بخش 9

3ـ اتهام جاسوسي

نزديك شدن به مناطق نظامي كه آن را مناطق ممنوعه مي‏نامند منجر به اتهام
جاسوسي خواهد شد. براساس قوانين عربستان مجازات اين جرم، اعدام است.

4ـ قانون ولي امر

زنان عربستاني براي براي دستيابي به موارد زير بايد از ولي امر خود يعني (پدر،همسر، پسر، جد پدري يا مادري) مجوز (اجازه كتبي) كسب كنند:

201

1ـ مسافرت: زن به تنهايي و يا همراه با كودكانش بدون اجازه كتبي از پدر كودك
نمي‏تواند مسافرت كند. با وجود تصميم وزارت كشور مبني بر مجاز بودن سفر بدون
اجازه كتبي براي زنان بالاي 45 سال، هنوز فرودگاههاي اين كشور از زنان درخواست
مي‏كنند مجوز كتبي مبني بر اجازه ولي امر به آنها، به منظور مسافرت را ارائه دهند.

در واقع زن عربستاني نمي‏تواند بدون اجازه از ولي امر خود هواپيما سوار شود؛
حتي اگر ولي امر او پسر بيست ساله وي باشد.

2ـ مراجعه به بيمارستان:⁽¹⁾ زنان اگر همراه با يكي از نزديكان مذكر خود نباشند
اجازه مراجعه به بيمارستان و يا دستيابي به مراقبتهاي بهداشت‏ي را ندارند.

3ـ تسليم دادخواست در محاكم قضائي:⁽²⁾ در محاكم دادگستري از زنان
خواسته مي‏شود به صورت خود نقاب بزنند. و در خلال دادرسي بايد همراه يكي از
خويشان (مردان) خود باشند تا امكان معرفي آنها فراهم گردد. بنابراين بدون حضور ولي
امرشان نمي‏توانند در دادگاه سخن بگويند.

4ـ افتتاح حساب‏هاي بانكي: به زنان و فرزندان آنها اجازه افتتاح حساب بانكي جز
با اجازه اولياي امورشان داده نمي‏شود.

5ـ ثبت نام كودكانشان در مدارس يا اطلاع از پرونده‏هاي تحصيلي آنان: بدون اجازه كتبي پدر كودكان، ثبت نام كودكانشان در مدارس يا اطلاع از پرونده‏هاي
تحصيلي آنان ممنوع است.

6ـ تحصيل و ازدواج: همچنين اجازه تحصيل و ازدواج، جز با موافقت كتبي اولياي
امورشان به آنها داده نمي‏شود.

ــــــــــــــــــــــــــــــــــ

1- www.hrw.org/legacy/arabic/docs/8002/40/12/saudia70681.htm

2- http://hrw.org/arabic/reports/8002/saudiarabia/8040

202

5ـ حكم مسافرت زنان

سفر زن بدون محرم ـ صرف نظر از سن و منزلت علمي او ـ در عربستان ممنوع است. شاهد بر اين مطلب، فتواي مركز فتواي عربستان در پاسخ به سؤالي فقهي با مضمون زيراست:⁽¹⁾

عنوان فتوي: حكم زن كهنسال همانند ديگر زنان در سفر است.

شماره فتوا 13855

تاريخ فتوا: هفتم ذي‏حجه 1422 ه .

من پزشكي هستم كه در عربستان به كار اشتغال دارم؛ همسرم نيز پزشك است.
ــــــــــــــــــــــــــــــــــ

1- سايت الشبكة الاسلامية، مركز الفتوي بإشراف د.عبداللّه‏ الفقيه، www.islamweb.net

203

مادرزنم از مصر به ديدن ما آمده؛ وي بين منزل ما و منزل خواهرش كه در شهر ديگري
است و نيز منزل دختر ديگرش كه در شهر سومي است، رفت و آمد مي‏كند؛ سؤال من
اين است آيا شرعا جايز است مادر زنم نزد خواهرش اقامت داشته باشد با علم به اينكه
وي بالاي شصت سال سن دارد و خواهرش با شوهرش زندگي مي‏كند و فرزندي ندارد. و سن خواهر، و شوهر خواهرش بالاي شصت سال است. لازم به ذكر است كه مادر زنم
از سي سال پيش بيوه است.

