سیر بنا و بازسازی کعبه

به گزارش خبرنگار پایگاه اطلاع رسانی حج، در دوران حضرت ابراهیم(ع) ارتفاع کعبه حدود 4/34 متر و طول‌آن 14/79 متر و عرض آن 10/86 متر بوده است. در آن زمان کعبه سقف نداشت. قریش هنگامی که کعبه بر اثر سیل خراب شد بر ارتفاع آن افزودند و آن را به 8/87 متر رساندند و آن را مسقف کردند. از طول آن نیز حدود سه متر کاستند که حِجر اسماعیل(ع) امروزی بخشی از آن است. این کار بدان سبب صورت گرفت که اموال حلال آنان برای بازسازی به اتمام رسید و قریش مال دیگری برای این کار نداشتند. بنابراین طول کعبه از بنایی که ابراهیم(ع) ساخته بود، کمتر شد.

بنای کعبه همین گونه بود تا اینکه به وسیله عامل یزید حُصَین بن نُمیر به منجنیق بست و تخریب شد. ابن زبیر پس از مرگ یزید، آن را بازسازی و به همان اساس ابراهیم(ع) برگرداند.

پس از آن که عامل عبدالملک بن مروان، کعبه را با منجنیق به آتش کشید و ابن زبیر را به قتل رسانید، آن را از پایه خراب کرد. حِجر اسماعیل را ویران و آن را به همان گونه که قریش ساخته بودند برگرداند. دری را که پشت کعبه گشوده بود بست و درِ اصلی را بلندتر از زمین قرار داد که هنوز به همین وضع باقی است. در دوران های بعد تا عصر حاضر، تنها گاهی مرمّت های جزئی از قبیل تعویض سنگها و لایه کشی روی کعبه انجام می شده است.

• ابعاد و اندازه های کعبه در حال حاضر عبارت اند از:

ارتفاع کعبه 14 متر، طول آن از سمت ملتزم (سمت حجرالاسود) 12/84 متر، طول از سمت حِجر اسماعیل 13/28، بین رکن یمانی و حِجر اسماعیل؛ یعنی عرض 12/11 و میان دو رکن دیگر 11/52 است.

ویرانی کعبه در دوران جوانی پیامبر(ص)
در 35 سالگی پیامبر اسلام(ص) قریش تصمیم به تعمیر اساسی کعبه گرفت که لازمه‌اش تخریب کامل این بنا بود. 

در مورد دلیل بازسازی کعبه در آن زمان، چند گزارش وجود دارد، از جمله:
1. سیل بزرگی منجر به آسیب‌دیدگی جدی بنای کعبه شده بود.
2. کعبه بدون استفاده از ملاط و تنها با چیدن سنگ‌ها روی هم و با ارتفاعی کمی بیشتر از قد یک انسان و بدون سقف ساخته شده بود و به همین دلیل، سرقت از درون آن آسان بود.
به هرحال، تصمیم قریش برای بازسازی چندان آسان نبود؛ به دلیل مقام و منزلت کعبه، این تصمیم با نارضایتی‌هایی همراه بود. در نهایت ولید بن مغیرة به تخریب کعبه مشغول شد و چنین دعا می‌کرد: «اللَّهمّ إنا لا نرید إلا الخیر»؛ خدایا! ما هیچ قصد بدی نداریم! مردم با خود می‌گفتند اگر امشب بلایی بر ولید نازل شد؛‌ نشانگر نارضایتی خدا از تخریب و بازسازی کعبه بوده و ما آن قسمت خراب شده را به حالت اول برمی‌گردانیم؛ اما اگر بلایی نازل نشد؛ فردا به ولید یاری خواهیم رساند؛ صبح فردا، ولید بدون مشکلی به ادامه تخریب پرداخته و مردم نیز به کمک او رفتند.
قریش در استفاده از مصالح ساختمانی نیز دقت به خرج داده و گفتند آنچه در بناى کعبه به کار گرفته می‌شود؛ باید از کسب حلال بوده و نباید مهریه زناکار، مال ربا و دیگر مظالم را در بنای کعبه خرج کرد. همچنین قرار شد که هر تیره‌ای از قریش، به بازسازی بخشی از کعبه بپردازد.