سازمان همکاری‌ اسلامی باید اجلاس سالانه خود را با حج تنظیم کند+فیلم

به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی حج، دکتر سعد خان؛ رئیس موسسه فرهنگی اکو در تهران ( سازمان منطقه‌ای‌ـ‌بین‌المللی همکاری‌های اقتصادی) درباره اینکه از حج و ظرفیت‌های این کنگره عظیم عبادی چگونه می‌توان برای کمک به مردم مظلوم فلسطین و غزه بهره برد، گفت‌وگویی تفصیلی انجام داده است که مشروح آن را در ذیل می‌خوانید:

** شعار حج امسال با توجه به جنایت رژیم صهیونیستی در حق فلسطینی‌ها و ماه‌ها نسل‌کشی در غزه و همینطور هجوم و جنایت مکرر این رژیم غاصب علیه سایر کشورهای اسلامی همچون یمن، لبنان و سوریه از یک سو، و از هم‌گسیختگی و پراکندگی کشورهای مسلمان از دیگر سو، «سلوک قرآنی، همگرایی اسلامی و حمایت از فلسطین مظلوم» انتخاب شده است. فکر می‌کنید این شعار می‌تواند تاثیر مثبتی در وحدت و اتحاد مسلمانان و حمایت از حقوق فلسطینیان داشته باشد؟

حج مهم‌ترین گردهمایی مذهبی جهان اسلام است. هر سال حدود چهار میلیون مسلمان برای انجام مراسم سالانه حج به مکه مکرمه و عرفات می‌آیند.

شعار امسال حج در واقع بازتاب‌دهنده وحدت و همگرایی امت اسلامی است، زیرا حج فعالیتی است که در آن مسلمانان از همه ملت‌های جهان؛ چه عرب‌زبان، چه پارسی‌زبان، چه اردوزبان و از زبان‌ها و قومیت‌های مختلف، با جنسیت‌ها و مذاهب گوناگون، از جمله شیعیان و اهل سنت، گِرد هم می‌آیند و وحدت خود را در برابر خداوند متعال به نمایش می‌گذارند.

همگرایی و سلامت حج امسال از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است، زیرا همان‌طور که به درستی اشاره کردید، در یک سال و نیم گذشته، مردم فلسطین با نسل‌کشی و قتل‌عام مواجه بوده‌اند. علاوه بر این، بسیاری از کشورهای اسلامی با چالش‌های جدی روبه‌رو شده‌اند؛ برای مثال، پاکستان مورد حمله هند قرار گرفته است، یمن از سوی ایالات متحده هدف حمله بوده است. بنابراین، ملت‌هایی که مخالف اسلام هستند، تلاش کرده‌اند مسلمانان را سرکوب کنند و این نمایش وحدت که ان‌شاءالله در گردهمایی حج به نمایش گذاشته خواهد شد، بسیار مهم است. 

این شعار می‌تواند تاثیر مثبتی بر همکاری‌های اسلامی و تقویت اتحاد کشورهای مسلمان برابر تهدیدات مشترکی مثل رژیم صهیونیستی داشته باشد؟ 

شعار امسال حج، مسلمانان را در این معنا گرد هم می‌آورد که حمایت از فلسطین محدود به یک جامعه یا کشور خاص اسلامی نیست. این شعار به این معناست که مسلمانان در مطالبه خود برای پایان دادن به نسل‌کشی، قتل‌عام و بمباران مردم غزه در فلسطین متحد هستند. همچنین، این پیامی به جامعه جهانی است که برای ما مسلمانان، یک قانون اساسی، یک راهنما و یک سرنوشت از طریق تعالیم قرآن کریم وجود دارد.

حدود دو میلیارد نفر از مردم جهان که تقریباً یک‌چهارم جمعیت جهان را تشکیل می‌دهند، مسلمان و پیروِ اسلام هستند. البته ما 57 کشور اسلامی داریم که دارای صدها فرهنگ مختلف هستند. فرهنگ کشورهای اسلامی شرق آسیا مانند مالزی و برونئی دارالسلام بسیار متفاوت از فرهنگ ایرانی است. فرهنگ ایرانی از فرهنگ عربی متمایز است و فرهنگ عربی نیز از فرهنگ کشورهای اسلامی آفریقا متفاوت است. این تنوع، قدرت مسلمانان است. شعار حج امسال این تنوع را با فراخوان برای همگرایی به رسمیت می‌شناسد، به این معنا که مسلمانان ممکن است زبان‌، پوشش، سبک‌ زندگی، جشنواره‌ و هنر و موسیقی متفاوتی داشته باشند، اما در ایدئولوژی اساسی و در اتحادشان علیه ظلم، مانند جبهه‌گیری مقابل عملیات اسرائیل علیه مسلمانان فلسطین، هیچ تفاوتی بین آنها وجود ندارد، صرف‌نظر از تفاوت در زبان، لباس یا سبک زندگی.

فکر می‌کنم شعار حج امسال به‌واقع این همگرایی را در میان مسلمانان جهان به نمایش می‌گذارد.

