آثار حق‌الناس آبرویی بر حجاج چیست؟
حق الناس می‌تواند مالی باشد، یا آبرویی. هر یک از این حقوق که بر گردن آدمی است می‌تواند آثار بسیاری در زندگی داشته باشد. کسی که عزم سفر حج می‌کند و زائر می‌شود، توجه به حق‌الناس برای او بسیار جدی‌تر می‌شود زیرا قبولی زیارتش به رعایت آن بستگی دارد.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی حج، حق الناس حقوقی مالی یا آبرویی است که هر یک از این حقوق که برعهده آدمی قرارگیرد، می‌تواند آثار بسیاری در زندگی و عبادات داشته باشد. اما کسی که عزم سفر حج می‌کند و قرار است زائرخانه خدا شود، توجه به حق‌الناس برای او بسیار جدی‌تر می‌شود زیرا قبولی زیارتش به رعایت آن بستگی دارد.
اما به راستی حق‌الناس آبرویی بر حج زائران خانه خدا چه اثری دارد؟
بطور کلی نباید فراموش کنیم که رفتار و عمل آدمى دو نوع اثر و پیامد دارد. دسته نخست آثاری که به کننده کار باز می‌گردد که در اصطلاح به آنها آثار بازگشتی می‌گویند. دسته دوم آثاری که عمل فرد بر اشیاء و اشخاص پیرامون خود می‌گذارد. هر یک از این آثار می‌تواند جنبه مادی با معنوی داشته باشد و موجب خوشبختی با بدبختی زندگی انسان شود. در رفتارهای اجتماعی انسان که با آبروی دیگران نیز مرتبط است آثار بازگشتی زیادی وجود دارد که در کتاب حج و حق الناس به آنها اشاره شده است.
دوری از رحمت پروردگار
اگر کسی با غیبت، تهمت یا رفتار دیگری، آبروی مؤمنی را بریزد و شخصیت او را خراب کند، از رحمت پروردگار به دور خواهد بود؛ همان گونه که امام صادق(ع) فرمود: «مَن أعان على مُؤْمِنٍ بِشَطر کلمةٍ لَقِی الله یوم القیامة بین عینیه مکتوب آیس من رحمة الله/ اگر کسی حتی با بیان یک سخن کوتاه، موجب اذیت و تحقیر شخصیت مؤمنی شود، روز قیامت هنگام ورود به صحنه محشر این کلمه بر پیشانی او نقش بسته است: این انسان مورد رحمت و بخشش الهی قرار نخواهد گرفت.»
کسی که برای آبروی دیگران ارزش قائل نیست، چگونه انتظار دارد خداوند به او نظر رحمت بیفکند و او را از چشمه سار کرمش بهره‌مند سازد؟!
خروج از ولایت الله
انسان مؤمن همواره داخل در ولایت پروردگار است؛ به طوری که خود خداوند حافظ اوست. البته به شرط آنکه حرمت بندگان مؤمن پروردگار را رعایت کند؛ وگرنه از ولایت پروردگار خارج و داخل در ولایت شیطان می‌شود؛ چنان که امام صادق (ع) فرمود: «من روى عَلَى مُؤْمِنٍ رِوایَةٌ یُرِیدُ بِها شَیْنَهُ وَ هَدَمَ مُرُونَهُ لِیَسْقُطَ مِن أَعیُنِ النَّاسِ، أَخْرَجَهُ اللَّهُ مِنْ وِلایَتِهِ إِلى وِلایَةِ الشَّیْطَانِ، فَلَا یَقْبِلُهُ الشَّیْطَانُ./ کسی که سختی را بر ضرر فرد مؤمن بیان کند و هدف او ضربه زدن به جوانمردی او باشد تا به این وسیله از چشم مردم بیفتد خداوند او (گوینده را از ولایت خود خارج و داخل در ولایت شیطان می‌کند و شیطان هم او را نمی پذیرد.»