فتوا: سفر مادرزن شما بدون محرم، حلال نيست حتي اگر سن او بالاي شصت سال
باشد.

6ـ رانندگي زنان

در قانون راهنمايي و رانندگي عربستان ماده صريحي مبني بر منع رانندگي زنان وجود
ندارد اما دولت عربستان با استناد به فتاواي علماي مذهبي، زنان را از رانندگي منع
مي‏كند. آنان معتقدند:

1ـ رانندگي زنان مخالف قرآن و سنت نبوي است.

2ـ علاوه بر آن معتقدند دلايل فطري در سرشت زن موجب منع آنان از رانندگي
است. زيرا اتومبيل از نظر طبيعي و ساختاري، وسيله‏اي خشن است و لذا با طبيعت زنان
سازگاري ندارد.

204

3ـ الصاق عكس بانوان در گواهينامه رانندگي شرعا مجاز نيست.

4ـ ايجاد مفاسد به دليل خروج بانوان از منزل.

5ـ كنار زدن نقاب به بهانه ديدن راه.

6ـ لزوم سفر بانوان به تنهايي و بدون محرم.

وسايل ارتباط جمعي عربستان در سال گذشته مواردي از نقض اين ممنوعيت را
توسط زنان منتشر كرده‏اند. ممنوعيتي كه فعالان حقوق مدني، آشكارا براي حذف آن بر
دولت فشار وارد مي‏كنند.

با وجود منع رسمي زنان از رانندگي، اين امر در روستاهاي دور، امر متعارفي به
حساب مي‏آيد خصوصا در ميان زنان بزرگسالي كه در انجام كارها بر خود متكي هستند.

تعداد حوادث رانندگي در سال (2005 م) كه يكي از طرف‏هاي آن زناني بوده‏اند
رانندگي اتومبيل را برعهده داشته‏اند به 8 حادثه مي‏رسد.

پليس، بانواني را كه با اتومبيل رانندگي كنند، دستگير و بازداشت مي‏كند؛ و از شوهر و
يا پدر به عنوان ولي امر وي مي‏خواهد تعهدنامه‏اي را مبتني بر آن كه هرگز به آنان اجازه
نخواهند داد بار ديگر رانندگي كنند، امضا كند.

گزارش زير به نقل از روزنامه «المدينه» در تاريخ جمعه 11/7/2008 م به نقل از
سايت «اسلام اون لاين» بهترين شاهد بر اين كلام گزارش زير است:⁽¹⁾

مقامات امنيتي عربستان در شهر جده يك دختر دانشجو 23 ساله را پس از توقيف
آزاد كردند. اين دختر با اتومبيل يكي از نزديكان خود در محله عزيزيه (شمال شرق
جده) رانندگي مي‏كرد مقامات امنيتي مجبور به احضار ولي امر او شدند كه با دادن كفالت
دخترش را آزاد كرد. تكميل اقدامات قانوني در حضور افسر تحقيق به فردا شنبه موكول
مي‏شود.

ــــــــــــــــــــــــــــــــــ

1- www. islamonline. net/servlet/Satellite?c = ArticleA_C&cid =0870871783121 & pagename = Zone-Arabic-News%2FNWALayout

205

7ـ قانون كفالت

قانون كفالت، قانوني است كه در عربستان و ديگر كشورهاي حاشيه خليج فارس بدان
عمل مي‏شود.

كفيل: كارفرمايي است كه مسؤول عملكرد كارگر خارجي در برابر دستگاه‏هاي
دولتي است.

پيش از اتخاذ هر تصميمي در ارتباط با سفر يا دستيابي به مرخصي يا تجديد اقامت يا
دعوت از خانواده، ضروري است موافقت كفيل جلب شود.

بسيار مهم:

ـ فرد خارجي بدون كسب مجوز از كفيل اصلي، حق ندارد نزد كفيل ديگري كار كند.

