سفرنامه عمره یک خبرنگار(13) مدینه؛ تغییر چهره ای سریع تر از آنچه باور کنیم

مدینه با سرعتی باور نکردنی چهره خود را تغییر می دهد. چهره جدیدی که مدینه به خود می گیرد ، شهری با سازه های جدید و در هسته مرکزی شهر با محوریت حرم مطهر رسول الله (ص) با هتل ها و مجموعه های تجاری متعدد و مرتفع خیابانهای عریض است که شباهت آنرا به دیگر شهرهای تاریخی و بخصوص مذهبی جهان می گیرد.
هر گوشه از شهر مدينه را كه اين روزها ببيني در آن كار ساختماني جريان دارد. در پيرامون حرم مطهر عمليات ساختماني براي تعريض محدوده شرقي و بخش هايي از شمال شرق آن در جريان است .
با اجراي اين طرح اضلاع پيراموني حرم به يك مقدار توسعه پيدا مي كند و به لحاظ هارمونيك همخواني پيدا مي كند. در پيرامون بقيع شريف نيز عمليات ساختماني براي تعريض قبرستان در ضلع شمالي آن در جريان است و به نظر مي رسد كه سعودي ها بنا دارند در اين ضلع از بقيع گذرگاهي زير زميني براي اتصال به توقفگاههاي زير صحن ايجاد كنند .
مدينه را مي توان در كل به سه بخش و هر بخش را بين سه خط كمربندي شهري تعريف كرد . منطقه اول شامل حرم مطهر و بقيع شريف ، در اين منطقه اغلب بناها هتل هايي است با درجه هاي مختلف تا 5 ستاره كه يك شب اقامت در آنها به چند صد دلار نيز بالغ مي شود و براي يك وعده غذاي ساده در يكي از آنها بايد 25دلار پرداخت.
در اين منطقه همچنين مراكز متعدد خريد وجود دارد كه هر نوع كالايي را مي فروشند. در اين مطقه از نمايندگي هاي شركت هاي بزرگ جهاني بخصوص توليد كننده هاي لوازم آراش و پوشاك نمايندگي فروش دارند. مغازه هايي كه در اين منطقه در بيرون از مجموعه هاي خريد فعاليت مي كنند، اغلب فروشنده كالاهاي چيني ارزان قيمت هستند كه زائران براي سوغاتي مي خرند. كالاهايي ارزان و در عين حال بي كيفيت كه چون تكليفي را از دوش زائر در بازگشت به كشورش برمي دارد ،خريده مي شود.
بازار سوغاتي شهر مدينه كاملا در اختيار و دست چين كمونيست !! است و كشورهاي اسلامي سهمي مشهود در آن ندارد.
توسعه شبكه هاي ارتباطي، مدينه را زير پوشش كامل تلفن همراه ارزان قيمت قرار داده است ولي اينترنت در آن وضعيتي بسيار بد دارد و باندهاي محدود و سرعت پايين و در عين حال فيلترينگ ، در اينجا هم كاربران را محدود كرده است .
شهروندان عربستان به بركت سهم نفت ، وضعيتي مناسب دارند و كمتر مي شود كه به كاري جز امور اداري و حكومتي بپردازند. بازار كار عربستان سعودي را نيروهاي پاكستاني ، هندي ، بنگلادشي ، يمني ،مالزيايي ، اندونزي و به تعداد كمتر شهروندان كشورهاي آفريقايي تشكيل مي دهند. بازار در اين منطقه از شهر مدينه در دست اين كارگرهاست كه براي "ارباب " سعودي كار مي كنند. كارگراني كه درحرم مطهر خدمت مي كنند نيز تماما خارجي هستند .
حلقه دوم شهر مدينه مابين كمربندي اول و دوم را باز هتل ها ولي به صورت پراكنده و به آن تعداد كه در هسته مركزي شهر مي بينيم پر كرده اند ، به علاوه تعداد بسيار زيادي مغازه كه به زائران كم بضاعت پاكستاني و هندي وبنگلادشي و آفريقايي كه عمده ساكنان هتل ها و خانه ها و مسافرخانه هاي اين محله هستند ،نيازمندي هاي روزانه شان را مي فروشند. دراين محل همچنين تعداد زيادي رستوران وجود دارد كه غذاهاي هندي و پاكستاني را به قيمت ارزان عرضه مي كنند . دراين رستورانها ارزان ترين غذا ،يك ساندويج مرغ است كه حدود يك و نيم دلار قيمت دارد.
" منصور " يك پاكستاني از ناحيه" سيالكوت " در نزديكي اسلام آباد پايتخت است . او مغازه اي را دراين محل از يك شهروند عربستان به 12هزار ريال سعودي حدود 4هزار دلار براي يك سال اجاره كرده است . منصور هفت و هشت نفر از هموطنانش را نيز به اين مغازه آورده و باهم كار مي كنند. آنها حداقل 10 نوع غذاي هندي و پاكستاني تهيه و مي فروشند كه وجه مشترك همه ي آنها فلفل فراوان در اين غذاهاست . منصورازكار و كسب خود راضي است . وقتي از او مي پرسم كه چرا خودش مغازه اي نخريده ، مي گويد :اين كار امكان ندارد . طبق قانون فقط شهروندان عربستان مي توانند دراين كشور مالك زمين ، خانه و مغازه باشند.
