چگونه حاجی بمانیم؟
برخی از زائران که سرخوش از زیارت مکه معظمه و مدینه منوره هستند و از این سفر روحانی و از توشه‌ای که برداشته‌اند بسیار خرسندند، این گونه می‌اندیشند که این اعمال صالح برای همیشه باقی می‌مانند، اما این تصور و گمان، صحیح و منطبق با آموزه های دینی ما نیست.
وقتی حاجی از عرفات بازمی‌گردد بخشیده می‌شود. در چنین شرایطی حاجی سرمایه‌ای کسب کرده و حج فرصتی بوده که معنویتی اندوخته و توشه‌ای به دست آورده است؛ اما آیا این توشه برای همین ایام است و یا برای همیشه باقی می ماند ؟
برخی از زائران که سرخوش از زیارت مکه معظمه و مدینه منوره هستند و از این سفر روحانی و از توشه‌ای که برداشته‌اند بسیار خرسندند، این گونه می‌اندیشند که این اعمال صالح برای همیشه باقی می‌مانند و هیچ چیزی نمی‌تواند آن را از بین ببرد و در روز قیامت در «کتاب اعمال» ثبت است و برای آن پاداش داده می‌شود.
اما این تصور و گمان، صحیح و منطبق با آموزه های دینی ما نیست. در بسیاری از آیات و روایات به مفهوم «حبط عمل» یعنی بر باد رفتن عمل اشاره شده است که اگر انسان تا لحظه مرگ، تقوا و پاکی و خویشتنداری از گناه را حفظ نکند، دچار حبط عمل و بر باد رفتن توشه معنوی‌اش می‌گردد.
بسیاری از انسان‌ها بودند که عاقبتی منجر به خیر نداشتند اگر چه تلاش‌‌هایی در راه خدا نیز کرده بودند اما آن تلاش‌ها و زحمات را چه بسا در لحظه‌ای از دست دادند.
بنابراین عمل صالح و بخصوص حج که گل سرسبد اعمال صالح انسان می‌تواند باشد و توفیق تجدید آن به سختی میسر می‌شود، در معرض انواع آفت‌ها و بر باد رفتن‌هاست که دو نوع ضرر و زیان برای انسان دارد: اولاً اجر و پاداش اخروی آن از بین می‌رود و ثانیاً روح معنوی و عرفانی را که با انسان هست، از وی می‌گیرد.
همچنین اگر بعد از حج، حاجی به رفتارهای سابق خود بازگردد و به همان شیوه‌های سابق برخورد کند و با غیبت، گناه، توجه نکردن به مردم، پایمال کردن حقوق دیگران و حق‌الناس، بی‌احترامی به مردم و پدر و مادر و ... گناه کند، ثواب حجش را از بین می برد.
لذا باید تلاش کنیم که این روح معنویت و این نور حج همیشه با ما باشد و ان‌شاءالله اجر آن نیز نزد خداوند محفوظ بماند.
حضرت علی(علیه‌السلام) در این مورد از پیامبر اکرم(ص) نکته‌ای و سخنی را نقل می‌کند:
«انه نظر الی قطار جمل للحجیج فقال: انه لا ترفع خفا الا کتبت لهم حسنه و لا تضع خفا الا محیت عنهم سیئه و اذا قضوا مناسکهم قبل لهم بنیتم بناء فلاتهدموه و کیفتم ما مضی فاحسنوا فیما تستقبلیون»
رسول اکرم(ص) به ردیفی از شتران که حاجیان را به زیارت خانه خدا می‌برد، نظر کردند و فرمودند: قدمی را از زمین برنمی‌دارند مگر این که حسنه‌ای برای آنان نوشته می‌شود و قدمی بر زمین نمی‌گذارند مگر این که گناهی از آنان محو می‌شود و چون از مناسک حج فارغ شوند، به آنان اعلام می‌شود ساختمانی بنا کردید، آن را خراب نکنید و اعمال‌تان، گذشته‌تان را بس است، حال برای آینده نیکی کنید.
ان‌شاءالله همه حاجی برویم، حاجی بازگردیم و حاجی بمانیم و با یاد و نام خدا هر کدام از حاجی‌ها با رعایت حقوق دیگران نمادی از تجلی توحید و رحمت الهی در جامعه باشند.
