دعای مُجِیر

جواد جعفري [1]

دعاي پناهندگي به خداوند از آتش جهنم

مجير در لغت، آيات و روايات

واژه «مُجِير» اسم فاعل از باب إفعال به معناي حفظ كننده است. [2] ثلاثي مجرد آن «جَارَ، يَجُور، جَوْرا» است. معناي مصدر «الجَوْر» ضد ميانه‌روي و اعتدال است. «جارَ عن الطريق» يعني از راه منحرف شد. به هر منحرف از چيزي «جائر» گويند. به حاكم نيز جائر مي‌گويند وقتي از حق منحرف شود. [3]

اين ماده وقتي به باب افعال مي‌رود معناي حمايت كردن و منع نمودن ديگران از تعرض را دارد. [4] امام صادق7 در حمايت از رفيد كه از پيروان امام بود خطاب به صاحبش از همين واژه استفاده كرده است. «إِنِّي قَدْ آجَرْتُ عَلَيْكَ مَوْلَاكَ رُفَيْداً فَلَا تَهِجْهُ بِسُوءٍ» [5] (من غلامت رفيد را پناه دادم، با خشم خود به او آسيبى مرسان‏). «أَجارَهُ‏ الله من العذاب» يعني خداوند او را از عذاب نجات داد. [6] يكي از صفات الهي كه در قرآن بيان گرديده پناه دهنده است. «قُلْ مَنْ بِيَدِهِ مَلَكُوتُ كُلِّ شَيْ‏ءٍ وَ هُوَ يُجيرُ وَ لا يُجارُ عَلَيْهِ إِنْ كُنْتُمْ تَعْلَمُونَ» {سوره المؤمنون، آيه 88} (بگو: فرمانروايى هر چيزى به دست كيست؟ و اگر مى‏دانيد [كيست آنكه‏] او پناه مى‏دهد و در پناه كسى نمى‏رود؟) بنا به همين آموزه قرآني در ادعيه متعددي ائمه معصومين: با همين نام به درگاه الهي پناه برده‌اند. امير المؤمين7 در دعاي روز مباهله [7] ، امام سجاد7 در دعاي شب [8] ، امام صادق7 در دعاي نيمه رجب [9] ، امام رضا7 در زيارت امام حسين7 در نيمه رجب و شعبان [10] و امام جواد7 در دعاي شب اول رجب. [11] يكي از مهم‌ترين دعاهايي كه بارها با اين واژه در آن به خدا پناه برده شده است دعاي مورد بحث يعني دعاي مجير است.

خداوند در فرمان به مؤمنين براي پناه دادن به مشركان نيز همين واژه را بكار ‌برده است. «وَ إِنْ أَحَدٌ مِنَ الْمُشْرِكِينَ‏ اسْتَجارَكَ‏ فَأَجِرْهُ‏ حَتَّى يَسْمَعَ كَلامَ اللَّهِ‏» {سوره التوبة، آيه6} (و اگر يكى از مشركان از تو خواست حمايت كرد، پناهش ده تا كلام خدا را بشنود).

حقيقت مهم ديگري كه قرآن آن را بيان مي‌كند اين است كه كسي در مقابل خداوند نمي‌تواند مانع شود و كسي را پناه دهد. خداوند به پيامبر6 فرمان مي‌دهد به همه بگو: «إِنِّي لَنْ‏ يُجِيرَنِي‏ مِنَ اللَّهِ أَحَدٌ» {سوره الجن، آيه 22} (هرگز كسى مرا در برابر خدا پناه نمى‏دهد). در تحت همين تربيت قرآني امير مؤمنان7 فرمودند: «لَيْسَ لِمَنْ طَلَبَهُ اللَّهُ مُجِيرٌ.» [12] (هر كه خداوند به دنبال او باشد كسي نمي‌تواند پناهش دهد.) امام سجاد7در دعاي عرفه به اين حقيقت ايمان و اعتراف دارد. «مُوقِناً أَنَّهُ لَا يُجِيرُنِي مِنْكَ مُجِيرٌ، وَ لَا يَمْنَعُنِي مِنْكَ مَانِعٌ.» [13] (به يقين مى‏دانم كه كسى مرا از تو پناه نخواهد داد و كس مرا از كيفر تو در امان نخواهد داشت.) در دعاي عرفه نقل شده از امام صادق7 نيز اين مهم ياد شده است. [14]

اهل لغت گفته‌اند «جار»، «مجِير» و «معيذ» به يك معنا هستند. يعني كسي كه از تو محافظت مي‌كند و تو را پناه مي‌دهد. [15]

خداوند قول حمايت ابليس از مشركان را با واژه «جار» بيان مي‌كند. «وَ إِنِّي‏ جارٌ لَكُمْ» {سوره الأنفال، آيه 48} البته در ادامه آيه بيان مي‌فرمايد كه ابليس با ديدن فرشتگان عقب نشيني كرد و از حمايت مشركان سر باز زد.

