کوچ از عرفات به مشعرالحرام؛ از منزلی عزیز به مقامی عزیزتر
غروب آفتاب از راه رسید و هنگام کوچ است؛ کوچ از عرفات به مشعرالحرام؛ کوچ از منزل عظیم و عزیزی به مقام بزرگ و عزیزتر، که خدای متعال فرمود: من اهل عرفات و اهل مشعر را آمرزیدم و تبعات گناهان آنها را خود بر عهده گرفتم.
به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی حج،عصر عرفه است و خورشید درحال غروب کردن، و این یعنی هنگام کوچ فرارسیده است؛ کوچ از صحرایی که در همین چند ساعت وقوف، زائر را حسابی دلبسته خود کرده؛ کوچ از عرفاتی که گناهان یک عمرِمیهمانانش را محو و آنها را آماده ورود به مشعر؛ به حرم و حریم خدای متعال کرده است.
زمان کوچ فرارسیده و آن زمان خاصی است که نباید فوت شود، چنانکه انس بن مالک می‌گوید: رسول اکرم(ص) درعرفات وقوف کردند. نزدیک غروب خورشید بود. ایشان به بلال فرمودند: مردم را ساکت کن. هنگامی که مردم ساکت شدند، آنگاه حضرت فرمود: مردم! لحظاتی قبل جبرئیل بر من نازل شد. سلام پروردگار را به من رساند و گفت خدای عزوجل فرموده است: من اهل عرفات و اهل مشعر را آمرزیدم و تبعات گناهان آنها را بر عهده گرفتم.
خدای متعال در قران کریم ( آیه 198 سوره بقره) تعبیر خاصی برای کوچ از عرفات به کار برده است: وقتی پیمانه‌های شما از رحمات و برکات الهی در عرفات پر و لبریز شد، و از عرفات کوچ کردید خدا را نزد مشعرالحرام یاد کنید.
بنابراین آنطور که مولف در «نوش بندگی» توصیه کرده مطلوب است زائر هنگام حرکت از عرفات، خود را در دو مقام قرار دهد: یکی مقام شکر از نعمتی که روزی او شده است و دوم مقام استغفار.
کلینی در الکافی می‌گوید: امام صادق(ع) درباره غروب عرفه فرمود: وقتی غروب عرفه فرارسید، همراه مردم کوچ کن درحالی که با سکینت و وقار باشی و استغفار کن که خدا غفور و رحیم است.
امام صادق (ع) همچنین هنگام کوچ از عرفات این دعا را زیاد تکرار می‌کردند: «خدایا مرا از آتش آزاد بفرما. اللهم اعتقنی من النار»
وقوف در مشعر به قصد قربت
زائر پس از کوچ از عرفات و در شب عید قربان وارد مشعرالحرام می‌شود.
در مشعر ابتدا تا پیش از اذان صبح نیت بیتوته یا همان ماندن در آنجا می‌کند. این خود عبادت مستقلی است که باید با قصد قربت همراه باشد.
همین که فجر طالع شد و اذان صبح گفته شد، وقوف و ماندن در مشعر را تا طلوع آفتاب نیت می‌کند و نباید پیش از طلوع آفتاب از آن وادی تجاوز کند.
مشعر رواق ورودی حرم الهی است و بیتوته و وقوف در آن رمز و رازی دارد.
همه نام‌های مشعرالحرام
و اما مشعرالحرام سه نام مشهور دارد؛ مزدلفه، مشعر و جُمَع.
مزدلفه از ماده زلف و به معنای عالی‌ترین مرتبه قرب است. مزدلفه نامی است که جبرئیل امین بر این سرزمین نهاد، آنجا که در ادامه تعلیم مناسک حج به ابراهیم(ع) فرمود: «یا ابراهیم ازدلف الی المشعر الحرام / ای ابراهیم به مشعرالحرام قرب پیدا کن».
مشعر یا مشعرالحرام نامی است که خدای سبحان برای این مکان انتخاب فرموده و به وقوف و ذکر در آن، در آیه 198 سوره بقره امر کرده است. مشعر از ماده شعر و به معنای دقت و رقت است.
سومین نام این منطقه، «جُمَع» است که از ماده جمع و به معنای ضمیمه کردن شی به شی دیگر است. و این منطقه مبارک «جمع» نام گرفته است زیرا مقام جمع‌الجمعی دارد، چون حرم الهی است و برکات، خیرات، احسان و رحمت الهی در آن نازل است و عبد در سایه این برکات به وظایف عبودیت واقف و عارف می‌شود و به شهود می‌رسد و از هر کسی غیر خدا تبری جسته و به فنای الله نائل می‌شود و لیافت ورود به بیت و طواف حول آن را پیدا می‌کند.
