آیت الله هاشمی رفسنجانی: تقویت وحدت جهان اسلام از ضروریات است

به گزارش واحد مرکزی خبر؛ آیت الله هاشمی رفسنجانی در مراسم افتتاحیه بیست و سومین کنفرانس بین المللی وحدت اسلامی با تبریک ایام میلاد پیامبر اکرم (ص) و امام جعفر صادق (ع)، بر ضرورت وحدت امت اسلامی برای مقابله با دسیسه های نظام سلطه تاکید کرد.

رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام گفت:جهان اسلام با مجموع 60 کشور مستقل و یک میلیارد و 600 میلیون نفر جمعیت و همچنین با داشتن موقعیت های اقتصادی خوب و مکتب انسان ساز اسلام، باید بیشتر از همیشه در جهت وحدت گام بردارد و به قدرت واقعی خود برسد.

وی با اشاره به ضررهای همراهی نکردن ملت های مسلمان با یکدیگر افزود: اختلاف، تشتت و جدال نادرست به همراه اتلاف منابع و فرصت های موجود، از زیان های همراهی نکردن ملت های مسلمان با یکدیگر است.

آیت الله هاشمی رفسنجانی، قرآن را محور اصلی وحدت میان مسلمانان و جهان اسلام برشمرد و گفت: آیات قرآنی در همه رسانه های جهان اسلام پخش می شود و همه مسلمانان آن را می خوانند، با این شرایط، انتظار این است که وحدت بیش از همیشه میان مسلمانان وجود داشته باشد.

وی یکی از ملاک های به دست آوردن وحدت را تقوا دانست و افزود: منبع اصلی اختلاف و همچنین نوع اختلافات در جهان اسلام درد بی علاج نیست، چرا که بخشی از این اختلافات به موضوع کلامی، بخشی دیگر به موضوع فقهی و در نهایت بخشی هم به موضوعات سیاسی برمی گردد.

رئیس مجمع تشخیص مصحلت نظام با اشاره به راهکارهای تقویت وحدت میان کشورهای اسلامی گفت: راهکار اختلاف عقیدتی علم کلام است هر چند علم کلام نیز ممکن است منشأ اختلاف باشد اما علما می توانند با حذف اختلافات ، در این زمینه پیشگام و پیشتاز باشند.

آیت الله هاشمی رفسنجانی تصریح کرد:اگر بحث های کلامی در فضایی آرام و علمی در مدارس علوم دینی و دانشگاه‌ها بررسی شود و مسائل کلامی بدون خشونت و نزاع مورد بحث علما و روحانیان قرار گیرد، اختلافات کلامی به حداقل می رسد.

وی در ادامه به اختلافات فقهی که مختص علما و فقهاست اشاره کرد و گفت: اختلافات فقهی نیز اگر در بحث ها و بررسی ها به نزاع نکشد قطعاً همدلی و پیشرفت جهان اسلام را دربرخواهد داشت.

رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام خاطرنشان کرد: اختلافات فقهی مختص علوم فقهی و اجتهاد است و مسئولیت حل آن بر عهده علما، فقها و مدارس دینی است.

وی افزود: اگر این مسائل در میان علما و فقها حل نشود نباید انتظار داشت که توده مردم اختلاف نداشته باشند، هر چند معتقدیم نادانی ها در این زمینه اختلافات فقهی را تیزتر و تندتر نیز می کند.

آیت الله هاشمی رفسنجانی گفت: بخش سوم اختلاف ها در جهان اسلام که این روزها به ویژه با ایجاد مرزها ازجانب نظام استکبار زیادتر هم شده است و امت اسلام را رنج می دهد و بسیاری از امکانات و فرصت ها را از جهان اسلام گرفته است، مربوط به اختلافات میان سیاسیون، احزاب و کلاً مسائل سیاسی میان کشورهای اسلامی است.

وی افزود: این موضوع امکانات زیادی را از کشورهای جهان اسلام می گیرد و مورد سوء استفاده دشمنان قرار می گیرد.

آیت الله هاشمی رفسنجانی تصریح کرد: البته این موضوع زیاد به فقها و علمای دینی مربوط نمی شود و باید سیاسیون، احزاب و دولت‌ها و مجالس کشورهای اسلامی برای آن راهکار بدهند.

رئیس مجمع تشخیص مصحلت نظام با اشاره به فلسفه تشکیل سازمان کنفرانس اسلامی و مجامع اسلامی دیگر گفت: کشورهای اسلامی با توجه به ظرفیت های اقتصادی و فرهنگی فراوان این اجلاس ها را تشکیل داده اند اما به جای اینکه در اجلاس ها به یکدیگر نزدیک شوند نزاع میان آنها بیشتر نیز می شود.