مرحوم مصطفوي معتقد است اصل معناي اين لغت «ميل به سمت چيزي» است. وقتي گفته مي‌شود خداوند «مجير» است يعني فرد را به سوي رحمت خويش سوق مي‌دهد. معناي آيه «وَ إِنْ أَحَدٌ مِنَ الْمُشْرِكِينَ‏ اسْتَجارَكَ‏ فَأَجِرْهُ‏ حَتَّى يَسْمَعَ كَلامَ اللَّهِ» اين است كه اگر يكي از مشركان درخواست ميل تو را كرد و نزديكي تو را خواست، او را به خود نزديك كن تا از تو بهره‌مند شود و از هدايت تو هدايت يابد. بعد ايشان ادامه مي‌دهد كه از اين بيان فرق ميان اين ماده و كلمه «إغاثة» و «انقاذ» و لطفي كه اين ماده در اين موارد دارد آشكار مي‌شود. [16]

با توجه به مطالب بيان شده معلوم مي‌شود معناي لغوي با معناي اصطلاحي به كار رفته در آيات و روايات تفاوتي ندارد و مجير در لغت و اصطلاح ديني به معناي حمايت كننده، محافظت كننده و پناه دهنده است.

نام دعا

مرحوم كفعمي به عنوان اولين نقل كننده دعاي مجير در كتاب «المصباح» اين دعا را در قسمت «في أدعية لها أسماء معروفة» [17] نقل كرده است. از عنوان مرحوم كفعمي آشكار مي‌شود كه اين دعا در زمان نويسنده (قرن نهم) به نام دعاي «مُجير» معروف بوده است. بنابراين كفعمي اين نام را براي دعا انتخاب نكرده است يا بعد از ايشان به اين نام مشهور نشده است. علت ناميدن اين دعا به مجير تكرار جمله «أَجِرْنَا مِنَ النَّارِ يَا مُجِير» است. در سراسر اين دعا از خداوند درخواست مي‌شود به دليل «مُجِير» بودنش (پناه دهنده) ما را از آتش جهنم پناه دهد و مانع گردد.

منابع دعا

چنان كه اشاره شد اولين كسي كه دعاي مجير را نقل كرده ابراهيم بن على عاملى، مشهور به كفعمى است، از عالمان قرن نهم هجري قمري كه در سال 905 وفات يافته است. وي اين دعا را در دو كتاب خود آورده است. كتاب «البلد الأمين و الدرع الحصين»‏ [18] و كتاب ديگرش به نام «جنة الأمان الواقية» كه به «المصباح» [19] معروف است. بعد از ايشان علامه محمد باقر مجلسى صاحب بحار الانوار آن را در كتاب «زاد المعاد» كه نام ديگر آن «مفتاح الجنان‏» است نقل نموده‌اند. [20] علامه مجلسي بيان نكرده است كه دعا را از كدام منبع نقل مي‌كند. در سال‌هاي اخير نيز مرحوم شيخ عباس قمي اين دعا را به نقل از كتاب البلد الامين مرحوم كفعمي در كتاب «مفاتيح الجنان» آورده است. [21]

اختلاف منابع

مرحوم كفعمي در كتاب «البلد الأمين» دعا را به تفصيل بيان كرده است اما در كتاب «المصباح» تنها عبارت‌هاي غير تكراري را آورده است و در اول دعا تذكر داده است كه بعد از هر دو اسم عبارت «أَجِرْنَا مِنَ النَّارِ يَا مُجِير»بايد گفته شود. در پايان دعا عبارت كتاب «المصباح» كامل است. ايشان بعد از آخرين فراز آورده است: «وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعالَمِينَ وَ حَسْبُنَا اللَّهُ وَ نِعْمَ الْوَكِيلُ وَ لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِيِّ الْعَظِيمِ.» در كتاب «البلد الأمين» تنها اشاره مي‌كند كه «ثُمَّ حَمْدَلَ وَ حَسْبَلَ وَ حَوْلَقَ». همچنين در صلوات آخر دعا در كتاب «المصباح» عبارت «اجمعين» وجود دارد كه در كتاب «البلد الأمين» نيست. در سه مورد نيز نقل دو كتاب اندك تفاوتي با هم دارند. [22] علامه مجلسي در «زاد المعاد» در فراز مكرر «أَجِرْنَا مِنَ النَّارِ يَا مُجِير» عبارت «بعفوك» را نقل كرده است «أَجِرْنَا مِنَ النَّارِ بِعَفْوِكَ يَا مُجِير». البته مرحوم كفعمي يادآور شده‌اند كه اين دعا نسخه‌هاي متعددي دارد. ظاهرا نسخه‌اي كه به دست علامه رسيده اين زيادي را داشته است.

