گفتگو ما باید دردل کاروان‌ها باشیم
در گفت و گو با حجت الاسلام و المسلمین ذاکری عنوان شد ما باید دردل کاروان‌ها باشیم بررسی تشکیل و عملکرد دفتر هماهنگی امور مناطق و نمایندگی‌های بعثه حجت الاسلام والمسلمین «فضل الله ذاکری» مسئول دفتر امور مناطق داخلی و نمایندگی‌های بعثه مقام معظم رهبری د
در گفت و گو با حجت الاسلام و المسلمين ذاكري عنوان شد
ما بايد دردل كاروان‌ها باشيم
بررسي تشكيل و عملكرد دفتر هماهنگي امور مناطق و نمايندگي‌هاي بعثه
حجت الاسلام والمسلمين «فضل الله ذاكري» مسئول دفتر امور مناطق داخلي و نمايندگي‌هاي بعثه مقام معظم رهبري در خارج از كشور است كه از سال 75 در سمت قائم مقام امور روحانيون بعثه بوده كه به تازگي با حفظ سمت به عنوان مسئول اين دفتر منصوب شده است. بدين منظور گفت و گويي با ايشان انجام داديم تا از ضرورت‌ها، اهداف و عملكرد اين دفتر اطلاع بيشتري كسب كنيم.
در ابتدا بفرماييد فرآيند شكل گيري دفتر هماهنگي امور مناطق و نمايندگي‌هاي بعثه در خارج از كشور چه بوده است؟
اين دفتر مسئوليت هماهنگي امور مناطق و نمايندگي‌هاي بعثه مقام معظم رهبري در مناطق داخل كشور و خارج كشور را برعهده دارد كه مناطق داخل، شامل يازده منطقه است و عهده‌دار هماهنگي بين وظايف و مأموريت‌هاي معاونت‌هاي تخصصي بعثه در سطح استان‌هاي كشور است و در خارج از كشور اين دفتر مسئوليت دفاتر نمايندگي بعثه در سه كشور عربستان، عراق و سوريه را برعهده دارد.
اهم وظايف اين دفتر چيست؟
دفتر امور مناطق در واقع به عنوان پل ارتباطي بين ستاد مركزي بعثه مقام معظم رهبري با دفاتر منطقه در داخل كشور يا نمايندگي‌هاي بعثه در خارج كشور است و پيگيري دقيق سياست‌ها و دستورالعمل‌ها و برنامه‌هاي بعثه از اهم وظايف اين دفتر است. امسال در آستانة موسم حج، طرح تشكيل دفاتر نمايندگي بعثه در مناطق سه گانه مدينه و نه گانه مكه دفتر در شوراي محترم برنامه ريزي مطرح شد و در اين شورا مقررگرديد كه دفتر امور مناطق، مسئولين سه گانه مدينه و نه گانه مكه را به نماينده محترم ولي فقيه معرفي كند كه طي ابلاغي از سوي نماينده محترم ولي فقيه هر يك از مسئولين مناطق به سمت خود منصوب شدند.
تأمين چه نيازي، انگيزه براي تشكيل دفتر امور مناطق شد؟
همه روزه گزارش‌هاي زيادي از سوي نمايندگان محترم معاونت‌ها و رابطين محترم امور روحانيون و حتي گزارش‌هاي اجرايي زيادي مربوط به بهداشت، حمل و نقل، اسكان و ... به ستاد مركزي بعثه مي‌رسيد كه بسياري از مواردي كه در قالب گزارش به ستاد مركزي ارسال مي‌شد قابل حل و رسيدگي در همان منطقه مربوط بود ولي مطالعه اين گزارش‌ها وقت و توان زيادي رامي‌طلبيد تا مورد بررسي و رسيدگي قرار گيرد مضافا اينكه ضرورت رسيدگي سريع به برخي موارد، گاه سبب مي شد كه فعاليت‌هاي جاري با چالش مواجه شود. براين اساس ضروري ديده شد كه مجموعه‌اي به عنوان حلقه واسطه بين بعثه مركزي و صف ايجاد شود تا بخشي از مسائل قابل حل در مجموعه صف را رسيدگي نمايد. در واقع با راه‌اندازي اين دفتر، عمده فعاليت ستاد مركزي بعثه كه در دو بخش عمده فعاليت‌هاي فرهنگي و نظارت و رسيدگي در خود منطقه صورت مي‌گيرد به مناطق محول مي‌شود و ستاد فرصت و مجال بيشتري براي مديريت و برنامه‌ريزي در سطح كلان پيدا مي‌كند. در يك جمله مسائل خرد در مناطق بررسي مي‌شوند و مسائل كلان در ستاد مركزي بعثه.
