فاطمه معصومه (س)؛ شمعی که در فراق برادر سوخت
حضرت معصومه (س) کمتر از یک سال پس از عزیمت امام رضا (ع) به مرو، به قصد زیارت برادر به سمت ایران آمد، اما پیش از ملاقات ایشان در قم درگذشت.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی حج، دهم ربیعالثانی، مصادف با روز رحلت حضرت فاطمه معصومه (س) است. آن بانوی بزرگوار کمتر از یک سال پس از عزیمت امام رضا (ع) به مرو، به قصد زیارت برادر از مدینه کوچ کرد. در ساوه مأموران حکومتی به کاروان حملهور شدند و ۲۲ نفر از مردان کاروان را به شهادت رساندند. در متون تاریخی هم احتمال مسموم کردن حضرت آمده است و هم احتمال بیماری پس از هجوم به کاروان نقل شده است.
حضرت پس از این واقعه، به سوی قم که در آن ایام سخت آشیانه و پناهگاه شیعیان بود حرکت میکنند. پس از ۱۷ روز اقامت و عبادت، دعوت حق را لبیک میگویند. محل عبادت ایشان هماکنون در قم، خیابان ۴۵ متری عمار یاسر، میدان میر میعادگاه عاشقان اهلبیت (ع) است. این واقعه در سال ۲۰۱ ه.ق و دو سال قبل از شهادت امام رضا (ع) اتفاق افتاده است.
لقب معصومه را امام رضا (ع) به ایشان داده است. این بانوی مکرمه، تنها خواهر تنی امام هشتم شیعیان است. نجمه خاتون همسر امام کاظم (ع)، تنها دو فرزند داشته است؛ حضرت علی بن موسیالرضا (ع) و حضرت فاطمه معصومه (س). حضرت معصومه دختر امام، خواهر امام و عمه امام هستند؛ یعنی ایشان، دختر امام کاظم (ع)، خواهر امام رضا (ع) و عمه امام جواد (ع) است. علاوه بر این، ایشان یکی از مهمترین راویان حدیث غدیر خم و حدیث منزلت است. حضرت فاطمه معصومه (س) این دو حدیث مهم را از فاطمه دختر امام صادق (ع) و او از فاطمه دختر امام باقر (ع) و او از فاطمه دختر امام سجاد (ع) و او از فاطمه دختر امام حسین (ع) و او از امکلثوم دختر حضرت فاطمه زهرا (س) روایت میکند. این سلسله سند در مجموع روایتهای حدیث غدیر به روایت «فواطم» مشهور است.
در طول تاریخ جمع زیادی از بزرگان، عالمان و سادات در کنار بارگاه ملکوتی این بانوی وارسته دفن شدهاند. علاوه بر این بزرگان، بانوان بزرگواری نیز در جوار مرقد حضرت معصومه (س) دفن هستند که مهمترین آنها عبارتند از: میمونه و ام محمد، دختران موسی مبرقع و نوههای امام جواد (ع)، ام قاسم، دختر کوکبی از نوادگان امام سجاد، ام حبیب: کنیز ابوعلی نوه امام رضا (ع) و ام اسحاق: کنیز محمد بن موسی مبرقع از جمله این بانوان هستند. در منابع تاریخی، اسامی بانوان بزرگوار دیگری هم آمده که در کنار مضجع شریف ایشان مدفون هستند.
برکت رضایی