وظیفه اصلی ما کار فرهنگی است

وظيفه اصلي ما كار فرهنگي است

گفت‌وگو با  پرويز امير خانلو، مدير قديمي كاروان

زهره افشار

پرويز اميرخانلو دبير فيزيك است، اما 30 سال است كه در راه مكه و مدينه به دنبال معنويت طي طريق مي‌كند.

<?xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" />

 

او مدير كاروان 30306 مازندران است. خانلو در تمام سال‌هايي كه در اين راه بوده معتقد است كه معناي واقعي حج در بعد فرهنگي آن است.

 

شايد براي همين است كه كاروان او فعاليت‌هاي فرهنگي ويژه‌اي را براي زائران خانه خدا تدارك ديده است.

 

گفت‌وگوي زائر را با پرويز اميرخانلو بخوانيد:

 

 

شما با حدود 30 سال سابقه مديريتي در كاروان‌هاي حج بدون شك تجربيات ارزشمندي در اين زمينه داريد، به نظر شما يك مدير كاروان صرفاً بايد به كارهاي اجرايي بپردازد يا بايد به مباحث فرهنگي حج نيز توجه كند؟

 

- به نظر من يك مدير كاروان بايد علاوه بر كارهاي اجرايي به كارهاي فرهنگي نيز بپردازد چون معناي واقعي حج در بعد فرهنگي آن است و در اين راستا مديران كاروان‌هاي ما نيز بايد تفكر فرهنگي داشته باشند، كه اين وظيفه بزرگي است و ما مسئول هستيم. من شخصاً معتقدم عدم توجه به مباحث فرهنگي حج ظلم بزرگي است و ما نبايد حج را تنها به صورت يك عمليات اجرايي ببينيم.

 

 

ولي به نظر مي‌رسد چنين ديدگاهي درگذشته بين مسئولان و حتي خود رؤساي كاروان‌ها وجود نداشت؟

 

البته شما درست مي‌گوييد و در سال‌هاي گذشته چنين تفكري كمتر وجود داشت، ولي خوشبختانه طي يكي دو سال اخير اين روند در حال تغيير است و در حال حاضر مي‌بينم كه توجه قابل ملاحظه‌اي به مباحث فرهنگي حج مي‌شود و حتي بودجه‌اي به نام بودجه فرهنگي به كاروان‌ها اختصاص مي‌يابد.

 

 

 پيشنهاد شما براي اينكه اهداف اصلي حج را به صورت يك فرهنگ با زائران عجين كنيم به گونه‌اي كه حتي پس از پايان يافتن مراسم حج و بازگشت حجاج به زندگي عادي خود اين فرهنگ را به نوعي در آنها ببينيم، چيست؟

 

- حج، يك روز و يك ماه نيست بلكه يكسال و حتي بيشتر است. ما بايد در طول سال قبل از انجام مراسم و بعد از انجام مراسم ارتباطمان را با زائر داشته باشيم تا بتوانيم آن تغيير رفتار و سلوكي كه در اين مدت در حجاج ايجاد مي‌شود را به نوعي حفظ كنيم. بايد حج را اين‌گونه ببينيم كه زائر وقتي وارد حج شد وارد خانواده حج شده و بايد به صورت مداوم اين ارتباط حفظ شود.

 

همان‌گونه كه رهبر معظم انقلاب گفته‌اند ما بايد حج را عمومي و جوان كنيم. ما بايد دنبال راهكارها و فرآيندهاي جديد باشيم.

 

 

چگونه؟

 

- خب ببينيد اينكه ما به زائران كتاب و جزوه بدهيم يا از آنها بخواهيم در مراسم‌هاي مختلف مذهبي و دعا شركت كنند، بسيار خوب است، ولي براي رسيدن به اهداف حج و تغيير رفتار اول بايد باورش را ايجاد كنيم، نمي‌توانيم به زائر تنها بگوييم چون تو به نوعي وارد حج شده‌اي، پس رفتارت بايد به گونه‌اي ديگر شود، به نظر مي‌رسد بايد جدا از كارهاي فرهنگي سنتي كه معمولاً مرسوم است، نوآوري‌هايي را وارد اين بحث كنيم. به عنوان مثال ما در كلاس مدارس بهشهر مازندران زنگ حج را به صورت همزمان در همه مدارس زديم، در يك مدرسه به صورت نمادين خانه كعبه را درست كرديم و از هم خانواده‌هايي كه قبلاً به حج مشرف شده بودند خواستيم با لباس احرام در اين مراسم شركت كنند و اعمال عمره را انجام داديم و دانش‌آموزان تا حدودي توانستند فلسفه حج را لمس كنند.