سند دعا

مرحوم كفعمي در حاشيه كتاب «المصباح» كه در چاپ‌هاي سنگي اين حاشيه وجود دارد، به فراواني نسخه‌هاي اين دعا اشاره دارد و اين كه وي كامل‌ترين آن نسخه‌ها را در كتاب خود نقل كرده است. وي ادامه مي‌دهد كه اين دعا از پيامبر بزرگوار اسلام6 نقل شده است. حضرت جبرئيل7 در حالي كه ايشان در مقام حضرت ابراهيم7 در مسجد الحرام مشغول نماز خواندن بودند آن را بر حضرت رسول6 نازل كرده است. [23] كفعمي در هر دو كتاب خويش اين دعا را بدون ذكر سند نقل كرده است. بنابراين معلوم نيست چه كساني اين دعا را از پيامبر اكرم6 نقل كرده‌اند. البته از عبارت مرحوم كفعمي كه مي‌نويسد اين دعا نسخه‌هاي فراواني دارد و من كامل‌ترين آن نسخه‌ها را در كتاب خود آوردم) مي‌توان نتيجه گرفت ايشان به طريق وجاده به اين دعا رسيده‌ است و نبايد انتظار بيان طريق از ايشان داشت. در نتيجه مأثوره بودن دعاي حاضر روشن است و از ادعيه‌اي است كه حضرت جبرئيل7 از ناحيه خداوند تعالي نازل نموده است. اما به دليل ذكر نكردن سند دعا ميزان اعتبار آن قابل بحث نيست. هر چند بيان نكردن سند لزوما به معناي سند نداشتن نيست زيرا علما ضرورتي براي بيان سند در ادعيه نمي‌ديدند و حتي ادعيه‌اي كه داراي سند معتبر بود، بدون سند نقل مي‌كردند. علاوه معروف بودن نام اين دعا و داشتن نسخه‌هاي فراوان نشان مي‌دهد دعاي متداولي بوده است. اين امر تا حدودي مي‌تواند قوت بخش اين دعا باشد. زيرا نقل فراوان آن را ثابت مي‌كند.

وقت دعا

دعا مجير روز و ساعت خاصي ندارد و در همه اوقات مي‌توان آن را خواند. البته در فضيلت اين دعا چنين آمده است: هر كه اين دعا را در ايام البيض (روز سيزدهم و چهاردهم و پانزدهم) ماه مبارك رمضان بخواند گناهانش آمرزيده شود اگر چه به عدد دانه هاى باران و برگ درختان و ريگ بيابان باشد. [24] از اين عبارت مي‌توان فهميد بهترين وقت خواندن اين دعا ايام ياد شده ماه مبارك رمضان است اما دعا اختصاصي به اين زمان ندارد.

فضيلت دعا

مرحوم كفعمي در حاشيه كتاب «المصباح» به فضيلت اين دعا اشاره نموده و موارد متعددي از فضائل و آثار را از زبان حضرت جبرئيل7 خطاب به پيامبر اكرم6 بيان كرده است.

1. هر كس اين دعا را در ايام البيض ماه رمضان بخواند گناهانش آمرزيده شود اگر چه به عدد دانه هاى باران و برگ درختان و ريگ بيابان باشد.

2. [خداوند] با اين دعا [نعمت و رحمت را] به زمين نازل مي‌كند و [اعمال و درخواست انسان را] به آسمان مي‌برد.

3. اين دعا در منازل و اتاق‌هاي بهشت نوشته شده است.

4. هر كس بر خواندن آن مداومت نمايد از هر آفتي ايمن مي‌ماند.

5. [هر كس بر خواندن آن مداومت نمايد] در محشر همراه تو (پيامبر اكرم6) خواهد بود.

6. [هر كس بر خواندن آن مداومت نمايد] در حالي محشور مي‌شود كه صورتش چون ماه شب چهاردهم است.

7. هر كس سه روز روزه بگيرد و هفت بار اين دعا را بخواند و بر پشت بخوابد تو (پيامبر اكرم6) را در خواب مي‌بيند. [25]

8. هر كس ده بار بخواند خداوند او را بر براقي (مركبي) از نور كه زيني از زبرجد سبز دارد سوار مي‌كند تا در برابر خداوند بايستد. اهل محشر گمان مي‌كنند يكي از پيامبران خداوند تعالي است.

9. ثواب خواننده اين دعا را غير از خداوند نمي‌تواند بشمارد. پس اگر درياها مركب و درختان قلم و انسان‌ها و جنيان و فرشتگان نويسنده شوند نمي‌توانند ثواب خواننده اين دعا را بشمارند.

10. خداوند تعالي به واسطه اين دعا مريض را شفا مى‌دهد.

11. خداوند تعالي به واسطه اين دعا قضاى دين مي‌نمايد.

12. خداوند تعالي به واسطه اين دعا فقير را بي‌نياز مي‌كند.

13. خداوند تعالي به واسطه اين دعا برده را آزاد مي‌كند.

14. خداوند تعالي به واسطه اين دعا غم و سختي را رفع مي‌كند.

15. خداوند تعالي به واسطه اين دعا از ستم حاكم رهايي مي‌دهد.

16. خداوند تعالي به واسطه اين دعا از فريب شيطان آزاد مي‌كند.

