گزارش سفر با مال حلال

گزارش

سفر با مال حلال
حاجي‌ وظيفه دارد هزينه سفر و زاد و توشه خود را از مال حلال برگيرد تا توفيق عبادت پيدا كند و بتواند در بهترين اماكن روي كره زمين، شيريني مناجات با خدا را لمس و از عبادات خود لذّت ببرد.خداوند در قرآن كريم، به رسولان خود اين چنين دستور مي‌دهد.
يا ايها الرسل كلوا من الطيبات و اعلموا صالحاً اني بما تعملون عليم(1) در آيه‌اي ديگر خطاب به مؤمنان مي‌فرمايد:يا ايها الذين آمنوا كلوا من طيبات ما رزقناكم واشكروا لله ان كنتم اياه تعبدون(2)
استفاده از زاد و توشه حلال و بهره‌گيري از نعمت‌هاي پاك، وظيفه رسولان و همه مومنان و دلباختگان به خداوند است. آنها كه اموالشان را از راه حرام و يا شبهه‌ناك به دست آورده‌اند، بايد پيش از سفر، دارايي خود را تزكيه كنند، خمس، زكات، ردّمظالم و ديگر حقوق مردم را به صاحبان اصلي آن بپردازند، سپس لباس احرام بپوشند و گر نه در ميقات پذيرفته نمي‌شوند و هرگز در حريم كبريايي حق، وارد نخواهند شد. گر چه به صورت ظاهر جسم آنان در چنين اماكن مقدسي در گردش باشد.
رسول خدا(ص) فرمود: هنگامي كه مردي با مال حرام به حج مي‌رود و در ميقات مي‌گويد لبيك، اللهم لبيك، خداوند در پاسخ به او مي‌فرمايد: لالبيك، ولاسعديك، حتي ترد ما في يديك.نه، به فرمانبرداري نايستاده‌اي و در اطاعت و خدمت نيستي، تا آن كه هر چه در اختيار و دست تو است، به صاحبان آن باز گرداني.(3)
خمس
و اعلموا انما غنمتم من شيء فاِنّ لله خمسه و للرسول و لذي القربي و اليتامي و المساكين و ابن السبيل ان كنتم امنتم بالله و ما انزلنا علي عبدنا يوم الفرقان يوم التقي الجمعان و الله علي كل شي قدير(4)
بدانيد كه هر گونه غنيمتي به دست آورديد،  يك‌پنجم آن از آن خدا و پيامبر و نزديكان او، يتيمان، درماندگان و در راه ماندگان است. اگر به خدا و آنچه ما بر بنده خود در روز جدايي حق از باطل و رويارويي دو گروه نازل كرده‌ايم ايمان داريد و خدا بر هر چيزي تواناست.
وجوب خمس از ضروريات اسلام است و انكار آن اگر به انكار رسالت يا تكذيب پيامبر اكرم(ص) يا وارد كردن نقصي به شريعت منجر شود باعث كفر و ارتداد است.خمس در لغت به معني يك پنجم است كه يكي از واجبات مهم مالي در دين اسلام است خمس در هفت چيز واجب  مي‌شود، 1. درآمد (منافع كسب و كار) 2. معدن 3. گنج 4. مال حلال مخلوط به حرام 5. جواهراتي كه با غواصي از دريا به دست مي‌آيد. 6. غنايم جنگي 7. زميني كه كافر ذمي از مسلمانان مي‌خرد. اما بيشترين بحث و مطالعه بايد در مورد خمس درآمد و خمس مال حلال مخلوط به حرام باشد.موارد معدن، گنج، جواهراتي كه با غواصي به دست مي‌آيد، غنايم جنگي، زميني كه كافر ذمي از مسلمانان مي‌خرد الان مورد حاجت فعلي مؤمنين نيست، يكي از موارد وجوب خمس، درآمد كسب و تجارت است. هرگاه كسي به هر طريقي (تجارت، كشاورزي و...) مالي به دست آورد چنانچه سودي كه از آن حاصل مي‌شود از هزينه‌هاي سالانه او و كساني كه تحت تكفل او هستند زياد بيايد يك پنجم مازاد آن را بايد بپردازد هر مسلمان پس از بلوغ اولين درآمدي كه به دست مي‌آورد آن تاريخ را ضبط مي‌كند. پس از يك سال، مقدار مالي كه مازاد بر مؤونه و زندگي‌اش باقي ماند، خمس آن را مي‌پردازد.
البته طبق فتواي مقام معظم رهبري(مدظله العالي) ميراث، مهريه، هدايا، جزو درآمد حساب نمي‌شود، و خمس ندارد و منظور از مؤونة هزينه‌هاي جاري سال است.اگر مال حلال با حرام به طوري مخلوط شود كه انسان نتواند آنها را از يكديگر تشخيص دهد و صاحب مال حرام و مقدار آن معلوم نباشد بايد خمس تمام مال را بدهد.
كساني كه مي‌خواهند خمس مالشان را بپردازند يا از طريق روحاني معزز كاروان و يا خودشان به طور مستقيم به بخش وجوهات بعثه مقام معظم رهبري و يا نماينده مرجع تقليدشان مراجعه و اقدام نمايند. همچنين بخش وجوهات بعثه مقام معظم رهبري براي كساني كه خداي ناكرده تاكنون حساب مالي نداشتند آمادة پاسخگويي و ارايه طريق است.
پاورقي‌ها:
1- مؤمنون / 51
2- بقره / 172
3- ر.ك. آداب سفر حج، ص 23، قاضي عسگر
4- انفال / 41
بخش وجوهات بعثه مقام معظم رهبري

