متن کامل
شهید صدر و انقلاب اسلامی در ایرانشهید صدر از بارزترین چهره هایی که اسلام را از جهت فکری و روش سلوک تکان داد و در راه استعلاء و بسط آن تمام آنچه در وجود داشت را فدا نمود. وی مبارزه را از درون اسلام ، در کشف معایب و گرفتاریهایی که جهان اسلام با آن مواجه بود
شهيد صدر و انقلاب اسلامي در ايران
شهيد صدر از بارزترين چهره هايي كه اسلام را از جهت فكري و روش سلوك تكان داد و در راه استعلاء و بسط آن تمام آنچه در وجود داشت را فدا نمود. وي مبارزه را از درون اسلام ، در كشف معايب و گرفتاريهايي كه جهان اسلام با آن مواجه بود، آغلز نمود، همانند مبارزه با وعاظ و مداحان پادشاهان كه رضايت حكام را بر دعوت اسلامي ترجيح مي دادند. اين حركت و فساد آنقدر ادامه يافت كه در موسسات ديني رسمي به اشكال مختلف نفوذ نمود.اولين چيزي كه شهيد صدر به آن تكيه نمود، پايه ها و اساس سلوك اسلامي بود كه اين حقيقت در شخصيت وي در ابعاد مختلف دعوت بسوي حركت و رهبري و تفكر جمع گرديده بود. لذا وي به روش دفاعي براي حفظ اسلام اكتفاء ننمود و از اين حالت خارج و به مبارزه طلبي زباني ، فكري روي آورد و نشاط اسلامي را از خندق دفاع به سوي درگيري رو در رو و نمايان بيرون آورد، بصورتي كه انعكاس اين روش بواسطه شهيد صدر دشمنان را به حالت تدافعي و مقابله با اسلام وادرارنمود.
شهيد و انقلاب : مي توان گفتكه مبارزات شهيد سيد محمد باقر صدر متاءثر از انقلاب اسلامي در ايران قبل و بعداز پيروزي و شخصيت امام روح ا... خمني در زمان حضور در نجف و بعد ازآن تا پيروزي انقلاب اسلامي بود و اين مبارزات يكي از دلايل عمده شهادت وي بود. اين مبارزات در ابعاد و مسيرهاي مختلفي جريان داشت ولي در آخر به يك مسير سرازير مي شده و آن اقامه حكومت اسلامي بود، به صورتي كه اگر شهيد صدر در ايران بود نه در عراق و دولت اسلامي عادل بوسيله مرجعيت صالح اقامه مي گشت ـ كه همانطور نيز شد ـ وي از بارزترين مبارزاني بود كه در انقلاب اسلامي در ايران و مرجعيت امام خميني ذوب مي شد.
اول : تاءثيرات شهيد صدر از مرجعيت امام خميني : ارتباط امام خميني و شهيد صدر بسيار قوي بود بصورتي كه امام خميني وي را متفكر و نخبه اسلامي در بسياري از علوم و دانشهاي زمانه خود مي دانست . شهيد صدر ايستادگي و پايداري را با توجه به مرجعيت امام خميني در قبل و بعد از انقلاب و در هنگام شهادت ، پيرامون امام و انقلاب و دولت اسلامي كه وي آنرا هدف اصلي مي شمرد، داشت . در زمان تحقيق اين دولت وي در حالي به شهادت رسيد ه مطمئن بود اسلامي به زندگي سياسي ، نيرومندانه بازگشته ، لذا هيچ اهميتي نمي داد كه اين موفقيت در ايران يا در عراق يا درجاهاي ديگر اتفاق بيفتد.
وي براي اقامه حكومت اسلامي طرح قرباني شدن كه در راس آن خود بپاخيزد را پي ريزي نمود. بصورتي كه شاگرد وي سيد كاظم حائري از وي نقل ميكند اينتسكه نقشه اي كه اجراي آنرا اكنون لازم مي دانم اينست كه ثلث از طلاب و يارانم كه به آنچه مي گويم ايمان دارند بايد آماده بايد آماده فدا شدن باشند. و به حرم شريف در حالي كه قسم خورده باشيم كه زنده باز نگرديم ، حركت نماييم ومن در آنجا به سخنراني بر ضد حكومت ظلم بپردازم و در اين حال آن ثلث از ياران كه در اطراف من قراردارند بپاخيزند و به قيام عليه ظلم و طغيان بپردازند. وسلاح حمل نمايند تا عمال حكومت آنها بدليل مواجه با نظام در صحن شريف به قتل رسانند و بعد از شهادت اين گروه ثلث ديگر ياران بايد راه آنها را ادامه دهند.
البته شهيد صدر براي اقامه اين عمل دو شرط رالازم مي دانست . ژ شرط اول : توجيه حوزه علميه در پذيرش اين عمل زيرا در صورت رد و بطلان اين عمل از سوي حوزه اثر شرعي خود را از دست مي دهد .