ـ قرارداد كار بايد از طريق مرجع رسمي صورت گيرد.

ـ قرارداد كار به منظور قطعيت و قانوني بودن، ترجيحا بايد از طريق مديريت اداره كار
و امور مهاجرين مورد تأييد قرار گيرد.

ـ توصيه مي‏شود هيچ‏گونه اصلاحاتي در شرايط عقد قرارداد مورد پذيرش قرار
نگيرد.

206

ـ كشور عربستان ورود زن و اقامت وي را تنها با وجود محرم، و با حفظ ضرورت
پوشش خاص زنان مجاز مي‏داند.

ـ دارندگان ويزاي عمره يا حج تمتع مجاز به جابجايي در شهرهاي عربستان جز مكه
مكرمه، مدينه منوره، و جده نيستند. اما شركت عربستاني عهده‏دار اقامت و سفر،
مي‏تواند براي عمره گزار، براي مدت معيني مجوز بازديد از ديگر شهرهاي عربستان را
فراهم نمايد.

ـ اقامت فرد خارجي پس از پايان مدت صلاحيت ويزا، وي را در معرض زندان،
اخراج اجباري، و ممنوعيت از ورود به عربستان به مدت پنج سال، همراه با جريمه‏اي
حدود پنجاه ريال به ازاي هر روز اقامت ـ پس از پايان مدت ويزا ـ قرار مي‏دهد.

عيب‏هاي نظام كفالت

1ـ كارگر، همچون خدمت‏كار، تابع برخي از كفيلان مي‏گردد.

2ـ برخي كفيلان، شرايط خاصي براي كارگر قرار مي‏دهند، تا جايي كه مانع همراهي
خانواده‏اش با وي مي‏گردد، كه اين عمل موجب پراكندگي جمع خانواده مي‏شود.

3ـ گاهي كفيل رفتاري تجاري با كارگران دارد بدين معنا كه تعداد زيادي را مورد
كفالت قرار مي‏دهد كه با حجم كارهايش متناسب نيست. سپس از آنها خواسته مي‏شود
بدنبال كار ديگري بگردند و در مواردي حق‏العملي معادل پنجاه درصد حقوق خود را به
او بپردازند.

4ـ قانون كفالت، حقوقي را براي كفيل مقرر مي‏دارد. اين حالت اغلب موجب پايان
دادن به خدمت كارگري كه با او قرار داد بسته مي‏شود و نهايتا موجب درخواست فسخ
قرارداد، و بازگشت وي به كشورش به دليل بد رفتاري برخي كفيل‏ها مي‏گردد.

5ـ نگهداري گذرنامه توسط برخي كفيلان به بهانه اينكه مسؤوليت كارگر را بر عهده
دارند. و نيز بدين سبب كه كارگر فرار نكند. اين عمل موجب سلب آزادي كارگر مي‏شود.

6ـ خودداري برخي كفيلان از اقدام به تجديد اقامت، كارگر را در معرض جريمه قرارمي‏دهد.

207

7ـ بدرفتاري برخي كفيلان با كارگران با تئخير در اعطاي گذرنامه به آنان حتي پس از
اتمام مدت قرارداد، تا مجبور به چشم‏پوشي از حقوق مالي خود شوند.

8ـ اقدام برخي از كفيلان با تسليم كارگر به پليس با ادعاي «ترس از فرار كارگر» موجب
مي‏شود، كارگر در معرض دستگيري و زندان تا پايان مدت اقامت گردد و سرانجام وي را
در معرض اخراج قرار مي‏دهد.

8ـ قانون كار⁽¹⁾

قانون كار در عربستان مشتمل بر بندها و مواد مختلفي است كه مهمترين آنها انتخاب
شده است:

ماده سي و دوم: دعوت از خارجيان به منظور اشتغال، جز با مجوز وزارت كار
مجاز نيست.

