علت نامگذاری خانه خدا به بیتالحرام
امام صادق (ع) فرمود: خانه خدا را بیت الحرام مى نامند، به سبب آن که ورود کفّار به آنجا حرام است.
به گزارش پایگاه اطلاعرسانی حج، قرآن کریم در موضوع حج، تقریبا به همه مباحث و مسایل مرتبط به آن پرداخته و از مجموع یکصد و چهارده سوره، در بیست و پنج سوره به اجمال یا تفصیل به مسایل حج اشاره دارد و از شش هزار و دویست و سی و شش آیه قرآن، بیش از یکصد و بیست آیه به عنوان «آیات الحج» لقب گرفته است.
پایگاه اطلاعرسانی حج برای آگاهی از مقام رفیع حج در قرآن و جایگاه بلند و عظیم حاجیان در این کتاب آسمانی، به ارائه نکات ناب و پیامهای زیبای آیات بیانگر احکام و تشریعگر مناسک حج براساس تفسیر نور حجتالاسلام والمسلمین قرائتی پرداخته که در این شماره، آیه ۹۷ سوره مائده مورد بررسی قرار گرفته است.
آیه
«جَعَلَ اللَّهُ الْکَعْبَةَ الْبَیْتَ الْحَرَامَ قِیَماً لِّلنَّاسِ وَالشَّهْرَ الْحَرَامَ وَ الْهَدْىَ وَالْقَلَئِدَ ذَلِکَ لِتَعْلَمُواْ أَنَّ اللَّهَ یَعْلَمُ مَا فِى السَّمَوَاتِ وَ مَا فِى الْأَرْضِ وَ أَنَّ اللَّهَ بِکُلِّ شَىْءٍ عَلِیمٌ».
ترجمه
خداوند، کعبه بیت الحرام را وسیله سامانبخشى و قوام مردم قرار داده و نیز ماه حرام و قربانى هاى بی نشان و نشاندار را (وسیله برپایى مردم قرار داده است) این براى آن است که بدانید خداوند آنچه (از اسرار) در آسمانها و زمین است مى داند و خداوند به هر چیز آگاه است.
نکتهها
«قیام»، وسیله پایدار بودن است، مانند ستون ساختمان و عمود خیمه. [1]
امام صادق علیه السلام فرمود: خانه خدا را بیت الحرام مى نامند، به سبب آن که ورود کفّار به آنجا حرام است. [2]
«هَدى»، قربانى بى نشان است و «قلائد»، قربانى هاى نشاندار.
مرکزیّت، امنیّت، قداست، عبادت، قدمت، وحدت، سیاست و برائت، معرفت، سادگى، صفا، خلوص و دورى از جدال، شهوت و فسوق در حج است.
ماه هاى حرام عبارتند از: رجب، ذیقعده، ذیحجّه و محرّم که جنگ در آنها ممنوع است.
اجتماع میلیونى مسلمانان در مکّه، بدون تشریفات و امتیازات و بدون جدال لفظى و نزاع عملى در مکانى مقدّس، از امتیازات اسلام است و اگر به منافع گوناگونى که در پرتو مراسم حج حاصل مى شود از قبیل: حلالیّت طلبیدن هنگام رفتن، دید و بازدید، رونق تجارى، پرداخت خمس و زکات، آشنایى با معارف و امّتها، قرار گرفتن در قدیمى ترین مرکز توحید، هم ناله شدن با انبیا و پا جاى پاى آنها قرار دادن، توبه کردن در صحراى عرفات و مشعر، به یاد قیامت افتادن، مانور سیاسى و برائت از کفّار و سایر برکات را در نظر بگیریم، مى فهمیم که این برنامه هاى حج برخاسته از علم بى نهایت خدایى است که بر همه چیز هستى آگاه است و هرگز علم محدود نمى تواند دستورى به این جامعیّت و جذّابیّت صادر کند.
پیام ها
1- حج، مایه ثبات و قوام است. «قیاماً للناس»
2- سامانبخشى امور، نیاز به تجمّع، وحدت، عبادت، احترام و حرمت، «بیت الحرام» و آرامش و امنیّت «الشهرالحرام»، و کارهاى پنهان و بى نشان و با نشان «الهدى و القلائد» و تأمین غذاى مورد نیاز دارد. «قیاماً للنّاس»
3- کسى حقّ قانونگذارى دارد که از تمام هستى آگاه باشد. «یعلم ما فى السماوات و ما فى الارض»
4- مسجد و مسلخ، وسیله قوام دین و دنیاى مردم است. «الکعبة... الهدى و القلائد» امام صادق علیه السلام فرمود: «جَعَلها اللّه لدینهم و معیشتهم» [3]
5 - حجّى که سبب قوام جامعه نباشد حج واقعى نیست. «الکعبة... قیاماً للناس»
6- اگر جامعه ثبات داشته باشد، زمینه خداشناسى در آن رشد مى کند. «قیاماً... لتعلموا ان اللّه...»
1) مفردات راغب.
2) تفسیر نورالثقلین.
3) تفسیر برهان.