همراه داشتن وسایل ضروری سفرعتبات را آسان میکند
همواره یکی از توصیههای امام صادق علیهالسلام به مسافران همراه داشتن لوازم موردنیاز بود.
به گزارش خبرنگار پايگاه اطلاعرساني حج از كربلاي معلا، در عصر حاضر، با توجه به توسعه گردشگري در جهان، مسئولان هر كشوري تلاش ميكنند تا امكانات رفاهي و پزشكي را براي مسافران فراهم سازند.
جمهوري اسلامي ايران نيز در كاروانهاي زيارتي، امكانات پزشكي و دارويي را براي زائران فراهم كرده است، درعينحال اگر زائري بيماري خاصي دارد، لازم است داروهاي ضروري و سوابق مربوط به بيماري خود را بردارد. ديگران نيز براي دردها و بيماريهاي سطحي، مقداري دارو بردارند تا در صورت نياز از آن استفاده كنند.
لقمان حكيم به فرزندش فرمود: «در مسافرت با خود دارو بردار تا در صورت نياز هم تو و هم همسفرانت از آن بهره گيرند»
شايسته است مسافر برخي از نيازمنديهاي خود را همراه بردارد تا هنگام نياز از آن بهره گيرد؛ طبق نقلهاي مختلف «رسول خدا صليالله عليه و آله هرگاه به مسافرت ميرفت، چند چيز ازجمله آيينه، سرمهدان، شانه كوچك، مسواك و شانه بزرگي را با خود برميداشت».
با توجه به خصوصيات اخلاقيِ رسول خدا صليالله عليه و آله، ميتوان از اين احاديث بهخوبي دريافت كه پيروان آن حضرت، بايد در مسافرتها ابزار و وسايلي كه آنان را در آراسته بودن و نظم و ترتيب ياري ميدهد، همراه بردارند و از بينظمي و آشفتگي سروصورت و وضعيت ظاهري خود دوري ورزند.
همچنين به نقل از امام صادق عليهالسلام در وصيت لقمان به فرزندش اينچنين آمده است: «اي پسرم، شمشير و كفش و عمامه و ريسمان و مشك آب و نخ خياطي و سوزن در سفر همراه داشته باش و داروي بيشتري همراه خود بردار تا هم خود و هم همراهانت از آن استفاده كنيد و در هر كاري كه نافرماني خدا در آن نباشد، با همسفرانت موافقت كن».
مواد غذايي
شايسته است زائران در سفرهاي زيارتي، از پاكيزهترين اموال خود بهره گيرند. رسول خدا صليالله عليه و آله فرمود: «از بزرگواري مرد اين است كه هنگام رفتن به مسافرت، توشهاش پاكيزه باشد».
نيز امام صادق عليهالسلام فرمود: «زيادي توشه و پاكيزه بودن و بخشش آن به همراهاني كه در سفر با شما هستند، از نشانههاي جوانمردي است».
همچنين امام سجاد عليهالسلام هرگاه بهقصد حج يا عمره، به مكه مسافرت ميكرد، از بهترين و پاكيزهترين خوراكيها، مانند: بادام، شكر، سويق و آرد نرم الك نكرده، همراه خود برميداشت.
گفتني است، خوراكيهايي كه مسافر همراه خود برميدارد، نبايد فاسدشدني باشد و تنها خوراكيهاي خشك و قابل نگهداري در شرايط آب و هوايي مختلف، براي استفاده در سفر مناسب است.
تربت حسيني
يكي از توصيههاي امام صادق عليهالسلام به مسافران همراه داشتن مقداري تربت امام حسين عليهالسلام بود؛ روزي از آن حضرت پرسيدند: اي فرزند رسول خدا صليالله عليه و آله، همانگونه كه تربت قبر حسين بن علي عليهماالسلام شفاي هر دردي است، آيا ايمن بخش از هر ترس و نگراني هم هست؟
امام صادق عليهالسلام فرمود: اگر يكي از شما بخواهد از هر ترسي در امان باشد، تسبيحي از تربت حسين عليهالسلام با خود برگيرد و هنگام خفتن در بستر، دعاي وقت خفتن را سه مرتبه بخواند، آنگاه آن تربت را بوسيده، بر چشمان خود بگذارد و بگويد: «اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ بِحَقِّ هَذِهِ التُّرْبَةِ وَ بِحَقِّصَاحِبِهَا وَ بِحَقِّ جَدِّهِ وَ بِحَقِّ أَبِيهِ وَ بِحَقِّ أُمِّهِ وَ أَخِيهِ وَ بِحَقِّ وُلْدِهِ الطَّاهِرِينَ اجْعَلْهَا شِفَاءً مِنْ كُلِّ دَاءٍ وَ أَمَاناً مِنْ كُلِّ خَوْفٍ وَ حِفْظاً مِنْ كُلِّ سُوءٍ».
