ماه رمضان وفرصت های تاریخی در ایام قرنطینه

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی حج، چند روز دیگر ماه مبارک رمضان آغاز شده و درهای رحمت الهی به روی بندگان خدا در این ماه گشوده می‌شود؛ بدیهی است امسال شرایط استثنائی و بی سابقه ای را به دلیل شیوع ویروس کرونا در سراسر جهان سپری می کنیم و مردم برای رعایت اقدامات پیشگیرانه از این ویروس جز در موارد ضروری از منازل خود خارج نمی‌شوند. مساجد و مدارس و دانشگاه‌ها تعطیل شده است و مسلمانان اندوهگین از این شرایط از خود می پرسند آیا ماه رمضان امسال از عبادت جمعی در مساجد محروم خواهند بود؟ بله؛ در سایه ضرورت رعایت اقدامات پیشگیرانه از شیوع ویروس کرونا به احتمال زیاد این شرایط ادامه خواهد یافت.

رمضان در شرایط کرونایی یک فرصت تاریخی

چه بسا مسلمانان از اینکه درهای مساجد بسته شده و امکان عبادت در خانه خدا را ندارند، ناراحت باشند، اما این محرومیت جنبه‌های مثبتی نیز دارد که از جمله منازل مؤمنین به نور اذکار الهی و عبادت‌های فردی و چه بسا نماز جماعت خانوادگی منور شده و قرنطینه خانگی حتی فرصت بیشتری را برای انجام این اعمال فراهم کرده باشد.

معروف است که هر مصیبتی دو روی دارد؛ روی اول آن درد و رنج و وحشت و محدودیت است و روی دوم عطاء و نعمت و فرصت های بسیار که البته روی دوم را جز آنکه خدا بخواهد و معرفت آن را به او عطا کند، کسی درک نمی کند؛ خداوند در قرآن کریم می‌فرماید:  "مَا أَصَابَ مِن مُّصِیبَةٍ إِلَّا بِإِذْنِ اللَّهِ ۗ وَمَن یُؤْمِن بِاللَّهِ یَهْدِ قَلْبَهُ ۚ وَاللَّهُ بِکُلِّ شَیْءٍ عَلِیمٌ (11) سوره التغابن. (هیچ رنج و مصیبتی (به شما) نرسد مگر به فرمان خدا، و هر که به خدا ایمان آرد خدا دلش را (به مقام عالی رضا و تسلیم) هدایت کند و خدا به همه امور عالم داناست).

درست است که ماه رمضان امسال نمی‌توانیم در مساجد حضور داشته باشیم و مؤمنین با گردهم آمدن دلهایشان به یکدیگر نزدیک شود، اما خانه هایمان نورانی خواهد شد؛ چراکه خانه‌هایمان به دارالقرآن و سجده گاه ساجدین و مأوای توبه کنندگان سحرگاهی تبدیل می شود. می توانیم در قرنطینه چندین بار قرآن را ختم کنیم و آنقدر از این عبادت‌ها لذت ببریم که گویی ویروس کرونا رخت بربسته و به مساجد بازگشته‌ایم. از پیامبراکرم(ص) نقل شده است که می فرماید: "إذا قضی أحدکم الصلاة فی مسجده فلیجعل لبیته نصیباً من صلاته فإن الله جاعل فی بیته من صلاته خیراً"(هرگاه کسی از شما نماز (فرض) را در مسجد خواند قسمتی از نمازها را برای خانه بگذارد؛ چون خداوند به واسطه نماز خیری را در خانه‌اش قرار می‌دهد).

ماه رمضان و ارزش های اخلاقی و جهانی

ماه مبارک رمضان مجموعه ای از ارزش های والای انسانی و اخلاقی را با خود به همراه دارد که محدود به جهان اسلام نبوده و تمام دنیا را شامل می شود؛ ما آنگونه که باید نتوانسته ایم این ارزش ها را به جهان معرفی کنیم. اکنون در شرایط کرونایی و با زمان بیشتری که داریم این فرصت فراهم است تا این ارزش ها را به خوبی هرچه بیشتر به دنیا معرفی کنیم.

هنگامی که ما ارزش های اخلاقی که ماه مبارک رمضان آن را تقویت می کند و رشد می دهد را در زندگی خود پیاده کنیم، دنیای اطراف ما نیز از سعادتمندی، آرامش روحی، مزیت های اقتصادی و عطوفت اجتماعی بهره­مند می شود؛ چراکه روزه داری صلح و امنیت می آورد و رذیلت ها در این ماه نسبت به دیگر ماه ها منفورتر است که این شرایط برای همگان سودمند است. بنابراین همانطور که پیامبر اکرم(ص) فرموده است: "الصوم جنة"، روزه داری یک سپر و حفاظ است.