ماده سي و سوم: افراد غير سعودي مجاز به اشتغال در عربستان نيستند. فراهم كردن زمينه انجام كار براي آنها نيز جز با مجوز كار از سوي وزارت مجاز نيست.
ــــــــــــــــــــــــــــــــــ

1- روزنامه ام‏القري سال 82 شماره: 4068 جمعه 25 رمضان 1426 ه ، 28 اكتبر 2005 م. صدر المرسوم
الملكي رقم م/51 و تاريخ 23/8/1426 ه . بالموافقة علي قرار مجلس الوزراء رقم (219) و تاريخ 22/8/1426 ه .

208

   شرايط اعطاي مجوز به شرح زير است:

1ـ كارگر به صورت قانوني وارد كشور شده باشد و مجوز كار داشته باشد.

2ـ كارگر داراي مهارت‏هاي شغلي، يا مدارك تحصيلي باشد، كه كشور بدان نياز دارد
و كسي (در عربستان) داراي آن مدرك تحصيلي نباشد و يا در صورت وجود، به تعداد
كافي موجود نباشد. و يا اينكه از گروه كارگران عادي باشد، كه كشور به آنها نياز دارد.

3ـ كارگر با كارفرما قرارداد داشته باشد و مسؤوليتش با او باشد. مقصود از واژه (كار) در اين ماده عبارت از هر كار صنعتي، تجاري، كشاورزي، مالي يا غيره و هر خدمتي، از
جمله خدمات منازل است.

ماده سي و هشتم: كارفرما مجاز نيست كارگر را در حرفه‏اي غير از حرفه درج شده
در مجوز كارش به كار گيرد. اشتغال كارگر در غير حرفه خود قبل از اتخاذ تصميمات
قانوني براي تغيير شغل ممنوع است.

ماده سي و نهم: كارفرما مجاز نيست ـ بدون تبعيت از دستورالعمل‏ها و تصميمات
قانوني مقرر ـ اجازه دهد كارگرش نزد ديگري كار كند. همچنين مجاز نيست كارگر نزد
كارفرماي ديگري كار كند. كمااينكه كارفرما مجاز نيست كارگر ديگري را به كار گيرد.

ماده چهلم: 1ـ عوارض دعوت از كارگر غير سعودي، عوارض اقامت، و مجوز كار و
تجديد آن، و هر آنچه در اثر تأخير موجب جريمه خواهد شد، و نيز عوارض تغيير شغل،
خروج و بازگشت، و بليط بازگشت كارگر به وطن خود بعد از انتهاي ارتباط كاري بين دو
طرف، بر عهده كارفرما است.

2ـ در صورتي كه كارگر صلاحيت انجام كار را نداشته باشد، و يا بدون دليل موجه
مايل به بازگشت باشد، هزينه‏هاي بازگشت كارگر به كشورش بر عهده خود اوست.

3ـ عوارض انتقال خدمات كارگري كه مايل به انتقال خدماتش به كارفرما است،
برعهده كارفرما است.

4ـ لازم است كارفرما هزينه‏هاي آماده‏سازي جسد كارگر و انتقال آن را به ناحيه‏اي

209

قرارداد در آنجا امضا شده، يا كارگر از آنجا دعوت شده، بپردازد. مادامي بستگانش با
دفن وي در عربستان موافقت نكنند. در صورتي كه كارفرما متعهد به مؤسسات عمومي
بيمه‏هاي اجتماعي باشد از اين قانون معاف است.

ماده پنجاه و دوم: ضروري است قرارداد كار به صورت اساسي مشتمل بر موارد
زير باشد:

نام كارفرما و مكان او، نام كارگر و تابعيتش، و هر آنچه براي اثبات شخصيت كارگر
ضروري است، دستمزد مورد توافق، نوع كار و مكان انجام آن، تاريخ پيوستن كارگر به
او، مدت انجام كار، در صورتي كه مدت مشخصي داشته باشد، با مراعات هر آنچه در
ماده 39 اين قانون بر آن تصريح شده است.

ماده هشتادم: كارفرما جز در موارد زير و بشرط اينكه فرصتي براي كارگر فراهم
كند تا دلايل فسخ قرارداد را بيان كند نمي‏تواند بدون پرداخت دستمزد يا مطلع كردن
كارگر، يا جبران خسارت او، قرارداد را فسخ كند.

