آیا سجده بر تربت حسینی شرک است؟

وهابيان در اين مورد مغالطه مي‌‌كنند. زيرا بايد پرسيد: 

۱. آيا شيعيان روي قبور نماز مي‌‌خوانند؟ يا در كنار قبر؟ 

۲. آيا شيعيان به‌سوي قبر نماز مي‌‌خوانند يا به‌سوي قبله؟ 

۳. بر فرض اينكه هر دو تهمت درست باشد، چه ارتباطي با شرك دارد؟ 

شرك از مقوله عقايد و باورهاست. حداكثر اين عمل بايد حرام باشد نه شرك؛ زيرا فرد انجام‌دهنده اين كار نه براي خدا شريكي قائل شده و نه افعال اختصاصي خدا را به غير او نسبت داده است. 

يادآور مي‌‌شويم كه هرگز كسي بر روي قبر نماز نمي‌خواند و اصولاً امكان اين كار در مشاهد مشرفه وجود ندارد و هيچ‌كس به‌سوي قبر هم نماز نمي‌خواند بلكه زائران خانه خدا و ديگران در مشاهد مشرّفه در نقاطي نماز مي‌‌گزارند كه پيكرهاي پاك اولياي الهي در نقطه‌اي نه‌چندان دور از محلّ نماز آنها به خاك سپرده شده است و چون آن سرزمين به وجود آنها تبرّك يافته است از اين نظر در آن منطقه نماز مي‌‌گزارند و معتقدند مدفن آنها از فضيلت خاصي برخوردار است و اين مطلب دور از تعاليم اسلام نيست زيرا: 

۱. قرآن دستور مي‌‌دهد كه در جايگاه ايستادن ابراهيم (ع) نماز بگزاريم؛ چنان‌كه مي‌‌فرمايد: {وَ اتَّخِذُوا مِنْ مَقامِ إِبْراهِيمَ مُصَلًّى}؛ «از جاي توقف ابراهيم براي خود نمازگاهي برگزينيد». (بقره: ۱۲۵) 

۲. همه مسلمانان در مسجدالنبي نماز مي‌‌گزارند و كسي كار آنها را شرك نناميده است و اين از آن‌روست كه مسجدالنبي علاوه بر شرافت ذاتي خود به خاطر دفن پيامبر(ص) در آن متبرك شده است. 

۳. خداوند جاي پاي مادر اسماعيل را محل عبادت قرار داده و دستور داده است كه در «مسعي»، هفت بار «سعي» انجام شود و علت گزينش اين كار جز اين نيست كه اين نقطه جاي پاي زن پاك و با ايماني است كه براي رضاي خدا در اين سرزمين بي‌آب و علف سكني گزيد و براي پيدا كردن آب آنجا را هفت بار دور زد. 

۴. حجر اسماعيل مدفن گروهي از پيامبران است و از احترام خاصّي برخوردار است و همگان در آنجا نماز مي‌‌خوانيم. اگر واقعاً همه اينها شرك است پس در همه دنيا موحّدي وجود ندارد! 

 

سجده بر تربت

مطلب دومي كه در شبهه يادآور شده اين بود: «دليل بر اينكه شما بر قبور نماز مي‌‌خوانيد تربت حسيني است كه شما بر آن سجده مي‌‌كنيد» بايد گفت: شخص شبهه‌كننده از فقه خود و احاديث پيامبر(ص) آگاهي ندارد. 

از افتخارات پيامبر (ص) يكي اين است كه فرمود: «جُعلتْ لِي الأرضُ مَسجداً وَ طَهوراً»؛ «زمين براي من سجده‌گاه و پاك‌كننده قرار داده شده است». 

اين حديث مي‌‌رساند كه مسلمانان بايد بر روي زمين يعني سنگ و خاك سجده كنند و در تيمم نيز بايد بر روي خاك تيمم كنند. بنابراين سجده بر غير زمين فاقد شرط صحت نماز است و لذا از زمان پيامبر (ص) تا چند قرن مسلمانان بر خاك مسجد وسنگريزه‌‌هاي مساجد سجده مي‌‌كردند. 

صحابه پيامبر (ص) براي جلوگيري از داغ‌شدن سنگ‌ريزه‌ها به وسيله آفتاب سوزان عربستان آنها را در مشت خود نگاه مي‌‌داشتند و به هنگام سجده بر زمين مي‌‌گذاشتند و بر روي آنها سجده مي‌‌كردند. حتي اگر مسلماني بر گوشه عمامه خود سجده مي‌‌كرد، پيامبر (ص) آن را از زير پيشاني او مي‌‌كشيد و مي‌‌فرمود: «ترّب وجهك»؛ «صورتت را بر خاك بگذار» و ده‌ها روايت در اين زمينه هست كه جاي بازگويي آنها نيست. 

امروز متأسفانه سنّت بدعت شده و بدعت (سجده بر فرش) جاي سنت را گرفته است! ازاين‌رو شيعيان پاي‌بند هستند بر خاك سجده كنند ولي چون همه جا خاك فراهم نيست مقداري خاك را به صورت مهر (خشك و قالب‌گيري شده) درمي‌آورند تا همه‌جا همراه آنها باشد و به سنت پيامبر خدا (ص) عمل كنند و هرگز ملتزم نيستند كه اين تربت تربت حسيني باشد بلكه هر خاك پاك براي آنها سجده‌گاه است. امّا اگر تربت حسيني را ترجيح مي‌‌دهند به خاطر رواياتي است كه از پيشوايان اسلام وارد شده كه سجده بر اين خاك مايه پذيرفته‌شدن نماز انسان است؛ زيرا آن خاك با خون شهيدان عجين شده و بر خاكي سجده مي‌‌كنند كه بيش از هفتاد تن از شهداي عالي‌مقام در آنجا به خاك سپرده شدند و شهادت با عزّت و ايمان را بر زندگي ننگين با كافران و ظالمان ترجيح داده‌اند. 

سجده بر تربت حسيني يادآور خاطره شيرمرداني است كه براي پايداري اسلام و جلوگيري از نابودي دين جان‌‌هاي عزيز خود را فدا كردند و عشق به آنها عشق به خدا و رسول خداست. 

مسروق از اعاظم تابعان جز بر زمين بر چيز ديگري سجده نمي‌كرد حتي در كشتي همراه خود خاكي مي‌‌برد و بر آن سجده مي‌‌كرد. 

عمر بن عبدالعزيز روي حصير مي‌‌ايستاد و خاكي بر روي آن مي‌‌ريخت و بر آن سجده مي‌‌كرد. اينان هيچ‌گاه متهم به شرك نشدند. حال اگر در جست‌وجوي سيره سلف صالح هستيم اين سيره سلف صالح است. 

بالاخره سجده بر زمين مظهر خضوع بيشتر است؛ زيرا انسان پيشاني خود را بر روي خاك مي‌‌نهد و مي‌‌گويد: «سبحان ربّي الأعلي»، اين نوع خضوع شايسته مقام ربوبي است يا سجده بر لباس‌‌هاي فاخر و فرش‌‌هاي گران‌قيمت؟ «قاتل الله الجهل و الجهالة». 

 

 

مراجعه شود به كتاب: جدال احسن، ص ۷۲.