سرمقاله

5

ميقات حج - سال چهاردهم - شماره پنجاه و ششم - تابستان 1385

سرمقاله

افراد بشر ، همگي مديون پيامبران الهي اند و اگر تعاليم و فرهنگ ديني و اخلاقي نمي بود . انسان ها همچون چهارپايان و بلكه بدتر از آن ها زندگي مي كردند ؛ {  أُولئِكَ كَالاَْنْعامِ بَلْ هُمْ أَضَلُّ } ^{( 1 )}

در جهان امروز هر كشور و ملّتي كه با دين و فرهنگ اخلاقيِ پيامبران آشنا بوده و بر اساس آموزه هاي ديني و الهي عمل مي كنند ، كمتر گرفتار مفاسد و مشكلات اخلاقي اند و آنان كه از اين مكتب دورند ، سبعيت ، بي رحمي و تجاوز به حقوق مردم و ظلم و ستم در ميان آن ها بيشتر است . در ميان پيامبران و رسولان ، پيامبر اسلام ، حضرت محمّد بن عبدالله ( صلّي الله عليه وآله ) از همه برتر و داراي امتياز بيشتر است و مي توان گفت كه آن حضرت ، جامع همه ويژگي هاي انبياي الهي است . مهمترين هدفي كه پيامبر دنبال مي كرد ، آگاه ساختن و مهذّب نمودن مردم براي رسيدن به جامعه مطلوب و به تعبير قرآن « حيات طيبّه » بود .

قرآن كريم در اين باره مي گويد : {  يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اسْتَجِيبُوا لِلّهِ وَلِلرَّسُولِ إِذا دَعاكُمْ لِما يُحْيِيكُمْ } . ^{( 2 )} حيات طيبه ، زندگيِ سراسر آميخته با معنويت و به دور از رذايل و ناهنجاري هاي اخلاقي و اجتماعي است . براي تحقّق اين هدف ، انبيا با بهره گيري از آموزه هاي وحي ، مردم غوطهور در

ــــــــــــــــــــــــــــــــــ

1 . اعراف : 179

2 . الانفال : 24

6

فرهنگ و انديشه هاي جاهلي را متحوّل ساخته ، اخلاق و آداب اسلامي را به آنان آموزش مي دادند و سپس به ايشان علم و حكمت مي آموختند ؛ {  هُوَ الَّذِي بَعَثَ فِي اْلأُمِّيِّينَ رَسُولاً مِنْهُمْ يَتْلُوا عَلَيْهِمْ آياتِهِ وَيُزَكِّيهِمْ وَيُعَلِّمُهُمُ الْكِتابَ وَالْحِكْمَةَ وَإِنْ كانُوا مِنْ قَبْلُ لَفِي ضَلال مُبِين } ^{( 1 )} و از سوي ديگر زنجيرهاي اسارت و بندگي را از دست و پاي مردم برمي داشتند . { وَيَضَعُ عَنْهُمْ إِصْرَهُمْ وَاْلأَغْلالَ الَّتِي كانَتْ عَلَيْهِمْ } ^{( 2 )} .

آنگاه پاكي ها و پاكيزگي ها و بدي ها و پليدي ها را براي مردم تبيين نموده ، از آنان مي خواستند با بهره گيري از پاكي ها و اجتناب از پليدي ها ، راه را براي رشد و كمال خويش فراهم كنند ؛ { وَيُحِلُّ لَهُمُ الطَّيِّباتِ وَيُحَرِّمُ عَلَيْهِمُ الْخَبائِثَ } ^{( 3 )} و در همين راستا چگونگي اقامه عدل و قسط را به مردم تعليم دادند تا جامعه اي به دور از ظلم و ستم برپا كنند و همگان با هم زندگي مسالمت آميز داشته باشند . {  لَقَدْ أَرْسَلْنا رُسُلَنا بِالْبَيِّناتِ وَأَنْزَلْنا مَعَهُمُ الْكِتابَ وَالْمِيزانَ لِيَقُومَ النّاسُ بِالْقِسْطِ } ^{( 4 )} از مردم مي خواستند تا دروغ نگويند ، آبروي همديگر را نبرند ، اموال يكديگر را به ناحق نخورند ، به حقوق همديگر تجاوز نكنند ، با هم مهربان باشند ، كوچكترها بزرگترها را محترم بشمارند ، بزرگترها به كوچكترها ترحّم كنند ، زنان و مردان همديگر را شريك زندگي و مكمّل هم بدانند و با نيايش و نماز و عبادت ، خود را به فيض بخشي هستي نزديك كنند و . . .