1ـ اگر از سوي كارگر و يا به سبب كارگر، تجاوزي متوجه كارفرما يا مدير مسؤول يا
يكي از رؤسايش در هنگام انجام كار گردد.

2ـ اگر كارگر تعهدات اساسي مترتب بر قرارداد انجام كار را انجام ندهد و يا از اوامر
قانوني اطاعت نكند؛ و يا عمدا آموزش‏هاي مخصوص ايمني كار و كارگر را ـ كه در
مكان مشخصي از طرف كارفرما اعلام شده ـ با وجود هشدار كتبي، مراعات نكند.

3ـ اگر رفتار بدي از سوي كارگر به اثبات رسد و يا مرتكب عملي مخل شرافت يا
امانت گردد.

4ـ اگر كارگر، عمدا مرتكب عمل يا تقصيري گردد كه هدف او از آن عمل يا كوتاهي،
الحاق زيان مادي به كارفرما باشد. به شرط اينكه كارفرما، در خلال بيست و چهار ساعت
از وقوع عمل، مقامات مسؤول را مطلع كند.

5ـ اگر ثابت شود كارگر براي دستيابي به كار مرتكب تزوير شده است.

6ـ اگر كارگر به منظور آزمايش تعيين شده باشد.

210

7ـ اگر كارگر بدون عذر موجه بيشتر از بيست روز در طي يك‏سال، يا بيشتر از ده روز
مداوم غيبت داشته باشد. به شرط اينكه كارفرما بعد از ده روز غيبت در حالت اول، و پنج
روز غيبت در حالت دوم، به كارگر هشدار كتبي داده باشد.

8ـ اگر ثابت شود كارگر از جايگاه شغلي خود براي دستيابي به نتايج و درآمدهاي
شخصي بهره‏برداري كرده است.

9ـ اگر ثابت شود كارگر، اسرار صنعتي يا تجاري مخصوصِ كار را افشا كرده است.

ماده هشتاد و يكم: كارگر با حفظ همه حقوق قانوني خود، در يكي از حالات زير
مي‏تواند كار را بدون اطلاع قبلي ترك كند:

1ـ اگر كارفرما، پايبند قرارداد يا قانون اصلي در برابر كارگر نباشد.

2ـ اگر ثابت شود كارفرما يا نماينده وي هنگام عقد قرارداد در ارتباط با شروط كاري
و موقعيت‏هاي آن مرتكب تقلب شده است.

3ـ اگر كارفرما، بدون رضايت كارگر، وي را مؤلف به انجام كاري كند كه با مورد
توافق تغيير بنيادي دارد، و بر خلاف مندرجات ماده شصت اين قانون است.

4ـ اگر از ناحيه كارفرما يا يكي از افراد خانواده وي، يا مدير مسؤول، نسبت به كارگر و
يا خانواده وي تعدي صورت گيرد، كه نشان از خشونت و يا رفتاري منافي آداب باشد.

211

5ـ هرگاه رفتار كارفرما، يا مدير مسؤول نشان از سنگدلي، ستم، يا اهانت داشته باشد.

6ـ اگر در محل كار، خطري بزرگ، سلامت كارگر و تندرستي او را تهديد كند، به
شرطي كه كارفرما از وجود آن مطلع بوده باشد، و براي از بين بردن آن اقدامي نكرده
باشد.

ماده نود و يكم: چنانچه كارگر موجب گم شدن، اتلاف، يا نابودي ابزار آلات، يا
توليدات متعلق به كارفرما گردد، يا اينكه آن ابزارها در اختيار كارگر بوده و اتلاف آنها
ناشي از اشتباه كارگر يا مخالفت با آموزشهاي كارفرما بوده و حاصل خطاي ديگران يا
قدرت غالب نبوده باشد؛ در چنين حالتي كارفرما مي‏تواند مبلغ لازم را به منظور تعمير، يا
برگرداندن اوضاع به حالت اوليه، از دستمزد كارگر كسر نمايد. اين در صورتي است كسر
حقوق بيشتر از پنج روز در هر ماه نباشد. در صورت ضرورت، كارفرما حق دادخواهي
دارد. بدين صورت كه مي‏تواند درخواست بيش از پنج روز را بنمايد به شرطي كه كارگر
اموال ديگري در اختيار داشته باشد. كارگر نيز نسبت به اتهاماتي كه به او زده شده، حق
دادخواهي دارد.

