حسن معاشرت

حاجی در این سفر معنوی که لحظه‌های شیرین برای او دست داده، باید بکوشد تا بهترین خط مشی را در معاشرت پیش گیرد. درون و برون خویش را به زیور اخلاق بیاراید. همسفری شایسته، مؤدب، همراه و همکار، مهربان و وظیفه شناس برای دوستان باشد، بویژه اگر خانواده او را همراهی می‌کنند، بیشترین توجه را به حسن سلوک در گفتار و کردار با آنان پیشه سازد و حلاوت سفر را با کج رفتاری، بر آنان تلخ نکند.

امام صادق (ع) در این خصوص می‌فرماید:

عزم کن که با مصاحبان با خلق نیک معاشرت کنی و زبانت را نگهداری و خشم خود فرو نشانی و از بیهود‌ه‌گویی بر حذر باشی و عفو گذشت بگسترانی و سخاوت و کرم را پیشه سازی، (وطن نفسک علی حسن الصحابه لمن صحبت فی حسن خلقک و کف لسانک و اکظم غیظک و اقل لغوک و تفرش عفوک و تسخو نفسک.)

در احوالات پیامبر خدا (ص) آورده‌اند: که در یکی از سفرهایی که به حج می‌رفتند فرمودند:

من کان یسی الجوار فلا یصاحبنا

آن کسی که در مصاحبت و همجواری بد عمل می‌کند با ما همسفر نشود.

بنابراین، حاجی باید مراقب باشد توصیه‌های پیشوایان دین را در این سفر روحانی به کار بندد و از آنچه دون شأن یک حاجی با معرفت است، احتراز کند و از عصبانیت، خشم، لغو، غیبت و سخت گیری‌های بی‌مورد، عجله و شتابزدگی و ناسازگاری بپرهیزد تا حج ، لذت و مفهوم دیگری یابد.