحب آن، محموله با حضور ناظر گمرك ـ كه عهدهدار كندن
برچسب امنيتي، يا پلمب سربي است ـ به وي تسليم ميگردد و سپس بازرسي شده و
مراحل به پايان ميرسد.
4ـ در صورت عدم مراجعه صاحب محموله متخلف، محموله به مكاني منتقل
ميشود كه شركت حملكننده اعلام ميكند. سپس براي بازرسي، به گمرك با حضور
نماينده شركت از طرف صاحبش فرستاده ميشود و پس از آن به خارج از كشور صادر
ميشود.
5ـ در صورت كشف مواد ممنوعه، يا داراي شرايط خاص، و يا تابع عوارض، قوانين
و دستورالعملهاي گمرك در مورد آنها اجرا ميشود.
شعب گمركات عربستان عبارتند از: گمرك بندر جده، گمرك بندر ملك عبدالعزيز
دمام، گمرك زميني رياض، گمرك فرودگاه بينالمللي ملك خالد در رياض، گمرك
فرودگاه بينالمللي ملك عبدالعزيز در جده، گمرك فرودگاه بينالمللي ملك فهد در
دمام، گمرك فرودگاه قصيم، گمرك پل ملك فهد، گمرك فرودگاه امير محمدبن
عبدالعزيز در مدينه منوره، گمرك حديثه، گمرك سلوي، گمرك بطحاء، گمرك خفجي،
گمرك رقعي، گمرك حاله عمار، گمرك بندر جبيل، گمرك بندر ينبع، گمرك بندر رأس
تنوره، گمرك عرعر، گمرك بندر ضباء، گمرك دره، گمرك طوال، گمرك بندر جيزان،
گمرك خضراء، گمرك علب، گمرك وديعه، گمرك پست در رياض.
116 |
اولاً: كالاهايي كه واردات آن ممنوع است:
1ـ خوك (گوشت، روغن، كرك، خون، و رودههاي خوك و هر آنچه از آن استخراج ميشود).
2ـ سگها، بجز سگهاي مخصوص شكار، نگهباني و سگهاي نابينايان، با ارائه
گواهي از مقام مسؤول در كشور صادر كننده همراه با تأييديه از سفارت عربستان مبني بر
اينكه سگ مورد نظر به منظور نگهباني، يا شكار و يا براي استفاه نابينايان مورد استفاده
قرار ميگيرد. علاوه بر آن بايد در قرنطينه دامپزشكي عرضه شود.
ــــــــــــــــــــــــــــــــــ
1- www.flyingway.com/vb/archive/index.php/t-4308.html.
117 |
3ـ گوشتهاي قورباغه.
4ـ انواع مواد مخدر با اشكال و نامهاي آن. علاوه بر آن موادي مانند: شمه(1) سويكه(2) و نشوق(3) نيز به عنوان مواد مخدر تلقي ميشود.
5ـ ساير انواع مواد غذايي ساخته شده از خون حيواني.
6ـ انواع شراب و
مست كننده ها با همه انواع آن. و دستگاههاي تقطير شراب و موادي كه فقط در تقطير
شراب كاربرد دارد.
7ـ قرآن كريم در حجم تجاري.
8ـ فاكتورهاي سفيد عنواندار به نام شركتهاي خارجي در خارج.
9ـ مواد دودزا با همه انواع آن.
10ـصليب يا هر كالايي كه
روي آن تصاوير يا نقوش يا آبكاري يا عباراتي است كه بيانگر مطالبي است كه در
نشريات، كتابها و ديگر مطبوعات و فيلمها و نوارها وجود دارد؛ كه با عقيده و آداب
اسلامي يا قانون مطبوعات منافات دارد.