ماده يكصد و چهاردهم: كارگر حق دارد مدت زماني كه كمتر از ده، و بيشتر از
پانزده روز نيست از مرخصي با حقوق استفاده كند، كه مرخصي عيد قربان جزء آن است.

ماده يكصد و هفدهم: كارگري كه بيماري او اثبات مي‏شود، مي‏تواند از مرخصي
استعلاجي با حقوق به مدت سي روز در مرحله اول، و شصت روز با سه چهارم حقوق
در ادامه بيماري، استفاده كند. و در سي روز بعدي در طي يك سال بدون مزد خواهد
بود. خواه اين مرخصي‏ها متصل، و يا منقطع باشد. مقصود از يك سال همان سالي است
از تاريخ اولين مرخصي استعلاجي آغاز مي‏شود.

ماده يكصد و سي و سوم: چنانچه كارگر در هنگام انجام كار دچار آسيب ديدگي
شود و يا به بيماري مرتبط با شغلش مبتلا شود، كارفرما ملزم به درمان او است. و همه
هزينه‏هاي لازم به صورت مستقيم و غير مستقيم از جمله: بستري شدن در بيمارستان،
معاينات و آزمايشهاي پزشكي، عكسبرداري، و هزينه‏هاي انتقال به اماكن درماني برعهده كارفرما است.

212

ماده يكصد و سي و هشتم: چنانچه كارگر در اثر آسيب ديدگي دچار نقص عضو
دائم و كلي شود، و يا آسيب‏ديدگي منجر به مرگ وي گردد، فرد آسيب‏ديده و يا كساني
كه از طرف او استحقاق دارند مي‏توانند ادعاي جبران خسارت، معادل سه سال دستمزد
را، كه حداقل مقدار آن پنجاه و چهار هزار ريال سعودي است، درخواست نمايند.

ماده يكصد و پنجاه و يكم: كارگر زن مي‏تواند چهار هفته قبل از تاريخ احتمالي
وضع حمل، و شش هفته پس از آن از مرخصي (زايمان) استفاده كند.

9ـ قانون اقامت⁽¹⁾

ما {من} عبد العزيز فرزند عبدالرحمن فيصل پادشاه عربستان سعودي براساس آنچه
كه نماينده عمومي ما {من} به شماره 3712 در تاريخ 17 شعبان 1371 ه . و براساس بيانيه
مجلس شورا به شماره 80 در تاريخ 12 شعبان 1371 ه . بر ما عرضه كرده موارد زير را
فرمان داديم:

فصل اول

ورود يا خروج خارجي به اراضي عربستان جز در موارد زير مجاز نيست:

الف) از طريق دريا ـ از بنادر معين شده. ب) از طريق خشكي ـ از مراكز مرزي معين
شده. ج) از طريق هوايي ـ از فرودگاههاي غيرنظامي مجاز به فرود.

ماده پنجم: هر فرد خارجي كه به او اجازه ورود به عربستان از راههاي قانوني
مشخص در ماده دو و سه داده شده است بايد علاوه بر موارد مندرج در گذرنامه
توضيحات زير را نيز قبل از سفر به عربستان به نمايندگي‏هاي دولت عربستان، و بعد از
رسيدن به عربستان به مسؤول مرتبط با كنترل خارجيان اعلام نمايد:

ــــــــــــــــــــــــــــــــــ

1- روزنامه: أم‏القري 1421 في 1026/1371 ه . ؛ الأمر الملكي رقم 17/2/25/1337 في 11/9/1371 ه .

213

الف) هدف از ورود.

ب) مبلغي كه لحظه ورود به صورت نقدي يا چك حمل مي‏كند.

ج) طرفي كه او را در صورت ناتواني از پرداخت هزينه‏ها در عربستان مساعدت
مي‏كند.