در اين محل زائران از هتل هايي استفاده مي كنند كه اسم آنها هتل است وگرنه چيزي در همان كلاس مسافرخانه هايي است كه شبيه آنها را در پاكستان ديده ام . اتاقي فرش شده با موكت ، شايد يك تلويزيون ، كه در آن صورت حتما به ماهواره براي تماشاي تلويزيونهاي كشورهاي شبه قاره وصل است با دستشويي هاي عمومي كه براي هر شب خوابيدن در آنها در عربستان بايد كم كم معادل پنج دلار پرداخت . كساني كه در اين هتل ها زندگي مي كنند به هر حال وضعيتي بهتر از آن هموطنانشان دارند كه شب ها را كنار حرم مطهر روي زمين مي خوابند و از توالت ها و حمام هاي عمومي رايگان همين محل استفاده مي كنند و به لمقه ناني راضي هستند.
ايراني ها تماما در هسته مركزي شهر مدينه زندگي مي كنند و دورترين هتل آنها با حرم حداكثر 800 متر فاصله دارد كه براي همين فاصله نيز اتوبوس رايگان گذاشته اند. ايراني ها درنزد بازاريهاي مدينه آدم هايي پولدار شناخته شده اند كه هر كدام از آنها چند صد دلار سوغاتي مي خرد . ايراني ها تنها ملتي هستند كه در شهر مدينه منوره با غذاهاي ملي خودشان كه در آشپزخانه هاي متمركز پخته مي شود ، در هتل هايشان پذيرايي مي شوند و در صورتي كه بيمار شوند ، درمانگاههاي اختصاصي و بيمارستان دارند و نمايندگي فعال بعثه رهبري و سازمان حج ، امور فرهنگي و اجرايي آنها را پيش بري مي كنند.
خانه هاي موجود در فاصله كمربندي اول و دوم مدينه منوره به كارگران خارجي تعلق دارد كه با كمترين دستمزد بيشترين كار را مي كنند. براي آنها كاركردن در كشوري پولدار كه نياز شديد نيز به نيروي كار دارد و شهروندانش اهل كار بازويي نيستند ، نعمتي است. اين كارگران اغلب با خانواده خودشان به عربستان مهاجرت كرده اند و ميان آنها ازدواج هايي نيز صورت گرفته و هر ملتي الان خودش در عربستان صاحب جمعيتي است كه كوچكترهاي آنها شايد هيچ وقت سرزمين پدري و يا مادريشان را نديده باشند .
ازدواج با دختران خارجي از جمله خواهران و يا دختران كارگران خارجي نيز براي پسران عربستاني از خانواده هاي فقير و بي پول و يا كم پول فرصتي بوده تا از مجردي خارج شوند. يك جوان شهروند عربستان براي ازدواج بايد هزينه هاي بسياري را بپردازد كه تامين و پرداخت آن در توان بسياري نيست . مقامات سعودي در سالهاي اخير براي ازدواج مردان اين كشور با دختران هموطن خود امتيازها و تشويق هاي بسياري را قائل شدند كه روشن نيست تا چه حد موثر واقع شده باشد .
حلقه سوم مابين كمربندي دوم و سوم شهر مدينه را برخلاف دو حلقه قبلي ، بيشتر خانه هاي لوكس ، مغازه هايي كه شيك ترين و گران قيمت ترين كالاها را مي فروشند ، پوشانده اند. جاده منتهي به فرودگاه مدينه و بخش هايي از منطقه احد و غرب مدينه از جمله اين مناطق هستند . ساكنان اين مناطق شهروندان سعودي هستند . لوكس ترين مبلمان و آخرين مدل اتوموبيل را در فروشگاههاي اين منطقه مي توان خريد .
نكته مهم كه در توسعه سريع مدينه منوره بنظر مي رسد كاملا مغفول واقع شده ،هويت تاريخي و مذهبي اين شهر است. برخي معتقدند كه توسعه صورت گرفته مثلا در ناحيه شرقي شهر كه به انهدام بسياري از اماكن تاريخي و زيارتگاهها و مشاهد اسلامي انجاميده ، ويا تغيير نام آنها ، و يا قرار دادن آنها در مناطقي دور از چشم با اجراي مسيرهاي عمومي در فاصله اي دورتر از آنها و يا حتي ايجاد اماكني با ويژگي هاي خاص مانند طبقات زياد ، معماري ظاهري زيبا در جوار اين بناها كه بتواند چشم ها و به تبع آن ذهن ها را متوجه خود نمايد ، طرح هاي هدفمندي بوده است . آنها از جمله به وضعيت مسجد معروف و تاريخي مباهله ( كه نام آنرا تغيير داده اند و...) قبرستان شهداي حره ، آوردگاه احد و منطقه پيراموني آن ، مساجد منطقه احد و... اشاره مي كنند.
عناوین مرتبط:
سفرنامه عمره (1) -لبيك الهم لبيك , لبيك لاشريك لك لبيك
سفرنامه عمره يك خبرنگار (2) - السلام عليك يا رسول الله (ص)
<?xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" />
سفرنامه عمره يك خبرنگار (3) -نگاهي به واقعه مباهله – تا تشرف به حرم
سفرنامه عمره يك خبرنگار (4) - احد ، درسي براي امروز ما نيز هست
سفرنامه عمره يك خبرنگار (5) به زيارت مدينه برويم
سفرنامه عمره يك خبرنگار (6) بقيع بغض هميشه در گلو
سفرنامه عمره يك خبرنگار (7) - از دعوت به وحدت تا ارشاد اجباري
سفرنامه عمره يك خبرنگار (8) - فرصتي كه نبايد از دست برود
سفرنامه عمره يك خبرنگار (9) - مسجد " ذوقبلتين " نماد استقلال اسلام
سفرنامه عمره يك خبرنگار (10) – اين چند نفر هميشه مزاحم
سفرنامه عمره يك خبرنگار (11) "حمرا الاسد " آزموني بزرگ براي مردان ثابت قدم
سفرنامه عمره يك خبرنگار (12) – "ابيار علي " معجزه اي جاري در قرن ها + تصویر