نماز خواندن در خودرو، قطار و وسایل نقلیه عمومی

«رساله نماز و روزه»، مطابق با آخرین فتاوای آیت‌الله العظمی خامنه‌ای (مدظله‌العالی) در مسائل مربوط به ابواب فقهی نماز، روزه و اعتکاف در قالب ۱۰۰۹ مسئله شرعی تنظیم شده است.

«نماز مهم‌ترین عبادت است که اگر به صورت صحیح و با توجه انجام شود، روح انسان را پاکیزه و دل انسان را نورانی می‌کند و او را بر دوری از خلقیّات ناپسند، قادر می‌سازد.


نماز می‌تواند فرد و جامعه انسانی را به تدریج از همه آلودگی‌ها پاک کند. سزاوار است نماز در اول وقت و با حضور قلب و به دور از ریا اقامه شود و نمازگزار در هر کلمه آن به یاد داشته باشد که با خداوند متعال سخن می‌گوید و بداند  که چه می‌گوید.»


این‌ عبارات مقدمه بخش «نماز» در «رساله نماز و روزه؛ مطابق با فتاوای مرجع عالی‌قدر آیت‌الله العظمی خامنه‌ای» است. ایکنا به انگیزه آغاز ماه مبارک رمضان و بهره‌مندی بیشتر مخاطبان محترم روزه‌دار، هر روز یک نکته از نکات مهم و کاربردی این کتاب را انتخاب و منتشر می‌کند.


مکانی که نمازگزار می‌تواند در آن نماز بخواند، دارای شرایطی است. از شروط مهم مکان نمازگزار این است که باید «بی‌حرکت باشد»، یعنی نمازگزار باید در مکان ثابت و بدون تکان و حرکت نماز بخواند؛ اما بعضا شرایطی پیش می‌آید که فرد نمازگزار استثنائاً در حرکت هم می‌تواند نماز خود را به جای آورد.


در مسئله ۱۰۶ «رساله نماز و روزه» درباره استثنائات این شرط می‌خوانیم:


«مکان نمازگزار باید بی‌حرکت باشد؛ یعنی طوری باشد که شخص نمازگزار بتواند با آرامش بدن و بدون تکان خوردن، نماز بخواند. بنابراین نماز در مکان‌هایی که موجب می‌شود بدن بی‌اختیار تکان بخورد، مانند خودرو و قطار در حال حرکت یا بعضی تخت‌های فنری، صحیح نیست، مگر هنگامی که به دلیل تنگی وقت و غیر آن مجبور باشد در چنین مکانی نماز بخواند.»


طبق مسئله ۱۰۷ هم:


«بر مسافرانی که با وسیله نقلیه عمومی سفر می‌کنند، واجب است در صورت خوف فوت وقت نماز، از راننده بخواهند توقف کند؛ بر راننده نیز پذیرش درخواست آنان واجب است و در صورتی که به هر دلیل توقف نکند، تکلیف مسافران این است که نماز را در همان حال حرکت بخوانند و تا آنجا که امکان دارد، جهت قبله، قیام، رکوع  سجود را رعایت کنند.»


مسائل و نکات بیشمار دیگری درباره شرایط مکان نمازگزار در «رساله نماز و روزه» به اختصار و ساده بیان شده است که برای اطلاع از آن می‌توان به متن اصلی کتاب مراجعه کرد.


«رساله نماز و روزه»، مطابق با آخرین فتاوای آیت‌الله العظمی خامنه‌ای(مد ظله‌العالی) در مسائل مربوط به ابواب فقهی نماز، روزه و اعتکاف در قالب ۱۰۰۹ مسئله شرعی تنظیم شده است.


از مهم‌ترین ویژگی‌های این رساله این است که علاوه بر ساده‌نویسی، برای تسهیل در فهم، برخی مسائل دشوار و اصطلاحات فقهی نیز در انتهای کتاب فصل مستقلی با عنوان اصطلاح‌نامه فقهی در نظر گرفته شده است.