دعوت از صاحب‌نظران فرهنگی و اجتماعی برای همکاری با پژوهشکده حج و زیارت
نماینده ولی فقیه در امور حج و زیارت ازصاحب‌نظران فرهنگی و اجتماعی دعوت کرد که نظرات و راهکارهای ارتقاء سطح تعاملات و همچنین سیاست‌گذاری‌های فرهنگی را به پژوهشکده حج و زیارت منتقل کنند.
به گزارش چایگاه اطلاع رسانی حج، نشست مشترک جمعی از اعضای انجمن مطالعات اجتماعی حوزه با حجت‌الاسلام و المسلمین سیدعبدالفتاح نواب نماینده ولی‌فقیه در امور حج وزیارت بعدازظهر امروز پنج‌شنبه در پژوهشکده حج و زیارت قم برگزار شد.
در ابتدای این نشست حجت‌الاسلام و المسلمین نواب با گرامیداشت یاد شهدای مقاومت بویژه حجت‌الاسلام والمسلمین شهید سید حسن نصرالله به اشتیاق وصف‌ناشدنی مردم ایران به زیارت اماکن مقدسه پرداخت و گفت: میلیون‌ها نفر از مردم کشورمان هر سال به زیارت اماکن مقدسه مشرف می‌شوند که ظرفیت مهمی برای کشورمان است.
وی افزود: قریب به ۹۰۰هزار نفر در صف تشرف به حج تمتع و نزدیک به شش میلیون نفر در انتظار سفر عمره هستند. این فرایند سفرهای زیارتی نیازمند تاملات جامعه‌شناختی دقیق است و ما از صاحب‌نظران جامعه‌شناسی که اشراف خوبی هم به جوانب دینی و انجام مناسک دارند دعوت می‌کنیم از منظر تخصصی جامعه‌شناختی به بررسی ظرفیت‌ها و آسیب‌های احتمالی آن بپردازند.
حجت‌الاسلام والمسلمین نواب افزود: در سفرهای زیارتی حج و عمره روحانی کاروان در دو بازه زمانی یک ماه و ده روز با سلایق مختلفی از زائران مواجه است. مطالعات جامعه‌شناختی برای برقراری ارتباط و ایجاد پل ارتباطی و همچنین بررسی آسیب‌های احتمالی، کمک بزرگی به مجموعه بعثه مقام معظم رهبری است که امیدواریم در نشست‌های تخصصی با اساتید جامعه شناسی به این نتایج دست یابیم.
وی خاطرنشان کرد: خوشبختانه مجموعه بعثه مقام معظم رهبری و سازمان حج وزیارت تلاش کرده‌است فرایندهای مختلف فرهنگی و اجرائی را بررسی و آسیب‌شناسی کند و در سال‌های اخیر شاهد ارتقاء فرهنگی در سطوح مختلف بعثه و سازمان حج است.
نماینده ولی‌فقیه در امور حج وزیارت با اشاره به جامعه‌ی یک و نیم میلیون نفری مرتبط با امور حج و زیارت، از تمامی صاحب‌نظران فرهنگی و اجتماعی دعوت کرد نظرات و راهکارهای ارتقاء سطح تعاملات و همچنین سیاست‌گذاری‌های فرهنگی را به پژوهشکده حج و زیارت منتقل کنند.
در این نشست حجت الاسلام والمسلمین دکتر پارسانیا عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی و ریاست دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه باقرالعلوم با تقدیر از برگزاری این جلسه گفت: خوشبختانه ظرفیت بالایی در زمینه مطالعات علوم اجتماعی با اشراف دقیق به ابعاد دینی و فرهنگی را شاهد هستیم و این دو امر، مکمل خوبی برای بررسی زمینه‌های اجتماعی رویدادهای دینی هستند.
وی به وجود خلأ در تحلیل مناسک دینی از منظر اجتماعی و جامعه‌شناختی اشاره کرد و گفت: رشته‌ی سیاست‌گذاری فرهنگی و همچنین انجمن بین‌المللی دانش مسلمین ظرفیت بالایی برای بررسی ریشه‌ها و مسائل اجتماعی گردشگری دینی و زیارتی را دارد.
در ادامه این نشست ۱۰ نفر از اعضای هیئت علمی دانشگاه‌های مختلف در رشته‌های جامعه‌شناختی که سابقه تشرف یا همکاری با بعثه مقام معظم رهبری را داشتند به بیان نظرات و دیدگاههای خود پرداختند.
این افراد بازتعریف گردشگری مذهبی و زیارت و نسبت آن با یکدیگر، ضرورت تعریف عقبه نظری «جامعه شناسی زیارت» با نگاه کلان به نیازهای جهان اسلام، بهره‌گیری از رشته سیاست‌گزاری فرهنگی و انجمن بین‌المللی دانش مسلمین در امور مطالعاتی نظری حج و زیارت، بررسی آسیب‌شناسانه «مناسک‌گرایی» با عنایت به اهداف عالی ترسیم شده برای حج در دین اسلام و تعریف مسئله‌ی حج در قالب یک فرایند بلند مدت و محدود نبودن به زمان خاص زیارت اشاره کردند.
بررسی روش‌های امتداد سفر حج در خانواده و اطرافیان حجاج و فراتر از زمان سفر با استفاده از نظرات جامعه‌شناختی، تاثیر نظرات جامعه‌شناسی درارتقاء سطح ارتباط‌گیری روحانی و زائر و لزوم مطالعات نظری در این زمینه، آسیب های امکان صنعتی شدن سفرهای زیارتی از جمله سفر حج و لزوم مطالعه جدی در باره آن، تبدیل ارتباط روحانی کاروان و زائر از روش مخاطب‌محور به کاربر محور ، فرامکان و فرازمانی بودن نظام ارتباطی وضرورت آمایش‌های تخصصی فرهنگی و اجتماعی حجاج پیش از سفر حج از دیگر محورهای مطرح شده در نظرات و دیدگاههای این افراد بود.
بر پایه این گزارش، در پایان این نشست مقرر شد کارگروه مشترکی بین انجمن مطالعات اجتماعی حوزه و پژوهشکده حج و زیارت برای شکل‌گیری طرح‌های و پروژه‌های مختلف جامعه‌شناسی زیارت تشکیل شود.