17. هر كسي چيزي گم كرده يا از او دزديده شده چهار ركعت نماز مي‌خواند در هر ركعت سوره حمد يك مرتبه و سوره توحيد يازده مرتبه سپس اين دعا را مي‌خواند و زير سرش مي‌گذارد. خداوند متعال آنچه را از دستش رفته باز مي‌گرداند.

18. اگر اين دعا با اخلاص بر مرده خوانده شود زنده مي‌شود.

19. اگر اين دعا با اخلاص بر كوهي خوانده شود خداوند آن را منهدم كرده با زمين يكسان مي‌كند.

20. هر كس ده بار اين دعا را بخواند من ضامنم كه خداوند او را به آتش جهنم عذاب نكند.

21. هر كس براي حاجتي اين دعا را بخواند حاجتش روا گردد.

22. هر كس بر دشمني اين دعا را بخواند منكوب گردد.

23. اسم اعظم الهي در آن است. پس اي محمد6 آن را ياد مده مگر به فرد صالحي كه به او اطمينان داري.

24. اسماء الهي كه مخلوقات با آن خلق شده‌اند همه در اين دعا داخل است. [26]

محتواي دعا

دعاي مجير چنان كه از نامش پيداست براي درخواست پناهندگي از خداوند است. در هر فراز دعا از خداوند درخواست مي‌كنيم تا ما را از آتش جهنم پناه دهد. اين دعا غير از بسم الله نخست و حمد پاياني، داراي نود فراز كوتاه است. هر فراز با تسبيح الهي «سُبْحَانَكَ » شروع ‌شده و با اعتراف به بلند مرتبه بودن خداوند «تَعَالَيْتَ» ادامه مي‌يابد غير از دو فراز آخر. در پايان هر فراز نيز عبارت «أَجِرْنَا مِنَ النَّارِ يَا مُجِيرُ» تكرار مي‌شود غير از دو فراز آخر. در هر فراز ـ غير از فراز آخر ـ بعد «سُبْحَانَكَ » يك اسم و بعد از «تَعَالَيْتَ» يك اسم ديگر از اسماء الهي آورده شده است. در مجموع 89 فراز 178 نام خداوند ذكر ‌شده است. فراز هشتاد و نهم به جاي «تَعَالَيْتَ» واژه «تَبَارَكْتَ» دارد. در هر فراز كه دو اسم از اسماء الهي برده مي‌شود در اكثر فرازها اين دو اسم به لحاظ ماده يا وزن شبيه هم هستند. مانند: رحيم و كريم، ملك و مالك، مؤمن و مهيمن. در فراز آخر بعد از گفتن سبحانك به جاي بردن يكي از نام‌هاي خداوند و در خواست پاهندگي از آتش جهنم، چنين آمده است: سُبْحَانَكَ‏ لا إِلهَ إِلَّا أَنْتَ سُبْحانَكَ إِنِّي كُنْتُ مِنَ الظَّالِمِينَ فَاسْتَجَبْنا لَهُ وَ نَجَّيْناهُ مِنَ الْغَمِّ وَ كَذلِكَ نُنْجِي الْمُؤْمِنِينَ‏ وَ صَلَّى اللَّهُ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ [أَجْمَعِينَ]. در نهايت دعا با اين عبارت پايان مي‌يابد: وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعالَمِينَ وَ حَسْبُنَا اللَّهُ وَ نِعْمَ الْوَكِيلُ وَ لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِيِّ الْعَظِيمِ.

ترجمه‌ها و شرح‌هاي دعا

دعاي مجير ترجمه‌هاي متعددي به زبان فارسي داد. به علت وارد شدن اين دعا در كتاب مفاتيح الجنان تمام مترجمين مفاتيح اين دعا را نيز ترجمه كرده‌اند. مانند ترجمه‌ استاد مهدي الهي قمشه‌اي، سيد هاشم رسولي محلاتي، عباس مصباح زاده، حسين استادولي و حسين انصاريان. باز به دليل ترجمه مفاتيح به زبان‌هاي مختلف اين دعا به زبان‌هاي چون انگليسي، تركي و اردو نيز ترجمه شده است. [27] با آنكه اين دعا ترجمه‌هاي متعددي دارد اما شرحي بر اين دعا يافت نشد.

متن دعا

متن دعا در كتاب البلد الأمين مرحوم كفعمي چنين است:

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ‏

1) سُبْحَانَكَ يَا اللَّهُ تَعَالَيْتَ يَا رَحْمَانُ أَجِرْنَا مِنَ النَّارِ يَا مُجِيرُ

2) سُبْحَانَكَ يَا رَحِيمُ تَعَالَيْتَ يَا كَرِيمُ أَجِرْنَا مِنَ النَّارِ يَا مُجِيرُ

3) سُبْحَانَكَ يَا مَلِكُ تَعَالَيْتَ يَا مَالِكُ أَجِرْنَا مِنَ النَّارِ يَا مُجِيرُ

4) سُبْحَانَكَ يَا قُدُّوسُ تَعَالَيْتَ يَا سَلَامُ أَجِرْنَا مِنَ النَّارِ يَا مُجِيرُ

