امام حسین(ع) از منظر قرآن

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی حج، مفسران با توجه به آیاتی که از رسول خدا و ائمه اطهار(ع) نقل شده، برخی از آیات و سوره‌های قرآن را در شأن اهل‌بیت پیامبر(ص) مانند حضرت زهرا(س) و حضرت امیرمؤمنان(ع) و یا امام حسن(ع) و امام حسین (ع) می‌دانند.

از جمله آیاتی که در شأن اهل‌بیت (ع) نازل شده و امام حسین(ع) را نیز شامل می‌شود می‌توان به آیه تطهیر اشاره کرد. در آیه ۳۳ سوره احزاب خداوند متعال می‌فرماید: «إِنَّمَا یُرِیدُ اللَّهُ لِیُذْهِبَ عَنکمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَیْتِ وَیُطَهِّرَکمْ تَطْهِیرًا، بی‌گمان، خدا اراده کرده است تا آلودگی را از شما اهل‌بیت پیامبر(ص) بزداید و شما را پاک و پاکیزه گرداند.»
از ام‌سلمه روایت شده که این آیه در خانه من نازل شد و در خانه هفت نفر یعنی رسول خدا(ص)، جبرئیل، میکائیل، علی، فاطمه، حسن و حسین(ع) بودند.

 

امام حسین(ع) از منظر قرآن

از آیاتی که به صورت اختصاصی در خصوص امام حسین(ع) نازل شد، می توان به آیه ۳۳ سوره اسراء اشاره کرد. در این آیه خداوند متعال می‌فرماید: «وَلاَ تَقْتُلُواْ النَّفْسَ الَّتِی حَرَّمَ اللّهُ إِلاَّ بِالحَقِّ وَمَن قُتِلَ مَظْلُومًا فَقَدْ جَعَلْنَا لِوَلِیِّهِ سُلْطَانًا فَلاَ یُسْرِف فِّی الْقَتْلِ إِنَّهُ کانَ مَنْصُورًا، و نفس محترمی را که خدا قتلش را حرام کرده نکشید مگر به حکم حق و آن کسی که کشته شده برای ولی او سلطه (حق قصاص) قرار دادیم اما در قتل اسراف نکنید چرا که او مورد حمایت است».

در تفسیر عیاشی در شرح این آیه از امام باقر(ع) روایتی نقل شده که حضرت می‌فرماید: «این آیه در مورد امام حسین(ع) است که مظلوم کشته شد، امام زمان(عج) ولی او است، وقتی قیام کند، از قاتلان آن حضرت خونخواهی خواهد کرد»

 

اشاره قرآن به تولد امام حسین(ع)

از دیگر آیاتی که در شأن امام حسین (ع) نازل شده آیه ۱۵ سوره احقاف است. خداوند در این آیه می‌فرماید : « و وَصَّیْنَا الْإِنْسَانَ بِوَالِدَیْهِ إِحْسَانًا ۖ حَمَلَتْهُ أُمُّهُ کُرْهًا و وَضَعَتْهُ کرْهًا وَحَمْلُهُ وَفِصَالُهُ ثَلَاثُونَ شَهْرًا، و ما انسان را به احسان در حق پدر و مادر خود سفارش کردیم، که مادر با رنج و زحمت بار حمل او کشید و باز با درد و مشقت وضع حمل نمود و سی ماه تمام مدت حمل و شیرخواری او بود. طبق روایتی از رسول خدا (ص)، آیه مذکور در حق امام حسین(ع)نازل شده است. در خصوص این آیه که اشاره به ولادت امام حسین(ع) دارد. محمد بن یعقوب کلینى بعد از هفت واسطه از ابوخدیجه و او از امام صادق(عع) نقل نماید که فرمود: «وقتى که فاطمه(س) به حسین حامله گردید. جبرئیل نزد رسول خدا‌(ص) آمد و گفت: یا رسول الله فاطمه صاحب پسرى خواهد شد که بعدها بدست امت تو کشته می‌شود» و به همین منظور فاطمه در حین آبستن بودن و نیز هنگام به دنیا آوردن با یک ناراحتى روحى توام بوده است. سپس امام صادق (ع) افزود: «در دنیا مادرى یافت نشده است که هنگام زائیدن فرزند خود نگران باشد اما فاطمه در حین به دنیا آوردن حسین یک چنین حالتی داشته است، زیرا متوجه شده بود که فرزند دلبند وی بدست این امت کشته خواهد شد و براى همین منظور این آیه نازل شد.»

 

قرآن و رجعت امام حسین(ع)

همچنین خداوند در آیه ۶ سوره اسراء خداوند می‌فرماید: «ثُمَّ رَدَدْنَا لَکمُ الْکرَّةَ عَلَیْهِمْ، سپس شما را بر آنها چیره می ‏کنیم». براساس روایات این آیه نیز در خصوص خروج امام حسین(ع) با اصحابش در هنگام رجعت نازل شده است. رفاعهْ ‌بن‌موسی گوید: «امام صادق(ع) فرمود: اولین کسی‌که دوباره به دنیا برمی‌گردد، حسین‌بن‌علی(ع) و یاران او و یزیدبن‌معاویه و یاران او هستند، سپس تک‌تک آن‌ها را می‌کُشد» و سپس امام (ع) آیه فوق را تلاوت کرد.

 

سوره فجر سوره امام حسین(ع)

اما سوره‌ای که به عنوان سوره امام حسین (ع) معرفی شده، سوره فجر است. در روایتی که در خصوص فضیلت این سوره از امام صادق (ع) نقل شده، حضرت می فرماید: «سوره فجر را در نمازهای واجب و مستحبی تان بخوانید که این سوره، سوره حسین بن علی(ع) است و هر کس این سوره را بخواند روز قیامت با امام حسین(ع) در درجه ای از درجات بهشت است».
در پایان این سوره آمده است: «یَا أَیَّتُهَا النَّفْسُ الْمُطْمَئِنَّةُ ارْجِعِی إِلَى رَبِّک رَاضِیَةً مَّرْضِیَّةً فَادْخُلِی فِی عِبَادِی وَادْخُلِی جَنَّتِی، تو ای روح آرام یافته به سوی پروردگارت بازگرد در حالی که هم تو از او خشنودی و هم او از تو خشنود و در سلک بندگانم و در بهشتم داخل شو».

شیخ عبدالله بحرانی پس از نقل روایتی که از امام صادق(ع) در خصوص این سوره و اختصاص آن به امام حسین (ع)بیان شد، می‌نویسد: «یکی از حاضران پس از بیان امام صادق(ع) عرض کرد: چگونه این سوره، سوره امام حسین (ع) است؟ حضرت فرمود: مراد از نفس مطمئنه در این آیه امام حسین (ع) و اصحاب و شیعیان آن حضرت هستند».

 

منابع:
آیه ۳۳ سوره احزاب
شواهد التنزیل حاکم حسکانی
آیه ۳۳ سوره اسراء
تفسیر عیاشی،محمد بن مسعود عیاشی
آیه ۱۵ سوره احقاف
الهدایه الکبری، حسین بن حمدان الخصیبی
اسراء / ۶
مستدرک سفینه البحار، شیخ علی نمازی
مجمع البیان، فضل بن حسن طبرسی
آیات ۲۷ تا ۳۰ سوره فجر
العوالم، بحرانی
مفردات راغب، اصفهانی