از سوی دیگر حج امسال، مانند هر سال، بسیار مهم است. خودِ حج این پیام مهم را به غیرمسلمانان جهان ارسال می‌کند که مسلمانان متحد هستند. هیچ تفاوتی بین یک مسلمان فلسطینی و غیرفلسطینی وجود ندارد. هیچ تفاوت واقعی بین مسلمانان ایرانی و کشورهای عربی همسایه یا بین مسلمانان جنوب آسیا مانند پاکستان و بنگلادش و مسلمانان آفریقا وجود ندارد. 

آیا موضوع حمایت از فلسطین در بحبوحه فجایع کنونی غزه، فقط یک مسئله مذهبی یا سیاسی است، یا ابعاد انسانی این فاجعه نیز قابل توجه است و باید به جهانیان گوشزد شود؟ حمایت از فلسطین چگونه می‌تواند در حج نمود پیدا کند؟

عملیاتی که در فلسطین اشغالی در جریان است، صرفاً یک مسئله مذهبی نیست. البته تا حدی مذهبی است، زیرا مسجدالاقصی اولین قبله مسلمانان بوده و برای جهان اسلام بسیار مقدس است. اما هرگاه خون انسان بی‌گناهی، چه پیر، چه زن، چه کودک، ریخته شود، این مسئله‌ای برای تمام جهان است و به دین یا سیاست مربوط نمی‌شود؛ مسئله‌ای انسانی است. 

جهان در بیش از یک سال اخیر شاهد بود که ده‌ها هزار نفر از دانشجویان در دانشگاه‌های آمریکا به خیابان‌ها آمدند و علیه عملیات اسرائیل اعتراض کردند؛ در آمریکایی که درواقع از اسرائیل حمایت می‌کند. مردم در انگلستان و کشورهای اروپایی نیز به خیابان‌ها آمدند، که این نشان می‌دهد مسئله صرفاً به یک دین خاص مربوط نیست، بلکه اساسا به قداست زندگی انسان مربوط است.

البته ظلم به مسلمانها محدود به مردم فلسطین نیست، به طور مثال در هفته‌های اخیر، به‌ویژه در جامو و کشمیر نیز عملیاتی انجام شده که طی آن 7000 نفر بازداشت و شکنجه شده‌اند، اما وضعیت در فلسطین بسیار بدتر است؛ جایی که بمباران هر روز ادامه دارد و حتی پس از ماه‌ها تلاش برای برقراری آتش‌بس، اسرائیل ظرف دو ماه آن را نقض کرد و دوباره به بمباران مسلمانان فلسطین ادامه می‌دهد.

فکر می‌کنم این حج باید پیامی قوی به ستمگران جهان بدهد که حداقل مسلمانان در مخالفت با این قتل‌عام متحد هستند. اگر تلاش دیپلماتیکِ هماهنگی انجام شود، اسرائیل مجبور خواهد شد کشتاری را که انجام می‌دهد متوقف کند.

آینده همگرایی اسلامی در دنیای امروز و موانع پیش روی این همگرایی را چگونه ارزیابی می‌کنید؟

آینده‌ای بسیار روشن و متحد برای جهان اسلام می‌بینم. همچنین فکر می‌کنم عملیاتی که در سال‌های اخیر علیه فلسطینیان و مسلمانان جامو انجام شده، در واقع مسلمانان را به هم نزدیک‌تر کرده است، زیرا آنها در فراخوان خود برای پایان دادن به ظلم علیه هم‌کیشان خود متحد هستند. بنابراین، دلیلی برای امیدواری دارم که همگرایی مسلمانان که شعار حج امسال است، محقق خواهد شد. 

کنگره حج چه ظرفیت‌هایی برای همگرایی اسلامی به منظور پیشرفت کشورهای اسلامی و افزایش دوستی‌ بین این کشورها یا کاهش منازعات کشورها دارد؟ به نظر شما آیا تاکنون از ظرفیت عظیم حج به اندازه کافی استفاده شده است؟ چه راهکاری برای بهره‌گیری بهتر از ظرفیت حج برای ارتقای روابط کشورها و ملت‌های اسلامی دارید؟

تاکنون از ظرفیت عظیم حج برای گردهم آوردن مسلمانان به‌خوبی استفاده نشده و حج فقط به‌عنوان یک عبادت باقی مانده است. به نظر من اگر سازمان همکاری اسلامی (OIC) اجلاس سالانه خود را با حج هماهنگ کند - حتی اگر هر سال نه و شاید هر سه سال یک‌بار - و رؤسای 57 کشور اسلامی در حج گرد هم آیند و از این گردهمایی بزرگ جهان اسلام برای ارسال پیام وحدت به جهان استفاده کنند، می‌توانند در ایجاد این همگرایی و اتحاد تاثیرگذار باشند و این یکی دیگر از فواید حج برای امت اسلامی خواهد بود.

بنابراین فکر می‌کنم باید از حج نه‌تنها برای مقاصد مذهبی، بلکه برای نشان دادن وحدت سیاسی و ایدئولوژیک امت اسلامی نیز استفاده شود.