ــــــــــــــــــــــــــــــــــ
1- شمه: توتون بدون دود است؛ كه با مواد ديگري از جمله: خاك، سيمان، نمك، خاكستر، حنا، و آرد مخلوط
ميشود. اين افزودنيها موجب تغيير رنگ و شكل آن ميشود مثلاً گفته ميشود: شمه سياه، قرمز، سبز،
زرد و سفيد. اين ماده، دهان را بد تركيب ميكند. و علاوه بر زردي و تخريب دندانها، و موجب بوي بد
دهان نيز ميشود.
2- سويكه: همان برگهاي توتون است كه آسياب ميشود و مواد ديگري مانند بيكربنات سديم، خاكستر،
شن، كادميم، سرب، زرنيخ،، پشم شيشه، هيدرازين، نيكل، و بيش از سي فلز بدان افزوده شود. سويكه
انواعي دارد، مانند: سويكه سفيد كه نوعي از شمه با افزودني آرد است. همچنين سويكه قرمز كه نوعي
شمه آميخته با حناي قرمز است. سويكه زرد نيز شمه بدون افزودني است.
3- نشوق، يا سعوط، يا برنوطي (براساس نامگذاري در عراق) همان برگهاي خرد شده توتون است.
118 |
11ـ شيشه هاي خالي كه از خارج، به قصد
بكارگيري آن در داخل وارد ميشود. و هدف از آن توليدكننده خارجي باشد.
12ـ تصاويري كه با احكام شريعت در تعارض است و با آداب عمومي منافات دارد. و به منظور فروش در حجم تجاري وارد ميشود.
13ـ ادوات، آلات و دستگاههاي
مخصوص بازيهاي قمار در همه انواع آن.
14ـ روكشهاي (لاستيكها) (كاور) كهنه و نو.
15ـ درختهاي جشن تولد.
16ـ سلاحها و ادوات نظامي در تمام انواع و اجزا و ذخاير
آن جز به منظور استفاده در بخشهاي دولتي خاص.
119 |
17ـ دوربينهاي ديد در شب كه ميتوان به وسيله آنها در تاريكي ديد. و نيز
دوربينهايي كه در شب عكسبرداري ميكنند. همچنين دوربينهاي تعيين هدف.
18ـ موادمنفجره و داراي تشعشع و ترقهها و نمك باروت در همه انواع آن و كلرهاي پتاسيم به
استثناي مجوز رسمي.
19ـ انواع آتشبازي.
20ـ داروهايي كه داراي آرم يا ورقهاي
نيستند كه كيفيت تركيب و مقدار هر ماده را براساس حرفه داروسازي، و تجارت دارو، و
لوازم طبي، نشان دهد.
21ـ سندها و كوپنهاي مخصوص قرباني، فديه و صدقه.
22ـ دوربينهايي كه بدن را بدون لباس نشان ميدهند.
23ـ دستگاههاي ماساژ كه به صورت خلاف ادب عرضه ميشود.
24ـ كيسههاي خالي كه داراي ماركها يا توضيحاتي در ارتباط با مواد غذايي، و يا
سيمان يا علامت شركتهاي سيمان باشد؛ به استثناي آنچه كه شركتهاي داخلي وارد
ميكنند.
25ـ چادرهاي شفاف زنانه حتي اگر براي استفاده شخصي باشد.
26ـ شكلهاي خاصي از چاقوها كه به منظور اهداف دشمنانه ساخته شده است. به
عنوان مثال دو لبه و يا داراي دستگيره است.
120 |
27ـ قلمهاي به شكل آمپول.
28ـ اجناسي كه داراي پرچم كشورهاي خارجي به
صورت آشكار باشد.
29ـ موادي كه موجب هيجان دستگاههاي بدن ميشود.
30ـ كالاهايي حامل نامها و عكسهايي از مشاهير باشد.
31ـ دستگاههايي كه برنامههاي
بيسيم را پخش ميكند.
32ـ دستگاههاي تلفن تصويري.
33ـ كيفهايي كه داراي
راديو، ضبط صوت يا دستگاههاي هشدار دهنده باشد.