آیت الله هاشمی رفسنجانی با اشاره به نزدیک بودن کشورهای اسلامی به یکدیگر در ابعاد اقتصادی افزود: با وجود این نزدیکی، مرجع حل مشکلات در این سه نوع اختلافات موجود، از یک طرف مراجع و فقها و مدارس علمیه هستند و از طرف دیگر این مسائل به دولت‌ها برمی گردد.

وی ضرورت همدلی میان اهل علم، روحانیان و دانشگاهیان را در شرایط کنونی موجب تقویت وحدت در جهان اسلام برشمرد و گفت: البته کسانی هم هستند که نگذارند این دو بخش جامعه به هم برسند.

راه حل اختلافات میان امت اسلام را باید در قرآن جست

رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام در ادامه سخنانش در بیست و سومین کنفرانس بین المللی وحدت اسلامی گفت: راه حل مشکلات و اختلافات میان امت اسلام را باید در قرآن جست.

آیت الله هاشمی رفسنجانی قرآن را سند مشترک میان مسلمانان خواند و افزود: شاید در تفسیر آن اختلاف نظرهایی باشد اما این سند معتبر الهی هیچ منکری ندارد و اگر نقاط مشترک آن را استخراج کنیم بسیاری از نزاع ها برطرف خواهد شد.

وی توجه به سیره پیغمبر اکرم (ص)‌ را نیز الگویی دیگر برای رفع اختلافات خواند و گفت: پیامبر در متشتت ترین بخش جامعه که در عربستان بود الفتی میان مسلمانان برقرار کرد و در زمانی که اسلام در مدینه تشکیل حکومت داد عمده جزیره العرب حول اسلام، قرآن و شخص پیامبر به صورت امت واحده درآمد.

رئیس مجلس خبرگان رهبری گفت: اگر انسان های مومن، عالم و متخلق به اخلاق اسلامی پرورش یابند هم تکامل ها سرعت می گیرد و هم اختلافات کم می شود.

آیت الله هاشمی رفسنجانی ادامه داد: عمده اختلافات میان امت اسلام به سبب نادانی و نبود اخلاق است و حتی اگر علما هم به سوء اخلاق به معنای اعم آن آلوده شوند این اشکال رخ می دهد.

وی اختلاف اساسی میان سیاستمداران و توده مردم را نیز بعد اخلاقی خواند و گفت: عمده ترین راه ایجاد وحدت و پرهیز از نفاق، اخلاق انسانی و اسلامی است.

رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام بر توجه هرچه بیشتر حوزه های علمیه به مسئله اخلاق تاکید کرد و گفت: امروز در حوزه ها به علومی نظیر ادبیات، فلسفه، فقه و اصول بسیار پرداخته می شود اما موضوع اخلاق به طور علمی و تحلیلی در حوزه ها به صورت رسمی تدریس نمی شود و فقط گاهی اوقات به صورت جنبی مطالبی مطرح می کنند.

وی افزود: خوب است بررسی علم اخلاق در حوزه های علمیه از حالت اختیاری و در حد مطالعه بودن خارج شود و به صورت رسمی به آن بپردازند چرا که بحث های اخلاقی قرآن به مراتب بیشتر از مباحث فقهی آن است.

رئیس مجلس خبرگان رهبری در ادامه توجه همه علما چه اهل سنت و چه شیعه و عموم رسانه ها را به بررسی علمی و منظم علم اخلاق خواستار شد.

آزاداندیشی عنصر اصلی اجتهاد است

رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام با اشاره به جایگاه عظیم اجتهاد در میان مسلمانان گفت:بسیاری از مسائل کنونی جهان اسلام در زمان پیامبر یا مطرح نشد و یا موضوعیت نداشت و برخی از آنها نیز برای مردم آن زمان قابل فهم نبود اما امروز هزاران مورد یافت شده است که برای آنها قانون وضع کرده اند.

آیت الله هاشمی رفسنجانی افزود:البته همه این قوانین براساس اصولی که در سنت، قرآن و روایات ما آمده، وضع شده است.

وی گفت: هم اکنون مسائلی از اعماق زمین تا عمق آسمانها و کهکشان ها مطرح است که بدون اجتهاد نمی توان درباره آنها اظهارنظر کرد.

آیت الله هاشمی رفسنجانی با اشاره به اینکه در زمان پیامبر نیز دستور تفقه در دین داده شده است گفت: در همان زمان برخی مسلمانان که به دنبال ریشه یابی مسائل نمی رفتند سرزنش می شدند.

رئیس مجلس خبرگان رهبری، اجتهاد را مکمل خاتمیت دانست و گفت: بدون اجتهاد آنچه که از اسناد زمان پیامبر به دست ما رسیده بود کافی نبود؛ اگر چه اصول آن کافی بود.

