کار کردن در سفر

سیره پیامبر(صلی‌الله علیه وآله) و امامان(علیه‌السلام) این بود که هرگاه با گروهی همسفر می‌شدند، مانند دیگران کار می‌کردند و این را به عنوان یک دستور به دیگران می‌آموختند. پیامبر اکرم(صلی‌الله علیه وآله) با گروهی همسفر شدند و در آن سفر دستور داد: گوسفندی ذبح کنند. یکی از اصحاب گفت من ذبح آن را انجام می‌دهم. دیگری گفت من پوست آن را جدا می‌کنم. سومی گفت من آن را قطعه قطعه می‌کنم. چهارمی عهده‌دار طبخ آن شد و پیامبر(صلی‌الله علیه وآله) فرمود: من هم هیزم جمع می‌کنم. یاران گفتند: ای رسول خدا! لازم نیست شما به زحمت بیفتید؛ ما این کار را می‌کنیم. حضرت فرمود: می‌دانم، اما خداوند دوست ندارد بنده با جمعی باشد و مانند آنها نباشد. آنگاه برخاست و به جمع‌آوری هیزم پرداخت. در عصر پیامبر(صلی‌الله علیه وآله) گروهی همسفر شدند. پس از بازگشت از سفر، خدمت آن حضرت عرض کردند: ای رسول خدا! در این سفر مردی بهتر از فلانی ندیدیم. او روزها روزه می‌گرفت و چون به منزلی فرود می‌آمدیم، به نماز می‌ایستاد و همچنان سرگرم عبادت بود تا کوچ کنیم! پیامبر(صلی‌الله علیه وآله) فرمود: پس چه کسی کارهای او را انجام می‌داد و اسباب آسایشش را فراهم می‌ساخت؟ پاسخ دادند: ما حوائج او را تأمین می‌کردیم. در این حال پیغمبر(صلی‌الله علیه وآله) فرمود: «در این صورت همه شما بر او برتری دارید.» (کلکم افضل منه) هرچند در عصر پیامبر(صلی‌الله علیه وآله) شیوه خدمات به صورت کنونی نبود و همه باید کار می‌کردند تا امور سفر سامان گیرد و آب و غذا و دیگر لوازم فراهم شود. وضعیت امروز با گذشته تفاوت بسیار دارد. اما در عین حال این روایات بیانگر فضیلت کار در سفر و همکاری با همسفران است و شایسته است زائران و حجاج بدان توجه نمایند و در صورت لزوم، در کارها تشریک مساعی کنند تا پاداش افزون‌تری ببرند. تدارکات سفر حج کاری سنگین است و اگرچه در هر گروه و کاروانی خدمه ویژه‌ای عهده‌دار این وظیفه هستند اما در عین حال اگر زائر بتواند در این خدمت ارزشمند سهمی داشته باشد، بسیار ستوده است. خدمه گرامی، از تراکم کار خسته می‌شوند و همکاری با آنان در کارها نظیر جمع و حمل اثاث، تمیز کردن اتاق محل سکونت، توزیع غذا و جمع ظروف و همکاری در عرفات و منا و... می‌تواند کمک روحی و جسمی به این برادران باشد که در حین انجام وظیفه، اعمال حج را نیز انجام می‌دهند. به علاوه، سزاوار است زائران نسبت به عوامل خدماتی که افرادی با شخصیت هستند و خدمت مهمانان خدا را پذیرفته‌اند، به عنوان اجیر ننگرند و حرمت آنان را داشته باشند؛ چرا که اینان نه به عنوان مزد بلکه به عشق زیارت و خدمت،‌ این مسئولیت را پذیرفته‌‌اند.