توجه به نیازها و مشکلات دیگران

در دنیای امروز ما بیشتر مردم به امور و مشکلات خود سرگرم هستند و توجه به مشکلات ضعفا و فقرا کم شده است؛ ماه رمضان به ویژه اکنون به خاطر مشکلات اقتصادی پیش آمده براثر شیوع ویروس کرونا، به ما یادآور می شود که در اطراف ما افرادی وجود دارند که قوت روزانه ندارند و از لذت‌های زندگی بهره ای نمی‌برند؛ از این رو و دراین ماه پر خیر و برکت، مؤمنین و حتی مسلمانانی که در ماه های دیگر به امور دینی کم اهمیت هستند به اعمال خیر می پردازند و روزه داران را اطعام می کنند. ماه رمضان برای مسلمانان و جامعه بین الملل خیر و برکت است و هنگامی که ما ارزش های اخلاقی را عملی می کنیم هم خودمان و هم دیگران را خوشحال می کنیم.

بنابراین تمام ارزش ها در ماه مبارک رمضان موجب می شود تا خیر آن به تمام مردم دنیا برسد؛ به ویژه آنکه برخی مشکلات وجود دارد که بین تمام خلایق مشترک است وآموزه های رمضانی تاکید می کند که نباید میان نزدیکان و دیگران در رسیدگی به آنها و رفع مشکلاتشان براساس دین، نژاد و رنگ پوست تفاوت قائل شد. شاید امسال از اطعام و سفره های افطار جمعی محروم باشیم اما فقرا منتظر ما هستند و نباید یاری رساندن به آنها و سنت حسنه سال های گذشته را فراموش کنیم.

از فراموشی پروردگار و سرگرمی به دنیا چه سود؟

برخی انسان ها خود را در شهوت ها و امور دنیایی غرق می کنند و هنگامی که سختی و رنجی بر آنها عارض می شود، در شهوات به دنبال دوای درد خود می گردند، در حالیکه آن خود دردی است که انواع رنج های جسمی و روحی را برای انسان می آورد؛ روزهای آتی در بین تلی از مشکلات جسمی، روحی و روانی ناشی از دنیازدگی و تبعات ویروس کرونا ماه مبارک رمضان از راه می رسد تا از طریق برخی عبادت ها و مناسک جسمی و معنوی مانند روزه داری، نماز، تضرع به خدا، تلاوت قرآن کریم، صدقه، رفع نیاز ضعفا، صله رحم، همبستگی اجتماعی و... در جسم و جان مسلمانان توازن ایجاد کند.

خلوت کردن با خود و خداوند بسیاری از مشکلات روحی را درمان می کند؛ مهار امیال نفسانی راهی برای رسیدن به آزادی و رشد انسان تا مرتبه ملائکه مقرب است؛ پیامبراکرم(ص) می فرماید که خداوند فرموده است: "کل عمل ابن آدم له إلا الصیام؛ فإنه لی وأنا أجزی به، والصیام جُنّة، وإذا کان یوم صوم أحدکم فلا یرفث، ولا یصخب، فإن سابّه أحد أو قاتله فلیقل: إنی امرؤ صائم، والذی نفس محمد بیده لخلوف فم الصائم أطیب عند الله من ریح المسک، للصائم فرحتان یفرحهما: إذا أفطر فرح، وإذا لقی ربه فرح بصومه"(هر عمل فرزند آدم برای اوست، غیر از روزه که برای من است و من پاداش آن را می دهم و روزه سپری است (در مقابل دوزخ یا گناهان) و چون روز روزهء یکی از شما باشد، باید ناسزا نگوید، و فریاد نکشد و با کسی درگیر نشود و اگر کسی او را دشنام داد یا با او جنگ کرد، باید بگوید: من روزه دارم و سوگند به ذاتی که جان محمد در دست اوست، همان بوی دهان روزه دار در نزد خداوند از بوی مشک نیکوتر است. و برای روزه دار دو شادی است که بدان شاد می‌شود، یکی که چون افطار کند شاد می شود و دیگری که چون پروردگارش را ملاقات کند به روزه اش شاد می‌گردد).