هجرت الی‌الله !
آدمی تنها با ترک سرزمینی که در آن زاده شده، یعنی دنیای مادی، می‌تواند سلطنت روحانی بیابد و از این طریق، مملکت روح را تحصیل نماید و دنیا مسخرش گردد. لازمه و پیش‌نیاز آن، شکستن بت‌های نفس و همه بت‌هاست.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی حج، پیامبر خدا صلی‌الله‌علیه وآله با هجرت از زادگاهش، مکه، چنین کرد و به یثرب رفت. در مکه همه الهه‌ها و بت‌ها را در هم شکست و با هجرت به یثرب(مدینه النبی)، نهاد حکومت را مستقر ساخت و سلطان جان‌ها و حجاز شد!
آدمی اگر طالب آن است که مملکت روحانی خویش را بنیاد نهد و دنیای مادی را به ملکوت الهی مبدل سازد، به چنین سیری نیاز دارد.
او در این مسیر سخت و دشوار هجرت، به کین بولهب و وسوسه خناسان و تهدید و دشواری‌ها مبتلا خواهد شد و این همان سیر و سلوکی است که حج را در شریعت اسلام، به ساحت "ریاضت مومنانه" تبدیل ساخته است، چنان‌چه در مکتب اهل‌بیت علیهم‌السلام شریعت و احکام اسلامی ریاضت نفس است.
این اصل در بیان امیر مؤمنان علیه‌السلام چنین آمده است: "الشریعه ریاضه‌النفس"(غرر الحکم ص۲۳۸) از این‌رو، حج عرصه ریاضت و خود، سفر و هجرتی است به سوی ملکوت، همراه و در آمیخته با سختی‌ها و دل کندن‌ها و دست کشیدن‌ها!
این سفر و هجرت و ترک وطن مألوف، آغاز و مطلعی است برای بنا نهادن مُلک روح. از این رو است که از حج به زایش نو در اقلیم زیست موحدانه یاد می‌شود؛ چون که نهایت همه ریاضت‌ها و هجرت‌ها و مجاهدت‌ها رسیدن به توحید است.( نصیرالدین طوسی، اوصاف الاشراف، ص۳۶)
این ترک و هجرت در مراحل مختلف از شکستن بت‌های تعلق، سکون، خانه و اهل، آغاز و تا به خلع همه تعلُّقات در میقات می‌رسد. اگر خُلُوِّ قلب و جان آدمی که آهنگ و مقصد این سفر کرده، از آن‌چه ما سوی الله است، حاصل آید، مخاطب کلام حق، مالک و سلطان بر روح و جان خواهد بود که فرمودند: "فاخلع نعلیک فانّک بالوادالمقدس طُوی" او خلع و کندن از همه تعلقات، را طلب کرده است.
مسافری که وارد سرزمین مقدس و حریم عزِّ کبریایی شده، از قداست های چند لایه و متعدد برخوردار است چون که
اولاً، این سرزمین میعادگاه انبیای الهی از ابراهیم خلیل تا پیامبر خاتم و دیگر انبیای بزرگ الهی‌است.
ثانیاً، محل و مخاطب کلام حضرت حق تعالی قرار گرفته که دعوت به این سفر و ضیافت نموده است.
ثالثاً، به سرزمین و دیاری پا می‌نهد که محل فرود و رفت و آمد جبرئیل امین و مسکن و زیست پیامبر خدا و اهل بیت اوست.
رابعاً، قلب و جانی در اختیار دارد که سرشار از توحید و یاد و نام خداوند است!
اگر حاجی با درک این مراتب و مراحل آهنگ سفر نموده باشد، مانند آن سفر کلیم خدا خواهد داشت که به درخشش شعله‌ای از نار به حرکت درآمده و به قبس نوری می‌رسد که جان و دل خود را روشن و بلکه مشکوة نور برای اجتماع انسانی خواهد بود که جان‌ها را منور ساخته و ظلمت‌ها را روشنی می‌بخشد.
*حجت الاسلام والمسلمین حمید احمدی
پژوهشگر حج و زیارت و رییس کمیته فرهنگی و آموزشی ستاد اربعین حسینی (ع)