5) سُبْحَانَكَ يَا مُؤْمِنُ تَعَالَيْتَ يَا مُهَيْمِنُ أَجِرْنَا مِنَ النَّارِ يَا مُجِيرُ

6) سُبْحَانَكَ يَا عَزِيزُ تَعَالَيْتَ يَا جَبَّارُ أَجِرْنَا مِنَ النَّارِ يَا مُجِيرُ

7) سُبْحَانَكَ يَا مُتَكَبِّرُ تَعَالَيْتَ يَا مُتَجَبِّرُ أَجِرْنَا مِنَ النَّارِ يَا مُجِيرُ

8) سُبْحَانَكَ يَا خَالِقُ تَعَالَيْتَ يَا بَارِئُ أَجِرْنَا مِنَ النَّارِ يَا مُجِيرُ

9) سُبْحَانَكَ يَا مُصَوِّرُ تَعَالَيْتَ يَا مُقَدِّرُ أَجِرْنَا مِنَ النَّارِ يَا مُجِيرُ

10) سُبْحَانَكَ يَا هَادِي تَعَالَيْتَ يَا بَاقِي أَجِرْنَا مِنَ النَّارِ يَا مُجِيرُ

11) سُبْحَانَكَ يَا وَهَّابُ تَعَالَيْتَ يَا تَوَّابُ أَجِرْنَا مِنَ النَّارِ يَا مُجِيرُ

12) سُبْحَانَكَ يَا فَتَّاحُ تَعَالَيْتَ يَا مُرْتَاحُ أَجِرْنَا مِنَ النَّارِ يَا مُجِيرُ

13) سُبْحَانَكَ يَا سَيِّدِي تَعَالَيْتَ يَا مَوْلَايَ أَجِرْنَا مِنَ النَّارِ يَا مُجِيرُ

14) سُبْحَانَكَ يَا قَرِيبُ تَعَالَيْتَ يَا رَقِيبُ أَجِرْنَا مِنَ النَّارِ يَا مُجِيرُ

15) سُبْحَانَكَ يَا مُبْدِئُ تَعَالَيْتَ يَا مُعِيدُ أَجِرْنَا مِنَ النَّارِ يَا مُجِيرُ

16) سُبْحَانَكَ يَا حَمِيدُ تَعَالَيْتَ يَا مَجِيدُ أَجِرْنَا مِنَ النَّارِ يَا مُجِيرُ

17) سُبْحَانَكَ يَا قَدِيمُ تَعَالَيْتَ يَا عَظِيمُ أَجِرْنَا مِنَ النَّارِ يَا مُجِيرُ

18) سُبْحَانَكَ يَا غَفُورُ تَعَالَيْتَ يَا شَكُورُ أَجِرْنَا مِنَ النَّارِ يَا مُجِيرُ

19) سُبْحَانَكَ يَا شَاهِدُ تَعَالَيْتَ يَا شَهِيدُ أَجِرْنَا مِنَ النَّارِ يَا مُجِيرُ

20) سُبْحَانَكَ يَا حَنَّانُ تَعَالَيْتَ يَا مَنَّانُ أَجِرْنَا مِنَ النَّارِ يَا مُجِيرُ

21) سُبْحَانَكَ يَا بَاعِثُ تَعَالَيْتَ يَا وَارِثُ أَجِرْنَا مِنَ النَّارِ يَا مُجِيرُ

22) سُبْحَانَكَ يَا مُحْيِي تَعَالَيْتَ يَا مُمِيتُ أَجِرْنَا مِنَ النَّارِ يَا مُجِيرُ

23) سُبْحَانَكَ يَا شَفِيقُ تَعَالَيْتَ يَا رَفِيقُ أَجِرْنَا مِنَ النَّارِ يَا مُجِيرُ

24) سُبْحَانَكَ يَا أَنِيسُ تَعَالَيْتَ يَا مُونِسُ أَجِرْنَا مِنَ النَّارِ يَا مُجِيرُ

25) سُبْحَانَكَ يَا جَلِيلُ تَعَالَيْتَ يَا جَمِيلُ أَجِرْنَا مِنَ النَّارِ يَا مُجِيرُ

26) سُبْحَانَكَ يَا خَبِيرُ تَعَالَيْتَ يَا بَصِيرُ أَجِرْنَا مِنَ النَّارِ يَا مُجِيرُ

27) سُبْحَانَكَ يَا حَفِيُّ [28] تَعَالَيْتَ يَا مَلِيُّ أَجِرْنَا مِنَ النَّارِ يَا مُجِيرُ

28) سُبْحَانَكَ يَا مَعْبُودُ تَعَالَيْتَ يَا مَوْجُودُ أَجِرْنَا مِنَ النَّارِ يَا مُجِيرُ

29) سُبْحَانَكَ يَا غَفَّارُ تَعَالَيْتَ يَا قَهَّارُ أَجِرْنَا مِنَ النَّارِ يَا مُجِيرُ