د) كفيل او در تعهدات، التزامات، و تضمين وي نسبت به بازگرداندن او در صورت
لزوم؛ و يا وجود طرف قرارداد وي از تجار يا شركت‏ها (در صورت ناتواني از انتخاب
كفيل) مكلف است هزينه مالي او را كه معادل هزينه بازگشت به كشوري كه آخرين بار از
آنجا ويزاي عربستان را اخذ كرده، بپردازد. همچنين بايد تعهد دهد هفته‏اي يكبار در
دفتر كنترل خارجيان حضور يابد.

ه ) آدرس وي در بندر يا شهري كه به آنجا وارد شده است.

و) ناحيه‏اي كه در ادامه سفرش به آنجا خواهد رفت، همچنين آدرس وي در آنجا.

ماده پنجم مكرر: فرد خارجي كه هدف وي بازديد (زيارت) است و نيز كسي كه
قصد ندارد اقامت دائم در عربستان داشته باشد، مكلف به ثبت نام در خلال سه روز
نيست. و به او بدون نياز به كفيل، ويزاي خروج از فرودگاه، يا بندري كه قصد خروج از
آنجا را دارد، داده مي‏شود.

ماده دهم: خارجياني كه براساس پرسشنامه‏هاي خود مجوز ورود به آنها داده
مي‏شود، و مايل به جابجايي مكرر بين دو شهر هستند، به آنها مجوزي با عنوان (مجوز
جابجايي درون عربستان) داده مي‏شود. مدت اين مجوز بيش از مدت ويزاي اعطايي از
كنسولگري يا مقامات كنسولگري دولت اعلي حضرت پادشاه نيست. اين مجوز مشتمل
بر اطلاعات زير است:

نام و نام پدر

تابعيت

گذرنامه

تاريخ پايان ويزا

214

شماره پرسشنامه

و تأكيد بر اين دارد كه صاحب اين برگ مجاز به جابجايي در شهرهاي زير است:

بين هر يك از شهرهاي .................... و ....................

يا در منطقه

با تعهد كفيلش هنگام ورود

اين مجوز از سوي مدير دفتر نظارت بر خارجيان يا جانشين وي از مقامات اداره
اطلاعات و امنيت امضا مي‏شود.

ماده يازدهم: تعهد كفيل در همه احكام اين قانون نهايي است. و امكان انفصال كفيل
وجود ندارد. مگر كفيل ديگري با همان تعهدات، و صفات مورد پسند، جانشين كفيل
مستعفي گردد. در صورت نيافتن كفيل جديد و اصرار كفيل اول بر فسخ كفالت، به دلايل
قوي، فرد خارجي در هر كجا يافت شود، دستگير خواهد شد، و در مدت زماني كه بيش
از يك هفته نخواهد بود مجبور به ترك كشور خواهد شد.

ماده دوازدهم: فرد خارجي كه پرسشنامه ورود يا كارت جابجايي بين شهري در
اختيار دارد، تا زماني كه مجوز اقامت را كسب نكند، مجاز نيست به كاري در ازاي
دستمزد، يا به هر شكلي از اشكال اشتغال ورزد.

ماده بيست و يكم: حاجي بعد اتمام موسم حج، خارجي تلقي مي‏شود و احكام اين
قانون بر او منطق است.

ماده بيست و هفتم: هر فرد خارجي كه مدت ويزاي اعطايي وي از سوي مقامات
كنسولي يا ديپلماتيك دولت پادشاهي در خارج به پايان رسيده باشد، و نتواند ويزاي
اقامت دريافت نمايد، در مدت زماني كه بيشتر از يك هفته نيست؛ مكلف به خروج
اختياري از كشور است. چنانچه از خروج امتناع ورزد، اداره اطلاعات و امنيت، وي را با
وديعه‏اي هنگام ورود پرداخته است و يا به حساب كفيلش كه در ماده پنج اين قانون آمده
است، از كشور اخراج مي‏كند.