اين ها گوشه اي از روش ها و برنامه هاي پيامبران به ويژه پيامبر گرامي اسلام ( صلّي الله عليه وآله ) براي ايجاد يك جامعه شايسته و توحيدي است .

از سوي ديگر پيامبر ( صلّي الله عليه وآله ) از نظر شخصي و اخلاقي نيز داراي جاذبه هاي فراواني است . او نسبت به همگان مهربان و دلسوز است ؛ {  فَبِما رَحْمَة مِنَ اللهِ لِنْتَ لَهُمْ وَلَوْ كُنْتَ فَظًّا غَلِيظَ الْقَلْبِ لاَنْفَضُّوا مِنْ حَوْلِكَ } ^{( 5 )} .

داراي بهترين اخلاق است ؛ وَإِنَّكَ لَعَلي خُلُق عَظِيم ^{( 6 )} .

در هدايت و ايمان آوردن مردم ، حريص و نسبت به مؤمنان رحيم و مهربان است ؛ {  عَزِيزٌ عَلَيْهِ ما عَنِتُّمْ حَرِيصٌ عَلَيْكُمْ بِالْمُؤْمِنِينَ رَؤُفٌ رَحِيمٌ }   ^{( 7 )} .

ــــــــــــــــــــــــــــــــــ

1 . جمعه : 2

2 . اعراف : 157

3 . اعراف : 157

4 . حديد : 25

5 . آل عمران : 159

6 . قلم : 4

7 . انفال : 128

7

قرآن از همه پيروان اسلام ؛ آنان كه طالب كمال و تشنه حق و فضيلت اند خواسته است تا پيروي از اين برترين موجود آفرينش و فرستاده امين الهي ، زمينه را براي دستيابي به خير دنيا و آخرت فراهم سازند ؛ {  لَقَدْ كانَ لَكُمْ فِي رَسُولِ اللهِ أُسْوَةٌ حَسَنَةٌ لِمَنْ كانَ يَرْجُوا اللهَ وَالْيَوْمَ الاْخِرَ } ^{( 1 )} .

ليكن بايد به اين حقيقت اعراف كرد كه متأسفانه جوامع اسلامي با دارا بودن چنين ذخاير عظيم و ارزشمندي ، به دليل دوري عملي و اخلاقي از اسلام و رهبران آن ، نتوانسته اند به حيات طيبه دست يابند و خود ، در اين انتخابِ بد مقصرند .

رهبر فرزانه و بيدار انقلاب اسلامي ، حضرت آية الله خامنه اي ـ مدّظلّه العالي ـ با نام گذاري سال 1385هـ . ش . به سال « پيامبر اعظم ( صلّي الله عليه وآله ) » فرصتي را براي همگان فراهم آوردند تا بار ديگر مردم عزيز و بزرگوار ايران اسلامي و ديگر ملت هاي پيرو اين دين حنيف با اين ذخيره بزرگ آشنا و با عمل به اين آموزه هاي بي بديل و حيات آفرين در تحقّق جامعه نمونه اسلامي و حيات طيّبه گام هايي مؤثر بردارند .

فصلنامه ميقات حج ، براي ارج گزاري به اين اقدام مبارك ، مطالب اين شماره را به موضوع « پيامبر اعظم ( صلّي الله عليه وآله ) » اختصاص داد تا گامي هر چند كوچك در اين تلاش بزرگ بردارد .

از عالمان و انديشمنداني كه با نوشتن مقاله ما را ياري دادند ، صميمانه تشكر و قدرداني مي كنيم و اميدواريم با همكاري ديگر فرهيختگان ، بتوانيم تا پايان سال شماره ديگري از فصلنامه را نيز به اين موضوع مهم و پرجاذبه اختصاص دهيم .

مدير مسؤول

ــــــــــــــــــــــــــــــــــ

1 . الاحزاب : 21

8

پي نوشت ها