«غدیر»، روز اکمال دین و اتمام نعمت بر امت اسلام
هجدهم ذی الحجه از اعیاد بزرگ اسلامی و از با اهمیت ترین آن‌هاست، این روز به واسطه‌ی "واقعه غدیر" در تاریخ ماندگار شده است و درک این روز ارزشمند فضیلت‌های بسیاری دارد.
واقعه‌ی غدیر در 18 ذی‌الحجه سال دهم هجری و در بازگشت پیامبر از حجه الوداع در راه مکه به مدینه در منطقه‌ای به نام "غدیر" به وقوع پیوست و پیامبر گرامی اسلام (ص) در جریان این واقعه فرمان خدا در رابطه با معرفی حضرت علی(ع) به عنوان ولی و جانشین خود را به 120 هزار صحابه‌ای که در صحرای غدیر حضور داشتند، ابلاغ کرد.
در رابطه با واقعه غدیر بود که آیه اکمال: «الْیوْمَ اکْمَلْتُ لَکُمْ دینَکُم، وَ اتْمَمْتُ عَلَیکُمْ نِعْمَتی، وَ رَضیتُ لَکُمُ الاسْلامَ دِینا»(آیه 3 سوره مائده) نازل شد و خداوند متعال با برگزیدن حضرت علی(ع) به عنوان ولی و امام امت، دین و نعمت بر امت اسلام را کامل گرداند و به صراحت در آیه سوم سوره مائده اهمیت این امر را یادآور شد.
این واقعه به حدی اهمیت دارد که امام رضا (ع) در روایتی در این خصوص فرموده‌اند: «روز قیامت، چهار روز را که زینت بسته‌اند به نزد عرش الهی آورند: روز عید اضحی (قربان) روز عید فطر، روز جمعه و روز عید غدیر. ولی در آن میان، روز عید غدیر، از نظر زیبایی، مانند ماه است میان ستارگان.»(مسند الامام الرضا علیه السلام جلد 2 صفحه 18)
در روایتی نیز امام صادق(ع) در پاسخ به این سوال که آیا برای مسلمانان غیر از عید فطر و عید اضحی (قربان) عید دیگری نیز وجود دارد؟ فرمود: آری. عیدی که از آن دو روز، باعظمت‌تر و شریف‌تر است و آن روزی است که پیامبر اکرم(ص)، علی (ع) را برای امامت امت نصب فرمود(مصباح المتهجد: 736) و در روایت دیگر فرمود: آن روز هجدهم ذی‌الحجه است.
اعمال توصیه شده برای عید غدیر
در روایتی از امام صادق (ع) روزه در چنین روزی بسیار توصیه شده و مرحوم «شیخ کفعمی» در کتاب «بلدالامین» نیز غسل این روز را مستحب دانسته است. همچنین احسان و نیکی به برادران مومن و همچنین قرائت دعای ندبه در این روز سفارش شده و زیارت امیرمومنان علی (ع) در این روز بسیار بافضیلت است.
در روایتی از امام صادق (ع) آمده است: «این روز، روز عبادت است و روز اطعام و نیکی کردن و احسان به برادران دینی است».
امام رضا (ع) نیز در روایتی می‌فرماید: «کسی که در این روز، به خانواده و برادران مومن خود، توسعه در رزق و بخشش‌ها و انفاق‌ها دهد، خداوند روزی او را زیاد می‌گرداند».
در روایتی از ابن ابی‌نصر، یکی از یاران برجسته امام رضا(ع) نقل شده است که حضرت به وی فرمود: «هرجا که هستی سعی کن در روز عید غدیر، خود را به کنار قبر مطهر امیرمومنان علی (ع) برسانی، چراکه در این روز خداوند گناهان بسیاری از مردان و زنان مسلمان را می‌بخشد و دو برابر کسانی که خداوند آن‌ها را در ماه رمضان و شب قدر و شب عید فطر از دوزخ آزاد می‌کند، در چنین روزی از آتش جهنم رهایی می‌دهد».
برای امیرمومنان(ع) در این روز زیارت‌هایی نقل شده است که معروف‌ترین آن، زیارت معروف «امین‌الله» است که می‌توان آن را از نزدیک یا از راه دور، خطاب به امیرمومنان (ع) خواند و دیگری زیارت مخصوصه امیرمومنان در روز عید غدیر است.
در حدیث دیگری از امام رضا (ع) آمده است: در چنین روزی که روز عید و تبریک گفتن به یکدیگر است، مناسب است مومنان وقتی به یکدیگر می‌رسند این جملات را بگویند: «الْحَمْدُ للهِ الَّذی جَعَلَنا مِنَ الْمُتَمَسِّکینَ بِوِلایةِ امیرِالْمُؤْمِنینَ وَالائِمَّةِ»؛ ستایش خاص خدایی است که قرار داد ما را از تمسک‌جویان به ولایت امیرمومنان و سایر امامان علیهم السلام».
امام صادق(ع) نیز در مورد شیوه تهنیت گفتن در روز غدیر چنین فرموده است: «در چنین روزی وقتی برادر مومنت را ملاقات کردی، بگو: «الْحَمْدُ للهِ الَّذی اکْرَمَنا بِهذَا الْیوْمِ، وَجَعَلَنا مِنَ الْمُؤْمِنینَ، ستایش خاص خدایی است که گرامی داشت ما را به این روز و قرارمان داد از ایمان آورندگان. وَجَعَلَنا مِنَ‌الْمُوفینَ بِعَهْدِهِ الَینا، وَمیثاقِهِ الَّذی واثَقَنا بِهِ، مِنْ وِلایةِ وُلاةِ امْرِهِ، قرارمان داد از وفاکنندگان به عهدی که با ما کرده بود و پیمانی که با ما بسته بود از ولایت سرپرستان امر دین او. وَالْقُوّامِ بِقِسْطِهِ، وَلَمْ یجْعَلْنا مِنَ الْجاحِدینَ وَالْمُکَذِّبینَ بِیوْمِ الدّینِ، و برپادارندگان عدلش و قرارمان نداد از منکران و تکذیب کنندگان روز جزا».
