کتاب علل تداوم قدرت رژیم پادشاهی عربستان سعودی بررسی شد
کتاب علل تداوم قدرت رژیم پادشاهی عربستان سعودی بر آن است نشان دهد با وجود حاکمیت غیر دموکراتیک در عربستان، چه عللی موجب تداوم قدرت رژیم سلطنتی آل سعود طی هشت دهه شده است؟
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی حج، نگارنده کتاب علل تداوم قدرت رژیم پادشاهی عربستان سعودی معتقد است ائتلاف قدرت حاکم با علمای وهابی، وجود درآمدهای رانتی (اعم از نفت، گاز و درآمدهای ناشی از حج)، و اشتراک منافع این کشور با مصالح کشورهای غربی، از مهمترین علل تداوم حاکمیت آل سعود به شمار میآید. مؤلف همچنین در این کتاب درصدد پاسخ به پرسشهای دیگری است که عبارتند از:
- چرخش قدرت سیاسی درون قبیله آل سعود چگونه است؟
- ساخت قدرت عربستان، چگونه از عقیده دینی، خصوصاً رهبران وهابی، بهره میگیرد؟
- درآمدهای رانتی چگونه در خدمت تداوم قدرت رژیم آل سعود قرار گرفته است؟
- با وجود سیاستهای غرب مبنی بر مبارزه با بنیادگرایی اسلامی و دفاع از حقوق بشر و دموکراسی در جهان، چگونه حاکمان آل سعود، روابط خود را با غرب، به خصوص ایالات متحده آمریکا، تحکیم بخشیده و از آن در تداوم ساخت قدرت خود بهره گرفتهاند؟
نگارنده در پاسخ به پرسشهای مزبور به این نتایج دست یافته است:
- بر مبنای وصیت عبدالعزیز بن عبدالرحمان، پایهگذار دولت سوم سعودی، پسر بزرگ وی پادشاه شد و خاندان سلطنتی هسته مرکزی نظام سیاسی را تشکیل داد و رقابت در قالب جریانهای درونی آل سعود به گردش درآمد؛ بدون اینکه نهادهای انتخابی یا نظارت مردمی در آن نقشی داشته باشند. در پستهای مملکتی نیز اعضای خاندان سعودی یا قبائل متحد، بدون توجه به قابلیتها و تواناییهای دیگران، تمام قدرت سیاسی این کشور را در انحصار خود دارند.
- با توجه به پیوند تاریخی میان آل سعود و آل شیخ در کشور عربستان، به رغم تفاوت میان جریانهای وهابی، خاندان آل سعود از طریق راههایی چون بهرهمندکردن وهابیان از مواهب مادی، واگذاری بخشی از قدرت به آنها، انحصار مذهبی (مذهب وهابیت) در داخل کشور، تبلیغ وهابیت در خارج کشور با کمک نهادهای دولتی، استفاده ابزاری از فتوای وهابیت برای سرکوب مخالفان و بهرهمندی از اختلافات درونی جریانهای وهابی، در تداوم قدرت سیاسی خود از آنها بهره میگیرد.
- آل سعود با توجه به درآمدهای رانتی ناشی از اماکن مقدس مسلمانان و محصولات نفتی، از طریق راههایی چون استقلال دولت از جامعه، عدم توزیع عادلانه درآمدهای رانتی، جلب همکاری نخبگان جامعه، بالا بردن رفاه مردم به منظور کسب مشروعیت، سرکوب مخالفان، تلاش برای کسب جایگاه منطقهای و بینالمللی، پیوند با غرب و مقابله با نفوذ دشمنان سیاسی ـ عقیدتی، در تداوم قدرت خود استفاده کرده است.
- با توجه به تلاش کشورهای بزرگ برای دستیابی به جایگاه هژمون و تلاش کشورهای کوچک در جهت تضمین بقا و افزایش حداکثری قدرت، میان آنها «اتحاد استراتژیک» برقرار میشود. لذا دلائلی همچون اهمیت جایگاه ژئوپلیتیک عربستان برای غرب و آمریکا، تضمین نفت با قیمت مناسب برای غرب از سوی خاندان آل سعود، و بهرهمندی غرب از خاندان سلطنتی سعودی به عنوان مانع در برابر نفوذ دشمنان غرب، از جمله امپراتوری عثمانی، اتحاد جماهیر شوروی و جمهوری اسلامی ایران در طول هشت دهه گذشته، موجب شده است که غرب به خصوص آمریکا از امنیت عربستان صیانت کند و مشکلات سیاسی این کشور را نادیده بگیرد.