نمونه‌هایی از زمینه‌سازی عصر غیبت توسط امام حسن عسکری(ع)

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی حج، غیبت و ناپدید شدن  امام و رهبر هر جامعه‌ای امری غیر طبیعی است که پذیرش و باور آن نیاز به مقدمات و زمینه‌سازی دارد. به همین منظور امام حسن عسکری (ع) فعالیت‌های گسترده زمینه‌ساز غیبت را انجام دادند.

بشارت به ولادت حضرت حجت و مخفی بودن ولادت

 ابوهاشم جعفری می‌گوید: با امام حسن عسکری (ع) در زندان «مهتدی»، خلیفه عباسی بودم. امام به من فرمود: این طغیانگر امشب تصمیم می‌گیرد که با تقدیر الهی بازی کند و مرا بکشد ولی عمرش کفاف نخواهد داد و من فرزندی ندارم. ولی به زودی خداوند به لطفش فرزندی به من خواهد داد. ابوهاشم گوید: وقتی صبح شد، با خبر شدیم ترک‌های دربار، «مهتدی» را کشته و «معتمد» را جای او نشانده‌اند.(۱)

هشدار نسبت به تردید شیعیان درباره ولادت امام زمان (عج)

 موسوی بغدادی نقل می‌کند: از امام حسن عسکری (ع) شنیدم که می‌فرمود: گویا شما را می‌بینم که پس از من درباره جانشینم اختلاف می‌کنید. آگاه باشید که هر کس به ائمه بعد از رسول خدا (ص) اقرار کند، اما منکر فرزندم شود؛ مانند کسی است که به همه انبیای الهی و رسولانش اقرار داشته باشد، اما نبوت رسول اکرم (ص) را انکار کند؛ زیرا اطاعت از آخرین نفر ما، مانند اطاعت از اولین ماست و منکر آخرین نفر ما مانند منکر اولین ماست. آگاه باشید که برای فرزندم، غیبتی است که مردم در آن شک می‌کنند؛ مگر کسی که خدای تعالی وی را حفظ فرماید.(۲)                   

تقویت صبر و بردباری و آمادگی برای مقابله با مشکلات عصر غیبت

امام عسکری (ع) در نامه‌ای به علی بن حسین بن بابویه قمی یکی از فقهای بزرگ شیعه، پس از ذکر یک سلسله توصیه‌ها و رهنمودهای لازم، چنین یاد آوری می‌کند: صبر کن و منتظر فرج باش که پیامبر (ص) فرموده است: برترین اعمال امت من، انتظار فرج است. شیعیان ما پیوسته در غم و اندوه خواهند بود؛ تا فرزندم ظاهر شود؛ همان کسی که پیامبر بشارت داده که زمین را از قسط و عدل پر خواهد ساخت، همچنان که از ظلم و جور پر شده باشد. ای بزرگمرد و مورد اعتماد و فقیه من! صبر کن و شیعیان مرا به صبر فرمان بده! زمین از آن خداست و هر کسی از بندگانش را که بخواهد، وارث (حاکم) آن قرار می دهد. فرجام نیکو، تنها از آنِ پرهیزگاران است. سلام و رحمت خدا و برکات او بر تو و بر همه شیعیان باد.(۳)

معرفی امام زمان (عج) به شیعیان توسط امام عسکری(ع)

علی بن بلال، احمد بن هلال، محمد بن معاویه بن حکیم و حسن بن ایوب بن نوح که (از بزرگان شیعه بودند) می‌گویند: ما برای پرسش درباره امام بعدی، به محضر امام عسکری (ع) رسیدیم.در مجلس آن حضرت چهل تن حضور داشتند. عثمان بن سعید عمری (یکی از وکلای بعدی امام زمان) به پا خاست و عرض کرد: می‌خواهم از موضوعی سؤال کنم که درباره آن از من داناتری. امام فرمود: بنشین. عثمان با ناراحتی خواست از مجلس خارج شود، حضرت فرمود: هیچ کس از مجلس بیرون نرود. کسی بیرون نرفت و مدتی گذشت، در این هنگام امام، عثمان را صدا کرد، او به پاخواست.

حضرت (ع) فرمود: می‌خواهید به شما بگویم که برای چه به اینجا آمده اید؟ همه گفتند: بفرمایید! فرمود: برای این به اینجا آمده‌اید که از حجت و امام  پس از من بپرسید. گفتند: بلی. در این هنگام پسری نورانی همچون پاره ماه که شبیه‌ترین مردم به امام عسکری (ع) بود، وارد مجلس شد، حضرت با اشاره به او فرمود: این امام شما بعد از من و جانشین من در میان شماست. فرمان او را اطاعت کنید و پس از من اختلاف نکنید که در این صورت هلاک می‌شوید و دینتان تباه می‌گردد.(۴)

معرفی شرایط زمان غیبت

 امام عسکرى (ع)  در حدیث مبسوطى به احمدبن اسحاق فرمود: « یَا اَحْمَدَ بْنَ اِسْحَاقَ مَثَلُهُ فِی هَذِهِ الْاُمَّهِ مَثَلُ الْخَضِرِ(علیه السلام) وَ مَثَلُهُ مَثَلُ ذِی الْقَرْنَیْنِ، وَ اللَّهِ لَیَغِیبَنَّ غَیْبَهً لَا یَنْجُو فِیهَا مِنَ الْهَلَکَهِ اِلَّا مَنْ ثَبَّتَهُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ عَلَى الْقَوْلِ بِاِمَامَتِهِ وَ وَفَّقَهُ فِیهَا لِلدُّعَاءِ بِتَعْجِیلِ فَرَجِهِ»؛ اى احمدبن اسحاق! مَثَل او در این امت مثل خضر (ع) و مثل ذى القرنین است. به خدا سوگند هر آینه غیبتى خواهد کرد که تنها کسانى که خداوند آنان را بر قول به امامت او ثابت کرده و به دعا بر تعجیل فرجش موفق ساخته، هلاک نخواهند شد. (۵)   و نیز فرمود: «مَا اِنَّ لِوَلَدِی غَیْبَهً یَرْتَابُ فِیهَا النَّاسُ اِلَّا مَنْ عَصَمَهُ اللَّهُ عزّ وَ جَلَّ»؛ آگاه باشید همانا براى فرزندم غیبتى خواهد بود که در آن مردم شک خواهند کرد، جز کسانى که خداوند عزوجل آن‌ها را حفظ کرده باشد.(۶)

*پی‌نوشت‌ها:

۱- بحار الانوار، ج ۵۰، ص ۳۱۳

۲- کمال الدین و تمام النعمة، ج۲، ص۱۱۹

۳- قاموس الرجال، ج ۷ص ۴۳۹

۴- کتاب الغیبه، ص ۲۱۷

۵- بحار الأنوار، ج ‏۵۲، ص ۲۴

۶- کمال الدین و تمام النعمة، ج ‏۲، ص ۳۸۴

منبع: معاونت فرهنگی بنیاد فرهنگی حضرت مهدی موعود (عج)