با اين توضيح شما چه اهدافي را در دفتر امور مناطق دنبال مي‌كنيد؟
هدف كلي از تشكيل اين دفتر اين است كه بعثه در دل كاروان‌ها و در كنار زائر باشد و دسترسي زائران به مسئولين بيشتر باشد و از سوي ديگر نظارت و كنترل دقيق‌تري هم به عمل آيد: چون واقعاً ضرورتي ندارد كه برخي فعاليت‌ها رأساً در بعثه انجام شود و برخي از آنان قابل تفويض به مناطق است. اين دفتر مي‌تواند گام موثري در تفكيك بين مسائل خرد از مسائل كلان بعثه به جهت حركت به سوي برنامه‌ريزي هاي عميق‌تر باشد.
سيستم منطقه‌بندي شما به چه صورت بوده است؟
منطقه بندي‌هاي دفاتر بعثه در داخل كشور براساس مناطق جغرافيايي است و مجموعة چند استان مجاور، يك منطقه را تشكيل مي‌دهد كه در مجموع 11 منطقه داخلي مسئوليت سرويس دهي اعم از تأمين روحاني كاروان، تشكيل همايش‌هاي روحانيون، فعاليت‌هاي فرهنگي بعثه در سطح منطقه، نظارت و... درحوزه استان‌هاي تحت پوشش خود بر عهده دارد.اما تقسيم بندي مناطق در مكه و مدينه براساس تقسيم بندي سازمان حج و زيارت است يعني ما تقسيم بندي جدايي در مكه و مدينه نداريم و همان طور كه سازمان حج در اين مناطق وظيفه انجام امور اجرايي مربوط به زائران اعم از اسكان، تغذيه، بهداشت ، حمل ونقل و... را برعهده دارد در همان منطقه نماينده بعثه نيز حضور دارد و نمايندگان معاونت‌هاي تخصصي مستقر در هر منطقه او را در اجراي امور از قبيل: امور فرهنگي، نظارت، ارزشيابي، تأمين روحاني و.. زير نظر مسئول منطقه و با هماهنگي وي امور را دنبال مي‌نمايند.
مسئولين منطقه چه افرادي هستند و شما چه ضوابطي را براي تعيين اين افراد در نظر گرفته‌ايد؟
سعي شده براي تصدي اين امر، افرادي انتخاب شوند كه در داخل كشور سوابق مديريتي ممتدي داشته باشند. اين افراد علاوه بر سوابق مديريتي، چهره‌هاي اجتماعي نيز هستند و با روند فعاليت‌هاي بعثه مقام معظم رهبري و فعاليت‌هاي فرهنگي آشنايي كامل دارند. وجود اين افراد در درون منطقه ارزشمند است كه با تعامل مسئولين اجرايي، روحانيون زائران و قسمت‌هاي مختلف بعثه ان‌شاءالله عملكرد مطلوب و مفيدي را بر جاي خواهند گذاشت. در مدينه منوره ما سه منطقه داريم كه مسئوليت منطقه يك با حجت‌الاسلام والمسلمين نجفي روحاني، منطقه دو حجت‌الاسلام والمسلمين امرالهي و منطقه سه حجت الاسلام والمسلمين شريفي اقدم است.در مكه نه منطقه داريم مسئول منطقه يك حجت الاسلام والمسلمين قرباني (نماينده مردم قائنات در مجلس) منطقه دو حجت‌الاسلام و المسلمين فقيهي آفاراني، منطقه سه حجت الاسلام والمسليمن مدني بجستاني. منطقه چهار حجت الاسلام و المسلمين حبيبي، منطقه پنج دكتر عسكري آزاد، منطقه شش، جناب آقاي دكتر حسين مظفر (وزير اسبق آموزش و پرورش) منطقه هفت حجت الاسلام و المسلمين قدياني، منطقه هشت حجت الاسلام والمسلمين كلباسي، منطقه نه حجت الاسلام والمسلمين كشكولي همگي اين افراد داراي سوابق مديريتي و اجتماعي شناخته شده و خوبي هستند و سالياني با امور فرهنگي و ابعاد نظارتي و اجرايي حج آشنايي دارند. مناطق داخلي ما نيز مانند سابق به كار خود ادامه مي‌دهند.
