روزی که زمین از مکه گسترده شد
«دحو الارض» روزی می باشد که زمین از مکه گسترده و پهن شده است و در فرهنگ اسلامی از روزهای بافضلیت شناخته می‌شود که در کتاب‌های ادعیه برخی اعمال عبادی برای این روز مستحب شمرده شده است.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی حج، آنچه در منابع روایی آمده زمین در روز ۲۵ ذی‌القعده گسترده شد و از سویی دیگر در روایات آمده که مکه یا کعبه از جمله نخستین مکان‌هایی بودند که سر از آب بیرون آوردند. آیه ۳۰ سوره مبارکه نازعات تنها آیه‌ای است که به موضوع دحوالارض اشاره دارد؛ آنجا که می‌فرماید: «و زمین را پس از آن گسترانید.»
علامه طباطبایی در تفسیر این آیه معتقد است که آفرینش و گسترده شدن زمین در حقیقت یک پدیده و رویداد است که پس از آن آسمان خلق شد. به گفته آیت الله مکارم شیرازی از مراجع تقلید در تفسیر نمونه، «منظور از دحوالارض این است که سطح زمین را در آغاز، آب‌های حاصل آمده از باران‌های سیلابی فرا گرفته بود. این آب‌ها، به تدریج در گودال‌های زمین فرو رفتند و خشکی‌ها از زیر آب، سربرآوردند و روز به روز گسترده شدند تا به حالت کنونی درآمدند.»
در منابع روایی و تاریخی، به گسترده شدن زمین از زیر کعبه تصریح شده از جمله در روایتی از امام رضا (ع) نقل شده است که ۲۵ ذی‌القعده، زمین از زیر کعبه گسترده و پهن شد. در حدیثی از امام باقر (ع) نیز نقل شده است که خداوند هنگامی که اراده کرد زمین را بیافریند، به باد امر فرمود بر سطح آب‌ها کوبیده شود، در این هنگام موج‌هایی پدید آمد و بر روی آب‌ها، کف ایجاد شد. خداوند کف‌ها را در مکان کعبه جمع کرد و از آن، کوهی از کف پدید آورد و سپس زمین را از زیر آن گستراند.
برخی علما نیز بیان داشته‌اند کعبه بلندترین نقطه زمین بوده که پس از فرونشست آب اولین مکانی بوده که ظهور یافته است و بعد از آن سایر نقاط زمین از آن بیرون آمده‌اند. بنابر بعضی روایات در این روز وقایعی همچون فرود آمدن کشتی نوح بر کوه جودی، تولد حضرت ابراهیم (ع) و حضرت عیسی (ع) و نزول نخستین رحمت خدا بر حضرت آدم (ع) به وقوع پیوسته است.
دحوالارض از جمله روزها و شب‌های با فضیلت در فرهنگ اسلامی به شمار می‌رود که در این راستا از امیرالمومنین (ع) روایت شده که «نخستین رحمتی که از آسمان به زمین نازل شد، در بیست و پنج ذی القعده بود. کسی که در این روز روزه بگیرد و شبش را به عبادت بایستد، عبادت 100سال را که روزش را روزه و شبش را عبادت کرده است خواهد داشت.» این روز در فرهنگ اسلامی از روزهای بافضلیت شناخته می‌شود که در کتاب‌های ادعیه برخی اعمال عبادی برای این روز مستحب شمرده شده است.
خواندن دو رکعت نماز در وقت ظهر، در هر رکعت بعد از سوره حمد، پنج مرتبه سوره شمس بخواند و بعد از اتمام نماز بگوید: لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ سپس بگوید: یَا مُقِیلَ الْعَثَرَاتِ أَقِلْنِی عَثْرَتِی یَا مُجِیبَ الدَّعَوَاتِ أَجِبْ دَعْوَتِی یَا سَامِعَ الْأَصْوَاتِ اسْمَعْ صَوْتِی وَ ارْحَمْنِی وَ تَجَاوَزْ عَنْ سَیِّئَاتِی وَ مَا عِنْدِی یَا ذَا الْجَلالِ وَ الْإِکْرامِ.
همچنین حجت الاسلام محسن غرویان درباره همین روز اظهار داشته است: «گذشته از واقعه دحوالارض در روز ۲۵ ذی القعده ، در برخی روایات آمده است که این روز، روز قیام امام زمان (عج) است و در کتاب المراقبات از ناحیه امام رضا (ع) آمده است: در شب ۲۵ ذی القعده حضرت ابراهیم و حضرت عیسی متولد شدند و هم چنین در روز دحوالارض رسول اکرم (ص) از مدینه به همراه هزاران نفر به سوی مکه، به قصد حجه الوداع حرکت کردند و در این سفر وجود مقدس امیرالمؤمنین و حضرت زهرا (س) و نیز همه همسران و بسیاری از اصحاب پیامبر (ص) ایشان را همراهی می‌کردند.»
