آیا استغاثه واستعانت از اولیاء وصالحان شرک است؟
وهابیان استغاثه و کمک خواهی از انبیاء و صالحانی که درگذشته اند را شرک و بدعت می شمارند ومی گویند هرکس که بگوید یا علی و یا محمد به دادم برس چنین کسی مشرک است زیرا از غیر خدا یاری طلبیده است: محمدبن عبدالوهاب می گفت که هر گونه نذر کردن برای غیر خدا
وهابيان استغاثه و كمك خواهي از انبياء و صالحاني كه درگذشته اند را شرك و بدعت مي شمارند ومي گويند هركس كه بگويد يا علي و يا محمد به دادم برس چنين كسي مشرك است زيرا از غير خدا ياري طلبيده است:
محمدبن عبدالوهاب مي گفت كه هر گونه نذر كردن براي غير خدا و پناه بردن و استغاثه به غير خدا و خواندن غير خدا شرك است.[۱]
پاسخ:
استعانت از غير دو صورت مي‌تواند داشته باشد:
اول: آنكه كسي را كه از او طلب كمك شده مستقل در ياري رساندن بدانيم چنين كاري شرك است.
دوم: آن كه او را در ياري رساندن و در وجود مستقل ندانسته بلكه يكي از عوامل تاثيرگذاري كه خدا قرار داده بدانيم در چنين صورتي طلب ياري از چنين شخص يا چنين چيزي شرك نيست و خداوند در آيات متعددي به جواز چنين كاري اشاره نموده و ياري طلبيدن از ديگران را مجاز دانسته وغير خود را واسطه در ياري رساندن به مسلمانان معرفي نموده و مي‌فرمايد: هُوَ الَّذِي أَيَّدَكَ بِنَصْرِهِ وَ بِالْمُؤْمِنِينَ (أنفال ۶۲) او همان كسى است كه تو را با يارى خود و مومنان تقويت كرد. درآيه ديگر به مسلمانان فرمان ياري به ديگران داده مي‌فرمايد: إِنِ اسْتَنْصَرُوكُمْ فِي الدِّينِ فَعَلَيْكُمُ النَّصْر (أنفال ۷۲)
«اگر از شما در (حفظ) دين (خود) يارى طلبند بر شما است كه آنها را يارى كنيد»
ومهم‌تر آنكه پيامبرش را موثر در امور وهمچون خود واسطه در رساندن فضل الهي معرفي مي‌كند: وما نَقَمُوا إِلاَّ أَنْ أَغْناهُمُ اللَّهُ وَ رَسُولُهُ مِنْ فَضْلِه (توبه ۷۳) « آنان جز اين كه خداوند و پيامبرش آنان را از لطف خويش بىنياز كرده، عيبى (براى پيامبر و مؤمنين) نيافتند»
خداوند در اين آيه با اين كه مي‌توانست فقط بگويد خدا از فضل خود آنانرا بي نياز نموده است اما پيامبرش را نيز واسطه در بي نيازي مسلمانان نام برده است به همين جهت در آيه اي ديگر يكي از جنبه‌هاي واسطه در فيض رساني پيامبرش را چنين مي‌گويد: و لو انّهم إذ ظلموا أنفسهم جاءُوك فاستغفروا الله و استغفر لهم الرسولُ لوجَدوا الله تَوّاباً رحيما. (نساء ۶۴) «اگر آنان وقتي به خود ستم كرده بودند، پيش تو مي‌آمدند و از خدا آمرزش مي‌خواستند و پيامبر اكرم (ص) نيز براي آنان آمرزش مي‌خواست، همانا خدا را توبه پذير مهربان مي‌يافتند».
بنابراين موثر بودن او لياي الهي در طول اراده خدا و طلب ياري از آنان مادامي كه آنان را مستقل در تاثير ندانيم هيچ گونه اشكالي ندارد آنچه اين گفته را تاييد مي‌كند روايتي است كه در كتاب‌هاي معتبر اهل سنت آمده است: ابن حجر عسقلاني از عالمان بر جستهٔ اهل سنت مي‌گويد: در زمان خلافت خليفه دوم، مردم گرفتار خشكسالي شدند. مردي از اصحاب (بلال بن حارث) به قبر پيامبر اكرم (ص) متوسل شد و گفت: يا رسول الله! «اِستَسق لِأُمَّتِكَ فَاِنَّهُم قَد هَلكوا.[۲]اي رسول خدا براي مردم باران بطلب زيرا آنان از تشنگي هلاك شده اند.
بنابراين نهايت چيزي كه وهابيان مي توانند مدعي شوند اين است كه بگويند چون اين كار طلب از مردگان است وآنان نمي توانند ياري برسانند طلب ياري از آنان كاري عبث و بيهوده است كه در شبهه توسل پاسخ آن گفته شد .
مراجعه شود به كتاب : پاسخ به شبهات وهابيت، نويسنده : علي باقر شيخاني و سيد حسين اسحاقي، ص ۳۹