شرط دوم : اينكه يكي از مراجع بزرگ را براي انجام اين عمل موافقت نمايد تا اين عمل در ذهن است حالت شرعي كامل شود.
سيد صدر پيرامون ذوب شده در مرجعيت به طلاب خود مي گويد كه بر شما واجب است كه ازارتباط روحي و شخصي با مراجع بپرهيزيد بلكه مقياس ارتباط شما بايد مصلحت اسلامي باشد و هر مرجعي كه توانايي خدمت به اسلام را يابد بر شما واجب است كه همراه او ايستادگي كنيد و در او ذوب شويد. كه مرجعيت آقاي خميني مثالي است كه تحقق يافته است
نقشه اي كه اجراي آنرا اكنون لازم مي دانم اينست كه ثلث از طلاب و يارانم كه به آنچه مي گويم ايمان دارند بايد آماده بايد آماده فدا شدن باشند. و به حرم شريف در حالي كه قسم خورده باشيم كه زنده باز نگرديم ، حركت نماييم ومن در آنجا به سخنراني بر ضد حكومت ظلم بپردازم و در اين حال آن ثلث از ياران كه در اطراف من قراردارند بپاخيزند و به قيام عليه ظلم و طغيان بپردازند. وسلاح حمل نمايند تا عمال حكومت آنها بدليل مواجه با نظام در صحن شريف به قتل رسانند و بعد از شهادت اين گروه ثلث ديگر ياران بايد راه آنها را ادامه دهند.البته شهيد صدر براي اقامه اين عمل دو شرط رالازم مي دانست . ژ شرط اول : توجيه حوزه علميه در پذيرش اين عمل زيرا در صورت رد و بطلان اين عمل از سوي حوزه اثر شرعي خود را از دست مي دهد .شرط دوم : اينكه يكي از مراجع بزرگ را براي انجام اين عمل موافقت نمايد تا اين عمل در ذهن است حالت شرعي كامل شود.سيد صدر پيرامون ذوب شده در مرجعيت به طلاب خود مي گويد كه بر شما واجب است كه ازارتباط روحي و شخصي با مراجع بپرهيزيد بلكه مقياس ارتباط شما بايد مصلحت اسلامي باشد و هر مرجعي كه توانايي خدمت به اسلام را يابد بر شما واجب است كه همراه او ايستادگي كنيد و در او ذوب شويد. كه مرجعيت آقاي خميني مثالي است كه تحقق يافته است
البته علت توجه شهيد صدر به مرجعيت امام خميني وضرورت ذوب در آن را از ناحيه خدمت به اسلام مي داند. به صورتي كه در هنگام خروج امام از نجف شهيد صدر اظهار داشت كه خروج آقاي خميني ازنجف خسارت بزرگ بود شهيد صدر در نامه اي كه بعداز پيروزي انقلاب به شاگردان خود در ايران مي نويسد، كه در آن تجارب و عبارتهاي بزرگي براي متصديان امور وجود دارد مي گويد: برهمه شما و كساني كه در سايه اين تجربه زندگي مي كنند واجب است كه تمام توان خود را از خدمات و امكان در خدمت به اين تجربه قرار مي دهند تا اهداف اسلامي به قوت اقامه گردد برهمه شما و كساني كه در سايه اين تجربه زندگي مي كنند واجب است كه تمام توان خود را از خدمات و امكان در خدمت به اين تجربه قرار مي دهند تا اهداف اسلامي به قوت اقامه گردد
و درجاي ديگر آن نامه مي گويد: در صورتي كه آقاي خميني به بنده دستور زندگي در يك روستايي در ايران دهد و در آنجا خدمت به اسلام نمايم در آن هيچ شك نمي كنم زيرا آنچه بنده در راه آن كوشش مي نمودم بوسيله آقاي خميني تحقق يافت در صورتي كه آقاي خميني به بنده دستور زندگي در يك روستايي در ايران دهد و در آنجا خدمت به اسلام نمايم در آن هيچ شك نمي كنم زيرا آنچه بنده در راه آن كوشش مي نمودم بوسيله آقاي خميني تحقق يافت
.دوم : توجه شهيد صدر به مبارزات ملت مسلمان ايران : شهيد صدر را مي توان تنها مرجعي دانست كه در تائيد انقلاب به روشني و مستقيم و براي رويارويي با حكام عراقي و عليرغم اطلاع از خطرات آن گام برداشت . تلاش وي براي پيروزي اسلام و اقامه حكومت اسلامي از آنجا ناشي مي شد كه معتقد بود، اسلام دين استقلال و آزادي و نبرد با طغيان و ستكبران و تلاش در راه عدل و جهاد و امر به معروف و نهي از منكر است وهيچ شكي نيستكه اين برنامه ها احتياج به حكومت اسلامي قوي دارد.
شهيد صدر در نامه اي كه به امام خميني در پاريس مي فرستد از ملت ايران انچنين سخن مي گويد: اگر چه ما در نجف هستيم اما با تمام وجود به اهداف و آرزوهاي اين ملت ايمان داريم ... و هيچ ملتي از آزادي خود بهتر و روشنتر از ملت مسلمان ايران حول هويت اسلامي خود تعبير ننموده است .... اين قيام دوران معاصر از آن هويت مومن بالاي اين ملت ناشي مي شود و اين از بزرگترين ذخائر اسلامي است .
