دعای روز سیزدهم ؛ صبوری، پارسایی و هم نشینی با نیکان

اللهم طهرني فيه من الدنس و الاقذار و صبرني فيه علي ك؛ئنات الاقدار و وفقني فيه للتقي و صحبة الابرار بعونك يا قرَ عين المساكين؛خدايا در اين روز مرا از پليدي ها و نا پاكي ها پاكيزه ام كن و بر مقدرات شكيبايم كن و مرا بر دوستي با پارسايان و هم نشيني با نيكان موفق بدار به ياريت اي روشني چشم نيازمندان.
دعاي روز سيزدهم با درخواست پاكي و طهارت از هر نوع پليدي و زشتي و آلودگي آغاز مي شود. آلودگي ممكن است در فكر و انديشه انسان و يا كردار و عمل و يا در صفات و خصلتهاي انسان وجود داشته باشد. در فرهنگ ديني هرگونه نافرماني خداوند منان و هرگونه ناراستي در گفتار و كردار مي تواند مصداق پليدي و ناراستي باشد. انسان روزه دار ابتدا بايد دل و جان خود را از پليديهاي عملي و اخلاقي پاك و منزه ساخته و درون خانه دل را آماده جريان زلال هدايت گرداند و سپس به روزه داري و عبادت حضرت رب العالمين بپردازد. حقيقت گناه و نافرماني از خداوند و پيروي از شهوات نفساني و خواهشهاي آن زهري كشنده است كه دل و جان آدمي را مسموم و آلوده مي سازد. انسان بايد با استفاده از رحمت جاري و فراگير خداوند در ماه رمضان بكوشد تا درون خود را از آلودگي و مسموميتهاي ناشي از آن پاك و مبرا سازد. حقيقت پرهيزگاري و پارسايي نيز همين است كه انسان بتواند آلودگيهاي روحي و قلبي خود را بپالايد و در اخلاق و گفتار و كردار خود از نافرماني خداوند بپرهيزد تا از عواقب اخروي و دنيوي آن برحذر باشد.قساوت و سختي دل آدمي(كافي/ج 271/2 )، مستجاب نشدن دعا(همان)، مقاومت در برابر حق(بحارالانوارج 360/73 ) از جمله آثار دنيوي معصيت و نافرماني از خداوند و دچار شدن به عذاب درد ناك در عالم آخرت اثرآن جهاني گناه به شمار مي رود.در ادامه دعاي امروز از خداوند در خواست مي كنيم كه به ما شكيبايي و صبر در برابر مقدرات الهي عنايت نمايد. صبر و شكيبايي از مهمترين اركان ايمان است. قرآن كريم همه انسانها را در زيان و هلاكت مي بيند جزآنانكه ايمان و عمل صالح داشته و يكديگر را به صبر و شكيبايي دعوت كنند (سوره عصر). آنان كه در زندگي شكيبايي داشته و صبر پيشه كنند فرشتگان خداوند در عالم آخرت بر آنان درود فرستند و سلام كنند و به زندگي سرشار از نعمتهاي اخروي بشارت دهند(رعد/ 24 ). در جاي ديگر مي خوانيم پاداش صابران در عالم آخرت بدون حساب خواهد بود(زمر/ 10 ).بخش سوم دعاي امروز درخواست پرهيزگاري و هم نشيني با نيكان است. تقوي عبارت است از نيرويي باطني كه انسان را به انجام دستورات الهي وادار ساخته و از ارتكاب گناه و معصيت بازدارد. براي پرهيزگاري و تقوي در قرآن و احاديث آثار و بركات فراواني بيان شده است. از جمله اين آثار و بركات: نزول رحمت الهي (ميزان الحكمه/باب تقوي)، خير دنيا و آخرت(حجرات/ 13 )، معالجه بيماريهاي روحي و باطني(نهج البلاغه/خطبه 198 )، پذيرش اعمال(مائده/ 27 ) و عزت و سربلندي (ميزان الحكمه/باب تقوي) را مي توان برشمرد.درباره بخش آخر اين فراز - هم نشيني با نيكان- بايد گفت؛ نقش و تأثير همنشين و دوست در تغيير رفتار انسان در جهت مثبت و منفي امري غير قابل ترديد است. يكي از عوامل بسيار مهم و تأثيرگذار در شكل گيري شخصيت آدمي، دوستان و هم نشينان اوست. بخش عمده اي از بزه ها ي اجتماعي و انحرافات اخلاقي و ارتكاب جرايم از سوي افراد در اثر هم نشيني با افراد نا سالم به انجام مي رسد. دوستي با اهل تقوي و اخلاق نيكو انسان را در جهت تقوي و نيكي قرار مي دهد و همراهي و هم نشيني با افراد آلوده و ناسالم موجب انحطاط ديني و اخلاقي فردي و اجتماعي آدمي مي گردد. از اين رو آموزه هاي ديني شخص مسلمان و مؤمن را دعوت مي كند كه از هم نشيني و دوستي با دنيا گرايان(فصلت/ 34 )، افراد فاسق(كهف/ 28 )، كافران(آل عمران/ 28 )، افراد بزهكار(شعرا/ 100 ) و منافقان(نسا/ 89 ) و... بپرهيزند و با آنان رشته دوستي پيوند ندهند.

حجت الإسلام جواد رفیعی