سپس آن تربت را در جيب خود گذارد و اگر در وقت عشا چنين كند تاصبحگاهان در پناه خدا خواهد بود.
همچنين در حديث ديگري راوي گويد: امام علي بن موسيالرضا عليهالسلام يك بسته لباس از خراسان براي من فرستاد كه داخل آنقدري خاك آميخته با آب (گِل) وجود داشت، از فرستاده حضرت پرسيدم، اين چيست؟ در جواب گفت: «اين گل قبر حسين عليهالسلام است».
بدرقه مسافر
مستحب است مردم مسافر را هنگام سفر بدرقه كنند؛ چراكه مسافر در شرايط روحي خاصي به سر ميبرد، از فرزندان و خويشان و نزديكان وزندگي و خانه و كاشانه خويش جدا ميشود و تا مدتي از آنان دور ميماند، بدرقه مسافر و محبت نسبت به او و دعا كردن در حق او، از آلام سفر ميكاهد و روح مسافر را آرام ميكند.
امام صادق عليهالسلام دراينباره فرمود: «كَانَ إِذَا وَدَّعَ رَسُولُ اللَّه ِصلي الله عليه و آله رَجُلًا قَالَ: أَسْتَوْدِعُ اللَّهَ دِينَكَ وَ أَمَانَتَكَ وَ خَوَاتِيمَ عَمَلِكَ وَ وَجَّهَكَ لِلْخَيْرِ حَيْثُمَا تَوَجَّهْتَ وَ رَزَقَكَ التَّقْوَي وَ غَفَرَ لَكَ الذُّنُوبَ»؛ رسول خدا صليالله عليه و آله هرگاه با مردي خداحافظي ميكرد، ميفرمود: دين و امانتت و سرانجام كارت را به خدا بسپار و به هركجا ميروي، خداوند خير و خوبي را به روي تو بگشايد و تقواي الهي را روزيات كند و گناهانت را بيامرزد.
رسول خدا صليالله عليه و آله هرگاه با مؤمنان خداحافظي ميكرد ميفرمود: «زَوَّدَكُمُ اللَّهُ التَّقْوَي وَ وَجَّهَكُمْ إِلَي كُلِّ خَيْرٍ وَ قَضَي لَكُمْ كُلَّ حَاجَةٍ وَ سَلَّمَ لَكُمْ دِينَكُمْ وَ دُنْيَاكُمْ وَ رَدَّكُمْ سَالِمِينَ إِلَي سَالِمِينَ»؛ خداوند بر تقواي شما بيافزايد و شما را بهسوي كارهاي خير متوجه سازد، نيازهاي شمارا برآورد و دين و دنياي شمارا سالم بدارد و شمارا بهسلامت بازگرداند.
اين سيره حسنه، جوّ معنوي خاصي در مسافر و نيز بستگان و دوستان او ايجاد ميكند، به شكلي كه زائر در تمامي اماكن مقدس، بدرقه كنندگان را ياد و دعا خواهد كرد.
امير مؤمنان و ديگر ائمه عليهمالسلام نيز بر انجام اين سنّت پايدار بودند، آنگاهكه ابوذر، يار صادق و صميمي رسول خدا صليالله عليه و آله توسط خليفه سوم به ربذه تبعيد گرديد، عثمان مقرر كرد تا هيچكس اباذر را بدرقه نكند، اين خبر به امير مؤمنان علي بن ابيطالب عليهالسلام رسيد، حضرت گريست آنگونه اشك روي محاسن ايشان جاري شد.
سپس فرمود: «اينچنين با صحابه رسول خدا صليالله عليه و آله عمل ميكنند؟ إنّا للَّه و انا اليه راجعون» آنگاه از جا برخاست و درحاليكه حسن و حسين عليهماالسلام، عبدالله بن عباس، فضل، قثم، عبيداللَّه، عقيل و عمار ياسر آن حضرت را همراهي ميكردند، به اباذر رسيد و وي را بدرقه كرد.
سپس امير مؤمنان عليهالسلام فرمود: با برادرتان ابوذر وداع كنيد؛ زيرا آنكه آهنگ سفر دارد بايد برود و بدرقه كننده بايد بازگردد، سپس هر يك از بدرقه كنندگان آنچه در دل داشت بازگو كرد.