اگر چه ما در نجف هستيم اما با تمام وجود به اهداف و آرزوهاي اين ملت ايمان داريم ... و هيچ ملتي از آزادي خود بهتر و روشنتر از ملت مسلمان ايران حول هويت اسلامي خود تعبير ننموده است .... اين قيام دوران معاصر از آن هويت مومن بالاي اين ملت ناشي مي شود و اين از بزرگترين ذخائر اسلامي است .
شيخ نعماني اعمال شهيد صدر را بعد از پيروزي ذكر مي كند ازجمله : 1 ـ هنگامي كه اطلاعيه پيروزي انقلاب اسلامي اعلان گرديد. شهيد صدر به نشانه توجه وي به اين انقلاب و حادثه بزرگ تاريخ درس خودر ار تعطيل نمود. 2 ـ تلاش نمود كه افكار را در اين حركت وادار نمايد و پيروان خود رابه انجام راهپيمائي در تاءييد انقلاب و ابراز خوشحالي دعوت نمود. 3 ـ نامه اي به شاگردان خود كه به ايران مهاجرت نمودند، نوشت و در آن از آنها خواست تا آنچه در توان دارند در راه خدمت به انقلاب حول مرجعيت امام خميني بذل نمايند. 4 ـ در دوره اي كه دشمنان انقلاب اسلامي به تحريك اعراب ايران به عصيان دعوت مي كردند نامه اي به آنها نوشت و در آن آنها را از افكار جاهلي حول قيوميت و مليت باز داشت و آنها را متوجه مرجعيت امام خميني نمود. 5 ـ و از همه مهمتر نشانه هاي توجه وي به انقلاب اسلامي ايران نوشتن كتاب السلام يقود الحياه السلام يقود الحياه
بود كه سبب اينكه در محيط انقلاب بعد از پيروزي افرادي نفوذ كرده بودند كه براي انقلاب خطرناك بودند، آنرا نگاشت .سوم نقش فكري شهيد صدر در انقلاب اسلامي ايران : نقش شهيد صدر از لحاظ سيطره مستقيم علمي در انقلاب ايران بصورتي بود كه وي رابه رفيق امام خميني و عرب انقلاب اسلامي ايران و خميني عراق ملقب نمودند كه اين نتيجه تاليفات و افكار و بيانيه هاي وي بود.
جمشيدي در در شائول نجاش نقل مي كند كه از مهمترين كتابهاي شهيد كتاب اقتصادنا بود كه مرجعي مهم براي دانشمندان ايراني در ايفاء نقش دولت در اقتصاد قلمداد مي گرديد. همچنين كتاب اسلام يقود الحياه اساس فلسفي ، فقهي انقلاب ايران بود كه مشتمل بر شش جزء بود.
الف : زواياي فقهي نسبت به قانون اساسي ايران كه اين كتاب توسط سيد محمود هاشمي از شاگردان شهيد صدر براي امام فرستاده شد.
ب : چهره اقتصاد جامعه اسلامي كه خطوط اقتصادي اسلام را ذكر مي نمايد.
ج : شرح خطوط اقتصادي جامعه اسلامي ه': خلافت انسان و گواهي انبياء و: منابع قدرت در دولت اسلامي ي : عوامل اساسي بانك در جامعه اسلامي صدر، مطهري و انقلاب اسلامي : هر يك از اين متفكران توجه شاياني به انقلاب اسلامي و رهبريت امام خميني داشتن . شهيد صدر با اراده بسيار بالا و عجيب مجموعه اي از درسهاي عميق را تدوين نمودند كه دوايي براي معالجه بيماريهايي كه جامعه اسلامي را فراگرفته بود با جامعه اسلاي بتواند آرزوها و اهداف اساسي خود را اقامه نمايد همچنين شهيد مطهري نيز آنچه را كه از لحاظ علمي در اختيار داشت آنرا به ملت ايران تقديم نمود وي مي پنداشت كه جمهوري اسلامي تزيت كه اهداف اسلامي را محقق مي سازد، لذا اينكه تلاش خود را براي ساخت مباني اسلامي اين حركت بزرگ بكار برد و آنرا در راه بيان اهداف انقلاب اسلامي و برنامه هاي آن در مقابل افكار منحرف و باطل عرضه نمود.
امام خميني و صدور بيانيه اي پيرامون شهادت صدر: در اين بيانيه امام خميني مي گويد كه هيچ جاي تعجب براي شهادت اين بزرگواران كه عمري را در جهاد راه خدا و اهداف اسلامي صرف نمودند بواسطه ايادي جنايتكار كه زندگيشان باخون مظلومان ممزوج گشته است و عجب اين است كه مجاهدي در بستر خود و بدور از جنايتكاران بميرد.