34ـ كارتهاي تبريك كه داراي
دستگاه كوچك موسيقي است به طوري كه هنگام حركت دادن كارت، موسيقي نواخته
ميشود.
35ـ آنتنهاي اتومبيل كه مشابه آنتن اتومبيلهاي امنيتي است و نيز تلفنهاي
بيسيم.
36ـ پولهاي تقلبي.
37ـ ماده برومات پتاسيم كه به عنوان مكمل توليد نان
استفاده ميشود.
38ـ دستگاههايي كه مخصوص تغيير صدا هستند.
39ـ عينكهاي
سوراخدار كه با اشعه ليزر كار ميكنند.
40ـ كفشهاي نوري كه در آن از ماده جيوه استفاده
شده است.
41ـ سلاحهاي شكاري و سلاحهاي سرد و سلاحهاي گرم (جز با موافقت
مقامات ذيربط).
121 |
42ـ دستگاههاي فلزياب.
43ـ دستگاههاي تشخيص اسكناسهاي تقلبي (جز با
موافقت مقامات ذيربط).
44ـ هواپيماهاي كنترل از راه دور.
45ـ قايقهاي صيادي.
46ـ ابزار و ادوات مخصوص ساخت و تعمير و تكثير كليد (جز
با موافقت مقامات ذيربط).
ثانيا: كالاهايي كه واردات آن مشروط است:
مواد زير براساس مصوبه شوراي
وزيران به شماره 50 مورخ 17/3/1410 ه . براي مشخص شدن بايد به قرنطينه هاي گياهي
و دامپزشكي در وزارت كشاورزي و آب ارجاع داده شوند:
1ـ حيوانات مار خوار با همه انواع آن.
2ـ حيوانات زنده و درنده و غير اهلي.
122 |
3ـ پرندگان زينتي با همه انواع آن.
4ـ انواع ماكيان، خرگوش و بچه مار با همه انواع آن.
5ـ ماهيهاي زينتي با همه انواع آن.
6ـ تخمهاي جوجه كشي.
7ـ اسپرم.
8ـ انواع لقاح دامپزشكي.
9ـ داروهاي دامپزشكي.
10ـ پوست، كرك، خز و پشمي كه
اصل حيواني داشته باشد و هيچ گونه عملي روي آن صورت نگرفته باشد.
123 |
با وجود ممنوعيت شرعي و قانوني عربستان در ارتباط با تجارت، و ساخت مشروبات
الكلي و با وجود كنترل شديد گذرگاههاي ورودي مرزي و گمركي و نيز نقش هيأت امر
به معروف و نهي از منكر در رويارويي با قانونشكنان، تنها در سال 2007 ميلادي 120
هزار بطري مشروبات الكلي در اين كشور كشف شده است.
كشور عربستان از جمله كشورهاي نادري است كه نظام بيمه را اجرا نميكند. علت امر
آن است كه علماي ديني به حرمت آن فتوا داده اند؛ زيرا بيمه تجاري شبيه قمار و ربا
است. موضوع بيمه در سال 1397 ه . ق به نشست هيأت عالي علما در عربستان عرضه
گرديد و تصميم اين نشست بر آن شد كه بيمه به دو بخش: بيمه تجاري حرام، و بيمه
تعاوني مباح، تقسيم گردد.
بيمه تجاري: همان بيمه موجود در كشورهاي مختلف است.
بيمه تعاوني: عبارت است از يك مجموعه تعاوني كه اعضاي آن مشخص هستند.
