موزه حرم (معرض عمارة الحرمین الشریفین)

باتوجه به علاقمندي زائران به آشنايي و ديدار از آثارتاريخي و قديمي حرمين شريفين، سازمان مديريت مسجدالحرام و مسجدالنبي صلي الله عليه و آله و سلم [رئاسة العامة لشؤون المسجدالحرام و المسجدالنبوي ] درسال 1379 (=1420 ق.) در مكۀ مكرمه موزه اي با نام " معرض عمارة الحرمين الشريفين "  و با مساحت 1200 متر مربع سامان داده و راه اندازي كرده است .

با آغاز بهره برداري ازاين مجموعه، بعثۀ مقام معظم رهبري برنامه اي براي ديدار روحانيون و زائران برگزيدۀ كاروان ها از اين موزه در دستوركارخود قرارداد.

اين موزه در منطقه امّ الجود و سرراه قديم مكه به جده و در كنار كارگاه پرده بافي كعبه واقع است . موزۀ حرمين شريفين، حاوي بخشي از نمادها  و آثار تاريخي است كه دربازسازي ها و يا توسعۀ حرمين شريفين، ازاين اماكن خارج كرده اند و مجموعۀ آن ها درهفت بخش به نمايش گذاشته شده است.

قديمي ترين اثر موجود د­­ر­ ­­­اين موزه، ستوني چوبي است كه در سال 65 هـ .ق. (4 سال بعد از واقعۀ كربلا ) درزمان حاكميت عبدالله بن زبير، درون كعبه نصب شده بود . كهن ترين اثر مربوط به مسجدالنبي صلي الله عليه و آله و سلم نيز درِقديمي ِ منبر اين مسجد است كه در سال 969 ش. برروي آن نصب گرديده بود.

اين موزه در يك طبقه و از هفت بخش تشكيل شده كه شامل اين آثار مي­ باشد:

شامل نماد (ماكت) مسجدالحرام و چند عكس قديمي از مسجد الحرام.

شامل پلكان ورودي كعبه، تاج منبر قديمي مسجد الحرام، مقصورة پيشين مقام ابراهيم عليه السلام ، تصوير باب الصفا، يك لنگه از درهاي باب الصفا، هلال گلدسته ­هاي مسجد الحرام، سازۀ سر در يكي از درهاي مسجدالحرام، كتيبة يك از توسعه ­هاي مسجد الحرام، كتيبة توسعۀ مسجد الحرام توسط سلطان سليم، ستون هاي ساختمان مقام ابراهيم عليه السلام ، يكي از ستون­هاي سنگي و قديمي مسجد الحرام، ستون فلزي كه چراغ­هاي روشنايي مسجد الحرام بر روي آن قرار داشته است، چراغ هاي روشنايي صحن مسجد الحرام، چراغ حجر اسماعيل، كتيبه­ هاي اسماي الهي و نام پيامبر( صلي الله عليه و آله و سلم)، تصاوير جايگاه نماز مذاهب چهارگانه.

شامل پرده داخل كعبه، قطعه اي از پرده كعبه، صندوقچه­ هاي داخل خانه خدا، ناودان پيشين كعبه، قاب هاي قديمي حجر الأسود، كليد قديمي در كعبه، پردة درِ كعبه، كتيبۀ مطلايي كه سابقا بالاي در كعبه نصب بوده است، درِ پيشين كعبه، تصوير درِ اسبق كعبه، ستون چوبي داخل كعبه، تصوير داخل كعبه، دستگاه بافت پردۀ خانة خدا در قديم، كيسه كليد كعبه.

شامل تصوير مدينه، تصوير قبرستان معلي، تصويري از ايام حج سال 1259ش. .

شامل قرآن هاي قديمي، تصاويري از كتابخانه هاي حرمين.

شامل نماد ( ماكت ) مسجد النبي، درِ قديمي منبرِ مسجد النبي صلي الله عليه و آله و سلم، باب مجيديه از درهاي قديمي مسجدالنبي، سر در قديمي ورودي روضۀ منوره.

شامل نماد داخل چاه زمزم، متعلقات چاه زمزم، كتيبه هاي ساختمان زمزم، ساعت آفتابي كه در گذشته در مسجدالحرام بوده، ساعت حميديه، تصويري از مسجدالحرام در حدود سال 1340ش.