شبهه دوازدهم: وجود دو قرآن برای شیعه
وهابیان از رهگذر اعتقاد شیعه به قرآن علی ع، این اتهام واهی را مطرح کردهاند که شیعیان، قرآن علی ع را کامل میدانند و به آن عمل میکنند و قرآن موجود را ناقص و تحریف شده میپندارند و از باب تقیه، به قبول آن تظاهر میکنند. ازاینرو وهابیان ادعا میکنند شیعه دو قرآن دارد: یکی عام معلوم و دیگری خاص مکتوم.
شبهه دوازدهم: وجود دو قرآن برای شیعه
وهابیان از رهگذر اعتقاد شیعه به قرآن علی ع، این اتهام واهی را مطرح کردهاند که شیعیان، قرآن علی ع را کامل میدانند و به آن عمل میکنند و قرآن موجود را ناقص و تحریف شده میپندارند و از باب تقیه، به قبول آن تظاهر میکنند. ازاینرو وهابیان ادعا میکنند شیعه دو قرآن دارد: یکی عام معلوم و دیگری خاص مکتوم.[1]
پاسخ شبهه پنجم
با توجه به دلایل مستحکمی که مطرح گردید و ثابت شد قرآن امام علی ع با قرآن موجود هیچ تفاوت جوهری ندارد، و شیعه قرآن موجود را از هر نوع تحریف و تغییر مصون میداند، به خوبی بطلان ادعای واهی و بیاساس وهابیان مغرض و معاند روشن و آشکارگردید. زیرا اعتقاد به قرآن علی ع، نه تنها ایمان و اعتقاد شیعه را درباره قرآن موجود تغییر نداده، که ایمان و اعتقاد آنان را در سلامت و صیانت آن از تحریف، صد چندان کرده است؛ زیرا شیعه، قرآن موجود را از رهگذر مطابقت با قرآن امام علی ع بیکموکاست، همان قرآنی میداند که خداوند متعال بر رسول مکرم ص نازل کرد. ازاینرو وقتی از امام صادق ع درباره قرآن موجود سؤال شد، فرمود:
قرآن، کلام و گفتار خداست و کتاب، وحی و نازل شده از سوی اوست و آن کتاب عزیز و مقتدری است که هیچگونه امر باطلی از پیش رو و پشت سر به آن راه نمییابد و از جانب خدای حکیم و ستوده نازل گردیده است.[2]
امام هادی ع نیز به یکی از شیعیان خود نوشت:
وَ الْقُرْآنُ کَلَامُ اللهِ غَیْرُ مَخْلُوقٍ، فِیهِ خَبَرُ مَنْ کَانَ قَبْلَکُمْ وَ خَبَرُ مَا یَکُونُ بَعْدَکُمْ أُنْزِلَ مِنْ عِنْدِ اللهِ عَلَی مُحَمَّدٍ رَسُولِ اللهِ.[3]
قرآن کلام خداست (و مانند چیزهای دیگر) مخلوق خدا نیست. در آن، اخبار امتهای قبل از شما و بعد از شما آمده است. قرآن از جانب خدا بر حضرت محمد ص نازل شده است.
امام صادق ع در پاسخ به شبهة مردی که از او پرسید چگونه با وجود نشر و تعلیم و قرائت زیاد، از طراوت و تازگی قرآن کاسته نمیشود، فرمود:
إِنَّ اللهَ تَبَارَکَ وَ تَعَالَى لَمْ یَجْعَلْهُ لِزَمَانٍ دُونَ زَمَانٍ وَ لِنَاسٍ دُونَ نَاسٍ فَهُوَ فِی کُلِّ زَمَانٍ جَدِیدٌ وَ عِنْدَ کُلِّ قَوْمٍ غَضٌّ إِلَى یَوْمِ الْقِیَامَةِ.[4]
همانا خداوند قرآن را برای زمان و مردم خاصی نازل نکرده است. ازاینرو در همة زمانها و برای همة مردم تا روز قیامت تازه و باطراوت است.
حضرت امام علی ع فرمود:
وَ عَلَیْکُمْ بِکِتَابِ اللهِ فَإِنَّهُ الْحَبْلُ الْمَتِینُ وَ النُّورُ الْمُبِینُ وَ الشِّفَاءُ النَّافِعُ وَ الرِّیُّ النَّاقِعُ وَ الْعِصْمَةُ لِلْمُتَمَسِّکِ وَ النَّجَاةُ لِلْمُتَعَلِّقِ لَا یَعْوَجُّ فَیُقَامَ وَ لَا یَزِیغُ فَیُسْتَعْتَبَ وَ لَا تُخْلِقُهُ کَثْرَةُ الرَّدِّ وَ وُلُوجُ السَّمْع.[5]
برشما باد تمسک و عمل به قرآن؛ زیرا قرآن ریسمان محکم الهی و نور آشکار و درمان سودمند است، که تشنگی را فرو مینشاند، نگهدارنده کسی است که به آن تمسک جوید، و نجات دهنده کسی است که به آن چنگ آویزد. کجی ندارد تا راست شود. گرایش به باطل ندارد تا از آن باز گردانده شود. تکرار و شنیدن پیاپی آیات، او را کهنه نمیسازد، و گوش از شنیدن آن خسته نمیشود.