 

واگويه‌هاي زائران ايراني در حال و هواي مدينه

محمد خامه‌يار

جذبة جاذبه‌هاي مدينه، در دل همه خانه مي‌كند، يكي دوست دارد در بقيع بماند و آن ديگري در بين‌الحرمين. زائري در مسجدالنبي وقت مي‌گذراند و به نماز و راز و نياز روي مي‌آورد و يكي هم مي‌گويد در مسجد ذوقبلتين ، درمدينه حال عجيبي و حس غريبي به من دست داد. مهم نيست كجا باشي، تو ميهمان شهر پيامبري. مي‌خواهي در مدينه و مسجدالنبي بماني يا به زيارت شهداي اُحد شرفياب شوي. اين توفيقي است كه نصيب تو شده است، بايد قدردان لحظه‌هاي ناب زندگي باشي. مهم اين است كه دل را به كوي دوست سپرده‌اي و در مدينه الرسول بار و بنديل‌ات را به زمين گذاشته‌اي براي عرض ادب و ارادت به ساحت مقدس رسول گرامي اسلام و خاندان مطهر او و ياران با صفايش. واگويه‌هاي زائران ايراني در حال و هواي مدينه را با هم مرو مي‌كنيم:
* شما؟
وحيدرضا تمسكي بيدگلي، از بيدگل كاشان
* مدينه را در كجا خلاصه مي‌كني؟
- بين‌الحرمين. جايي را مثل بين‌الحرمين نديده‌ام، چون كوچة بني‌هاشم اينجاست. ياد حضرت زهرا(س)، امام حسين(ع) و حضرت ابوالفضل(ع) مي‌افتم.
* كي مي‌روي بين‌الحرمين؟
- هر روز صبح. بعد توي بقيع، روضه هم نمي‌خواهد. آنجا كه مي‌ايستم دلم مي‌سوزد و اشك‌هايم جاري مي‌شود.
* توصيه شما به زائرين؟
- كمتر بروند بازار. از فرصت‌ها استفاده بيشتري كنند. شايد كمتر توفيق ‌شود. خيلي‌ها پول دارند ولي توفيق اين سفر را پيدا نمي‌كنند.
- عصمت جاهد، از خراسان شمالي.
* توي مدينه چه كار مي‌كني؟
- بيشتر مسجدالنبي مي‌روم براي خواندن نماز و تلاوت قرآن. سه وعده مي‌آيم، مسجدالنبي.
* توصية شما؟
- زائران وقت بيشتري را در مسجد النبي صرف كنند، نماز بخوانند و قرآن تلاوت كنند.
* سفر چندم است؟
دو عمره آمده‌ام و اولين سفر حج تمتع است. دوست دارم دوباره مشرف شوم ولي با خانواده. كاش مي‌شد ما را به بقيع راه مي‌دادند و سفرة دل را آنجا باز و بعد عقده‌گشايي مي‌كرديم.
 علي اكبر گلستاني از قم
* چندمين سفر است كه مشرف مي‌شوي؟
- دومين سفر ولي سفر اول عمره بود.
* در مدينه چگونه وقتت را سپري مي‌كني؟
- بيشتر در مسجدالنبي و تا آنجا كه توانستم در مسجدالنبي سپري كرده‌ام، وقت جزيي هم براي خريد صرف كرده‌ام.
* توصيه شما به زائران؟
بيشتر وقتشان را در مسجدالنبي سپري كنند. من نمي‌دانم چرا اين همه وقت توي بازارها صرف مي‌شود. مردم هر چي هم كه خريد كنند ارزش آن براي يك سال است. ولي تا آخر عمر شايد محال باشد سفر حج تمتع تكرار شود و مشرف شويم. بايد فكر آخرت باشيم. اينجا مثل روز قيامت مي‌ماند. از رنگ چهره‌ها در اين فكر مي‌افتم كه خدايا آن كه تقوا دارد در نزد تو دوست داشتني است.