215

* پرسش

فصل 11 بخش 1

1ـ هيأت امر به معروف و نهي از منكر وابسته به چه مجموعه‏اي است؟

2ـ چه نيروهايي مسؤول جلوگيري از برپايي جشن‏ها و مناسبت‏ها در عربستان هستند؟

3ـ توقيف مرتكبان محرمات و يا مسامحه‏كاران در واجبات شرعي وظيفه چه مجموعه‏اي است؟

فصل 11 بخش 2

1ـ حكم اتهام «خلوت با نامحرم» چيست؟

2ـ آيا جرايم حيثيتي در عربستان تابع قانون يكساني است؟

فصل 11 بخش 3

1ـ نزديك شدن به مناطق نظامي كه آن را مناطق ممنوعه مي‏نامند منجر به چه اتهامي
مي‏گردد؟

2ـ براساس قوانين عربستان مجازات اين جرم چيست؟

فصل 11 بخش 4

1ـ حكم مسافرت زن همراه با كودكانش چگونه است؟

2ـ آيا زنان مي‏توانند بدون محرم به بيمارستان مراجعه كنند؟

3ـ آيا زنان مي‏توانند به تنهايي براي خود حساب بانكي باز كنند؟

4ـ آيا زنان مي‏توانند بدون محرم در خلال دادرسي در دادگاه حضور يابند؟

216

فصل 11 بخش 5

1ـ حكم سفر زن بدون محرم ـ صرف نظر از سن و منزلت علمي او ـ در عربستان
چگونه است؟

فصل 11 بخش 6

1ـ دولت عربستان با استناد به چه چيزي، زنان را از رانندگي منع مي‏كند؟

2ـ پليس عربستان در صورت مشاهده بانوان در حال رانندگي چه مجازاتي را اعمال
مي‏كند؟

فصل 11 بخش 7

1ـ سه مورد از عيب‏هاي نظام كفالت را ذكر كنيد.

2ـ كفيل كيست و چه مسؤوليتي دارد؟

فصل 11 بخش 8

1ـ شرايط اعطاي مجوز اشتغال در عربستان را ذكر كنيد.

2ـ آيا كارفرما مجاز است كارگر را در حرفه‏اي غير از حرفه درج شده در مجوز كارش
به كار گيرد؟

3ـ عوارض دعوت از كارگر غير سعودي، عوارض اقامت، و مجوز كار و تجديد آن،
بر عهده كيست؟

4ـ عوارض انتقال خدمات كارگري كه مايل به انتقال خدماتش به كارفرما است، بر
عهده كيست؟

5ـ كارفرما در چه مواردي مي‏تواند قرارداد را فسخ كند؟

6ـ در چه مواردي كارگر با حفظ همه حقوق قانوني خود، مي‏تواند كار را بدون اطلاع قبلي ترك كند؟

217

7ـ در چه مواردي كارفرما مي‏تواند مبلغ لازم را به منظور تعمير، يا برگرداندن اوضاع
به حالت اوليه، از دستمزد كارگر كسر نمايد؟

فصل 11 بخش 9

1ـ ورود يا خروج خارجي به اراضي عربستان در چه مواردي مجاز است؟

2ـ فرد خارجي علاوه بر موارد مندرج در گذرنامه چه توضيحاتي را بايد اعلام
نمايد؟

3ـ خارجياني كه مايل به جابجايي مكرر بين دو شهر هستند، چه مجوزي به آنها داده
مي‏شود؟

4ـ مجوز جابجايي مجوز مشتمل بر چه اطلاعاتي است؟

5ـ آيا امكان انفصال كفيل وجود دارد؟

6ـ در صورت نيافتن كفيل جديد و اصرار كفيل اول بر فسخ كفالت، فرد خارجي چه
وضعيتي دارد؟

7ـ آيا فرد خارجي كه مجوز اقامت را كسب نكرده مجاز است به كاري در ازاي
دستمزد يا به هر شكلي از اشكال اشتغال ورزد؟

7ـ حاجي بعد اتمام موسم حج، چه وضعيتي دارد؟

8ـ خارجي در صورتي كه نتواند ويزاي اقامت دريافت نمايد چه وضعيتي دارد؟

218