اینجا بود که حضرت فرمود: «شما را به خدا نگذارید در عمل به قرآن، دیگران از شما سبقت بگیرند».[6]
همچنین آن حضرت فرمود:
وَ تَعَلَّمُوا القُرآنَ فَاِنَّهُ اَحسَنُ الحَدِیثِ، وَ تَفَقَّهُو فِیهِ فَاِنَّهُ رَبِیعُ القُلوُبِ... .[7]
قرآن را بیاموزید که بهترین گفتار است، و آن را نیک بفهمید که بهار دلهاست. از نور آن شفا و بهبودی بخواهید که شفای سینههای بیمار است، و قرآن را نیکو تلاوت کنید که سودبخشترین داستانهاست.
امام صادق ع فرمود:
وَ عَلَیکُم بِتِلاوَةِ القُرآنِ، فَاِنَّ دَرَجاتِ الجَنَّةِ عَلى عَدَدِ آیاتِ القُرآنِ... .[8]
قرآن را بخوانید؛ زیرا درجات بهشت به تعداد آیات قرآن است. هنگامی که قیامت برپا میشود، به قاری قرآن گفته میشود: بخوان و بالا برو. هر آیهای را که میخواند یک مرتبه (درجه) بالا میرود... .
امام باقر ع فرمود:
هرکس قرآن را در نماز ایستاده بخواند، برای او به تعداد هر حرفی صد حسنه خواهد بود و کسی که در نماز نشسته بخواند، خداوند به هر حرفی پنجاه حسنه برای او مینویسد. هرکس قرآن را در غیر نماز بخواند، به هر حرف ده حسنه برای او نوشته میشود.[9]
افزون بر روایاتی که ذکر شد، صدها روایت از ائمه معصومین: درباره قرآن موجود در کتابهای شیعه و در ابواب مختلف وجود دارد؛ برای نمونه در جلدهای 92 و 93 بحارالانوار مطالبی با عناوین ذیل آمده است:
1. فضیلت تدبر در قرآن؛
2. تفسیر به رأی و تغییر قرآن؛
3. چگونگی توسل به قرآن؛
4. وجوه اعجاز قرآن؛
5. فواید آیات قرآن؛
6. فضیلت حامل و حافظ و عامل به قرآن؛
7. تعلیم و تعلّم قرآن؛
8. قرائت قرآن با صدای زیبا؛
9. بودن قرآن در خانه و مذمت تعطیل آن؛
10. فضیلت قرائت قرآن از حفظ و از روی آن؛
11. فضیلت ختم قرآن؛
12. دعاهای تلاوت قرآن؛
13. آداب قرائت قرآن؛
14. فضیلت گوش دادن به قرآن؛
15. فضیلت سورهها و آیات قرآن.
بیتردید این شمار بالا از روایات که با اصناف مختلف از زوایای گوناگون درباره قرآن سخن میگویند، به طور قطع دلالت دارند که قرآن موجود مصون از هر نوع تغییر و تحریف بوده، همان قرآنی است که بر رسول9 خدا نازل شده است.
ازاینرو دانشمندان شیعه با ایمان و اعتقاد کامل به پیروی از امامان معصومشان در طول تاریخ در جهت گسترش فرهنگ قرآن کریم،
مجدانه کوشیدهاند.
شاهد زنده و گواه صادق این است که تعداد جمعیت شیعه در طول تاریخ یکپنجم کل جمعیت امت اسلامی بوده و مابقی را اهلسنت تشکیل میداده است. بنابراین، وضع طبیعی اقتضا میکند که تألیفات شیعه در باب تفسیر قرآن و علوم مختلف آن، یکپنجم تألیفات برادران اهل سنت باشد. از سوی دیگر اوضاع دشوار حاکم بر شیعیان در طول تاریخ، میطلبد که تألیفات آنها درباره قرآن، یکدهم بلکه یکبیستم تألیفات برادران اهل سنت باشد؛ درحالیکه بر عکس، تألیفات شیعه در اینباره، بیشتر از یکسوم است. دارالقرآن آیتالله گلپایگانی= افزون بر پنج هزار تألیف در زمینه تفسیر قرآن از نویسندگان شیعه گردآوری و ثبت کرده است.[10]
[1]. الخطوط العریضة للاسس التی قام علیها دین الشیعة الامامیة الاثنی عشریه، السید محبالدین الخطیب، ص12؛ اصول مذهب الشیعة الاثنی عشریه، ج1، صص، 255، 260 و 263.
[2]. التوحید، محمد بن علی الصدوق، ص224.
[3]. التوحید، ص227.
[4]. بحار الانوار، علامه مجلسی، ج2، ص280.
[5]. نهج البلاغه، خطبه 156.
[6]. همان، نامه 47، «آخرین وصیتنامه علی7».
[7]. همان، خطبه 110.
[8]. الامالی، محمد بن علی بن حسین (شیخ صدوق)، ص441.
[9]. ثواب الاعمال، محمد بن علی بن حسین (شیخ صدوق)، ص101.
[10]. تدوین القرآن، علی کورانی عاملی، صص39 و40.