شکرِ نعمتِ حج؛ نعمتی مضاعف برای حج‌گزار
انسانی که از میان میلیاردها مسلمان قرعه به نامش افتاده و زائر سفر باشکوه حج شده؛ انسانی که خداوند بی‌همتا انتخابش کرده و نامش را در فهرست زائران خانه‌اش آورده، باید که قدردان این موهبت عظیم باشد و شکرگزار، و چه شکری والاتر از ترک گناه ...
به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی حج، هنگام به جای آوردن یکی از آداب مهم حج وقتی است که این عبادت باشکوه به پایان رسیده است. عبادتی به نام شکرِ نعمتِ حج که روزیِ حج‌گزار شده است. ما ایرانی‌ها عبارت دلنشینی داریم که البته برگرفته از روایات است؛ و آن اینکه «شکر نعمت، نعمتت افزون کند.»
و خب حالا که نعمت بزرگ حج و فرصت بخشوده شدن تمام گناهان در صورت به جا آوردن این عبادت، به فرد اعطا شده، باید که شکری بزرگ و درخور این نعمت عظیم به جا آورده شود؛ شکری که هم قدردانی از پروردگار باشد و هم بهانه‌ای برای تکرار این موهبت عظیم در سال‌های بعد.
درواقع فرصت شکرگزاری که به بنده اعطا شده، خود نعمتی است مضاعف که به نعمتِ نخستین برکت می‌دهد و موجبات تکرار آن را فراهم می‌کند.
در کتاب حج در اندیشه اسلامی در این خصوص آمده است: شکر، اعتراف نعمت و اظهار تجلیل از نعمت‌دهنده است. شکر از برترین اعمال و از مقامات سالکان است و موارد انجام آن شامل همه نعمت‌های مادی و معنوی می‌شود.
مراد از اعترافِ نعمت این است که بدانیم نعمت از خود استقلالی ندارد و به نعمت‌دهنده وابسته است. توجه انسان به فقر ذاتی و وجود ربطی خود و احتیاج دائم او به افاضه فیوضات رحمانی تحقق‌بخش این اعتراف است که در آیه 15 سوره فاطر آمده است: «أنتُمُ الفُقراءُ إِلَى الله» یعنی که همگی نیازمند خدایید.
منتهای مراتب خضوع و عبودیت و کمال انسان همین است که استقلال را از غیر خدای متعال نفی کند. و بداند که هیچ نعمتی متوجه او نمی‌شود مگر با عنایت منعم یگانه چنانکه در آیه 53 سوره نحل فرموده است: «وَمَا بِکُم مِن نِعْمَةٍ فَمِنَ الله/ آنچه از نعمتها دارید همه از خداست».
اعتراف به نعمت و شادمانی و سرور ناشی از اعطای آن همراه با خضوع و تواضع و عمل به آنچه مقصود و محبوب منعم است، انسان را در مقام شکر و شاکران قرار می‌دهد. ادای شکر، علاوه بر توجه باطنی، اظهار ظاهری را نیز می‌طلبد، کمااینکه امام صادق(ع) فرمود: هر گاه خداوند به بنده‌ای نعمت می‌دهد، اگر بنده آن را با قلبش بشناسد و با زبانش ستایش کند، همین که کلامش به پایان رسد، خدا دستور می‌دهد بر نعمتش بیفزایید.
اجتناب از محرمات نیز از مصداق‌های اظهار شکر خدای متعال است و امام صادق می‌فرماید: «شُکرُ النَّعمَةِ اجتناب المحرمات».
بنابراین از آنجا که حج از نعمت‌های عظمای الهی است و شکر هر نعمت باید متناسب با خود آن نعمت باشد، شکر عظیم می‌طلبد، و چه شکری والاتر از اینکه انسانی که به حج مشرف شده و در عرفات و منا و مکه و مدینه از تمام گناهان پاک و طاهر شده، دیگر دور گناهان و محرمات را خط کشیده و تلاش کند که خود را تا پایان عمر و لقاءالله طاهر و بری از گناه نگاه دارد.
