پاسخ سوالات فقهی؛ حج برای درگذشتگان
پدری که حج بر او مستقر شده بود بدون اینکه به نیابت از وی درباره حج وصیت کند از دنیا رفته است. آیا با اینکه اولاد از وضعیت پدر متوفی مطلع هستند بر آنان واجب است که از جانب پدر حج بجا بیاورند؟ یا نه؟
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی حج، با توجه به ثبت نام های حج تمتع، بخش ششم پرسش و پاسخ های حج تقدیم می شود. در روزهای آینده نیز سایر پرسش و پاسخ های فقهی حج ارائه خواهد شد.
سوال: پدری که حج بر او مستقر شده بود بدون اینکه به نیابت از وی درباره حج وصیت کند از دنیا رفته است. آیا با اینکه اولاد از وضعیت پدر متوفی مطلع هستند بر آنان واجب است که از جانب پدر حج بجا بیاورند؟ یا نه . و اگر موظف اند آیا از اصل مال و یا ثلث آن ؟
جواب: باید از اصل مال کسی را به نیابت از طرف وی به حج میقاتی بفرستد. (آیت‌الله مکارم شیرازی)
سوال: اگر پدری پس از ثبت‌نام حج فوت کرده است و چند پسر دارد و اجازه رفتن به حج به یکی از پسران داده میشود، در چنین موردی استطاعت طریقی برای کدام یک حاصل میشود؟
جواب: اگر به عنوان نیابت پدر است، بر هیچ یک از آنها رفتن به حج و قبول نیابت واجب نیست، مگر آنکه بالخصوص مورد وصیت باشد و اگر منظور این است که یکی از آنها می‌تواند با استفاده از فیش پدر برای خود حج بجای آورد، در صورت داشتن سایر شرایط استطاعت بر هر کدام که می‌داند با استفاده از فیش مورد موافقت دیگران قرار می‌گیرد، حج واجب است و اگر همه در این جهت مساوی باشند، بر همه لازم است اقدام کنند و چنانچه یکی از آنها بدون مسامحه دیگران موفق به استفاده شد، حج از دیگران ساقط است، ولی با مسامحه حکم به استقرار حج بر دیگران که مسامحه کرده‌اند، خالی از وجه نیست و این در صورتی است که فیش از ترکه میّت شمرده نشود و اگر از ترکه میّت محسوب شود، درصورتی‌که هیچ یک از ورثه از حق خود نسبت به آن صرف نظر نکند، باید به فروش برسد و بهای آن بین ورثه کما فرض الله تقسیم شود و بنابراین هر یک از ورثه یا غیر ورثه باید اقدام به خرید فیش نماید و هر کس برایش فراهم شد، حج بر او واجب است و چنانچه پدر واجب الحج بوده است، باید برای او استیجار نمایند، هر چند به فروش فیش باشد. (آیت الله صافی گلپایگانی)
سوال: پدرم وصیت کرده که حدود 150 هزارتومان از اموالش را براى او حج بجاآورم. باتوجه به اینکه کل اموال پدرم براى حج کفایت نمى کند وقبلا ثبت نام نکرده است. وقدرت رفتن به حج را نیزنداشته است. فعلا وظیفه چیست؟
جواب: در فرض سؤال، حج واجب نیست. و چنانچه همه ورثه راضى باشند، یک حج میقاتى براى او انجام دهید. و در غیر این صورت مبلغ مورد وصیت را مثل سایر ترکه میت بین ورثه تقسیم کنید. (آیت‌الله فاضل لنکرانی)
سوال: شخصى وصیت کرده که بعد از فوتش درخت‌هایش را براى حج او مصرف کنند، در حالى که آنها کفاف خرج حج امروز را ندارد، وظیفه چیست؟
جواب: اگر حج بر او واجب بوده و غیر از درختها اموال دیگرى داشته که مجموعاً براى حج کافى است، لازم است همه را در حج صرف کنند. و اگر حج بر او واجب نبوده درختها را در کار خیر به نیّت میت مصرف کنند. (آیت‌الله فاضل لنکرانی)
سوال: دخترى که تنها وارث زمین هاى پدر بوده و فوت کرده و قسمتى از ماترکش را اختصاص به نماز و روزه داده، آیا حج بر او واجب بوده است؟
جواب: چنانچه با فروش قسمتى از زمین و صرف در حج، مخارجش تأمین مى شده و شرایط دیگر استطاعت وجود داشته، لازم است از ترکه او حجى براى او انجام گیرد. اگر چه میقاتى باشد.
(آیت‌الله فاضل لنکرانی)