 

ما بايد كارهاي فرهنگي حج را از طريق محل‌هاي متمركز فرزندان خانواده‌ها در مدارس و دانشگاه‌ها وارد خانواده‌ها كنيم و بدين ترتيب قطعاً در دراز مدت جواب قابل قبولي خواهيم گرفت.

 

مثال ديگري براي شما مي‌زنم. ما در منطقه خودمان چندي پيش فراخواني داديم و از تمام دانش‌آموزان دعوت كرديم تا آثار نقاشي، مقاله و شعر خود رادر مورد حج براي ما ارسال كنيد كه هم اين آثار را با خود به اين سفر آورده‌ايم و علاوه بر برگزاري نمايشگاهي از اين آثار بنا داريم پس از پايان سفر به همه بچه‌ها هداياي مادي و معنوي بدهيم.

 

 

آقاي امير خانلو ظاهراً شما مي‌خواهيد براي همسفران خود پس از انجام مراسم حج تولد معنوي برگزار كنيد، در اين خصوص توضيح مي‌دهيد؟

 

البته اين موردي كه شما به آن اشاره مي‌كنيد جزء يكي از فعاليت‌هاي فرهنگي ما است خب همانگونه كه مي‌دانيد هر زائري پس از انجام مراسم حج پاك و مبرا از گناه مي‌شود و انگار كه تازه از مادر متولد شده است. كاروان ما با هماهنگي روحانيون در روز عيد غدير اين مراسم را برگزار خواهد كرد و اميدواريم انگيزه‌اي شود كه حجاج پس از بازگشت به آغوش خانواده تغيير رفتار ندهند.

 

 

 فكر نمي‌كنيد اين مواردي كه شما به آن اشاره مي‌كنيد جزء وظايف مسئولان بعثه و روحانيون كاروان‌ها است؟

 

- شايد قبلاً چنين تفكري وجود داشت، ولي خوشبختانه هم اكنون با تعامل بيشتر مديران كاروان‌ها و روحانيون  ما كاملاً هماهنگ هستيم و هر دو وظيفه داريم در اين راه گام برداريم.

 

 

با توجه به اينكه مديران كاروان‌ها تنها دو ماه قبل از اعزام به سفر حج مشخص مي‌شوند، اين مساله مشكلي براي ارتباطات لازم با زائران و كاروان‌ها ايجاد نمي‌كند؟

 

- چرا اين مساله مشكلاتي را براي مديران كاروان‌ها بوجود آورده و يكي از ايراداتي كه ما بر سازمان حج و زيارت وارد مي‌دانيم، حكم مديريت رئيس يك كاروان 2 ماه مانده به حج ابلاغ مي‌شود و يك ماه طول مي‌كشد كه ما روحاني كاروان را مشخص كرده و هماهنگ شويم و فقط يك‌ماه براي جذب زائر باقي مي‌ماند كه تبعاً در اين فرصت كوتاه كار فرهنگي خاصي انجام نمي‌شود. انتظار ما اين است كه مسئولان سازمان حج و زيارت با تمهيداتي حداقل يك فرصت 10 ماهه به مديران كاروان‌ها براي ارتباط متقابل با زائران فراهم سازد.

 

 

كاروان شما چه تعداد زائر را به همراه دارد؟

 

- 190 زائر كه 22 نفر آنها جانباز و خانواده شهيد و 9 نفر آنها سالمندان بالاي 80 سال سن هستند.

 

 

 امكانات در اختيار كاروان‌ها نسبت به سال قبل تفاوتي داشته است؟

 

- تفاوت محسوسي نداشته ولي امسال در مدينه با تغيير محل اسكان زائران به نواحي مركزي زائران دسترسي بيشتري به حرم پيامبر داشتند كه اين امر رضايت خاطر آنان را فراهم كرد.

 

 

 شما مدير يك كاروان شهرستاني هستيد، زائران شهرستاني غالباً از اينكه نسبت به زائران تهراني از امكانات كمتري برخوردارند گله‌مندند، شما اين مساله را چگونه ارزيابي مي‌كنيد؟

 

- به هيچ وجه چنين چيزي را قبول ندارم، ببينيد به هر منطقه بر اساس تعداد زائر خدمات ارائه مي‌شود وقتي فرضاً تهران نسبت به كل استان مازندران 10 برابر زائر اعزام مي‌كنند خب تبعاً تعداد كاروان‌هاي درجه يك و دو بيشتري به آن اختصاص مي‌يابد و زائران شهرستاني فكر مي‌كنند كه تعداد بيشترين هتل درجه يك به زائران تهراني اختصاص يافته است.