«لهوف»؛ روایت جنگ و اسارت کاروان کربلا
همزمان با شروع ماه محرم و شرکت در مجالس و محافل عزاداری امام حسین(ع)، نیاز به شناخت و تمییز روایات صحیح و به دور از تحریف از واقعه عاشورا بیشتر از هر زمانی احساس میشود.
به گزارش سرویس اندیشه پایگاه اطلاع رسانی حج، برای تشخیص راویان و روایات درست از غیر آن نیاز مبرمی به مطالعه، تفکر و پژوهش در این زمینه احساس میشود که در همین راستا خواندن کتب مربوطه و مقاتل میتواند بسیار کارآمد و موثر واقع شود. در این میان یکی از کتب معتبر، مقتل«لهوف» اثر ابوالقاسم علیبنموسیبنجعفربنمحمدبنطاووسحلّی ملقب به رضیالدین و مشهور به سید بنطاووس است.
این کتاب، اثری است تاریخی و روایی درباره قیام امام حسین(ع) که در قرن هفتم نوشته شده و مورد اعتماد شیعه است و همچنین شهید آیتالله سیدمحمدعلی قاضی طباطبایی در کتاب«تحقیق در اول اربعین حضرت سید الشهدا»، این گونه مینویسد:« لهوف نقلیاتش بسیار مورد اعتماد است و درمیان کتب مقاتل کتاب مقتلی به اندازه اعتبار و اعتماد آن نمیرسد و در اطمینان به آن کتاب، در ردیف اول کتب معتبره مقاتل قرار گرفته است».
این اثر از چند بخش تشکیل شدهاست که شامل موارد زیر است:
مقدمه که حاوی مطالبی در عظمت واقعه عاشورا، مقام حسینبنعلی(ع)، ارزش گریه و عزاداری بر او و نیز انگیزه نویسنده از نگارش این کتاب است.
مسلک اول، پیرامون اتفاقات قبل از جریان عاشورا است که از ولادت امام حسین(ع) تا وقایع روز عاشورا را در بر میگیرد.
مسلک دوم، حوادث روز عاشورا تا کشته شدن امام حسین(ع) را بیان میکند.
مسلک سوم، پیشآمدهای بعد از کشته شدن امام حسین(ع) است که شروع آن از فرستادن سر کشتهشدگان به کوفه شروع شده، اسارت خاندان امام حسین(ع) را بیان میکند و با مراجعت اسرا به مدینه خاتمه مییابد.
نویسنده انگیزه خود را از نگارش کتاب اینگونه بیان میکند:« از مهمترین مسائلی که باعث شد دست به تألیف این کتاب بزنم آن است که پس از تألیف کتاب«مصباح الزائر و جناح المسافر» دیدم کتابی شده شامل معرفی بهترین مکانهای زیارتی و بهترین زیارات موجود برای آنها و کسی که این کتاب را همراه داشته باشد نیاز به هیچ کتاب زیارتی دیگری ندارد، من که دوست داشتم چیزی همراه آن کنم که زائر اباعبدالله(علیهالسلام) هم نیاز به همراه داشتن کتاب مقتل دیگری نداشته باشد، این کتاب را ضمیمه مصباح قرار دادم».
سید بنطاووس در طول عمر خویش با استفاده از کتابهای نیاکان خود و کتبی که خود فراهم آورده بود، آثار علمی ارزرشمندی را به وجود آورد که تعدادی از آنها در اثر گذشت زمان و حوادث پیشآمده از بین رفته است. محدث قمی(ره) قسمتی از تألیفات وی را اینگونه میآورد:
1- الملهوف علی قتلی الطفوف که نام دیگر این کتاب اللهوف است و به دلیل اهمیت بالایی که داشته تا کنون به کرارچاپ و ترجمه شدهاست.
2- الإبانه فی معرفه أسماء کتب الخزانه
3- اسرار الصلوه
4- السعادات العبادات
5- فرحه الناظر و بهجه الخواطر
6- کشف المحجه لثمره المهجه
7- محاسبه النفس
رضیالدین سال ۵۸۹ هجری در شهر حلّه عراق متولد شد و پنجم ذیالقعده سال ۶۶۴ هجری در سن ۷۵ سالگی رحلت نمود و طبق وصیتش در جوار تربت امیرالمؤمنین(ع) به خاک سپرده شد.
منابع
أکمونه حسینی، عبدالرزاق؛ مواردالإتحاف فی نقباء الأشراف، نجف اشرف، نشر الآداب، 1388 هجری، ج 1، ص 107 و 108.
موارد الإتحاف، ج 1، ص 107- 110.
الفوائد الرضویه، ج 1، ص 543.
منبع: خبرگزاری ایسنا