30) سُبْحَانَكَ يَا مَذْكُورُ تَعَالَيْتَ يَا مَشْكُورُ أَجِرْنَا مِنَ النَّارِ يَا مُجِيرُ

31) سُبْحَانَكَ يَا جَوَادُ تَعَالَيْتَ يَا مَعَاذُ أَجِرْنَا مِنَ النَّارِ يَا مُجِيرُ

32) سُبْحَانَكَ يَا جَمَالُ تَعَالَيْتَ يَا جَلَالُ أَجِرْنَا مِنَ النَّارِ يَا مُجِيرُ

33) سُبْحَانَكَ يَا سَابِقُ [29] تَعَالَيْتَ يَا رَازِقُ أَجِرْنَا مِنَ النَّارِ يَا مُجِيرُ

34) سُبْحَانَكَ يَا صَادِقُ تَعَالَيْتَ يَا فَالِقُ أَجِرْنَا مِنَ النَّارِ يَا مُجِيرُ

35) سُبْحَانَكَ يَا سَمِيعُ تَعَالَيْتَ يَا سَرِيعُ أَجِرْنَا مِنَ النَّارِ يَا مُجِيرُ

36) سُبْحَانَكَ يَا رَفِيعُ تَعَالَيْتَ يَا بَدِيعُ أَجِرْنَا مِنَ النَّارِ يَا مُجِيرُ

37) سُبْحَانَكَ يَا فَعَّالُ تَعَالَيْتَ يَا مُتَعَالِ أَجِرْنَا مِنَ النَّارِ يَا مُجِيرُ

38) سُبْحَانَكَ يَا قَاضِي تَعَالَيْتَ يَا رَاضِي أَجِرْنَا مِنَ النَّارِ يَا مُجِيرُ

39) سُبْحَانَكَ يَا قَاهِرُ تَعَالَيْتَ يَا ظَاهِرُ أَجِرْنَا مِنَ النَّارِ يَا مُجِيرُ

40) سُبْحَانَكَ يَا عَالِمُ تَعَالَيْتَ يَا حَاكِمُ أَجِرْنَا مِنَ النَّارِ يَا مُجِيرُ

41) سُبْحَانَكَ يَا دَائِمُ تَعَالَيْتَ يَا قَائِمُ أَجِرْنَا مِنَ النَّارِ يَا مُجِيرُ

42) سُبْحَانَكَ يَا عَاصِمُ تَعَالَيْتَ يَا قَاسِمُ أَجِرْنَا مِنَ النَّارِ يَا مُجِيرُ

43) سُبْحَانَكَ يَا غَنِيُّ تَعَالَيْتَ يَا مُغْنِي أَجِرْنَا مِنَ النَّارِ يَا مُجِيرُ

44) سُبْحَانَكَ يَا وَفِيُّ تَعَالَيْتَ يَا قَوِيُّ أَجِرْنَا مِنَ النَّارِ يَا مُجِيرُ

45) سُبْحَانَكَ يَا كَافِي تَعَالَيْتَ يَا شَافِي أَجِرْنَا مِنَ النَّارِ يَا مُجِيرُ

46) سُبْحَانَكَ يَا مُقَدِّمُ تَعَالَيْتَ يَا مُؤَخِّرُ أَجِرْنَا مِنَ النَّارِ يَا مُجِيرُ

47) سُبْحَانَكَ يَا أَوَّلُ تَعَالَيْتَ يَا آخِرُ أَجِرْنَا مِنَ النَّارِ يَا مُجِيرُ

48) سُبْحَانَكَ يَا ظَاهِرُ تَعَالَيْتَ يَا بَاطِنُ أَجِرْنَا مِنَ النَّارِ يَا مُجِيرُ

49) سُبْحَانَكَ يَا رَجَاءُ تَعَالَيْتَ يَا مُرْتَجَى أَجِرْنَا مِنَ النَّارِ يَا مُجِيرُ

50) سُبْحَانَكَ يَا ذَا الْمَنِّ تَعَالَيْتَ يَا ذَا الطَّوْلِ أَجِرْنَا مِنَ النَّارِ يَا مُجِيرُ

51) سُبْحَانَكَ يَا حَيُّ تَعَالَيْتَ يَا قَيُّومُ أَجِرْنَا مِنَ النَّارِ يَا مُجِيرُ

52) سُبْحَانَكَ يَا وَاحِدُ تَعَالَيْتَ يَا أَحَدُ أَجِرْنَا مِنَ النَّارِ يَا مُجِيرُ

53) سُبْحَانَكَ يَا سَيِّدُ تَعَالَيْتَ يَا صَمَدُ أَجِرْنَا مِنَ النَّارِ يَا مُجِيرُ

54) سُبْحَانَكَ يَا قَدِيرُ تَعَالَيْتَ يَا كَبِيرُ أَجِرْنَا مِنَ النَّارِ يَا مُجِيرُ

55) سُبْحَانَكَ يَا وَالِي تَعَالَيْتَ يَا عَالِي [30] أَجِرْنَا مِنَ النَّارِ يَا مُجِيرُ

