مسجد عتبان بن مالک

يكي از مساجد قديمي مدينه «مسجد عتبان بن مالك» بوده است. 
موقعيت جغرافيايي مسجد

در قبا مسجدي بوده با نام «مسجد عتبان بن مالك» كه در يكي دو قرن گذشته از ميان رفته است. عتبان كه از نقباي انصار بود، از رسول خدا(صلي الله عليه وآله) خواست تا به منزل وي بيايد و نمازي در آن‌جا بخواند تا محل نماز آن حضرت را مصلاي خود قرار دهد؛ چرا كه گاه سيل مي‌آيد و ميان او و مسجد فاصله مي‌اندازد. حضرت به خانه او رفتند و مصلاّيي برايش معين كردند و در آن‌جا نماز گزاردند. به همين دليل، منزل عتبان به صورت مسجد درآمد. 

محل منزل عتبان در شمال مسجد جمعه بوده و بر اساس گفته عباسي، اين مسجد در سال ۱۰۳۶ق. بازسازي شده است، اما اكنون اثري از آن به چشم نمي خورد. [۱] 
محمد الياس عبد الغني معتقد است: به نظر مي رسد مسجدي كه برابر مسجد جمعه در اين سوي قرار داشته و آن نيز در سال ۱۴۱۷ قمري از ميان رفته، همان مسجد عتبان بوده است. [۲] 
مقصود وي مسجدي است كه پيش از اين با عنوان مسجد بنات بني نجار از آن ياد كرديم. 

حفظ منزل عتبان به عنوان محلي متبرك، در طول ـ دست كم ـ دوازده قرن، يكي از بهترين دلايل در اعتقاد تمامي نسل‌هاي مسلمان از آغاز تا زمان ياد شده، به متبرك بودن مكان‌هايي است كه رسول خدا(صلي الله عليه وآله) در آنها نماز گزارده است. 

۱.    ↑ تاريخ المعالم المدينة المنوره، ص۱۵۵.
۲.    ↑ المساجد الأثريه، ص۱۱۹-۱۲۲.