و بر اين اساس اقدام به جمع آوري پول از اعضا ميكنند. از اين مبلغ هزينه هاي حوادث به
نفع اعضا از صندوق خارج ميگردد. و مازاد تعهدات صندوق به مشتركان بازگردانده
ميشود. اين نوع از بيمه عليرغم موافقت علماي سعودي با آن، داراي محاسن و معايبي
است كه از جمله آنها:
1ـ قسط بيمه به عنوان بلاعوض به بيمه گزار داده ميشود اما جبران خسارت در
صورت نياز از صندوق مشتركان پرداخت ميگردد و آنان به حكم تعاونشان ملزم به
جبران خسارتها هستند؛ خواه در صندوق، پولي وجود داشته باشد و يا اينكه صندوق از پرداخت آن عاجز باشد. بنابراين آنان ملزم به پوشش دادن خسارت، از اموال خود، به
نسبت مشاركت هستند.
1- www.el-awael.com/news.
2- بنگريد: قواعد و ضوابط عقوبات الحدود و التعازير، جامعة نايف العربية للعلوم الامنية، 1428 ه . ق، 2007 م.
124 |
2ـ امتناع بيمه شده از پرداخت اقساط بيمه، و يا امتناع از مشاركت در پوشش دادن به
كسري صندوق موجب از بين رفتن حق وي در جبران خسارت، و درخواست اقساط
پرداخت شده قبلي ميگردد. و به بيمه گزاران اين حق را ميدهد تا قرارداد را فسخ كنند.
اين امر ادعاي كمك بلاعوض را باطل ميكند. و عملا اين مطلب را القا ميكند كه اين
قرارداد همانند بيمه تجاري، نوعي معاوضه است كه الزام و التزام را ايجاب ميكند. و در
واقع كمك بلاعوض نوعي توهم تلقي ميشود.
3ـ بسياري از عربستانيها به دليل فتواي علماي ديني نظام بيمه را نپذيرفته اند. بنابراين
در موارد زيادي هنگامي كه صاحب اتومبيل، مرتكب حادثه منجر به زيانهاي سنگين
شده، در نتيجه محكوم به پرداخت مبالغ زيادي ميگردد، از پرداخت آن ناتوان ميماند.
بنابراين حقوق زيانديدگان ضايع ميگردد. از سويي ديگر بسياري از متكديان اسنادي
را به ديگران عرضه ميكنند كه نشان ميدهد به دليل ارتكاب حوادث اتومبيل از سوي
محاكم قضايي محكوم به پرداخت ديه شده اند.
4ـ به علت نبودن بيمه شخص ثالث، و يا بيمه شغلي، بسياري از خانواده ها نان آور
خود را از دست ميدهند. و در مواردي سانحه اي، نان آور خانواده را زمينگير ميكند،
كه اين امر منجر به از هم پاشيدگي خانواده، و يا موجب پناه بردن آنان به تكديگري به
منظور رويارويي با مشكلات مادي ميشوند.
125 |
* پرسش
1ـ حداكثر مبلغي كه مجاز است مسافر همراه خود داشته باشد چه مبلغي است؟
2ـ مقررات اجرايي «خود اظهاري» در ارتباط با چيست؟
3ـ اجراي قانون محموله متخلف چگونه است؟
4ـ در صورت عدم مراجعه صاحب محموله متخلف، محموله به كجا منتقل ميشود؟
1ـ شعب گمركات عربستان كدامند؟
1ـ ده مورد از كالاهايي را كه واردات آن ممنوع است، ذكر كنيد؟
2ـ آيا ورود چادرهاي شفاف زنانه براي استفاده شخصي مجاز است؟
3ـ آيا ورود تلفنهاي بيسيم مجاز است؟
4ـ آيا ورود چاقوهاي دو لبه و يا داراي دستگيره مجاز است؟
5ـ آيا ورود پرندگان و ماهيان زينتي مجاز است؟
1ـ ميزان قاچاق مشروبات الكلي در سال 2007 در عربستان چه مقدار بوده است؟
126 |
1ـ در عربستان بيمه به چند بخش تقسيم ميشود؟
2ـ چه نوع بيمهاي حرام تلقي ميشود؟ چرا؟
3ـ بيمه حلال كدام نوع است؟ چرا؟
4ـ محاسن و معايب انواع بيمه را ذكر كنيد؟
127 |