رفتار با دیگر زائران
رفتار با دیگر زائران اجتماع کنندگان در حج، ترکیبی هستند از مسلمانان جهان، با ملیّت‌ها و مذاهب گوناگون که هر چند در اصول و مبادی دین، دارای وحدت نظرند، اما در مسائل فرعی و آداب و سنن، موارد اختلافی دارند. موارد اختلاف هر چند از دید جامعه بزرگ اسلامی، مانع
رفتار با ديگر زائران
اجتماع كنندگان در حج، تركيبي هستند از مسلمانان جهان، با مليّت‌ها و مذاهب گوناگون كه هر چند در اصول و مبادي دين، داراي وحدت نظرند، اما در مسائل فرعي و آداب و سنن، موارد اختلافي دارند. موارد اختلاف هر چند از ديد جامعه بزرگ اسلامي، مانع وحدت و همدلي امت نيست اما در اين ميان پاره‌اي فرقه‌هاي تندرو و متحجّر و خشك و افراطي هستند كه مي‌كوشند اختلافات فرعي را به عامل تفرقه تبديل كنند و دستمايه كينه امت نسبت به يكديگر سازند و پيروان مذاهب اسلامي را در جبهه كاذب مشغول و سرگرم نگهدارند كه نتيجه آن چيزي جز غفلت از دشمن اصلي مشترك اسلام و مسلمين (استكبار جهاني) نيست. آنچه در اينجا محور سخن است اينكه: در اين روزهاي باقي مانده تا پايان سفر و بازگشت به ميهن و در چنين فضايي، زائران ما، كه پيروان ائمه(عليهم السلام) هستند، از بُعد اخلاقي و آداب معاشرت و عمل به شرايع دين و سنن خاتم المرسلين(صلي الله عليه وآله)، بايد بهترين خط مشي و سلوك را داشته باشند و با مواضع حكيمانه و اصولي و با سعه صدر خود، مصالح جهان اسلام را در نظر بگيرند و درگير مسائل جزيي نشوند و مجال به تفرقه‌افكن‌ها ندهند. خوشبختانه سنت و سيره اهل‌بيت در اينجا نيز وظيفه را مشخص نموده است و از آنجا كه تاريخ اسلام پس از عصر رسالت با شرايطي از اين قبيل مواجه بوده، بويژه در روزگار اموي و عباسي كه عمّال خلافت، بيشترين تلاش را در منزوي ساختن اهل‌بيت پيامبر(عليهم السلام) و سركوب شيعيان آنها داشتند و مي‌كوشيدند افكار مسلمانان را با تبليغات مسموم خود آلوده سازند تا بذر نفاق را به ثمر بنشانند و كينه مسلمانان را بر گروهي مظلوم از اهل ايمان برانگيزند، در اين اوضاع و احوال، ائمه ما كه وارثان وحي بودند، به پيروان خود توصيه‌هاي حكيمانه لازم را در چگونگي انجام وظايف و آداب و اخلاق داشته‌اند و روايات اين موضوع، فصلي را در كتب حديث تشكيل مي‌دهد.