«همسفر تا میعاد» را آنلاین مطالعه کنید
از خوبی‌های هر سفر داشتن همسفران خوب و خوش اخلاق است. رفتار خوب، مایه دلگرمی و صمیمیّت و محبت است، به خصوص در مسافرت که خستگی‌ها و ناملایمات آن با اخلاق نیک همراهان باید جبران شود و خاطره‌ای خوش در یادها بماند.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی حج، در سفر حج و عمره و سفرهای زیارتی که به صورت کاروانی صورت می‌گیرد، جمعی از زائران با هم‌اند و از امکانات مشترک استفاده می‌کنند و شب و روزشان با هم می‌گذرد و باید در راحت و رنج سفر، همدردی و همراهی و همدلی داشته باشند.
خلق نیکو می‌تواند دوری از خانواده و وطن را در ذائقه همسفران آسان سازد و باعث تغییر رویه اخلاقی دیگران نیز گردد. در سیره اهل بیت(ع) فراوان دیده شده، آنان در سفرهای جمعی کارهای شخصی خویش را به دوش دیگران نمی‌انداختند و حتّی به همسفران نیز خدمت می‌کردند و با این رفتارهای بزرگ‌منشانه، خاطرات نیکی را برای همراهان به یادگار می‌گذاشتند.
در منابع اسلامی آمده است کاروانی که عازم مکه بود، چند روزی در مدینه توقف کرد. در این شهر صالحی از تبار صالحان به این قافله پیوست که کاروانیان وی را نمی‌شناختند. پس از مدت کوتاهی این کاروان به سمت مکه به راه افتاد. مردی در بین راه مدینه به مکه به این کاروان ملحق شد و دید که آن انسان صالح به خدمت اهل قافله مشغول است. از اهل قافله پرسید: «آیا این شخص را که این‌گونه به خدمت شما مشغول است، می‌شناسید؟» اهل کاروان پاسخ دادند: «او در مدینه به ما پیوسته و بنابر خواسته خودش به اهل کاروان خدمت می‌کند». آن مرد گفت: «بله اگر او را می‌شناختید هرگز چنین گستاخی در حق او روا نمی‌داشتید که شما را خدمت کند؛ او علی بن الحسین است».
ناگاه اهل کاروان به‌سوی امام شتافتند و به روی دست و پای او افتادند. آنها از حضرت عذرخواهی کرده، عرض کردند: «ای پسر رسول خدا، چرا با ما چنین رفتاری کردید؟! ممکن بود از سر نشناختن شما جسارتی از ما سر می‌زد».
امام با خوشرویی پاسخ داد:
من خودم عمداً کاروان شما را برای مسافرت حج انتخاب کردم؛ چون مرا نمی‌شناختید؛ زیرا گاهی با کاروانی می‌روم که عطوفت فراوانی در حق من روا می‌دارند و مانع آن می‌شوند که من نیز به فیض سعادت خدمت به همسفران نائل شوم.
کاروانیان از این همه بزرگی، صفا و معرفت آن حضرت در شگفت شدند و از سوی دیگر، از اینکه سعادت همسفر بودن با آن حضرت را پیدا کرده بودند، در پوست خود نمی‌گنجیدند.
در میان متون اسلامی فراوان از این نمونه ها دیده می شود که دنیایی از معرفت در آن نهفته است. در این مجال بر آن شدیم با توجه به نزدیکی ایام حج به معرفی کتاب «اخلاق در سفر» تالیف حجت الاسلام جواد محدثی از مجموعه آثار پژوهشکده حج و زیارت بپردازیم.
در این کتاب، نکاتی از اخلاق معاشرتی در سفر حج است که در قالب گفت وگو یا ترسیم یک صحنه و توصیف حالات و برخوردهای زائران در محل اقامت و اتوبوس و. .. در مکه و مدینه بیان شده است و به طور غیرمستقیم، ما را به شیوه درست برخورد با همسفران و نکاتی که باید رعایت کنیم، آشنا می سازد.
تنها بحث اول که با عنوان «آداب زیارت» است، به بیان اهمیت این سفر و بُعد معنوی و معارفی آن پرداخته، اما دیگر بخش ها بیشتر به اخلاق در سفر مربوط می شود و سوژه های آن نیز از برخوردهای میان زائران برگرفته شده است.
در صورت علاقه به مطالعه متن کامل کتاب می توانید به «کتابخانه دیجیتال حج» مراجعه نمایید.
