از آداب دعا اقرار به گناهان است

از آداب دعا اقرار به گناهان است

قَالَ رَبِّ إنِّي ظَلَمْتُ نَفْسِي فَاغْفِرلِي فَغَفَرَ لَهُ و إنَّهُ هُوَ الغَفُورُ الرَّحِيمُ

موسي گفت: پروردگارا، من بر خويشتن ستم كردم، مرا ببخش. پس خدا از او درگذشت كه وي آمرزنده مهربان است. (قصص:16)

دعا يگانه چيزي است كه خداوند آن را مِلك انسان كرده است و حقيقتاً انسان، جز دعا و تضرع و اظهار درماندگي به پيشگاه خداوند، مالك چيزي نيست؛ لكن بايد دانست كه از آداب دعا اقرار به گناهان است. اقرار به بدي‌ها روح انسان را براي اتصال به رحمت و فضل خداوند آماده مي‌كند، اقرار به گناه موجب چشيدن روحانيت و معنويت دعا مي‌شود و زمينه و توفيق توبه را فراهم مي‌كند. از اين رو اين امر در بيشتر ادعيه اولياي خدا و انبياي عظام و ائمه هدي(ع)، كه در قالب آيات الهي و يا ادعيه مأثوره آمده است، مشاهده مي‌شود.

توبه از عبادت

گناه مراتبي دارد: از گناهان معمول، مثل كذب و غيبت و تهمت و سرقت و مانند اينها شروع مي‌شود تا جايي كه انسان عبادتش را گناه مي‌بيند و در آن حد اعلا، وجود خودش را هم در مقابل هستي بي‌مثال خدا، گناهي بزرگ مي‌بيند.

عابدان از گناه توبه كنند

عارفان از عبادت استغفار

هيچ گاه شيريني كلام و لطافت بيان سيدنا، الاستاد محمد حسن الهي طباطبايي، قدس‌سره را درباره توبه فراموش نمي‌كنم كه فرمودند: توبه حقيقي آن است كه از خوبي و بدي توبه كني. من بعد از اندكي تأمل گفتم: توبه از بدي كه بحثي در آن نيست، اما توبه از خوبي به چه معناست؟ و نظر حضرت عالي كدام است؟ فرمودند: آنچه از نماز و روزه و قرائت قرآن و درس و غيره، كه خوب مي‌پنداريم، اگر با دقت بنگريم، همه آن‌ها را ناقص خواهيم يافت. و هم يحسبون انهم يحسنون صنعا. اين‌ها خيال مي‌كنند كار خوب انجام مي‌دهند. پس بر انسان آگاه واجب است از اين به اصطلاح طاعات خوبي‌ها، كه در حقيقت اعمال ناقص‌اند، توبه كند و تصميم بگيرد آن‌ها را به صورت كامل كه مورد قبول خداوند باشد انجام دهد كه انما يتقبل الله من المتقين. خداوند فقط از پرهيزكاران مي‌پذيرد. پس آنچه را ما خير مي‌پنداشته ايم در حقيقت خير نبوده؛ و خوشا به حال كسي كه به توبه از كارهاي نيكش موفق شود و به آنچه خير محض است توفيق يابد.

امام اميرالمؤمنين(ع) در پايان دعاي صباح به سجده مي‌رفتند و اين گونه به ضعف و نقص خود اقرار مي‌كردند: «الهي قلبي محجوب و نفسي معيوب و عقلي مغلوب و هوائي غالب و طاعتي قليل و معصيتي كثير و لساني مقر بالذنوب فكيف حيلتي يا ستار العيوب و يا علام الغيوب و يا كاشف الكروب اغفر ذنوبي كلها بحرمة محمد و آل محمد يا غفار يا غفار يا غفار برحمتك يا ارحم الراحمين.» يعني؛ اي خداي من، دلم در پرده گناه است و نفسم معيوب و عقلم مغلوب و هوسم غالب و بندگي و فرمان برداري‌ام اندك و گناه و نافرماني‌ام و زبانم مقر به گناهان. چه چاره‌اي دارم؟ اي پرده پوش عيوب، اي داناي غيبها، و اي برطرف كننده گرفتاري‌ها، همه گناهانم را بيامرز، به مقام محمد و آل محمد، اي بسيار آمرزنده، اي بسيار آمرزنده، به حق رحمتت اي مهربان ترين مهربانان.

(پاورقي‌ها در دفتر نشريه زائر موجود مي‌باشد)

* شخصي مسجدي ساخته بود و نام خود را بر سر درِ آن نصب كرده بود. بهلول، نام او را شبانه از سر درِ مسجد كند و نام خود را به جاي آن نصب كرد. باني مسجد وقتي نام بهلول را بر سر درِ مسجد ديد، با عصبانيت سراغ او رفت و او را سرزنش كرد كه چرا نام مرا از سر در مسجد برداشته‌اي و نام خود را به جاي آن نصب كرده‌اي. بهلول گفت: «اگر مسجد را به خاطر خدا ساخته‌اي، چه فرق مي‌كند نام من باشد يا تو؟»

لطيفه‌هاي قرآني

<?xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" />