مشتاقان حرم خدا و رسول (صلی الله علیه و آله) با سفر به این دو حرم شریف، افزون بر انجام مناسک حج، در جستجوى یادگارهایى هستند که پیامبر خدا(صلی الله علیه و آله) امیر مؤمنان (علیه السلام) و دیگر چهره ‏هاى برجسته و مخلص صدر اسلام از خود بر جاى گذاشته‏ اند. آنان علاقه ‏مندند تا آثار متبرّک موجود در حرمین را بشناسند و با حضور در آنجا تعلّق خاطر خویش را به آن بزرگواران نشان دهند و با خواندن نماز و دعا، توشه‏ اى براى آخرت خویش برگیرند. آنچه که به عنوان فضاسازى ذهنى براى انجام اعمال و زیارت اماکن متبرّکه مکه و مدینه اهمیت دارد، آشنایى با تاریخ این دو شهر و نیز مکان‏هاى قدسى آنها است که بى ‏شک همه زائران، علاقمند به دانستن آن هستند.
در آنچه پیش روی شماست تلاش شده تا با مراجعه به کتاب های متعدد و مختلف در این باب اطلاعات ارزشمندی را در باب اماکن تاریخی مکه مکرمه در اختیار علاقمندان قرار دهد. دسته بندی وعنوان بندی مطالب و نیز معرفی منابعی جهت مطالعه بیشتر در مورد هریک از این اماکن از ویژگی های این نوشتار است.