56) سُبْحَانَكَ يَا عَلِيُّ تَعَالَيْتَ يَا أَعْلَى أَجِرْنَا مِنَ النَّارِ يَا مُجِيرُ

57) سُبْحَانَكَ يَا وَلِيُّ تَعَالَيْتَ يَا مَوْلَى أَجِرْنَا مِنَ النَّارِ يَا مُجِيرُ

58) سُبْحَانَكَ يَا ذَارِئُ تَعَالَيْتَ يَا بَارِئُ أَجِرْنَا مِنَ النَّارِ يَا مُجِيرُ

59) سُبْحَانَكَ يَا خَافِضُ تَعَالَيْتَ يَا رَافِعُ أَجِرْنَا مِنَ النَّارِ يَا مُجِيرُ

60) سُبْحَانَكَ يَا مُقْسِطُ تَعَالَيْتَ يَا جَامِعُ أَجِرْنَا مِنَ النَّارِ يَا مُجِيرُ

61) سُبْحَانَكَ يَا مُعِزُّ تَعَالَيْتَ يَا مُذِلُّ أَجِرْنَا مِنَ النَّارِ يَا مُجِيرُ

62) سُبْحَانَكَ يَا حَافِظُ تَعَالَيْتَ يَا حَفِيظُ أَجِرْنَا مِنَ النَّارِ يَا مُجِيرُ

63) سُبْحَانَكَ يَا قَادِرُ تَعَالَيْتَ يَا مُقْتَدِرُ أَجِرْنَا مِنَ النَّارِ يَا مُجِيرُ

64) سُبْحَانَكَ يَا عَلِيمُ تَعَالَيْتَ يَا حَلِيمُ أَجِرْنَا مِنَ النَّارِ يَا مُجِيرُ

65) سُبْحَانَكَ يَا حَكَمُ تَعَالَيْتَ يَا حَكِيمُ أَجِرْنَا مِنَ النَّارِ يَا مُجِيرُ

66) سُبْحَانَكَ يَا مُعْطِي تَعَالَيْتَ يَا مَانِعُ أَجِرْنَا مِنَ النَّارِ يَا مُجِيرُ

67) سُبْحَانَكَ يَا ضَارُّ تَعَالَيْتَ يَا نَافِعُ أَجِرْنَا مِنَ النَّارِ يَا مُجِيرُ

68) سُبْحَانَكَ يَا مُجِيبُ تَعَالَيْتَ يَا حَسِيبُ أَجِرْنَا مِنَ النَّارِ يَا مُجِيرُ

69) سُبْحَانَكَ يَا عَادِلُ تَعَالَيْتَ يَا فَاضِلُ أَجِرْنَا مِنَ النَّارِ يَا مُجِيرُ

70) سُبْحَانَكَ يَا لَطِيفُ تَعَالَيْتَ يَا شَرِيفُ أَجِرْنَا مِنَ النَّارِ يَا مُجِيرُ

71) سُبْحَانَكَ يَا رَبُّ تَعَالَيْتَ يَا حَقُّ أَجِرْنَا مِنَ النَّارِ يَا مُجِيرُ

72) سُبْحَانَكَ يَا مَاجِدُ تَعَالَيْتَ يَا وَاجِدُ أَجِرْنَا مِنَ النَّارِ يَا مُجِيرُ

73) سُبْحَانَكَ يَا عَفُوُّ تَعَالَيْتَ يَا مُنْتَقِمُ أَجِرْنَا مِنَ النَّارِ يَا مُجِيرُ

74) سُبْحَانَكَ يَا وَاسِعُ تَعَالَيْتَ يَا مُوسِعُ أَجِرْنَا مِنَ النَّارِ يَا مُجِيرُ

75) سُبْحَانَكَ يَا رَءُوفُ تَعَالَيْتَ يَا عَطُوفُ أَجِرْنَا مِنَ النَّارِ يَا مُجِيرُ

76) سُبْحَانَكَ يَا فَرْدُ تَعَالَيْتَ يَا وَتْرُ أَجِرْنَا مِنَ النَّارِ يَا مُجِيرُ

77) سُبْحَانَكَ يَا مُقِيتُ تَعَالَيْتَ يَا مُحِيطُ أَجِرْنَا مِنَ النَّارِ يَا مُجِيرُ

78) سُبْحَانَكَ يَا وَكِيلُ تَعَالَيْتَ يَا عَدْلُ أَجِرْنَا مِنَ النَّارِ يَا مُجِيرُ

79) سُبْحَانَكَ يَا مُبِينُ تَعَالَيْتَ يَا مَتِينُ أَجِرْنَا مِنَ النَّارِ يَا مُجِيرُ

80) سُبْحَانَكَ يَا بِرُّ تَعَالَيْتَ يَا وَدُودُ أَجِرْنَا مِنَ النَّارِ يَا مُجِيرُ

81) سُبْحَانَكَ يَا رَشِيدُ تَعَالَيْتَ يَا مُرْشِدُ أَجِرْنَا مِنَ النَّارِ يَا مُجِيرُ

