ترکیب تلاوت و تفسیر در محافل قرآنی + فیلم

به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی حج، یکی از ابتکارات دفتر نمایندگی بعثه مقام معظم رهبری، اجرای طرح اعزام قاری مبلغ قرآن کریم از میان روحانیون جوان و خوش‌صدای حوزه علمیه است که امتیازات بیشتری نسبت به روش گذشته برای اعزام قاریان دارد.

قاری مبلغ در دو مجلس به تلاوت قرآن می‌پردازد:

1. مجلس انس و معرفت: این جلسه که در دو نوبت صبح و شب در هتل‌های مدینه برگزار می‌شود، با قرائت قرآن آغاز شده، با سخنرانی ادامه و با ذکر مصیبت اهل‌بیت(ع) خاتمه می‌یابد. اگرچه همواره قاریان در این مراسم به تلاوت قرآن می‌پرداختند، اما تلاوت قاری مبلغ در این 10 دقیقه ، با ابتکار همراه می‌شد.

قاری مبلغ در این جلسات، قبل از شروع تلاوت، آیات را به‌صورت مختصر ترجمه کرده و نکاتی را به سبک تفسیر نور حجت‌الاسلام قرائتی بیان می‌کند. در این بخش سعی می کند تا مفهوم هر آیه را با زمان حال و مصادیق روز پیوند بزند و نیازهای فردی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی زائران هم در نظر بگیرد.

در ادامه ، نمونه فیلم زیر شامل تلاوت و شرح آیاتی از سوره مبارکه جمعه در محفل انس و معرفت مدینه از نظر می‌گذرد.

2. محفل قرآنی: این جلسه که به‌ویژه در ماه مبارک رمضان با استقبال گسترده‌ زائران روبه‌رو شد، هر شب به‌صورت مستقل در هتل‌های مدینه برگزار می‌شود و حدود ۴۵ دقیقه تا یک ساعت به طول می‌انجامد. در این محفل، آیات منتخب بر روی پرده نمایش داده می شود که این برنامه در ماه مبارک رمضان ، با محوریت آیات طرح «زندگی با آیه‌ها» بود.

شیوه اجرای جلسات
در این جلسات، معمولاً  سؤالاتی نظیر «چگونه قرآن را بخوانیم؟» طرح می‌شود و سه سبک ترتیل قرآن کریم شامل تحقیق، تدویر و تحدیر توضیح داده می‌شود. سپس قاری مبلغ ، آیاتی از کلام الله مجید را به دو سبک تحقیق مجلسی و قرائت تدویر یا همان ترتیل معروف تلاوت می‌کند. در ادامه نوبت به جمع خوانی می‌رسد و حضار با تکرار مقاطع کوتاهی از آیات، در جمع‌خوانی مشارکت کرده و با هدایت قاری مبلغ، به قرائت گروهی تمام آیات می‌پردازند.

در ادامه نمونه گزارش مختصری دیگری از محفل قرآنی با اجرای حجت‌الاسلام صافی در فیلم زیر از نظر می‌گذرد.

پس از تسلط حاضران بر متن آیات، مسابقه‌ای برگزار می‌شود که در آن زائران تشویق به تلاوت آیات شده و برترین تلاوت‌کنندگان به ویژه از حیث تلاوت صحیح و تجوید جوایزی مانند قرآن یا سجاده دریافت می‌کنند. سپس به ترجمه آیه‌به‌آیه پرداخته شده و پیام‌های هر آیه ارائه می‌شود. همچنین نکات تجویدی مهم، از جمله تفاوت‌های قرائت حروف دهگانه عربی از جمله «صاد» و «ضاد» با تلفظ فارسی (که بیشتر مشکل زائران است)، آموزش داده می‌شد.
در این جلسات، علاوه بر قرائت قرآن، نکات فقهی مرتبط با نماز و احکام شرعی بیان می‌شود. با توجه به اینکه قاری مبلغ ، فعالیتی هم در مسجد شجره داشت و مشکلات زائران را از نزدیک می‌دید، به نکات فقهی ناظر به مسجد شجره از جمله احکام سجده، نماز جماعت پیش از مغرب و اقامه نماز جماعت عشاء اشاره می‌کرد.

برای کودکان حاضر در محافل قرآنی، برنامه‌های ویژه‌ای در نظر گرفته شده است. در صورتی که کودکان سوره‌ای را حفظ باشند، آن را قرائت می‌کنند و در غیر این صورت، حمد و سوره را تمرین کرده و به‌عنوان یادگاری و ایجاد خاطره خوش، سجاده کوچک یا اسباب‌بازی به عنوان پاداش عمل خوب شان دریافت می‌کنند.
در مجموع، به علت حضور قاریان مبلغ در کسوت روحانیت، تسلط علمای ایرانی و شیعه به تلاوت قرآن برجسته شده و در کنار آن، بسیاری از مسائل فقهی و دینی زائران نیز پاسخ داده می‌شود. همچنین با توجه به اشراف روحانیون به مباحث دینی و معرفتی، تفسیر آیات قرآن هم به شکل مستند و موثق ارائه می شود.

با عنایت به موفقیت این طرح و وجوه متعدد ارزش افزوده آن، پیشنهاد می‌شود در حج تمتع نیز سهمیه‌ای برای قاریان مبلغ در نظر گرفته شود، به‌ویژه برای کسانی که در مسابقات استانی و کشوری حائز رتبه شده‌اند.