اين دفتر پس از چه ميزان مطالعه و هم‌انديشي و بررسي، تشكيل شد؟
به موازات بررسي ميداني كه در صف داشتيم در ستاد مركزي هم در ساعت‌هاي زيادي به بررسي، كارسنجي، آسيب سنجي پرداخته شد و همه متفق براين شدند كه نقش بعثه مركزي يك فعاليت فرامنطقه‌اي است و بايد به عنوان مغز يك اندام، توان و وقت خود را صرف برنامه‌ريزي، سياست‌گذاري و تصميم سازي‌هاي كلان و همايش‌هاي محوري و سراسري را مديريت كند.
نماينده محترم ولي‌فقيه فرمودند: «اين مناطق بايد مانند بعثه‌هاي كوچك باشند». اين دستورالعمل‌به طور شفاف، شرح وظايف ما را در مناطق روشن مي‌سازد و ما اميدواريم با تكيه بر اين رهنمود، به اين مرحله از تكامل در سالهاي آينده برسيم كه تمامي مسائل مربوط به زائران را در منطقه رسيدگي نماييم.
شما چشم انداز اين كار را در آينده چگونه ارزيابي مي‌كنيد؟
عليرغم اينكه اين كار نسبت به آمادگي‌هاي پيش از موسم ديرهنگام انجام گرفت و منابع انساني و... در اختيار نداشت و لوازم و مقدمات شروع چنين كار مهمي به طور كامل فراهم نيامد اما با توجه به بازخوردهايي كه در همين چند روز گذشته از موسم حج امسال گرفتيم متوجه تفسير يا بازخورد منفي نشديم و نگاه‌ها اعم از مديران و روحانيون كاروان‌ها و مسئولين ستادهاي اجرايي سازمان حج و زيارت به اين مقوله، مثبت بوده است. اما باز هم نمي‌توان انتظار كاملي داشت اما بررسي‌هاي اوليه و مطالعات پيشين نشان از ضرورت تشكيل اين مجموعه داشته و دارد.
به عنوان آخرين سؤال، شما چه اولويتي را در اين كار مدنظر داريد؟
همان گونه كه مستحضريد فعاليت‌هاي فرهنگي در رأس همه امور بعثه مقام معظم رهبري قرار دارد. ما هم اولويتي جز ارتقاء سطح خدمات فرهنگي و معنوي و تأمين حقوق زائران محترم و ايجاد بستر مناسب فرهنگي نداريم و اميدواريم كه در كنار فعاليت فرهنگي كه اصل فعاليت ما است بتوانيم در كنار ساير عوامل، مسئولين و همكاران بعثه مقام معظم رهبري و سازمان حج و زيارت، خدمات مناسب و مطلوبي در ابعاد فرهنگي و اجرايي را به زائران گرامي ارائه كنيم چه اينكه توصيه اكيد نماينده محترم ولي فقيه به همگي مسئولين و دست‌اندركاران «همدلي، همكاري و الفت و صميميت» هرچه بيشتر براي خدمات بهتر به زائران و ضيوف الرحمن است.
هدف كلي از تشكيل اين دفتر اين است كه بعثه در دل كاروان‌ها و در كنار زائر باشد و دسترسي زائران به مسئولين بيشتر باشد.