بررسی اعمال حج تمتع و محدودیت‌های زائران در مشاعر مقدسه
در طول سفر بیش از یک ماهه زائران حج تمتع به سرزمین وحی، هشتم تا دوازدهم ذی‌الحجه معروف به ایام تشریق است و مهمترین اعمال لازم برای حاجی شدن زائران در این ۵ روز انجام می شود که حجاج ایرانی در کنار تمام زائران جهان اسلام در منا و عرفات حضور دارند و شیرین‌ترین تجربیات این سفر نورانی در همین روزها رقم می‌خورد.
با آغاز موسم حج و فرارسیدن هشتم ذی الحجه که «یوم الترویه» نام دارد و مناسک حج رسما از آن زمان آغاز می‌شود یکی از موضوعات مورد توجه حجاج و همه افرادی که دلشان با زائران بیت الله الحرام همراه است، ترتیب و روند برگزاری مناسک حج است که در این گزارش به جزئیات و محدودیت‌های زائران در حج ابراهیمی می پردازیم.
مناسک حج مراحلی دارد که شامل: احرام در مکه، وقوف در مشاعر مقدسه، رمی جمرات، قربانی، حلق یا تقصیر، طواف حج، نماز طواف، سعی بین صفا و مروه، طواف نساء و نماز طواف نساء می‌باشد.
روز هشتم ذی‌الحجه را یوم‌الترویه نامیده‌اند و در صبح این روز حجاج اهل تسنن به سمت سرزمین منا رفته و در چادرها "وقوف" می‌کنند، و شیعیان نیز از عصر همان روز راهی عرفات می شوند تا شب نهم را در این سرزمین "وقوف" کنند و از صبح روز نهم ذی‌الحجه با انتقال حجاج اهل سنت، همه زائران کشورمان در سرزمین عرفات حضور خواهند یافت.
از عصر روز نهم بخشی از زائران (بانوان و کنهسالان) از سرزمین عرفات به منا منتقل شده و در چادرهای پیش بینی شده "بیتوته" می‌کنند و سایر زائران نیز تا شامگاه نهمین روز ذی‌الحجه به مشعرالحرام(مزدلفه) انتقال می‌یابند تا از طلوع فجر روز دهم با پای پیاده و لبیک گویان بسمت سرزمین منا رهسپار شوند تا نخستین رمی جمره را انجام دهند و پس از قربانی، موهایشان را حلق یا تقصیر کرده و بخش مهمی از اعمال حج خود را به پایان برسانند.
کلیه زائران که در سرزمین منا "بیتوته" کرده‌اند در روزی یازدهم و دوازدهم ذی‌الحجه نیز طبق برنامه زمانبندی شده به رمی جمره می‌پردازند و تا قبل از غروب آفتاب دوازدهم زائران با مشاعر مقدسه وداع کرده و به محل اسکان خود منتقل می شوند.
لازم است زائران عزیز درخصوص برخی محدودیت های اجتناب ناپذیر در این مشاعر مقدسه اطلاع و اشراف کامل داشته باشند که مهمترین آنها محدودیت فضای اسکان می باشد.
از آنجایی که اعمال مشاعر مقدسه در ایام تشریق، لزوما باید در یک محدوده شرعی خاص انجام گیرد و همه حجاج از تمام جهان اسلام باید در همین محدوده شرعی تعیین شده حضور داشته باشند، سرانه متراژ تعیین شده برای هر حاجی محدود است و به نوعی شاهد یک زندگی جمعی و به حالتی اردویی در ایام تشریق هستیم که طبق توصیه و تاکیدات بزرگان، بهترین زمان برای بهره مندی از فواید معنوی این سرزمین است.
برای درک دقیق‌تر از میزان محدودیت‌های مکانی در ایام تشریق بهتر است بدانیم در منا و عرفات میزان محدودی فضای اسکان برای هر زائر وجود دارد و این محدودیت شامل حجاج همه کشورهاست، بنابراین صبر و همدلی در چنین شرایط ویژه ای برای همه زائران سرزمین وحی بیش از هر زمانی ضرورت دارد.
همچنین توصیه می شود حجاج ایرانی در تمامی مراحل و مناسک به توصیه‌های مدیر کاروان‌های خود نهایت توجه را داشته باشند و خصوصا در زمان عزیمت به رمی جمرات حتما مطابق زمانبندی تعیین شده برای هر کاروان حرکت نمایند و از حرکات انفرادی به صورت جدی خودداری کنند.