82) سُبْحَانَكَ يَا نُورُ تَعَالَيْتَ يَا مُنَوِّرُ أَجِرْنَا مِنَ النَّارِ يَا مُجِيرُ

83) سُبْحَانَكَ يَا نَصِيرُ تَعَالَيْتَ يَا نَاصِرُ أَجِرْنَا مِنَ النَّارِ يَا مُجِيرُ

84) سُبْحَانَكَ يَا صَبُورُ تَعَالَيْتَ يَا صَابِرُ أَجِرْنَا مِنَ النَّارِ يَا مُجِيرُ

85) سُبْحَانَكَ يَا مُحْصِي تَعَالَيْتَ يَا مُنْشِي أَجِرْنَا مِنَ النَّارِ يَا مُجِيرُ

86) سُبْحَانَكَ يَا سُبْحَانُ تَعَالَيْتَ يَا دَيَّانُ أَجِرْنَا مِنَ النَّارِ يَا مُجِيرُ

87) سُبْحَانَكَ يَا مُغِيثُ تَعَالَيْتَ يَا غِيَاثُ أَجِرْنَا مِنَ النَّارِ يَا مُجِيرُ

88) سُبْحَانَكَ يَا فَاطِرُ تَعَالَيْتَ يَا حَاضِرُ أَجِرْنَا مِنَ النَّارِ يَا مُجِيرُ

89) سُبْحَانَكَ يَا ذَا الْعِزِّ وَ الْجَمَالِ تَبَارَكْتَ يَا ذَا الْجَبَرُوتِ وَ الْجَلَالِ

90) سُبْحَانَكَ‏ لا إِلهَ إِلَّا أَنْتَ سُبْحانَكَ إِنِّي كُنْتُ مِنَ الظَّالِمِينَ فَاسْتَجَبْنا لَهُ وَ نَجَّيْناهُ مِنَ الْغَمِّ وَ كَذلِكَ نُنْجِي الْمُؤْمِنِينَ‏ وَ صَلَّى اللَّهُ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ [أَجْمَعِينَ]

ثُمَّ حَمْدَلَ وَ حَسْبَلَ وَ حَوْلَقَ. (وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعالَمِينَ وَ حَسْبُنَا اللَّهُ وَ نِعْمَ الْوَكِيلُ وَ لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِيِّ الْعَظِيمِ.)

كتاب نامه

قرآن

1. كفعمى، ابراهيم بن على عاملى، المصباح للكفعمي (جنة الأمان الواقية) - قم، چاپ: دوم، 1405 ق.

2. كفعمى، ابراهيم بن على عاملى، المصباح للكفعمي (جنة الأمان الواقية)، چاپ سنگي.

3. كفعمى، ابراهيم بن على عاملى، البلد الأمين و الدرع الحصين - بيروت، چاپ: اول، 1418 ق.

4. كلينى، محمد بن يعقوب، الكافي (ط - الإسلامية) - تهران، چاپ: چهارم، 1407 ق.

5. ابن دريد، محمد بن حسن، جمهرة اللغة - بيروت، چاپ: اول، 1988 م.

6. زمخشرى، محمود بن عمر، الفائق - بيروت، چاپ: اول، 1417 ه.ق.

7. ازهرى، محمد بن احمد، تهذيب اللغة - بيروت، چاپ: اول، 1421 ه.ق.

8. ابن منظور، محمد بن مكرم، لسان العرب - بيروت، چاپ: سوم، 1414 ه.ق.

9. مدنى، على خان بن احمد، الطراز الأول - مشهد مقدس، چاپ: اول، 1384 ه.ش.

10. مصطفوى، حسن، التحقيق فى كلمات القرآن الكريم - بيروت-قاهره-لندن، چاپ: سوم، 1430 ه.ق.

11. مجلسى، محمد باقر بن محمد تقى، زاد المعاد - مفتاح الجنان - بيروت، چاپ: اول، 1423 ق.

12. مجلسى، محمد باقر بن محمد تقى، بحار الأنوار (ط - بيروت) - بيروت، چاپ: دوم، 1403 ق.

13. قمي، شيخ عباس، مفاتيح الجنان، چاپ: اسوه، بي‌جا، بي‌تا.

14. تميمى آمدى، عبد الواحد بن محمد، تصنيف غرر الحكم و درر الكلم - ايران ؛ قم، چاپ: اول، 1366ش.

15. على بن الحسين، امام چهارم عليه السلام، الصحيفة السجادية - قم، چاپ: اول، 1376ش.

16. ابن طاووس، على بن موسى، إقبال الأعمال (ط - القديمة) - تهران، چاپ: دوم، 1409 ق.

17. طوسى، محمد بن الحسن، مصباح المتهجّد و سلاح المتعبّد - بيروت، چاپ: اول، 1411 ق.

18. ماهنامه فارسي كتاب ماه دين، وزرات فرهنگ و ارشاد اسلامي

 

---