زیارت بستر توسعه اقتصادی جامعه است

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی حج، سید جواد حسینی در نشست تخصصی زیارت و گردشگری در حاشیه نمایشگاه بین المللی کتاب مشهد افزود: سند جامع زیارت در 10 راهبرد اصلی آبان 1395 به اجر در آمده است که بر این اساس برای ادارات بیش از 800 برنامه و بسته عملیاتی تعریف شده است.
وی اظهار داشت: محور این راهبرد ها پژوهش و علم محور شدن سیاستها، مردم محور شدن خدمات دهی به زائران و فضیلت و فرهنگ محور شدن زیارت در جامعه می باشد.
وی گفت: زیارت پیشران توسعه است که می تواند هم مسائل کمی زندگی از قبیل اقتصاد و هم کیفیت زندگی از قبیل فضیلتهای اخلاقی را ارتقا دهد. 

* توافقی برای مفهوم زیارت در مشهد نداریم 
مدیر کل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان رضوی نیز گفت: در مشهد توافقی برای مفهوم زیارت نداریم، نگاهی مشهد را محلی برای زیارت صرف می داند و دیدگاه دیگر مشهد را یک جزیره می داند که حرم مطهر را در خود جای داده است اما نگاه سوم ترکیبی از این دو می باشد که به همه وجوه زیارت توجه دارد.
جعفر مروارید افزود: در تعریف زیارت باید به معیارهای تفکر شیعی توجه داشت جرا که در این مناسک همه جنبه های تفکر شیعی نمود پیدا می کند ، این مناسک با تعریفی که در حج مطرح است تفاوت دارد.
وی اظهار داشت: پژوهش در زیارت مبتنی بر شکل زندگی است و از مباحث موضوعی است و مانند پژوهش در علومی مانند باستان شناسی نیست لذا باید با این رویکرد به مطالعه زیارت و پدیده های آن پرداخت. 

* زیارت متناسب با نیاز جامعه
وی به ورود زیارت در مقوله گردشگری اشاره کرد و گفت: امروز مقوله گردشگری در زمینه زیارت مذاهب وارد شده است اما آنچه از دیدگاه ما دارای اهمیت می باشد این است که آیا زیارت متناسب با نیاز کنونی جامعه است یا خیر.
مروارید افزود: تناسب زیارت با نیازهای جامعه به گفتمانها و تعاریف و تفاسیر مختلف از زیارت و به خصوص از امامان معصوم شیعه بر می گردد.
وی اظهار داشت : برخی به امام معصوم (ع) نقش رهایی بخش می دهند تقریبا مانند نقشی که برای مسیح(ع) در نظر گرفته می شود که مکانیزمی فرا عقلانی و رمز آلود است. 
وی گفت: نگاه دیگر حرکت معصومین را تنها اجتماعی سیاسی تفسیر می کند، زیارتی که پیرو این نگاه شکل می گیرد زیارتی با کارکرد سیاسی و اجتماعی است و در جامه تحول آفرین خواهد بود.
مروارید افزود: گفتمان دیگر دیدگاه وجود گرایانه است که ارتباطی بین خالق و فرد بوجود آورده و تنها به گفتمان درونی با خدا توجه دارد و ارتباطی با مسائل خارجی ندارد ، بر این اساس زیارت یعنی درک مفاهیم عرفانی که باعث دست یافتن به آرامش درونی می شود.
وی لازمه زیارت کامل را شمول گرایانه بودن آن عنوان کرد و اظهار داشت: زیارت باید به گونه ای باشد که همه اقوام و مذاهب را شامل شود، زیارت معنویت گرایانه می تواند همه اینها را شامل شود که البته می تواند همراه جریان گردشگری آرامش درونی را به همراه بیاورد.

* افزایش زیارت موجب تضعیف محتوای آن شده است 
عضو هیات علمی پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم نیز در این نشست افزایش زیارت و شمار زائران به مشهد را الزاما مثبت ندانست و گفت: تکثر زیارت و غلیظ شدن آن موجب تضعیف و کمرنگ شدن محتوای آن می شود .
جبار رحمانی افزود: متولیان امر دین و زیارت تحلیلی ارائه دهند که افزایش شمار زائران موجب ارتقای اخلاقیات و یا تحقق اهداف زیارت شده است البته بر اساس پژوهشهای معتبر رسمی و غیر رسمی شاهد این موضوع نیستیم. 
وی مخاطب زیارت را همه اقشار جامعه اسلامی دانست و اظهار داشت: تعریفی که از زیارت ارایه می شود جزء بسته ترین تعریف ها می باشد ، یعنی همه مذاهب شیعه را در بر نمی گیرد در حالی که یکی از ویژگی ها و کارکردهای اصلی زیارت شامل شدن همه دیدگاههای شیعه و حتی دیگر مذاهب اسلامی است.