بی شک چنین فردی بدون توبه از اعمال گذشته خود نمی تواند زائر خانه پروردگاری باشد که برای بندگان با ایمانش، ارزش بسیار قائل است. زائر حرم امن الهی باید توجه داشته باشد افزون بر مُحرم شدن، مَحرم شدن نیاز است؛ همان گونه که امام صادق(ع) فرمود: «باید حق مردم را بپردازد، با آب توبه خالص، گناهانش را بشوید و احرام صدق و صفا و خضوع و خشوع بربندد و هر چه او را از ولایت الله خارج می کند، بر خود حرام کند.»
کسی که به سبب غیبت، تهمت، افترا و بهتان به بندگان از ولایت خداوند خارج شده است، چگونه می‌تواند محرم یار شود و به درون خانه آید.
قبول نشدن اعمال
برای اینکه خداوند عبادتی را بپذیرد باید موانع قبولی اعمال را از میان برداشت؛ زیرا بعضی رفتارهای انسان مانع قبولی اعمال است؛ برای نمونه غیبت حق الناسی است که تا مدتی مانع پذیرش اعمال انسان می شود؛ همان گونه که رسول گرامی اسلام ﷺ فرمود: «من اغتاب مسلماً أو مُسلمة لم یقبل الله صلاته ولا صیامه أربعین یوماً و لَیْلَةً، إِلَّا أَنْ یَغْفِرَ لَهُ صَاحِبُهُ/ کسی که غیبتِ مرد مسلمان یا زن مسلمانی را کند، خداوند نماز و روزه اش را تا چهل شب و روز قبول نمی کند؛ مگر اینکه صاحب حق او را ببخشد، بنابراین زائر خانه خدا باید خود را قبل از سفر برای این میهمانی آماده کند. اگر حق الناسی بر عهده اش است برطرف کند و رضایت صاحبان حق را به دست آورد تا به خانه دوست باریابد و از خوان کرم پروردگار بهره مند شود.
بی آبرویی نزد پروردگار
امام باقر در روایتی از رسول گرامی اسلام ﷺ چنین نقل فرمود: یا مَعْشَرَ مَن أَسْلَمَ بِلِسَانِهِ وَ لَمْ یُسْلِم بِقَلْبِهِ! لَا تَتَّبَعُوا عَثَراتِ المُسلِمِینَ فَإِنَّه مَن تَتَبَّعَ عَثَراتِ المسلِمِینَ تَتَبَّعَ اللهُ عَشَرَتَهُ وَ مَن تَتَبَّعِ اللَّهُ عَشَرَتَهُ یَعْضَحُه/ ای گروهی که به زبان اسلام آورده اید و قلبتان اسلام نیاورده است، لغزشهای پوشیده مسلمانان را جست و جو نکنید. کسی که لغزش های دیگران را جست و جو کند، خداوند هم خطاهای او را آشکار می کند. کسی را که خداوند خطاهایش را آشکار کند او را رسوا و بی‌آبرو می سازد.
امام رضا(ع) نیز فرمود: «باید بندگان، یک نشانه از پروردگار خود داشته باشند و آن سرپوشی و کتمان خطای دیگران است. چگونه بعضی افراد برای آبروی دیگران ارزش قائل نیستند؛ اما انتظار دارنــد کــه خداوند، گناهان بزرگ آنان را بپوشاند خودشان عیب پوش نیستند؛ ولی انتظار دارند عیبشان بازگو نشود.»
بر اساس فرموده رسول گرامی اسلام(ص) هر کس حقوق آبرویی دیگران را رعایت نکند خداوند هم حقوق آبرویی او را رعایت نخواهد کرد و همان طور که آبروی دیگران را می‌برد، خداوند هم آبروی او را خواهد برد. چنین شخصی سرانجام بدی خواهد داشت؛ چرا که نزد مردم بی آبرو و نزد پروردگار، سرافکنده خواهد بود.
پس انسان توجه داشته باشد آنچه را برای خود نمی پسندد، برای دیگران هم نپسندد و همان گونه که پروردگار با پوشانیدن لغزش بندگانش آبروی آنان را حفظ می‌کند، عیب و خطای دیگران را بپوشاند و آبروی آنان را حفظ کند.