وی آزاداندیشی را از عناصر اصلی اجتهاد خواند و اضافه کرد: اگر تمدن اسلام در قرون دوم تا چهارم اوج گرفت معلول آزاداندیشی بود.

آیت الله هاشمی رفسنجانی گفت: زمانی که حکومت اسلامی به کوفه و بغداد منتقل شد دانشمندان مسلمان ایرانی با حفظ مذهب خود اسناد دنیا را ترجمه و بسیاری از علوم ساده وارداتی را به علوم عمیق تبدیل کردند به نحوی که اروپای وحشی قرون وسطایی آگاه شد و از بسیاری از علوم ما استفاده کردند.

وی افزود: در زمان کنونی نیز باید حوزه های علمیه، دانشگاه ها و مراکز فرهنگی دهها برابر گذشته آزاداندیشی و پدیده های درست دنیا را رصد کنند و حرف های نو را بشنوند.

آیت الله هاشمی رفسنجانی افزود: هم اکنون دنیای اسلام ظرفیت رصد این علوم را دارد و با پیگیری بهترین ها در جهان می تواند حرف های اسلامی خود را نیز به گوش جهانیان برساند.

وی تحجر و تعصب را مانع آزاداندیشی خواند و گفت: از علم و فرهنگ جهان نمی توان فرار کرد و علاوه بر صادر کردن فرهنگ خود می توانیم فرهنگ های خوب دنیا را هم دریافت کنیم.

رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام در بخش دیگری از سخنانش جدال احسن با اهل کتاب را دستور قرآن خواند و گفت: این اقدام مایه وحدت است و همه انبیاء و امامان، سنتی چون موضوع مناظره و مباحثه داشتند که آثار آن احتجاجات در قرن چهارم به کتابهای مهمی تبدیل شد.

وی گفت: هم اکنون جهان این موضوع را از طریق میزگردها و ویدئوکنفرانس ها دنبال می کند اما دنیای اسلام در این باره ضعیف عمل می کند و لازم است مسائلش را با مذاکرات و احتجاجات بدون تعصب حل کند.

آیت الله هاشمی رفسنجانی به ارزش عقل در اسلام اشاره کرد و گفت: در هیچ دینی به اندازه اسلام بر ارزش عقل تاکید نشده و عقل در دین اسلام به عنوان حجت خداست.

وی عقل را پایه اجتهاد خواند و گفت: تعقل با تحجر و تعصب غلط هیچ سازگاری ندارد و اگر از بعضی فرقه گرایی ها و دین های ساختگی که ریشه استکباری دارد بگذریم یک سری فرقه ها را خودمان با تعصب و تحجر ایجاد کرده ایم.

وی خاطرنشان کرد: افراطی گری های امروز دنیای اسلام که ریشه اصلی آن در خوارج صدر اسلام بود هم اکنون باعث انحرافات واقعی شده است.

رئیس مجلس خبرگان رهبری به احتجاج میان مرحوم علامه سید شرف الدین عاملی لبنانی با علامه شیخ سلیم رئیس الازهر اشاره کرد و گفت: در این نمونه مناظره و احتجاج حدود 111 نامه رد و بدل شد که قضاوت نهایی رئیس الازهر واقعا خواندنی است.

وی افزود: شخصیت های موجه حوزه از اهل سنت یا تشیع باید در رواج مجدد این احتجاجات فعال شوند چرا که با وجود اشتراکات بسیار زیاد بین ما نتایج خوبی از آن حاصل خواهد شد.

رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام گفت: فاجعه ای که در غزه رخ داد برای بشریت قابل فراموش شدن نیست و در حالیکه مسیحیان آن را جنایت ضد بشری خواندند اما مسلمانان به این موضوع چندان توجه نکردند و مردم غزه قربانی تفرقه میان امت اسلام شدند.

وی کشتار مسلمانان در یمن و ناامنی های موجود در پاکستان را نشانه افراط و تفریط ها خواند و گفت: این گونه اقدامات با فضای اسلامی سازگاری ندارد.

رئیس مجلس خبرگان رهبری گفت: باید با اجتهاد نیرومند و با فکر باز و سعه صدر به استقبال معارف بشری و آسمانی دیگران رفت.

آیت الله هاشمی رفسنجانی تصریح کرد: از روز نخست پیروزی انقلاب در اندیشه وحدت اسلامی بودیم و همه را مدیون امام راحل هستیم و پس از آن نیز رهبر معظم انقلاب با تشکیل مجمع تقریب مذاهب و ایجاد دانشگاه مذاهب اسلامی راه امام راحل را ادامه دادند.

وی ابراز امیدواری کرد دنیای اسلام بیدار شود چرا که موج فتنه ای که هم اکنون در منطقه می بینیم به سبب اختلافات سیاسی است که باید اخلاقیون به داد بشریت برسند.